فوتبال یا میدان زورآزمایی ؟!
فوتبال عحیب ما
*کیوان طباطبایی
معیارهای انتخاب یک بازی تماشاگرپسند چیست؟ پاسخ این است که هر آنچه به زیبایی فوتبال کمک کند. مقصود لذت بردن از فوتبال و هیجاناتش است ولیکن فوتبال ما برخلاف جهت حرکت دنیاست. بخش اعظم فوتبال ما به این رشته و زیبایی هایش ، نگاهی شعاری دارد و معیارهای جهانی را در عمل رعایت نمی کند زیرا به نفع آن نیست.هنگامی که در مورد فوتبال صحبت می کنند دیدگاه شان صفر تا صد جهانی است اما وقتی تحت هر عنوانی مسئولیت می گیرند دیدگاه شان ربطی به جهان فوتبال ندارد. به طور کلی خود را به عنوان «وجدان بشر» در فوتبال می بینند و فوتبال ایده آل خود را از دریچه نتیجه گرایی محض دنبال می کنند که فاقد زیبایی است. برای برنده شدن یا رسیدن به نتیجه دلخواه اصول را زیرپا می گذارند. شهرآورد 102 بار دیگر فدای چنین دیدگاهی شد. بدون تعارف مربیان ما مثل مدیران مان فقط به نتیجه گرایی فکر می کنند حتی در روزی که ویترین فوتبال ایران میلیون ها تماشاگر داخلی و بیرونی دارد. در چنین اوضاعی فوتبال قربانی جاه طلبی و تفکرات تدافعی مربیان می شود و بازیکنان داخل میدان نیز ناخواسته تبعیت می کنند و خلاقیت شان فدای شرح وظایف می شود. ذهن عناصر دو تیم طوری بسته شده که گاهی قانون را هم تحمل نمی کنند ، VAR را که برای کمک به داوری آمده ، نقد غیرمنصفانه می کنند و حتی به شکل تعجب آوری پس می زنند و عامل ناکامی تیم خود می دانند ، درحالی که جهان فوتبال ، کمک داور ویدئویی را عاملی برای کاهش اشتباهات قاضی میدان می داند. آیا با چنین وضعی می توان منتظر فوتبالی تماشاگرپسند در شهرآورد بود؟ فوتبال عجیب ما به جهان هیچ شباهتی ندارد و نتیجه گرایی ، آن را بیچاره کرده است.
کرم ها خواب پروانه شدن می بینند؟!
*حمید ترابپور
دیدار حساس فوتبال ایران همانطور که انتظار داشتیم با کمترین بار فنی و با بیشترین حاشیه و جنجال ممکن برگزار شد و به خاطره ها پیوست. آنقدر درباره علل بی کیفیت شدن این بازی خوانده و شنیده ایم که دیگر خجالت می کشیم و رویمان نمی شود تکرار مکررات کنیم و مثلا این وضعیت را تقصیر حساسیت بالای آن بیندازیم چون اساسا این یک علت مسخره و دم دستی است که طی این سالها به مغزمان فرو کرده اند و فیلسوف های متفکر (!) پشت این نظریه یک بار هم به این سوال پاسخ نداده اند که ؛ مگر شهرآوردهای معروف تر، جهان شمول تر و سنتی تر از آبی و قرمز ما که به آن زیبایی به تصویر درمی آیند حساس نیستند؟ یعنی آنجا 22 سیب زمینیِ بی احساس به دنبال توپ می دوند و اینجا 22 شوالیه که احساسات از چشمان شان بیرون زده و بر کار نداشته فنی شان سایه افکنده است ، نقش آفرینی می کنند؟!این واگویه ها تلخ است اما باید نوشت تا بلکه یک نفر وجدان درد بگیرد و برای نجات این فوتبال اندیشه ای کند. تلخ است اما باید اعتراف کرد که؛ این بازی، این شهرآورد و این دربی، ویترین زشت کل فوتبال ماست؛ فوتبالی عقب مانده که بی ظرفیت های متوقع آن، در پیله ای سفت فرو رفته اند و خواب پروانه شدن می بینند غافل از آنکه همین کرم بودن هم از سرشان زیاد است؛ فوتبالی که بدبینی، سیاه نمایی و توهم آنقدر در آن نهادینه شده که حتی در برابر پیشرفت و تکنولوژی خلاصه شده در نوبرانه شهرآورد یعنی VAR هم، آن بی ظرفیت بودن خود را به نمایش می گذارد؛ فوتبالی که درویش هایش اگر در زدن حرف های " صد من یک غاز " قناعت می کردند و خطیرهایش دوری از مخاطره، خود به خود وضع بهتری پیدا می کرد؛ فوتبالی که اگر بزرگترهایش کمی ابهت و اقتدار داشتند و فدراسیونش به منفعل ترین شکل اداره نمی شد دیگر کسی مجال این حجم از گنده گویی و مزخرف گویی پس از شهرآورد را پیدا نمی کرد و...
