اورتگا، پابرهنه شماره 10

آریل اورتگا ، بازیکن بزرگ فوتبال آرژانتین به تازگی 50 ساله شد. او را به عنوان یکی از بهترین دریبل زنندگان در دنیای فوتبال می شناسند. نگاهی به دوران فوتبال ستاره سابق ریور پلات انداخته ایم.

شیارهای بسیاری در زمین مسابقه وجود داشت. زمین آنقدر سخت و برهنه بود که گذر از حریف روبرو با فریب و ایجاد یک مسیر ساختگی، راحت تر از دادن پاسی بود که نمی دانستید به کجا ختم می شود. به حدی خشک که دلیلی برای گذاشتن کف پایتان روی آن نبود.

بهترین روش برای این طرف و آن طرف رفتن، حرکت روی نوک پنجه پا بدون هرگونه سر و صدایی بود. در این بخش از دنیا، در واقع در شمال آرژانتین، شهری به نام " هوهوی " وجود دارد که سرزمینی بسیار گرم محسوب می شود، تا حدی که کفش های تمرین چندان دوام نمی آورند. پس تنها انتخاب این است که یاد بگیرید با پاهای برهنه بازی کنید و سنگریزه ها، خرده شیشه ها و یکی دو بریدگی روی پایتان را تاب بیاورید.

این همان زمینی بود که آریل آرنالدو اورتگا پس از تعطیلی مدرسه، در حالی که دمنوش ماته و تکه ای نان در دست داشت، روی آن بازی می کرد. همین برای احساس خوشحالی او کافی بود.

وجه اشتراکی در تاریخ پیراهن شماره 10 آرژانتین وجود دارد. یک هویت مشترک در بین تمام کسانی که آن را پوشیدند، به چشم می خورد ، گرچه هر کدام از صاحبان این شماره، چیز تازه ای به آن افزودند. ریکاردو بوچینی، ستاره ایندیپندینته، یک پاس دهنده بزرگ و نامدار محسوب می شد. نوربرتو آلونسو از ریور پلات بیشتر به سمت دروازه شوت می زد و خوان رومن ریکلمه ، اسطوره بوکاجونیورز بیشتر یک طراح به حساب می آمد. در این میان اورتگا استاد دریبل زنی بود ، در حالی که دیه گو مارادونا و لیونل مسی، بهترین های این جمع، همه این قابلیت ها را با هم داشتند.

پیش از این در مصاحبه ای از اورتگا سوال شده بود که از کدام بیش از همه لذت می برد: پاس گل، گل زدن یا دریبل زدن. پاسخ سوال خیلی سریع داده شد و او گلی را به یاد آورد که در دیدار دوستانه مقابل ایرلند در سال 1998 به ثمر رساند. او به صورت ناگهانی به سمت راست دروازه شی گیون حمله ور شد ، در حالی که دروازه بان در کنار محوطه شش قدم در تکاپو بود و جف کنا تلاش می کرد که مانع از گلزنی وی شود.

اورتگا به جای اینکه از زاویه بسته شوتزنی کند، مسیر را بررسی کرد، کنای درمانده را دید که در کنارش سر خورده و مقابل گیون ایستاده بود. گیون هم نا امیدانه و در حالی که در معرض دید قرار گرفته بود، از موقعیت بیرون آمد. چند نمایش و فریب با توپ، در نهایت به یک ضربه چیپ ختم شد که در انتهای تور دروازه مرد ایرلندی جا خوش کرد. اورتگا با حالتی سرخوش می گوید: "این صحنه را از تلویزیون تماشا کردم و دیدم که از چه فاصله ای بازیکن ایرلند سر خورد."

او یک بازیساز بود ، بازیکنی که در فوتبال آرژانتین شماره 10 می پوشد و در فضایی بین هافبک ها و مهاجمان بازی می کند. نقش هجومی دارد و برای مهاجم میانی و وینگرها، موقعیت گلزنی ایجاد می کند. بازیکنان شماره 10، همیشه در فوتبال آرژانتین آزاد بودند، مگر در دوران مارچلو بیلسا در سال های 1999 تا 2002. حتی این روزها دوستداران فوتبال، روزگاری را به یاد می آورند که اورتگا در مصاف ها مقابل برزیل مجبور به بازگشت به زمین خود برای مهار روبرتو کارلوس بود. اگر چه به دلایلی، مربی که بیش از همه اورتگا را محدود ساخت، محبوب ترین مربی دوران فوتبال او هم هست. شاید به این دلیل که بعدی دیگر به فوتبال وی افزود.

