شگفتی‌ها، ناکامی‌ها و باردیگر آواز خروس‌ها

جام جهانی 2018 روسیه با تمام داستان‌های کوچک و بزرگ خود به پایان رسید. همه اشک‌ها و لبخند‌ها، همه اشتباهات و قهرمان بودن‌ها، همه رویاها و یاس‌ها تمام شد تا یک روایت دیگر از مهیج‌ترین رویداد ورزشی دنیا نوشته شود و از حالا به انتظار 4 سال و نیم دیگر بنشینیم تا روایتی تازه اینبار در قطر خلق شود. تیم ملی فرانسه در دیدار نهایی موفق شد با نتیجه 4-2 کرواسی شگفتی‌ساز را شکست دهد تا یکی از پرگل‌ترین دیدارهای تاریخ فینال جام‌جهانی ثبت شود. کرواسی در حالی به بازی پایانی رسید که در میان تیم‌هایی که تاکنون به این نقطه از مسابقات رسیدند، کمترین جمعیت را داشت اما نتوانست از سد نسل طلایی فرانسه عبور کند.

فرانسه با ستاره‌هایی جوانی که لقب گرانترین تیم جام را از آن خود کرده بودند، برای دومین بار توانست به قهرمانی جهان برسد. آنها 20 سال قبل با تیمی مشابه که شکل گرفته از استعدادهای ناب فوتبال بودند، اولین قهرمانی را کسب کرد و 8 سال بعد با بقایای آن تیم باردیگر به فینال رسید اما ایتالیا مانع قهرمانی خروس‌ها شد تا بدین ترتیب سرنوشت اینگونه رقم بخورد که آنها برای رسیدن به دومین ستاره خود 20 سال انتظار بکشند.

کرواسی هم برای رسیدن به جمع 4 تیم جام‌جهانی همین اندازه انتظار کشید و بازهم این فرانسه بود که آنها را از رسیدن به رویایشان محروم کرد. در سال 1998 دو تیم در مرحله نیمه‌نهایی مقابل هم قرار گرفتند که در آن بازی آبی‌های فرانسه با وجود اخراج لوران بلان، موفق شدند 2-1 کرواسی را که همچون تیم کنونی خالق شگفتی بود، شکست دهند و به فینال بروند. این بار دو تیم در فینال به یکدیگر رسیدند که بازهم فرانسه فاتح آن بود تا جایزه 38 میلیون دلاری قهرمان را به خود اختصاص دهد. در این بازی امباپه گلزنی کرد تا پس از پله که در هفده سالگی در جام‌جهانی 1958 گل زده بود، جوانترین گلزن فینال لقب بگیرد. پوگبا هم اولین بازیکنی از منچستریونایتد بود که موفق شد در فینال پایش به گل باز شود.

فرانسه برای رسیدن به قهرمانی در مرحله گروهی پس از پیروزی مقابل استرالیا و پرو، با یک تساوی بدون گل که تنها بازی بدون گل تمام جام بود، به مرحله بعد رسید و در یک هشتم نهایی با برتری 4-3 مقابل آرژانتین، در یک چهارم نهایی به اروگوئه رسید. به موازات همین روند، کرواسی سه پیروزی متوالی دربرابر نیجریه، آرژانتین و ایسلند کسب کرد و در مرحله بعد به زحمت از دانمارک عبور کرد. شاید کمی تغییر در نتایج این دو تیم را خیلی زودتر از این مقابل هم قرار می‌داد. در یک چهارم نهایی فرانسوی‌ها از اروگوئه عبور کردند و کرواسی در دومین بازی خود که به پنالتی کشیده شد، روسیه میزبان را حذف کرد. در نیمه نهایی کرواسی از انگلیس عبور کرد و فرانسه موفق شد بلژیک مدعی را شکست دهد تا فینال یک مهمان جدید داشته باشد؛ مهمانی که می‌توانست تعداد برنده‌های جام را به عدد 9 برساند اما اینگونه نشد و کرواسی پس از یک سومی در 1998 به یک دومی در 2018 رسید.

