فلپس یا بولت؛ مساله جنگ با ثانیه هاست
مایکل فلپس دربرابر یوسین بولت؛ رقابتی که هیچگاه آن را در استخر یا پیست دو نخواهید دید اما این می تواند یک رقابت المپیکی در جایگاه قضاوت اذهان عمومی باشد. یکی طول دست هایش چیز از بالهای هواپیمای بوئینگ 747 کمتر ندارد و دیگری طول گام هایش چیزی کمتر از پرش های یک اسب مسابقات حرفه ای ندارد. حتی می توان آن را با رویارویی کوسه با یورپلنگ چیتا تفسیر کرد. گلوله بالتیمور علیه مردی که با تفاوت قابل توجهی به قهرمانی هایش می رسد و نامش نشان از عملکرد دیوانه وارش است. هر دوی آنها بیش از آنکه به جدال با رقیبانشان بپردازند، دوران حضورشان در المپیک ها را صرف مبارزه به ساعت و زمان می کنند و چیزی جز این برایشان اهمیت ندارد. اگر احساسات مانع می شود که درباره این رویارویی قضاوت منصفانه ای داشته باشید، بهتر است از ریاضی کمک بگیرید. آنهم با این دانسته که فلپس در همه المپیک هایی که حضور داشته 23 مدال طلا و در مجموع 28 مدال بدست آورده و بولت در 3 المپیک از 9 مدالی که در دسترس وی قرار داشته، 9 مدال طلا بر گردن خود آویخته است.
فراتر از شمارش مدال ها
بولت به قولی که داده بود عمل کرد و توانست 3 گانه اش را در المپیک به سرانجام برساند. او با سه قهرمانی متوالی در سه المپیک در رشته دو و میدانی دست نیافتنی شد و به گفته خودش حالا بهترین زمان برای خداحافظی همیشگی است. در مقابل فلپس که با چشمانی گریان پس از حضورش در آخرین رشته شنای المپیک ریو برای همیشه با دنیای حرفه ای شنا وداع کرد، به راحتی توانست در چهار المپیک گذشته از سه گانه هم عبور کند. 6 مدال طلا در آتن، 8 مدال طلا در پکن ، 4 مدال طلا در لندن و 5 مدال از همین جنس در ریو از او افسانه ای در تاریخ المپیک ساخت.احتمالا برای بسیاری از آمریکایی ها که قرار است به پای این قضاوت بیایند، بحث همین جا به پایان می رسد و آنقدر برهان پیدا می کنند که فلپس را به عنوان برترین ورزشکار المپیک معرفی کنند. اما باید اجازه دهیم که بحث فراتر از شمارش مدال ها جریان پیدا کند و به یاد آوریم که عنوان سریعترین مرد جهان که برای همیشه ورزش طنین انداز شده، به نام بولت ثبت شده است. شاید بتوان این عنوان را در تاریخ با قهرمانی بوکس سنگین وزن جهان همتراز دانست. این در حالیست که سریعترین شناگر دنیا چنین جایگاهی ندارند بخصوص در شرایطی که بسیاری از کشورهای حاضر در المپیک سرمایه گذاری زیادی روی شنا ندارند و انرژی خود را صرف آن نمی کنند.
مقایسه شنا و دو
حقیقت این است که 71 درصد کره زمین را آب تشکیل می دهد اما وقتی آن وارد ورزش می شود، همه حواسمان روی ورزشکارانی است که در خشکی می توانند کارهای بهتری انجام دهند. عدم تعادل میان رقابت پذیری شنا و دو، در شمارش مدالها در ریو نشان داده شد. زمانیکه مسابقات شنا به پایان رسید 18 کشور توانستند صاحب مدال شوند و 13 کشور به مدال طلا دست پیدا کردند. در مقابل با پایان مسابقات دو و میدانی 34 کشور مختلف صاحب مدال شدند که 17 کشور از این بین به مدال طلا رسیدند.با این حال ما در مسیر گذر از دورانی قرار داریم که در آن شنا به عنوان یک ورزش در سطح باشگاهی تفریحی اشاره می شد و جالب تر این است که شنا به فرزندانی دست یافته که دارای تنوع اقلیمی هستند چراکه سیمونه مانوئل به عنوان اولین زن آفریقایی-آمریکایی در رشته 100 متر آزاد توانست به مدال طلا دست پیدا کند. با این وصف می توان به این نتیجه رسید که بولت با توجه به آمار و فراتر از گوناگونی اقلیمی و جهانی، پادشاه ورزش جهان است.
نگاهی متفاوت به فلپس
می توان به عملکرد فلپس نگاه متفاوت تر و بزرگتری داشت. او مدال های طلایش را در 5 رخداد انفرای مختلف و 3 مسابقه امدادی متفاوت بدست آورد. زمانیکه توانست به 6 مدال طلای المپیک برسد، در رقابت ترکیبی انفرادی، همه 4 مهارت رشته ورزشی خود را به اجرا درآورد. در همان زمان او با بهره گیری از طبیعت رشته شنا میراث خود برای المپیک را پربارتر کرد چراکه این فرصت را بدست آورد تا دو مدال طلای دیگر به مدال هایش اضافه کند. تغییر حالت شنا از آزاد به پروانه یا کرال پشت به مراتب کار آسانتری از افزودن یک ماده به مسابقات دو است. از همین رو بسیاری از شناگران این توانایی را دارند تا در بیش از یک رشته مسابقات شنا به مدال برسند. این در شرایطی است که بولت ذاتا یک دونده سرعت است که به همین دلیل در رقابت های کمتری می تواند شرکت داشته باشد. این مساله شاید به خاطر اختلاف مدال هایش با فلپس به وی لطمه بزند اما نمی تواند او را از کورس رقابت بهترین ورزشکار تاریخ المپیک خارج کند.
تصور بولت در سایر رشته ها
اکنون شاید این سوال پیش بیاید که آیا تصور بولت در رشته ها و مواد دیگر دو و میدانی غیرمنصفانه است؟ حقیقتا نه چراکه به یاد داریم زمانیکه کارل لوئیس توانست در المپیک 1984 به سه مدال طلای دوهای 100، 200 و چهار در صد متر امدادی برسد، در رشته پرش ارتفاع هم مدال طلا را تصاحب کرد. همین کار را خسه اوونز در المپیک 1936 انجام داده بود. بولت نه یک پرنده است و نه یک پرتابگر. در بهترین حالت برایش این تئوری وجود دارد که بتواند در رشته 400 متر هم به رقابت بپردازد. بهترین زمان وی در این ماده 28/45 ثانیه است و به همین دلیل به ندرت در آن شرکت می کند. در المپیک ریو دو فینال 100 و 400 متر در فاصله ای کمتر از یک ساعت با یکدیگر برگزار شدند، از همین رو بعید است دونده ای بتواند در هر دو رقابت به موفقیت قابل توجهی برسد. با این شرایط بولت نمی تواند در دنیای اعداد با فلپس برابری کند. حال با همه فرضیات گفته شده، می توانید درباره اینکه کدامیک بزرگترین ورزشکار المپیک هستند، قضاوت کنید؟
نویسنده : عرفان خماند