حکیم مراکشی در قلب لندن

از درونتن به آژاکس

19 مارس 1993 در شهر درونتن هلند حکیم زیاش با اصلیت مراکشی به دنیا آمد تا حکیمی باشد بر فوتبال مراکش .پدر حکیم زیاش هلندی است در صورتی که مادر او مراکشی است و این دو رگه بودن او را به دین مسیحیت سوق داده است. پدر و مادر او به جز حکیم دارای هشت فرزند دیگر می‌باشند. دیری نگذشت که در پنج سالگی به تیم رئال دورنتن که یکی از تیم های محلی شهرشان بود پیوست و بعد در تیم آ اس وی درونتن بازی کرد. پیشینه تحصیلی حکیم زیاش یکی از مواردی است که اثری کوچک بر بد بختی های او گذشت، از بد روزگار او تنها ده سال سن داشت که پدرش را بر اثر بیماری جدی از دست داد. با تمام مشکلات و زخم‌هایی که داشت زندگی را رها نکرد تا یک سال بعد به تیم هیرنفین بپیوندد. فوتبال برای او کلیدی شد بر قفل مدرسه تا به راحتی بتواند از مدرسه فرار کند، او به سیگار کشیدن و نوشیدن الکل متوسل شد تا دلیلی باشد که دو سال بعد از مدرسه اخراج شود. زندگی اولیه فوتبالی زیاش به بدترین شکل ممکن شروع شد او به نظم در تمرینات توجه نمی‌کرد و تمرینات را پیگیری نمی‌کرد و حتی به مربیان و هم تیم های خود توهین میکرد . هنگامی که زیاش اعمال خود را بررسی کرد ناراحت شد و عزم خود را جزم کرد تا به بازیکنی قابل احترام تبدیل شود البته او همیشه از مربی تیم هیرنفین تشکر می‌کند .دوران آکادمیک فوتبال او به پایان رسید و همان تیمی که او را از نو ساخت با او قرار داد بست‌. اولین بازی دوران حکیم زیاش برای تیم هیرنفین در مرحله سوم مقدماتی لیگ اروپا در 2 آگوست 2012 بود و اولین بازی او در لیگ اردویژه هلند 8 روز بعد مقابل نیمیخن بود. حکیم زیاش دوران خوبی را در این تیم سپری کرد و در 18 آگوست 2014 با قرارداد 3/5 میلیون یورویی به تیم توئنته پیوست. دوران خوب او باز هم به خوبی سپری شد و توانست در فصل 2015-2016 به کاپیتان اول این تیم تبدیل شود. او در کل 68 بازی برای آن ها انجام داد و 30 بار دروازه ی رقبا را گشود که این آمار ها و بازی های دلنشین او نگاه های مدیران آژاکس را به سوی خود جلب کرد تا در سی آگوست 2016 با قرارداد 11 میلیون یورویی به تیم بازیکن‌ساز آژاکس پیوست .

در اولین فصل حضورش در تیم آژاکس نایب قهرمانی لیگ اروپا و نایب قهرمانی لیگ هلند را تجربه کرد . حکیم زیاش فصل بعد هم سیر صعودی خود را طی کرد و توانست در 34 بازی لیگ هلند ، 9 گل بزند و 15 پاس گل بدهد تا همچون فصل پیش نایب قهرمانی را تجربه کند و به علاوه آن بهترین بازیکن سال فوتبال هلند نیز شناخته شد البته که فصل های پیش نیز جوایز فردی دیگری را کسب کرده بود. فصل پیش آژاکس با قدرت بلامنازع تیمش به قهرمانی در لیگ هلند و جام حذفی هلند دست پیدا کرد اما ماجرای اصلی لیگ قهرمانان اروپا بود که در عین ناباوری تا نیمه نهایی رقابت ها پیش آمدند و باز هم در عین ناباوری دستشان از رسیدن به فینال باز ماند . شکست دادن تیم های همچون رئال و یوونتوس کاری سخت بود اما نه برای مربی به نام اریک تن هاگ و شاگردانی به نام حکیم زیاش ، دلیخت و دی یانگ . بازی های درخشان آن ها چشمان تیم های بزرگ را به سویشان تیز کرد ، بازیکن های زیادی رفتند یکی سر از تورین در آورد و هم تیمی رونالدو شد و دیگری سر از بارسلون در آورد و هم تیمی مسی اما حکیم زیاش در تیم خود ماند تا فصلی دیگر را سپری کند . فصل جدید آژاکس صدرنشین بلامنازع لیگ نیست و با تفاضل گل بهتر نسبت به آلکمار صدر جدول را در اختیار دارد . آژاکس با رفتن ستاره هایش در لیگ قهرمانان اروپا در دور گروهی حذف شد و کاری از حکیم زیاش بر نیامد و در لیگ اروپا هم مغلوب حریف خود شد و با آن جام هم خداحافظی کردند .

