چهل سالگی گلادیاتور

کیهان ورزشی

رم، این شهر اساطیری و جاودانی همیشه از بزرگان زمان خود از جمله برونو کونتی، فالکائو، چوزپه سینیوری و جیورجیو چیناگلیا میزبانی کرده است اما هیچ یک از آنها بزرگتر از کاپیتان کنونی رم و نماد این شهر ازلی، فرانچسکو توتی نبوده اند؛ مردی که در سال 1976 به دنیا آمد، در سال 1989 به رم پیوست، در سال 1993 اولین بازی خود را برای رم انجام داد، در سال 1998 کاپیتان شد و آخرین گل خود را همین هفته پیش به ثمر رساند. گویی برای این داستان طولانی پایانی تعریف نشده است.

مادری که راه میلان را بست

توتی طوری در رم درخشید که همیشه بی نظیر و جاودانه خواهد ماند اما عجیب تر این است که امکان داشت این داستان عاشقانه هرگز شکوفا نمی شد.مادر او در روزهایی که اختیار پسرش را داشت، پیشنهاد وسوسه کننده میلان را رد می کند تا او به باشگاه شهرش بپیوندد. رویایی که در سال 1989 به واقعیت تبدیل شد. توتی آن را اینگونه به یاد می آورد که"وقتی شما کودکی در شهر رم هستید، تنها دو انتخاب ممکن پیش روی خود دارید. یا قرمز هستید یا آبی. یا رمی یا لاتزیو. اما در خانواده ما تنها یک انتخاب ممکن وجود داشت". در آن مقطع سیلویو برلوسکونی و آدریانو گالیانی به آینده تیمشان و توتی نگاه می کردند؛ بازیکنی که می توانست در اوایل دهه 90 به یکی از ستاره های تیم فابیو کاپلو تبدیل شود اما آنها بعدا از اینکه چه اتفاقی برای توتی پیش آمد، شگفت زده شدند.

دوران شوریدگی

مانند بسیاری از نوابغ، زندگی او هم دچار نوسانات و تنش های زیاد است و گاهی با لحظاتی از دیوانگی و جنون لکه دار شده است. خیلی ها همچنان جنجال وی به دنبال کسب عنوان پسر طلایی فوتبال ایتالیا را به یاد دارند و می گویند روح و روان وی همچنان به عنوان یکی از فریبنده ترین و غیرقابل پیش بینی ترین بازیکنان در زمین مسابقه باقی مانده است. با این حال او هنوز در همان میدانی است که خیلی از هم نسلانش سالها زودتر آن را ترک کردند. کارهایش هنوز بوی پیروزی می دهد و گلهای به یادماندنی اش همچنان پابرجاست. این کاپیتان جاودانه هنوز می تواند با وجود مشکلات اقتصادی و فرهنگی، امید را به شهر تزریق کند و هنوز به هزاران کودکی که رویای تبدیل شدن به سمبل آینده فوتبال ایتالیا را دارند، امید می دهد. توتی کماکان رویای عاشقانه دیدن یک بازیساز کلاسیک را زنده نگه داشته و همچنان تکنیک، نگرش و دقتش بی نظیر است. به همان میزان 28 می 1993 که در 16 سالگی در یک بازی به یادماندنی خارج از خانه مقابل برشا دوران فوتبالش را در رم آغاز کرد.

انسان پر رمز و راز

نبوغ توتی به سه مهارت بی رقیبش اتکا دارد؛ توانایی خلق هر چیزی از هیچ حتی بدون پا، فرماندهی و تمام کنندگی مرگبارش که او را با 306 گل برای رم، به یک چهره خاص تبدیل کرده و اعتماد به نفسش که به وی کمک می کند کار بچگانه اش در بازی مقابل هلند در یورو 2000 را به دست فراموشی بسپارد. پاهایش مانند بازیکنان دیگر طبیعی است، توپ را لمس می کند و با استفاده از دومین قدرت ذاتی اش به آسانی از آنها استفاده می کند. دومین قدرت ذاتی او ذهنش است که توتی را از بسیاری از بازیکنان هم نسل خودش متمایز می کند. او جلوتر از هر چیزی فکر می کند. کسی که توانسته برای بیش از دو دهه بار تیم شهرش را به دوش بکشد و در همین مسیر قهرمانی جام جهانی را بدست آورد، می تواند انسان پر رمز و راز و مبهمی باشد. بسیاری از مربیان در تمام این سالها تلاش کردند که تاثیرش بر تیم را نفی کنند و در میان آنها لوییز انریکه کسی بود که بهای آن را به سختی پرداخت. شاید فابیو کاپلو بهترین کسی بود که توانست بفهمد چگونه باید از توتی استفاده کند؛ مردی که در سال 2001 هیچگاه استفاده از توتی را متوقف نکرد و او را به نقطه کانونی همه حرکات هجومی تیمش تبدیل کرد و اجازه داد "ال کاپیتانو" بدون مرز بازی کند.