این دو تیم در حالی به فینال رسیدند که بسیاری از نام‌های بزرگ از پیش و در حین برگزاری مسابقات، به راحتی و در عین ناباوری از جام کنار رفتند. ایتالیا و هلند و شیلی از همان ابتدا جایی در جام بیست و یکم نداشتند و در ادامه آلمان برای اولین بار نتوانست از مرحله گروهی صعود کند و حذف شد، اسپانیا و پرتغال پس از صعود سختی که از گروه دوم داشتند، در همان مرحله یک هشتم نهایی با رقابت‌ها وداع کردند؛ جایی که آرژانتین هم با شکست مقابل فرانسه مسابقات را ترک کرد. در یک چهارم‌نهایی نوبت خداحافظی با برزیل و اروگوئه رسید و تیم‌هایی که 7 قهرمانی تاریخ مسابقات را با خود یدک می‌کشیدند، با دستان فرانسه و بلژیک، روسیه را ترک کردند. برزیل با تمام ستاره‌هایش که در قامت یک مدعی قهرمانی بودند، قدرت کافی برای مهار دی‎‌بروین و هازارد را نداشتند و به خانه بازگشتند تا به جای قرار گرفتن روی شانه عاشقان جوکوبونیتو، با پرتاب تخم مرغ و گوجه استقبال شوند.

فرانسه و کرواسی به جمعی از بازیکنان با استعداد و نخبه به فینال رسیدند که در این میان نقطه مشترک هر دو تیم وفور هافبک‌های قدرتمند و خلاق در قلب ساختار تاکتیکی و تکنیکی هر دو بود. مودریچ، راکیتیچ و استرینیچ از یک سو و پوگبا، کانته و ماتویدی در سوی دیگر جنگ کرواسی و فرانسه را به میانه میدان کشانده بود اما همه غافل از آن بودند که این دروازه‌بان‌ها هستند که می‌توانند سرنوشت بازی را رقم بزنند؛ آنهم نه روی درخشش خود بلکه روی اشتباهات.

دانیل سوباشیچ که در بازی مقابل دانمارک ستاره تمام عیار تیمش بود و با سه مهار پنالتی به تاریخ جام پیوست، در بازی مقابل انگلیس و فرانسه گل‌هایی را خورد که نشان تا چه اندازه یک دروازه‌بان می‌تواند ضعیف باشد و تلاش‌های هم‌تیمی‌هایش را به ناکجاآباد برساند. هوگو لوریس هم کمتر از او نداشت و روی گل دوم ماریو مانژوکویچ نشانی از یک دروازه‌بان باتجربه را نداشت و با اشتباه فاحش خود کروات‌ها را گل دوم رساند. او تنها خوش شانس بود که فاصله آنقدر زیاد بود که این گل کرواسی را به بازی بازنگرداند.

فرانسه تمامی حریفان خود را همان تاکتیکی که از گذشته در خود داشت یعنی دفاع و ضدحمله به زانو در آورد و در فینال به خوبی این تاکتیک را بر حریفش دیکته کرد. کرواسی هم که تماما یک تیم هجومی بود، اگرچه در بازی فینال میدان را در دست داشت اما در نهایت روی ضدحملات و اشتباهات 4 گل پذیرفت.

در نهایت جام بیست و یکم با قهرمانی فرانسه و تعداد زیادی از شگفتی‌ها به پایان رسید. بزرگان پرستاره فوتبال دنیا هیچ کدام به فینال نرسیدند و ستاره‌ها نقشی بر تارک جام نزدند. گل به خودی‌ها حرف اول و آخر را میزدند، چیزی که پایش تا بازی فینال هم کشیده شده بود. تاکتیک‌های دفاعی بر زیبایی‌ها فوتبال غلبه کرده بودند و تیم‌هایی که به فکر بازی‌های مالکانه بودند، مجبور به وداع زودهنگام شدند. تیم‌های آسیایی از ایران تا کره‌جنوبی بهترین نتایج تیم‌های این قاره را در طول تاریخ مسابقات گرفتند. آفریقایی‌ها ناکامان بزرگ بودند چراکه برای اولین بار از سال 1982 هیچ یک از آنها نتوانستند از مرحله گروهی صعود کنند.