از هلند به مغرب

او در رده های پایه برای تیم ملی هلند بازی کرد اما از سال 2015 تیم ملی مراکش را برگزید و در آنجا به هنرنمایی پرداخت . تابستان 2018 برای او متفاوت بود ، شروع شدن جام جهانی و امید مردم مغرب که به حکیم زیاش بود . بازی اول مقابل ایران و شاگردان کی روش برای حکیم زیاش و یارانش با گل به خودی که در دقایق پایانی دروازه خود را گشودند ، تمام شد و در آن بازی حکیم زیاش بدترین بازیکن زمین انتخاب شد . بازی بعدی مقابل پرتغال و شکست با نتیجه ی 1-0 همانند بازی ایران و تساوی در بازی آخر مقابل اسپانیا مراکش را ته نشین گروه کرد ولی آن ها تیم قابل احترامی با بازی زیبا بودند که این را می‌شود از هر کسی پرسید .

طعم فوتبال در جزیره

با این اوضاع و پیشرفت حکیم زیاش بالاخره نوبت آن رسید که از جمع آژاکسی ها جدا شود و او با بررسی تیم های خواهانش تیم مورد نظرش را چلسی دانست و با قراردادی 40 میلیون یورویی بعد از به اتمام رسیدن این فصل برای سه شیر های لندن توپ می‌زند. قبل از این که آخرین فصل خود را در آژاکس سپری کند، کرونا لیگ هلند را ناتمام گذاشت حتی اگر لیگ هم ناتمام بماند اولین روز ماه ژوئیه 2020 طبق قرارداد باید به چلسی بپیوندد تا در لیگ جزیره دریبل ، سرعت ، تکنیک ، توانایی ضربه آزاد خود را به رخ دنیا بکشد .

سبک بازی

زیاش عمدتا به عنوان یک وینگر راست در سیستم 4-2-3-1 بازی کرده است اما او از کنترل توپ،دید و دقت کافی برای بازی در پست شماره 10 برخوردار است. به علاوه، او با پای چپ قدرتمند خود از دور یک تیرانداز خطرناک است. زیاش چون از نظر تکنیکی قوی وهجومی است، در سراسر زمین پرسه می‌زند. با این حال، او عموماتمایل دارد که از جناح راست به داخل بریده تادر جاهاینیمه خالی (فضا کم باشد)و مرکزی موقعیت هایی را بدست آورد. جایی که اغلب به دنبال پاس دادن یا تلاش برای سانتر توپ است. در این موقعیت ها، زیاش بیشتر به عنوان یک وینگر معکوس بازی می کند. به هم تیمی های خود در انتهای زمین اجازه می دهد تا با دویدن به داخل محوطه جریمه حریف بروندتا توپ را سانتر کندیا جهت بازی را تغییر دهد. "بازی کنید تا فضای بیشتری ایجاد کنید". این نوع حرکات توسط زیاشباعث می شود که فولبک ها(سرجینیو دست یا نصیر مزروعی ) به مکان های خاصی برسند و فضای بیشتری داشته باشند. اگرچه زیاش به دلیل توانایی تکل زدن خود شناخته شده نیست، اما از وظایف دفاعی نیز شانه خالی نمی کند.در سیستم پرسدن هاگ، آژاکس در پرس کردن حریفان خود در نیمه خود و به دست آوردن توپ در بالای زمین، مهارت دارد. زیاش در این سیستم شکوفا شدزیرا این سبک بازی تهاجمی به او اجازه می دادسرعت کار خود را به نمایش بگذارد. با این حال، به منظور بهترین تجزیه و تحلیل اینکه زیاش چه تفاوتی می تواند برایچلسی ایجاد کند، مقایسه تفاوت بازدهیاو با وینگر راست قبلی چلسی یعنی ویلیان، مهم است. این بازیکن برزیلی با انتقال آزاد بهآرسنال پیوست. در حالی که او در طول هفت سال حضور در استمفوردبریج دائمابین طرفداران اختلاف نظر بر سر او بود، ویلیان یک بازیکن تمام عیاربا وجود سبک های بسیار متفاوت مانند آنتونیو کونته، خوزه مورینیو و مائوریتزیو ساری بود. جای تعجب نیست که مربی چلسی، فرانک لمپارد، تلاش می‌کرد تا قرارداد او را تمدید کند با وجوداینکه انتقال زیاش به چلسی از قبل تعیین شده بود. ( ویلیان قراردادی 3 ساله می خواست ولی باشگاه قراردادی 2 ساله به او ارائه کرد).