توتی به زبان ضربات چیپ

آمار توتی در این سالها فوق العاده بوده است. او بیش از نیمی از دوران فوتبالش را در نقش یک بازیساز کلاسیک بازی و مهاجمان بزرگی چون الساندرو دل پیرو، روبرتو باجو و گابریل باتیستوتا را رهبری کرد. او هفته قبل توانست تعداد گلهایش را در سری آ به 250 برساند. حالا تنها سیلویو پیولا بالاتر از او قرار دارد که در سال 1954 فوتبال را کنار گذاشت. چه کسی می تواند صد و سیزدهمین گلش را که در سال 2005 در سن سیرو مقابل اینتر به ثمر رساند، فراموش کند. یک ضربه چیپ باشکوه، از همان هایی که به شدت به آنها علاقمند است، از بیرون محوطه جریمه که فرانچسکو تولدو را مجاب کرد بایستد و گل زیبایش را تماشا کند. تماشایی ترین ضربه چیپ تمام تاریخ کالچو. اگرچه او چند ماه پس از این گل به شدت مصدوم شد و فوتبال را از خودش محروم کرد. در همان دوران بود که خیلی ها می گفتند آن بازی آخرین دیداری بود که توتی در اوج دیده شد. اما عشقش به فوتبال به وی کمک کرد تا به موقع بهبودی اش را بیابد و توسط مارچلو لیپی برای حضور در جام جهانی 2006 انتخاب شود؛ جاییکه او در همه بازی ها به میدان رفت و 4 پاس گل از جمله آن پاس حیاتی در وقت های تلف شده بازی مقابل استرالیا را فراهم کرد تا ایتالیا در ادامه به یکی از رومانتیک ترین قهرمانی هایش در جام جهانی برسد.

هویت رم

یک دهه پس از بازگشت رویایی ایتالیا به جام جهانی و قهرمانی در آلمان، توتی همچنان با شایستگی و احترام تمام به راهش ادامه می دهد. در 40 سالگی او دیگر نمی تواند مانند روزهای جوانی در سال 1993 بدود اما چیزی از هوش و نبوغش کم نشده و همچنان با بهره از این قدرت ذاتی می تواند کلیدی ترین بازیکن تیمش باشد؛ مردی که پس از آمدن انریکه در سال 2011 به رم، همه تتصور می کردند بهترین دوران خود را به پایان رسانده اما او یکبار دیگر به پاخاست. توتی در همه این سالها تعریف دیگری از موفقیت را بیان کرد و نشان داد این تعریف و تفسیر وابسته به تفکرات هر شخص دارد. شما می توانید از آلن هنسن درباره تعداد عناوینی و جام هایی که در خانه دارد، بپرسید. می توانید از پائولو مالدینی یا استیون جرارد سوال کنید که چگونه در به دست آوردن این همه هوادار، دوشت داشته شدن و چندین دهه بازی کردن برای یک باشگاه بزرگ موفق بوده اند. اما برای مردم شهر رم، توتی از همه این بازیکنان و هر عنوانی که می توانستند بدست بیاورند، بزرگتر است. او وفادارای، غرور و امید را به شهرش بخشید. او به آنها این شانس را داد تا با هر بازی و مردی که می توانست شگفت زده شان کند، زندگی کنند و مهمتر این بود که او هویت رم را زنده نگه داشت. توتی همین چند روز قبل 40 سالگی را جشن گرفت و این فرصت را به ما داد تا یک نگاه کوتاه فوق العاده به دوران گذشته موفقیتش در رم و ایتالیا بیندازیم.

نگاهی کوتاه و فوق العاده به توتی

اگر شما طرفدار فوتبال هم نباشید، قطعا نام فرانچسکو توتی به گوش تان خورده است و خوشحالی پس از گل معروف او که پس از هر گل، انگشت شست خود را می مکد را دیده اید. در ایتالیا توتی نیازی به معرفی ندارد. او روز گذشته 40 ساله و وارد دهه پنجم زندگی خود شد و می خواهیم نگاهی اجمالی و خلاصه به زندگی فوتبالی فوق العاده او بیندازیم. رویای توتی نوجوان در سال 1993 هنگامی محقق شد که پس از سه سال در تیم پایه جالوروسی، او به تیم اصلی فراخوانده شد. در فصل اول حضور، گهگاهی به توتی بازی می رسید اما از دو فصل بعد گلزنی و گل سازی فرانچسکو آغاز شد. در سال 1998 زدنک زمان، سرمربی وقت رم بازوبند کاپیتانی را از آلدایر بزرگ گرفت و آن را بر بازوی توتی 22 ساله بست و توتی به عنوان جوان ترین کاپیتان در تاریخ سری آ شناخته شد. توتی به عنوان یک بازیکن پست شماره 10، در فصل 98-97 موفق شد تا گل ها و پاس گل های زیادی را به ثبت برساند و او در فصل 99-98 به عنوان بهترین بازیکن جوان فوتبال ایتالیا شناخته شد. شروع قرن بیست و یکم با درخشش هرچه بیشتر توتی همراه بود. فابیو کاپلو از توتی در پست هافبک هجومی خلاق استفاده کرد و مثلث مرگبار توتی- باتیستوتا- مونتلا به انتظار چندین ساله رم در فتح اسکودتو پایان دادند و آن قهرمانی در سال 2001 تنها قهرمانی فرانچسکو توتی در سری آ تا به امروز است. در فصل قهرمانی رم در اسکودتو، خیلی های توتی را عامل قهرمانی جالوروسی می دانستند و تعریف و تمجید های فراوانی از کاپیتان رم شد.