بیلسا که در برخی از مواقع هر چیزی می توانست باشد، مگر یک فرد منطقی و به شدت نسبت به دیگران سختگیر و تسلیم ناپذیر بود، همواره از یکی از معدود جنبه های بازی فوتبال حمایت می کرد که هیچ نقش و تاثیری در آن نداشت.

او یک بار گفته بود: "فکر نمی کنم بتوانید دریبل زدن را به بازیکنان یاد بدهید. این یکی از آن چیزهایی است که آموزش دادن آن غیر ممکن است. فقط باید چشم انتظار آن باشید که آکادمی ها آن را آموزش بدهند. آنها دو یا سه روش مرسوم را برای عبور از حریف نشان می دهند ، از جمله دریبل زدن، اما زمانی که می خواهید آن را تکرار کنید، متوجه می شوید که این کار را فقط با دریبل نمی توانید انجام دهید. در واقع تکراری برای این کار وجود ندارد."

در جریان حضور در رختکن پس از تساوی 1-1 مقابل سوئد که به امیدهای آرژانتین در جام جهانی 2002 پایان داد، اورتگا به بیلسا گفت: "چرا نتوانستم دریبلی بزنم که بازی را ببریم؟" " ال لوکو " اخیرا و در جریان دیدار مقدماتی جام جهانی آرژانتین مقابل اروگوئه پاسخ این سوال را داد: "آرژانتین در آن بازی 15 موقعیت گلزنی ایجاد کرد و در همان موقع اورتگا ، استاد دریبل زنی نمی توانست حتی با یکی از این موقعیت ها در زمان مقتضی همراه شده و گلزنی کند."

دریبل یک وجه تکنیکی از بازی است که شامل حفظ توپ تحت کنترل دقیق و جابجا کردن آن از یک پا به پای دیگر است. اورتگا در این کار چنان مهارتی به دست آورده بود که به ندرت توپ از پاهایش جدا می شد. او با 69/1 متر قد، مرکز ثقل پایینی داشت و همین موضوع کمک می کرد که توپ را به گونه ای به چرخش درآورد که گویی آن را پاس می دهد، مسیرش را به بهترین شکل تغییر می داد و همین کار را با پای دیگر تکرار می کرد و مدافع درمانده در میانه زمین و آسمان یا در حالی که پای خود را به قصد متوقف کردن توپ جلو می آورد، بدون هیچ نتیجه ای صرفا تماشاگر عبور اورتگا با توپ از کنارش بود.

این اتفاقات آنقدر سریع رخ می داد که یک بار گابریل باتیستوتا تاکید کرده بود، کلودیو لوپز، دیگر بازیکن آزاد فوتبال آرژانتین در دوره بیلسا، را به عنوان زوج خط حمله خود ترجیح می دهد چرا که پاس های او به راحتی قابل پیش بینی بود. یک خاطره ضد قهرمانی از اورتگا مربوط به بازی یک چهارم نهایی جام جهانی 1998 مقابل هلند می شد که وی نتوانست احساسات خود را کنترل کند. با سر به ادوین فان در سار، دروازه بان هلند، ضربه زد تا تیم دنیل پاسارلا با یک بازیکن کمتر نهایتا بازی را واگذار کند.

علی رغم این اتفاق، هنرمند کوچک مستطیل سبز، میراث مهمی از خود به یادگار گذاشت. مهارت دریبل زنی کلودیو اچوری در جام جهانی زیر 17 سال 2023 در اندونزی، اثبات این مدعاست ، مهارتی که توسط اورتگا در زمین های خشک آرژانتین پرورش یافت و توسط بازیکن شماره 10 پابرجا ماند.

غالبا از بازیکنان سوال می شود که اگر فوتبالیست نبودند، چه کاری انجام می دادند. تصورش هم خیلی سخت است که اورتگا ممکن بود در جهانی موازی چه کاری انجام دهد، چرا که اگر یک نکته در خصوص فوتبال و زندگی اورتگا وجود داشته باشد، همان چیزی است که مارادونا زمانی عنوان کرده بود: "دریبل زدن، سرگرمی است."

شاید اورتگا هرگز نیازی نداشت که یک حرفه ای باشد، پول در بیاورد، جام کسب کند و مشهور شود. شاید آنچه او نیاز داشت – و هنوز هم دارد – یک دریبل دیگر است. به همین دلیل است که حتی امروز در 50 سالگی، با موهایی سپیدتر و اندکی وزن بیشتر، هر گلی که برای پیشکسوتان ریور پلات به ثمر می رساند، وایرال می شود. شاید هم اگر فوتبالیست نمی شد، به نقش آفرینی در زمین های سخت " هوهوی " ادامه می داد و منتظر می ماند تا تجسمی باشد از یک استاد دریبل زنی.

*سید محمد طاهر شاهین