به زبان اعداد

از واقعیت دور نخواهد بود اگر سبک بازی چلسی و آژاکس را به هم تشبیه کنیم. در واقع می‌توان گفت در الگوی بازی مشابه قرار است حکیم زیاش برای تیمش تأثیرگذار باشد. اگرچه برخی اعتقاد دارند آمار‌ها در اردیویزی هلند نمی‌تواند برای حضور در لیگ برتر انگلیس ملاک باشد، اما آمار زیاش تحسین‌آمیز بوده است. این ستاره مراکشی از زمان حضورش در آژاکس روی 89 گل تأثیرگذار بوده که از این بین 38 گل را خودش به ثمر رسانده و 51 پاس‌گل ارسال کرده. زیاش که با لقب «جادوگر» شناخته می‌شود، 421 شانس گل خلق کرده که 134 شانس بیشتر از نزدیک‌ترین تعقیب‌کننده در همین حدفاصل است. با این حال هنوز بسیاری به استعداد‌هایی که در هلند رشد می‌کنند، بی‌اعتماد هستند. یکی از نمونه‌های آن هم علیرضا جهانبخش لژیونر ایرانی تیم آلکمار بود که نتوانست درخششی نزدیک به آنچه در تیم هلندی نشان داد را در برایتون داشته باشد. ولی نمی‌توان گفت شاخصه‌ای بازی یک بازیکن تغییر می‌کند و اگر تیمی بتواند از بازیکنی مثل زیاش درست استفاده کند، او هم ارزش خودش را ثابت خواهد کرد. در فصل قبل لیگ قهرمانان و در روز‌های طلایی آژاکس، زیاش در 11 بازی موفق شد 24 موقعیت گل برای هم‌تیمی‌هایش فراهم کند که 3 شانس بیشتر از لیونل مسی و 10 شانس بیشتر از محمد صلاح بود. قطعاً این موردی است که لمپارد را برای جذب زیاش وسوسه کرده. با وجود اینکه تمی آبراهام 13 گله است و بازیکنانی مثل میسون مانت و کریستین پولیشیچ هر کدام 5 گل زده‌اند، باز هم کمبود خلق موقعیت و هدر رفتن شانس‌ها باعث شده امتیاز‌های زیادی را در هفته‌های اخیر از دست بدهند. از طرفی گلزن‌های‌شان در دیدار‌های اخیر مدافعان و هافبک‌ها مثل آسپلیکوئتا، رودیگر و جورجینیو بوده‌اند. نکته جالب دیگر درباره زیاش این است که هیچ بازیکنی در اردیویزی هلند به اندازه او ضربه در چهارچوب نداشته. زیاش 85 ضربه در چهارچوب زده و از طرفی فقط دوشان تادیچ بیش از او پاس‌گل ارسال کرده است.

زیاش قبل از پیوستن به آژاکس در سال 2016، دو فصل را در تیم میانجدول اف سی تونته گذراند و در آنجا تعداد مشابهی را در مقایسه با زمان حضور در آمستردام تولید کرد. در حقیقت، در حالی که بهترین فصل او از نظر گلزنی 2018-2019 بود که در آن 21 گل و 24 پاس گل داد که آژاکس در مسابقات اردیویسیه و جام حذفی به قهرمانی رسید در حالی که به نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپا نیز رسیده بوداما بهترین فصل او در 2014-2015 ، جایی که او 17 گل و 17 پاس گل برای توئنته در رده دهم ارائه داد. در فصل بعد ، او 17 گل و 12 پاس گل برای تونته در رده سیزدهم بدست آورد ، قبل از اینکه 11 میلیون یورو به آژاکس برود. اما دقیقاً چگونه توانایی های تهاجمی زیاش در این تیم جدید چلسی در فصل آینده بهتر ظاهر می شود؟ لمپارد با بازیکن‌های جدید خود ورنر و هاورتز ، به همراه پولیشیچ، میسون مونت، تامی آبراهامو کالوم هادسون اودوی، تعداد زیادی از بازیکن های خوب تهجمی را در اختیار دارد. چلسی در این فصل فورمیشن های مختلفی را ترتیب داده است، اما رایج ترین شکل آنها 4-3-3 بوده است. در این ترکیب، بازیکنان چلسی می توانند موقعیت های مختلفی را بسته بهتاکتیک های لمپارد بازی کنند و این باعث می شود آبی ها دریک سمت بسیار پویاتر باشند. با این حال، در مورد زیاش، به احتمال زیاد او فصل آینده در وینگر راست بازی می کند. این احتمال وجود دارد که اگر لمپارد به بازی 4-2-3-1 برگردد، زیاش می تواند 10 نقش را به خود اختصاص دهد، همانطور که در اوایل فصل این کار را انجام داد.

* عرفان خماند