جایگاهی شایسته برای ورزش ایران

وزیر جدید ورزش که بعد از کسب رای اعتماد از نمایندگان مجلس از هفته پیش رسما کار خود را آغاز کرد ، در اولین اظهارات خود در این سمت در جمع مدیران فدراسیون کشتی صریحا گفته است:” من برای تحول[ در ورزش] آمده ام...” آقای دنیا مالی در حالی در اولین سخنان خود پس از تصدی پست وزارت از”تحول در ورزش” سخن می گوید که تقریبا سال ها - به ویژه در دهه اخیر- اهالی فن و کارشناسان ورزش ایجاد تحول و پایان بخشیدن به رویه منجمد و روال رسوب شده کنونی را یکی از ضروری ترین -بلکه حیاتی ترین - اقدامات می دانند. وزیر جدید ورزش در همان جلسه حتی تاکید می کند که:” این قول را می دهم که تحول جدی در ورزش ایجاد کنیم و مطمئن باشید فضای بین المللی را متاثر می کنیم. "

از همین صحبت های کوتاه که کاملا حال و هوای ورزشی دارد و بوی رجزخوانی مثبت از آن به مشام می رسد ، این نتیجه عاید مخاطبی مثل ما می شود که ایشان قصد ندارد رفع تکلیفی و در چارچوب کلیشه ها و رویه رسوب شده به کار خود ادامه دهد ، بلکه با اقدامات خود می خواهد فراتر از کلیشه ها و کارهای” روتین”چنان تاثیری بر روند و سیر حرکتی ورزش ایران بگذارد که حتی فضای بین المللی را متاثر کند.

شک نیست هیچکدام از این اهداف ، رویایی و شعاری و بلند پروازانه نیست و حتما امکان پذیر و شدنی است ولی شکستن کلیشه ها و رویه های رسوب شده و سازوکارهای نهادینه شده و در یک کلمه ایجاد تحول ، راه و رسم خود را داشته و به تدبیر و برنامه ریزی و مهمتر از همه اراده نیاز دارد. صرفا با گفتن و خواستن ، هیچ چیزی تغییر نخواهد کرد و هیچ تحول مثبتی چهره نخواهد بست. باید برای عملی شدن آن ، ابزار و امکانات را مهیا کرد، شرایط لازم و تمهیدات بایسته را فراهم آورد و با تدبیر و برنامه و درایت و قاطعیت، حرکت را به سمت هدف تعیین شده آغاز کرد.

بدون تردید یکی از این اقدامات ، کمک گرفتن از کسانی است که درباره ورزش مثل ما فکر می کنند و آن را فراتر از برد و باخت های هیجان انگیز زود گذر، به عنوان سروکاری مهم و تاثیرگذار اجتماعی دانسته و برای آن کارکردهای متنوع فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و تربیتی و... قائل هستند که می تواند به سهم خود نقش مهمی در پیشبرد برنامه ریزی های کلان کشور ایفا کند . آنها روش های تکراری با بازدهی اندک و ناچیز مدیریتی را که اصلا با ظرفیت سرشار و توانایی های بالقوه ورزش ایران تناسب ندارد و در شان آن نیست و ثابت کرده نمی تواند انتظارات حقه و منطقی را برآورده سازد و جایگاه ورزش ایران را ارتقاء دهد و آن را به حرکت درآورد، قبول نداشته و خواهان تحولی جدی در سازو کار مدیریتی ورزش هستند و خلاصه درباره ورزش، " بزرگ” فکر می کنند و... اگر در ایجاد تحول در ورزش و رساندن آن به جایگاهی شایسته مصر هستید ، اگر برای تحقق شعار - و در واقع دیدگاه - " ورزش قوی برای ایران قوی” جدیت دارید، اگر واقعا نمی خواهید شعارهای تکراری را باز هم تکرار کنید و از انجام کار” روتین” بیزار هستید، پس حتما باید بیش از هر چیز در " مکانیزم جذب و دفع” مدیریت ورزش ( که حداقل خود ما سال هاست درباره آن می نویسیم و کمتر گوش شنوایی نزد مسئولان پیدا می کنیم) تجدید نظر کنید و اینگونه افراد و افکار را که تعدادشان کم هم نیست ولی متاسفانه به کنج انزوا رفته و گوشه‌ای به اجبار خلوت گزیده اند - و لاجرم خیلی جاها میدان ورزش و رسانه و تلویزیون و... حسابی به دست دلال ها و قالتاق ها و شومن ها و منفعت جویان شارلاتان مسلک و... افتاده - به میدان همفکری و همکاری و خدمت فراخوانید . آنگاه با یک حرکت جمعی و همان” وفاقی” که دولت چهاردهم خود را احیاگر آن می داند و صداقت و راستی، راه رسیدن به هدف را پیدا کنید. البته هدف ، معلوم است. هدف ، قبلا اعلام شده و پیش از این هم، همه از آن دم می زدند و تقریبا همان چیزهایی است که وزیر محترم در آن جلسه بر زبان آورد. همه می خواهند ورزش ما به جایگاه شایسته و حقه خود برسد و ایران که از سرمایه ها و ظرفیت های مناسبی برخوردار است ، به معنای واقعی، ساختارهای موجود را اصلاح و تقویت کرده و معایب را برطرف کند و به کشوری” صاحب ورزش” در سطح قاره بزرگ و دنیا تبدیل شود و بیش از این به مدال آوری و ابراز وجود در دو سه رشته دل خوش نکند و الکی خوشی را کنار بگذارد.