با جمیع این موارد می توانیم چنین شهرآوردی را برازنده فوتبال مان بنامیم؛ زیاد هم مهم نیست که به آن افتخار نکنیم؛ افتخار سالهاست که در این فوتبال جان به جان آفرین تسلیم کرده است.
این فوتبال فرهنگ می خواهد ، نه VAR !
* کامران خطیبی
دائماً که نمی شود از قول بزرگان تحریرکرد ، بالاخره ما هم بعد از این همه سال قلمفرسایی، یک کَمَکی آموخته ایم و می خواهیم تابوشکنی کنیم . همیشه به رفقا معروض داشته ایم که : در این مملکت همه چیز آمده ولی فرهنگ استفاده اش نه ! مثلا پورشه و مازراتی و خودروهای لوکس مثل عنبرنسارا کف خیابان ها دیده می شود اما بچه مایه دارهای فُلان نشور و بعضا انگل زاده، برای فخرفروشی و مواردی از آن استفاده می کنند که خودتان بهتر از ما می دانید ؛ یا مثلا شبکه های اجتماعی را با ضرب و زور فیلترشکن داریم اما فرهنگ استفاده شان را نیاموخته ایم و همین سبب شده که هر ننه قمری به زعم خودش تولید محتوا کرده و خودش را علامه دهر بداند ؛ یا موبایل های روز دنیا در دستانمان جولان می دهد اما فرهنگ استفاده اش را نداریم که نداریم که نداریم و...!سرخآبی های رنگ باخته و هوادارانشان تا پیش از دربی 102 ، چنان متبادر می کردند که اگر VAR بیاید ، چه ها که نمی شود؛ شب ها که پیژامه های راه راه دِمُده شان را می پوشیدند و لم داده و تخمه شکنان لیگ های اروپایی را به نظاره می نشستند ، دلشان غنج می رفت که ای بابا ، ما 100 سال از دنیا عقب افتاده ایم و نشد که برای دلخوش کُنک ما هم که شده کمک داور ویدئویی را بیاورند و... اما دیدید که تشریف فرمایی جناب VAR هم چاره ساز نبود و خودش زمینه ساز بحران بزرگتری شد !صد بار به زبان صاحب مرده مان آمد که در کنفرانس مطبوعاتی بعد از بازی ، یحیی و جواد را بشوریم و چنان پهن کنیم که بابا ، خجالت بکشید ، این چه وضعی است که درست کرده اید ؟ خدا وکیلی ، این همان فوتبالی است که همه مردم جهان از آن لذت می برند ؟ تا کی می خواهید برای خوش رقصی پیش هواداران ، رقیب را متهم و لیچار بارش کنید و... ؟!حضور VAR ، بی فرهنگی و غیرحرفهای بودن فوتبال ما در همه سطوح را مثل پُتکی بر سرمان کوبید تا همه به این موضوع واقف شوند که اول راه که هیچ ، هنوز در جاده خاکی سیر می کنیم . استفاده از کمک داور ویدئویی هم مثل هر پدیده مدرن اجتماعی نیاز مبرم به فرهنگسازی دارد که مثل همه حوزه ها از آن غافل شدیم ! فرهنگسازی ای که آقایان مسئول هنوز نمی دانند با کدام «ف» نوشته می شود و در خیال خامشان با چهارتا پلاکارد ، رفتارهای کلیشه ای شعاری و گوشت تلخانه شاخ غول را شکسته اند !
