پرونده ویژه «کیهان ورزشی»؛ برنامه‌های ورزشی صداوسیما در آستانه فصلی نو

کیهان ورزشی-

اتخاذ یک تصمیم مهم از سوی مدیریت صدا و سیما، بهانه ای شد برای پرداختن به موضوع مهم« نظارت.»

طی حکمی از سوی ریاست سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، علی فروغی به عنوان رئیس شورای تخصصی ورزش سازمان صدا و سیما منصوب شد.

مقوله هایی چون تخصص و نظارت که این نشریه نه امروز بلکه سالهاست بر آنها تاکید دارد و خروج ورزش ایران از اوضاع نابسامان فنی و فرهنگی کنونی را در گرو جدی گرفته شدن این دو مقوله می داند، پس از حکم اخیری که برای آقای علی فروغی صادر شده است، بازهم مطرح شد.

تشکیل شورایی که قرار است بر مبنای تخصص، برای عملکرد برنامه های ورزشی صدا و سیما نظارت کند، بازتاب های فراوانی داشت و طی روزهای گذشته بسیاری از مدیران و پیشکسوتان را به واکنش واداشت.

آنها جملگی، این اقدام را مفید و لازم دانستند و البته این مهم نیز مطرح شده که؛ چنین شورایی اگر همانطور که از نامش بر می آید بر عملکرد رسانه های ورزشی در حوزه صدا وسیما، تخصصی نظارت کند، می توان امیدوار بود که برنامه های پر تعداد سیما که برخی از آنها به حال رها شده اند، در مسیر خدمت به ورزش و مبارزه با فساد گام بردارند.

گرچه این اقدام باید سالها قبل صورت می گرفت تا ولنگاری امروز را در ورزش کشور و برخی برنامه های صدا و سیما را شاهد نباشیم، اما باز هم این اتفاق را باید به فال نیک گرفت و امیدوار بود رویکرد این شورا فراتر از سلایق و علایق شخصی این باشد که؛ برنامه های ورزشی صدا وسیما با توجه به تاثیرگذاری شان بر جامعه و بر ورزش، به جای آنکه در خدمت برخی جریانات مخرب و سواستفاده گران و منفعت طلبان باشند، به بهبود اوضاع ورزش ایران کمک کنند و نشانه های این کارکرد درست در کوتاهترین زمان ممکن نمایان شود.

اهمیت موضوع شورای تازه تشکیل شده در صدا و سیما، سبب شد تا زیر ذره بین این شماره مجله کیهان ورزشی را به آن اختصاص داده و نظرات افراد مختلف را جویا شویم.

*حمید ترابپور

تصمیمات شورای تخصصی ورزش صدا و سیما سلیقه‌ای نباشد

تشکیل شورای تخصصی ورزش سازمان صدا و سیما اتفاق خوبی می تواند باشد، منتهی به شرطی که هدف واقعا اصلاح باشد و افرادی که قرار است در آن شورا فعالیت کنند خدایی ناکرده به دنبال مسایل شخص و سلایق خودشان نروند. آنها باید اول خواسته مردم را در نظر بگیرند و با محور قرار دادن این مهم حرکت اصلاحی خود را آغاز کنند. یک مثال می زنم. الان فدراسیون فوتبال کمیته فنی دارد اما در آن دو نفر تصمیم می گیرند. مثلا آن دو نفر قبل از جلسه با هم هماهنگ می کنند که چه تصمیمی گرفته شود و بعد وارد نشست شده و دیگر اعضا را به سمت و سویی می برند که همان خواسته خودشان مصوب شود. بنده به همین دلیل دو سال است با آن کمیته کاری ندارم. حالا امیدوارم در شورای تخصصی ورزش سازمان صدا و سیما این روند حاکم نباشد. البته این کار باید زودتر انجام می شد تا کار برخی برنامه ها به تعطیلی کشیده نشود و اصلاحات قبل از تعطیلی صورت می گرفت. امروز در برنامه های ورزشی تلویزیون کسوت کمتر رعایت می شود و بعضا کارشناسانی می آیند که بر اساس روابط انتخاب شده اند. هیچ فردی تا شاگردی نکند استاد نمی شود اما امروز می بینیم بازیکن تا فوتبال را کنار می گذارد می شود کارشناس تلویزیون.