همه می دانیم حق و جایگاه ورزش ایران ، اینجا که حالا هست، نیست و شایستگی رسیدن به خیلی بیشتر از اینها را دارد و... بنابراین هدف ، مشخص است و درباره رسیدن به آن از سوی کارشناسان و رسانه ها و... سخنان بسیاری گفته شده و از سوی مسئولان هم برای تحقق آن کم وعده داده نشده - به ویژه در مقطعی که خواسته اند رای اعتماد مجلسیان را کسب کرده یا کار و ماموریت خود را آغاز کنند - اما با گذشت زمان و سپری شدن فرصت خدمت و مقطع مسئولیت، عملا اتفاقی نیفتاده و نه تنها تحول و پیشرفتی ملموس و قابل توجه رخ نداده ، که در پاره ای از موارد -چه از حیث فنی و چه از نظر اخلاقی و مرام ورزشی - پس پسکی جلو رفته ایم! و ... اینجا می توانیم حتی نمونه ها و رشته هایی را نام ببریم که تاهمین دو سه دوره اخیر جزو حاضران در بازی های المپیک بوده ایم اما الان حتی در سطح غرب آسیا هم تقریبا محلی از اعراب نداریم! و بدتر از همه ، هر روز خبری از نفوذ بیشتر عناصر فرصت طلب و رقم خوردن اتفاقات غیراخلاقی به گوش می رسد که برای رعایت اختصار ، از ذکر آن می گذریم.

سخن کوتاه اینکه لزوم ایجاد تحول - به ویژه در سازوکار مدیریتی ورزش - ضروری و بلکه حیاتی است. فن و فرهنگ در ورزش ما در بعضی از جاها و رشته ها ، ملعبه دست فرصت طلبان شده است. مدیران ارشد ورزش نباید دست روی دست بگذارند. خرسندیم که وزیر جدید هم چنین دیدگاه و چشم اندازهایی درباره ورزش دارد.

با همه اینها ، ایجاد تحول در ورزش و سرعت دادن به حرکت آن به سمت و جایگاهی که استحقاقش را دارد، نیازمند عزم و اراده ای جدی، مدیریتی جهادی و نترس و بالاخره درایت و برنامه ریزی حساب شده است که امیدواریم فراتر از آرزوها و شعارها و... در مقطع جدید مدیریتی ، هر چه زودتر درعمل نشانه های شروع تحول در ورزش به شکل عینی و ملموس آشکار شود. ان شاءا...

* سیدمحمدسعید مدنی