فقط حاشیه و دیگر هیچ
*مصطفی اردستانی(پیشکسوت باشگاه استقلال)
آنچه ما در شهرآورد دیدیم فقط حاشیه بود. دو تیم به دلیل حساسیت های کاذب وارده، از ارائه یک کار با کیفیت بازماندند. البته ما غالبا همین ماجرا را در بازی این دو تیم مشاهده می کنیم و به نظرم نباید خیلی منتظر باشیم تا دو تیم ارائه گر یک بازی زیبا باشند.با هر تصمیم داور همه دور او جمع می شدند . این عادت بد بازهم به فوتبال ما لطمه خواهد زد. بدون شک بسیاری از بازیکنان دو تیم هم در قواره این لباس نیستند و شاهدیم که به اشکال گوناگون وارد پرسپولیس یا استقلال می شوند.بدون تعارف ، من بسیاری از این بازیکنان را حتی در حد بازیکنان دهه شصت هم نمی بینم. آن روزها بازیکنان روی هر زمینی بازی می کردند و تکنیک خوبی داشتند. بازیکنان فعلی اگر زمین کمی ناهموار باشد حتی تمرین هم نمی کنند.موضوع دیگر ، بحث پرداخت های خارج از عرف است.وقتی از دقیقه اول دستور تجمع در زمین خودی صادر می شود و با یکی دو مهاجم قصد عبور از صف پر تعداد دفاع را داریم ، قطعا موقعیت زیادی به وجود نمی آید.نیمکت ها هم که دائما در حال ایجاد فشار روی بازیکنان درون زمین هستند. از چنین فضایی نباید انتظار بازی قشنگ داشته باشیم.جدا از ماجرای دفاع پرتعداد ، ما مهاجمان خلاق و فرصت طلب هم نداریم. کدامیک از مهاجمان امروز ما قدرت عبور از دفاع روبرو را دارند؟در گذشته تیم های نه چندان مدعی فوتبال ما مهاجمانی داشتند که مثل آب خوردن از مدافع روبرو عبور می کردند و نظم تیم مقابل را بر هم می زدند. هر دو تیم به نظرم فاقد مهاجمانی در این حد هستند و این ، کار را برای استحکام خط دفاعی و گل نخوردن آسان می کند.ما هر روز فوتبال اروپا را می بینیم. در آنجا به راحتی با تصمیم داور کنار می آیند. در اینجا همه برای فرار از تقصیر فقط به دنبال جنجال و ایجاد مشکل در بخش داوری هستند. شک نکنید که به این شکل هیچگاه فوتبال ما پیشرفت نخواهد کرد.
دربی شبیه همه چیز بود ، جز فوتبال !
*اسماعیل حلالی (پیشکسوت باشگاه پرسپولیس)
دربی از لحاظ فنی شکل خوبی برای هر دو تیم نداشت. بازی بسیار فشرده بود و درگیری زیادی داشت و شاهد بازی خوبی از دو تیم نبودیم .در دربی اصلا خلاقیت وجود نداشت و بازیکنان هر دو تیم ریسک نمیکردند و در دیداری که خلاقیت و ریسک وجود نداشته باشد ، امکان ایجاد موقعیت گل سخت میشود. بازیکنان از ترس این که توپ خود را لو بدهند از خلاقیت خود استفاده نمیکردند و این امر سبب شده بود که توپ وارد دروازهها نشود .خطاهایی که در 18 قدم رخ داد و از VAR استفاده کردند هیچ کدام خطا نبود، فشار زیاد از سوی نیمکت استقلال سبب شد که داور از سیستم VAR استفاده کند. مسائل حاشیهای بیشتر از مسائل فنی بود. تمام کشورهای آسیایی فوتبال ما را رصد میکنند و این آسیب بزرگی است که 90 دقیقه بازی کنیم اما یک موقعیت تک به تک روی دروازه ایجاد نشود .اعضای تیم استقلال با زیادهخواهی نیمکتنشینهای خود و رفتار غلط سعی میکردند داور را تحت تاثیر قرار دهند و صاحب پنالتی شوند که اصلا حق آنها نبود. با این نوع فوتبال به جایی نمی رسیم، الان چند سالی است که نه در جام باشگاههای آسیا و نه در جام ملتها نتوانسته ایم قهرمان شویم.
90دقیقه دربی شبیه همه چیز بود ، جز بازی فوتبال. برای پیشرفت در فوتبال باید به دنبال راهکار باشیم . آیا مربیان ما درباره این راهکار اندیشیدهاند ؟ متاسفانه فوتبال ما به جای پیشرفت ، در حال پسرفت است.