*محمود یاوری

آقایان از گروه‌گرایی فاصله بگیرند

درباره این سوال برخی که می پرسند برنامه های ورزشی صدا و سیما خوب است یا بد، نمی توانم پاسخی قطعی بدهم. نه می توانم بگویم بد است و نه خوب، اما می توانم بگویم اینها در پاره ای اوقات آنگونه که می توانستند به ورزش کمک نکردند. متاسفانه انتخابات و گزینش های خوبی در برخی برنامه ها صورت نگرفته است. گاهی به برخی افراد به عنوان مجری و یا کارشناس آنقدر دور داده اند که در نهایت آسیب آن پر و بال دادن را ورزش دیده است.

بنده همیشه حرفم را می زنم و اینجا هم باید بگویم سلیقه های شخصی کار را خراب کرده است. اینکه شورای تخصصی ورزش سازمان صدا و سیما تشکیل شده اتفاق خوبی است منتهی اگر واقعا برای نظارت آمده باشند. کلا نظارت در هر بخشی خوب است اما گاهی به اسم نظارت به دنبال مسایل دیگری می روند. اگر در این شورا گروه گرایی و سلایق شخصی نباشد اتفاق خوبی خواهد بود.

این گروه باید برای مردم دل بسوزانند و در مسیر اصلاح واقعی بروند نه برای اینکه رفقای خودشان را بیاورند. اگر واقعا هدف این است که برای جامعه جوان برنامه های خوب ساخته شود باید فکر درست پشت این شورا باشد.

*دکتر محمد دادکان

برخی برنامه‌های ورزشی صدا و سیما فرهنگ فوتبال را خراب کردند

بحث بنده درباره برنامه های ورزشی صدا و سیما نه امروز، که در تمام این سالها این بوده است که؛ برای مردم و در خدمت ورزش باشند نه در جهت منافع عده ای خاص.صدا و سیما باید بداند که این برنامه ها بر جامعه اثر می گذارند و اگر خوراک خوبی ندهند بعدها اتفاقات بدتری در ورزش و حتی در جامعه خواهد افتاد. در این سالها دیدیم که برخی از این برنامه ها چگونه به فرهنگ فوتبال ایران آسیب زدند. امروز نسل جوان بخوبی تشخیص می دهد که چه کسانی برای خودشان و چه کسانی برای ورزش و پیشرفت آن برنامه می سازند. صدا وسیما باید به گونه ای عمل کند که «مردم» محور باشند.

پیش از آنکه وزارت ورزش تشکیل شود، سازمان تربیت بدنی داشتیم و 7 وزیر در شورای عالی ورزش حضور داشتند که این اهمیت ورزش را نشان می داد، پس صدا و سیما هم باید ورزش را جدی بگیرد و فقط به عنوان یک سرگرمی به آن نگاه نکند. تشکیل شورای سیاست گذاری در صدا وسیما اتفاق خوبی است منتهی به شرطی که افرادی که سالم هستند و به دنبال مسائل شخصی نیستند در آن حضور داشته باشند. در این سالها برخی افراد در برخی برنامه های ورزشی تلویزیون حرمت اهالی ورزش را نادیده می گرفتند و به هر بهانه ای دست به تخریب افراد می زدند و حاصل آن، فضای ورزشگاهها بود. اگر آدم های خبره و دلسوز در آن شورا عضو باشند می توان امیدوار بود که نظارت درستی روی برنامه ها صورت بگیرد، در غیر اینصورت فقط یک عده می روند و یک عده پایشان به برخی برنامه ها باز می شود. البته در چند ماه اخیر فضای برخی برنامه های سیما بهتر از قبل شده است و کرامت انسانها که در دین ما نیز به حفظ آن سفارش شده است کمتر هدف قرار می گیرد.

