تا 6.5 میلیون دلار برای هر مدال المپیک
برای کسب موفقیت در المپیک باید چقدر هزینه کرد؟ اخیرا سرمایه گذاری کشور نیوزیلند برای بازیهای المپیک پاریس، مشخص شده است. نیوزیلند در پاریس فوق العاده عمل کرد و با رکورد 10 مدال طلا، در مجموع در رده یازدهم قرار گرفت. اما این کشور برای هر مدال چقدر خرج کرده است؟
طبق اخبار منتشر شده، دولت نیوزیلند مجموعا 131 میلیون دلار برای کسب این موفقیت هزینه کرده است و این به معنی حدود 6.5 میلیون دلار برای هر مدال است (آنها مجموعا 20 مدال کسب کردند). بهترین عملکرد را در این کاروان، تیم دوچرخه سواری داشت که پنج مدال به دست آورد. در سه سال گذشته برای این ورزش 15.5 میلیون دلار هزینه شده بود.
روئینگ که بیشترین سهم را از سرمایه گذاری نیوزیلند در المپیک با 24 میلیون دلار داشت، با چهار مدال به کار خود خاتمه داد. نیوزیلند در این رشته در توکیو، پنج مدال به دست آورده بود. اسب سواری و راگبی مردان، تیم هایی بودند که دست خالی از المپیک بازگشتند.
همیش کر، ورزشکار پرش ارتفاع، به لطف اعلام فدراسیون بین المللی دوومیدانی برای کسانی که نخستین بار طلا می گیرند، بیشترین جایزه انفرادی را به دست آورد و 50 هزار دلار به دست آورد. در واقع دوومیدانی تنها رشته ورزشی است که دست به چنین کاری زد و آن را برای همه 48 رویداد خود در نظر گرفت. قرار است فدراسیون جهانی دوومیدانی در المپیک بعدی به هر سه مدال آور در هر رشته جایزه بدهد.
نیوزیلند به ورزشکاران مدال آور خود جایزه نمی دهد، اما سالیانه حقوقی را تا دوره بعدی المپیک در نظر می گیرد. آنها که طلا گرفته اند، هر سال 40 هزار دلار، صاحبان نقره و برنز سالی 30 هزار دلار، مقام چهارم تا ششم برای هر سال 20 هزار دلار و رتبه های هفتم و هشتم، 10 هزار دلار در سال دریافت خواهند کرد.
ریز هزینه هایی که دولت نیوزیلند در سه سال گذشته برای ورزش های المپیک انجام داده، به شرح زیر است:
روئینگ: 24 میلیون دلار (7998000 دلار در هر سال)
تعداد مدال: 4 (1 طلا، 2 نقره و 1 برنز)
دوچرخه سواری: 15.5 میلیون دلار (5169000 دلار در هر سال)
تعداد مدال: 5 (2 طلا، 2 نقره و 1 برنز)
قایقرانی بادبانی: 14.5 میلیون دلار (4837000 دلار در هر سال)
تعداد مدال: 2 (1 نقره و 1 برنز)
دوومیدانی: 9 میلیون دلار (2995000 دلار در هر سال)
تعداد مدال: 2 (1 طلا و 1 نقره)
کانو سرعت: 7.75 میلیون دلار (2582000 دلار در هر سال)
تعداد مدال: 3 (3 طلا)
اسب سواری: 5 میلیون دلار (1698000 دلار در هر سال)
تعداد مدال: صفر
راگبی هفت نفره زنان: 3.6 میلیون دلار (1200000 دلار در هر سال)
تعداد مدال: 1 (1 طلا)
راگبی هفت نفره مردان: 2.7 میلیون دلار (900000 دلار در هر سال)
تعداد مدال: صفر
سه گانه: 3.8 میلیون دلار (1264000 دلار در هر سال)
تعداد مدال: 1 (1 نقره)
قایقرانی موج های خروشان: 1.3 میلیون دلار (437000 دلار در هر سال)
تعداد مدال: 1 (1 طلا)
گلف: 141 هزار دلار (47000 دلار در هر سال)
تعداد مدال: 1 (1 طلا)
ازبکستان با هزینه ای کمتر
حالا به سراغ ازبکستان برویم. این کشور در سه سال گذشته قریب به 50 میلیون دلار صرف رشته های ورزشی المپیکی خود کرده است. این بهترین عملکرد ازبکستان در بازیهای المپیک محسوب می شد. آنها 13 مدال به دست آوردند و با هشت طلا در جایگاه سیزدهم قرار گرفتند. این یعنی در بین کشورهای جدا شده از شوروی سابق و کشورهای خانواده ترک زبان و مسلمان، جایگاه نخست را به دست آوردند و در آسیا چهارم شدند.