توتی نه تنها قهرمان باشگاهش بود بلکه در تیم ملی ایتالیا نیز یک ستاره بود. ایتالیا با درخشش توتی به فینال یورو 2000 رسید. گرچه ایتالیا در فینال با گل طلایی ترزگه مغلوب فرانسه شد اما توتی در پایان به عنوان بهترین بازیکن مسابقه فینال برگزیده شد. شش سال بعد، فرانچسکو با ایتالیا موفق به فتح جام جهانی 2006 در خاک آلمان شد و ایتالیا در آن مسابقه انتقامش از فرانسه را گرفت. توتی پس از آن مسابقه از بازی های ملی خداحافظی کرد و خیلی ها معتقدند که توتی بسیار زود از تیم ملی بازنشسته شده است و هنوز هم می توانست به درخشش خود در آتزوری ادامه دهد.

تاکنون در کارنامه توتی در رده باشگاهی تنها یک قهرمانی اسکودتو، دو قهرمانی کوپا ایتالیا و دو قهرمانی سوپرکاپ ایتالیا دیده می شود. توتی به آسانی می توانست با انتقال به تیمی چون رئال مادرید که بارها برای جذب او اقدام کرده بود، به جام های زیاد و رنگارنگی برسد اما کاپیتان فرانچسکو ترجیح داد تا در تیم شهرش باقی بماند و این چیزی است که او را متمایز از سایرین می کند. او در این باره جمله معروفی دارد: "به ما در مدرسه آموخته اند که خانواده مهم ترین چیز است. وقتی خانواده فقیری دارید، نباید آن را رها کنید تا با پولدار ها زندگی کنید".

توتی بازیکنی تبلیغاتی نیست اما الگوی او تعهد به کار، شهر و تیمش است. فرانچسکو اکنون بیست و پنجمین سالی است که پیراهن آ اس رم را برتن می کند. حدود یک چهارم از عمر باشگاه! واقعا شگفت انگیز است. توتی هیچ پشیمانی درباره عدم ترک تیمش نداشته و ندارد. او در این باره می گوید: "نه. نه. اصلا پشیمان نیستم. من شانس انتقال به سایر تیم ها و فتح جام ها با آن ها را داشته ام اما افتخار می کنم که عضوی از رم هستم و با پیراهن جالوروسی به میدان می روم. هیچ قهرمانی و پیروزی با لباس تیم دیگری، حس پوشیدن لباس رم و بستن بازوبند کاپیتانی این تیم را برایم ندارد".

توتی با بینش و درک بالای بازی، پاس های عمقی و ویرانگر، شوت های دقیق و محکم و البته خوشحالی معروفش با مکیدن انگشت شست، شناخته می شود. در طول دوران بازی، توتی در پست های مختلفی بازی کرده است. از مهاجم کاذب و نوک گرفته تا هافبک بازی ساز. او تقریبا در تمام پست های تهاجمی بازی کرده است. توتی جایگاهی فراتر از اسطوره در ا اس رم دارد و برخی از تیفوسی های رم، رسما توتی را به عنوان خدای خود می پرستند. او احترام هواداران لاتزیو، دشمن دیرینه رم را نیز دارد.

ما در دنیایی زندگی می کنیم که همه چیز سریع رقم می خورد و همه ما می خواهیم تا فورا به نتایج دلخواه خود برسیم. اما گاهی اوقات صاحب باشگاه ها نیز بی تاب می شوند و صبر خود را از دست می دهند و برخی بازیکنان با پیشنهاداتی گران قیمت و نجومی باشگاه خود را ترک می کنند و به باشگاه دیگری می روند، گویا چمن باشگاه مقصد سبز تر است! امروزه نقل و انتقالات در فوتبال دیگری چیزی عادی و بخشی جداناشدنی از این بازی است اما هنوز هم استثناهایی وجود دارند. فرانچسکو توتی یکی از آن هاست. بازیکنانی همانند او تنها در یک نسل و هر بیست یا سی سال یک بار می آیند و کل دوران بازی شان را با پیراهن یک باشگاه انجام می دهند. فرانچسکو توتی، نماد باشگاه آ اس رم و نماد هواداران این تیم، به احتمال فراوان در پایان فصل از دنیای حرفه ای فوتبال خداحافظی می کند. درک کردن حال و روز و وضعیت هواداران آ اس رم در آن روز، سخت و غیر ممکن خواهد بود. ما مردم خوش شانسی هستیم که بازی های توتی بزرگ را به صورت زنده تماشا کرده ایم. ما باید هنوز هم از نمایش های فوق العاده اما گرچه کوتاه توتی لذت ببریم. هنوز هم فرصت داریم.