*امیر قلعه نویی

چرا باید صدای تلویزیون را ببندیم؟

هفته گذشته بازی دو تیم لیورپول و فلامینگو را تماشا می کردم. در یک برنامه صدا وسیما 4 کارشناس برای آن بازی حضور داشتند و صحبت می کردند اما حرفهایی را می زدند که شاید در یک قهوه خانه هم افراد عادی بزنند! این همه وقت و هزینه می شود تا این حرفها در تلویزیون زده شود؟ آیا این می شود دادن خوراک خوب به مردم؟ اینجا غنای فنی چه معنایی پیدا می کند؟ چقدر باید مردم حرفهای تکراری و یکنواخت بشنوند؟ اینجاست که آدم با خود می گوید شاید این برنامه ها برای عده ای نان و آب داشته باشد. یک داستان تعریف می کنم تا منظورم را بیشتر برسانم. فردی در بیایان چاه می کند و فردی که به او حقوق می داد، هر روز می آمد حقش را می داد و می رفت. چند روزی گذشت و چاه کن به آن فرد گفت: اینجا هر چقدر هم کنده شود به آب نمی رسد. در جواب شنید: برای من آب ندارد، برای تو که نان دارد!

داستان برنامه های روزشی صدا و سیما هم همینطور است که برخی از آنها ممکن است برای مردم بهره ای نداشته باشد اما برای عده ای خوب است.

شما وقتی بازی های خارجی را از شبکه های خارجی تماشا می کنید می بینید که گزارشگران اطلاعات فنی به مخاطب می دهند اما اینجا برگه اطلاعات را جلوی خودشان می گذارند و فقط آنهایی که خودشان دوست دارند را اعلام می کنند، در صورتیکه یک بازی فوتبال، کلی اطلاعات فنی از تعداد پرس، میزان دوندگی و ...دارد که بجای آنها، گزارشگر ما دنبال دادن اطلاعاتی چون این بازیکن بچه بوده کجا بوده، روی دستش چه نوشته و ... می رود و اجازه نمی دهد سطح فنی مخاطب بالاتر برود. خود من سالهاست که اغلب مواقع وقتی فوتبال تماشا می کنم صدای تلویزیون را می بندم. واقعیت این است که غنای فنی گزارشگران ما در سطح بالایی نیست و بهتر است صدای تلویزیون بسته باشد.

امیدوارم این شورایی که به تازگی تشکیل شده بتواند روند غلط قبلی را تغییر دهد و به برنامه های ورزشی وزن فنی ببخشد که مردم این را می خواهند.

بنده در اینجا بر اساس گزارش هایی که در این سالها جسته و گریخته از گزارشگران و مجریان کشورمان شنیده ام به آنها از 20 نمره، امتیاز فنی می دهم که البته این نمره به سطح شناخت فنی شان از فوتبال است:

1-پیمان یوسفی 12

2-شهاب قاسمی 12

3-محمدرضا سیانکی 12

4-عادل فردوسی پور 11

5-علیرضا علیفر 10

6- محمدرضا احمدی 5

7-جواد خیابانی 5

8-محمد حسین میثاقی 4/25

9- علیرضا دهقانی 4

10-رضا جاودانی 3/75

11-محمد میر 2/75

12-افشین عبداللهیان 1/25

*جلال چراغپور

صدا وسیما برای مبارزه با فساد در فوتبال چه برنامه‌ای ساخته است؟

مشکل برنامه های ورزشی صدا وسیمای ما این است که حقایق فوتبال و ورزش را به مردم منتقل نمی کنند. فرقی هم ندارد که کدام برنامه باشد و در همه آنها این روند حاکم است. اگر ما واقعیات فوتبال مان را به مردم درست منتقل کنیم، دیگر این همه جنجال و حاشیه ایجاد نخواهد شد. فوتبال ایران را فساد گرفته است اما آیا در صدا و سیما به درستی این فساد و ریشه های آن بررسی می شود؟ کدام برنامه این کار را انجام داده است؟ این سرپوش گذاشتن ها و گاهی همسو شدن با فساد موجب شده تا مردم از فوتبال بیزار شوند.

ریشه بسیاری از مشکلات فوتبال ایران و باشگاههای آن، خصوصی نشدن است و وقتی باشگاهها و فدراسیون دست شان جلوی دولت دراز باشد خب پشت سر آن فساد هم می آید. کدام برنامه صدا و سیما بصورت درست و عمقی و نه سطحی و گذرا به موضوع خصوصی سازی در فوتبال اشاره کرده است. فوتبال ما کاملا دولتی است و شاید اصلا نتوان آن را خصوصی اداره کرد اما چرا این مسایل را خیلی صادقانه به فیفا نمی گوئیم؟

در فوتبال دنیا کدام باشگاه عنوان فرهنگی دارد؟ اینجا همه باشگاهها عنوان فرهنگی دارند و هیچکدام هم فرهنگ سازی نمی کنند. در صدا و سیما هم برنامه های ورزشی به این سمت نمی روند.