طبق اعلام منابع رسمی ازبکستان، این کشور مجموعا در سه سال گذشته مبلغ 50.55 میلیون دلار را صرف سرمایه گذاری برای المپیک کرده است. همچنین به قهرمانان المپیک در این کشور، 200 هزار دلار، به برندگان مدال نقره 100 هزار دلار و به نفرات سوم هم 50 هزار دلار داده خواهد شد. مربیان مربوطه هم به ترتیب 50 هزار، 25 هزار و 12500 دلار دریافت می کنند. بنابراین مجموع جوایز اهدایی به مدال آوران این کشور، 1.95 میلیون دلار خواهد بود. به علاوه مجموع جوایز مربیان هم 487500 دلار تخمین زده می شود.
ضمنا به برندگان مدال طلا هم اتومبیلی به قیمت 82330 دلار داده خواهد شد. برندگان نقره و برنز هم به ترتیب خودروهایی به ارزش 31300 و 30670 دلار دریافت می کنند. مجموع این جوایز هم حدود 813300 دلار هزینه در پی خواهد داشت.
قهرمانان یک کلبه 2 طبقه و برندگان مدال های نقره و برنز هم یک آپارتمان دریافت خواهند کرد که ارزش این خانه ها اعلام نشده است. پس برای هر مدال 3.89 میلیون دلار هزینه شده که با جوایز نقدی و اتومبیل، روی هم رفته مبلغ 4.14 میلیون دلار کنار گذاشته شده است.
کشورهای دیگر چطور؟
قزاقستان با 7 مدال، 1 طلا، 3 نقره و 3 برنز در جایگاه 43 قرار گرفت. به گفته معاون وزیر گردشگری و ورزش این کشور، چیزی حدود 2 میلیون دلار برای حضور در المپیک هزینه شده است. در واقع 23.3 برابر کمتر از ازبکستان. در این کشور برنده مدال طلا 250 هزار دلار، صاحب مدال نقره 150 هزار دلار و دارنده مدال برنز 75 هزار دلار دریافت می کند. مقام های چهارم تا ششم هم به ترتیب 30 هزار، 10 هزار و 5 هزار دلار می گیرند. مجموع هزینه این کشور برای جوایز، 1.08 میلیون دلار خواهد بود.
در مجموع این کشور برای هر مدال 291600 دلار هزینه کرده است که با توجه به اضافه کردن مبلغ جوایز به عدد 423700 دلار خواهیم رسید و این به معنی هزینه کرد یک دهمی نسبت به ازبکستان است. از سوی دیگر تولید ناخالص داخلی در این کشور، 2.8 برابر ازبکستان و سرانه تولید ناخالص داخلی آنها 5.2 برابر بیشتر است.
انگلستان با 65 مدال در رده هفتم قرار گرفت. این کشور 245.84 میلیون پوند برای کسب آمادگی حضور در المپیک هزینه کرده است. این به معنی صرف 3.78 میلیون پوند (4.86 میلیون دلار) برای هر مدال است که کمی بیشتر از ازبکستان محسوب می شود. با این حال تولید ناخالص داخلی انگلستان 25 برابر بیشتر از ازبکستان است. نکته جالب اینکه انگلستان به ورزشکاران صاحب مدال، جایزه ای نمی دهد و آنها تنها از تبلیغات و حامیان مالی، جایزه دریافت می کنند. ظاهرا کشورهای نروژ و سوئد هم جایزه ای را از طرف دولت دریافت نمی کنند و فقط حامیان مالی این جوایز را تامین می کنند. نقش فدراسیون های ملی و کمیته های المپیک این کشورها، کمک به تمرین و تامین حقوق مربیان و کارمندان است.
در تاجیکستان، ورزشکاران دارای مدال برنز، 19 هزار دلار دریافت می کنند. به برندگان مدال نقره، 24 هزار دلار و یک آپارتمان دو اتاق خوابه داده می شود و جایزه نفرات اول 28 هزار دلار و یک آپارتمان سه خوابه است. در قرقیزستان جایزه برنده مدال طلا 119 هزار دلار، برنده مدال نقره 83 هزار دلار و صاحبان مدال طلا 60 هزار دلار خواهند گرفت. در اوکراین این جوایز به ترتیب 125 هزار دلار، 80 هزار دلار و 55 هزار دلار است. آذربایجان به ترتیب 235 هزار دلار، 118 هزار دلار و 58750 دلار جایزه می دهد. گرجستان 371 هزار دلار، 186 هزار دلار و 93 هزار دلار به مدال آوران خود پرداخت می کند و ارمنستان 51500 دلار، 38600 دلار و 25700 دلار به ورزشکاران مدال آور خود می دهد. این کشورها سرانه تولید ناخالص داخلی به مراتب بالاتری نسبت به ازبکستان دارند.
کشورهایی مثل هنگ کنگ و سنگاپور هم به ترتیب حدود 768 و 745 هزار دلار به ورزشکارانی که مدال طلا را به گردن آویختند، خواهد داد. اندونزی 300، مالزی 216، اسپانیا 102، فرانسه 87، کره جنوبی 45، ایالات متحده 37500، ژاپن 32، لهستان 25، آلمان 22 و استرالیا 13 هزار دلار به نفرات اول جایزه خواهند داد.
*سید محمد طاهر شاهین