من می گویم چه اشکالی دارد در برنامه های ورزشی از نمونه های خارجی الگو برداری کنیم؟ در آنجا مجری می شود «گری لینکر» و مهمان مثلا «رود گولیت» اما اینجا یک نفر می آید و باجناقش را می گذارد کارشناس برنامه!

تشکیل شورای تخصصی ورزش سازمان صدا و سیما می تواند اتفاق خوب و مثبتی باشد، به شرطی که آدم های سالم و آشنا و با ورزش در بدنه آن باشند و دنبال فامیل بازی نروند. افرادی باشند که جریانات دلالی را بشناسند و در مسیر اصلاح واقعی حرکت کنند.

*خداداد عزیزی

لزوم تعامل باشگاهها با برنامه سازان صدا و سیما

دلیل پرداختن اکثر برنامه های ورزشی صدا و سیما به حواشی ورزش،  و بخصوص فوتبال جذابیت آن برای مخاطبان است. لازم به ذکر است با توجه به عدم تعامل کامل باشگاه های ورزشی با سازندگان این برنامه ها،  به دلیل ترس از رسانه ای شدن امور باشگاه، تهیه کنندگان این برنامه ها برای جذب مخاطب ناچار به پرداخت به حواشی ورزش  از طرق مختلف هستند.
در صورت حضور چهره های محبوب ورزشی در برنامه ها ويا الگوبردارى از برنامه هاى ورزشى كشور هاى مدرن در ورزش و تامین خوراک خبری برنامه های ورزشی، طبیعتا نیازی به پرداختن به حواشی و روی زشت ورزش نخواهد بود و می توان به مسایل اساسی نیز اشاره کرد و سطح آگاهی مخاطب را بالاتر برد.
در خصوص شورای سیاستگذاری که به تازگی تشکیل شده است نیز اگر  جلسات این شورا با حضور تهیه کنندگان و مجریان برنامه های ورزشی تشکیل شود و نقطه نظرات آنان نیز دریافت گردد، می تواند نقش مهمی در بهبود کیفیت این برنامه ها داشته باشد.

*رسول خطیبی

کارکردهای برنامه‌های ورزشی باید مشخص باشد

در تمام دنیا برای برنامه های ورزشی خود تقسیم بندی دارند. مثلا در یک برنامه «گری نویل» مباحث فنی فوتبال را مطرح می کند. در یک برنامه موضوعات داوری برجسته می شود و برخی دیگر از برنامه ها هستند که موضوعات کلان را دنبال می کنند. اما در کشور ما، همه برنامه های ورزشی می خواهند همه چیز را با هم داشته باشند. همه داوری دارند، همه به دنبال بحث های فنی می روند و همه هم می خواهند درباره موضوعات ساختاری و مدیریتی صحبت کنند. این تقسیم بندی باید انجام شود تا مخاطبی که به دنبال مباحث مدیریتی در فوتبال و در ورزش است، بداند سراغ کدام برنامه برود. ضمنا بداند برنامه ای هم هست که بدور از مسایل حاشیه ای به دنبال موضوعات اساسی است. این روند که همه به دنبال حواشی فوتبال بروند مردم را هم از این رشته ورزشی زده می کند. در گذشته که ما فوتبال بازی می کردیم دو برنامه ورزشی بود؛ یکی ورزش و مردم و دیگری ورزش از نگاه دو، اما الان هر شبکه برای خودش یک برنامه ورزشی دارد و این به شرطی می تواند به ورزش کمک کند که کارکردهای هر کدام از آنها مشخص شده باشد.

اینکه شورای تخصصی ورزش سازمان صدا و سیما تشکیل شده تا بر عملکرد برنامه های ورزشی نظارت کند اتفاق خوبی است اما افرادی که آنجا هستند باید صلاحیت فنی و اخلاقی داشته باشند تا کار درست پیش برود. افراد سفارش شده نباید به این شورا راه پیدا کنند. این اتفاق را به فال نیک می گیریم و منتظر تاثیرات آن می مانیم.

*محسن خلیلی