لسترسیتی آلمان
وقتی به بوندس لیگا فکر می کنید، دورتموند و بایرن مونیخ فورا در ذهنتان نقش می بندند اما این فصل فوتبال آلمان شگفتی های پرشماری را در خود داشته است که تیم لایپزیگ یکی از آنهاست؛ تیمی که اطلاعات بسیار کمی درباره آن داریم. می توانیم آن را یک اتفاق، شگفتی ساز در فصل نخست یا هر آنچه فکر می کنید بنامیم اما اینکه لایپزیگ در شروع حضور خود میان تیم های برتر فوتبال آلمان تاثیری باورنکردنی داشته، انکارناپذیر است. این تیم تاکنون یک راه بدون شکست را پشت سر گذاشته و بالاتر از همان دو تیمی که فورا به ذهنتان می آیند، در صدر جدول بوندس لیگا قرار بگیرد. حالا سوال اینجاست که چگونه تیمی که برای اولین بار به بالاترین سطح فوتبال آلمان راه یافته، می تواند چنین عملکرد خوبی داشته باشد؟ آیا شاهد یک داستان افسانه ای همچون داستان لسترسیتی در انگلیس اینبار در آلمان خواهیم بود؟ لایپزیگ سفر مهیجی را آغاز کرده که همراه شدن با آن از اولین روز تا پایان این فصل وسوسه انگیز است.
سفر به بوندس لیگا
این باشگاه توسط یکی از شرکت های نوشیدنی های انرژی زا تاسیس شد؛ شرکتی که امتیاز یک باشگاه در دسته پنجم آلمان به نام مارکران اشتاد را خرید و از همان زمان هدف خود را بر این گذاشت که طی هشت سال بتواند به سطح اول فوتبال آلمان راه پیدا کند. اگرچه لایپزیگ به این هدف در زمانی کوتاهتر دست پیدا کرد و در هفت سال توانست چهار رده در فوتبال آلمان پیشرفت کند. این تیم پس از انکه فصل قبل را در رده دوم بوندس لیگای دو و پایین تر از نورنبرگ به پایان رساند، موفق شد راهی بوندس لیگای یک شود اگرچه پیش از انکه در سال 2016 به سطح اول فوتبال آلمان برسد، دو سال را در دسته دوم سپری کرد. با این حال در همان دو سال مجموعا نزدیک به 31 میلیون یورو باشگاه هزینه کرد تا صعود به دسته بالاتر میسر شود.
حرکت افسانه ای
همچون لستر مدافع عنوان قهرمانی لیگ برتر، لایپزیگ این فصل را آتشین آغاز کرد. آنها پیش از آنکه دورتموند را شکست دهند، مقابل هافنهایم به بن بست رسیدند اما بدنبال برتری مقابل دورتموند، هامبورگ را هم با 4 گل شکست دادند. پس از آن دو تساوی متوالی مقابل کلن و گلادباخ بدست آمد تا آنکه هفت پیروزی متوالی از جمله برتری مقابل وولفسبورگ و ماینز برای این تیم از راه رسید. لایپزیگ در اولین فصل حضورش در بوندس لیگا یازده بازی ابتدایی خود را بدون شکست پشت سرگذاشت تا رکورد شکست ناپذیری یک تیم تازه صعود کرده به بوندس لیگا را از آن خود کند. رالف هاسن هوتل درباره رکورد تیمش می گوید"ما می خواهیم اینجا کار بزرگی انجام دهیم و مدت زیادی شکست ناپذیر باقی بمانیم. مطمئنا اگر یک امتیاز در دسترس مان باشد، سه امتیاز هم خواهد بود". لایپزیگ تا این مقطع فصل یک خط حمله آتشین را از خود به نمایش گذاشته و به طور میانگین در هر بازی دو گل زده است اگرچه دورتموند و بایرن از این تیم بهتر هستند. در کنار مهاجمان هراس آور این تیم، خط دفاعی لایپزیگ دومین خط دفاعی برتر لیگ است که تاکنون تنها دو گل بیشتر از بایرن مونیخ دریافت کرده است. خیلی ها فراموش کرده اند که جاشوا کیمیچ که این روزها یازده بازی ملی را برای آلمان انجام داده، در سال 2015 از تیم لایپزیگ انتخاب شده است. این باشگاه در کنار بازیکنی چون کیمیچ بهشتی از بازیکنان مستعد همچون تیمو ورنر است که در 11 بازی 5 گل برای تیمش زده است. امیل فورسبرگ هم دست کمی از او ندارد تا این مقطع فصل 4 گل برای لایپزیگی ها به ثمر رسانده است. برناردو، مارشل سابیتزر و دیگو دمه دیگر بازیکنان مهم این فصل لایپزیگ هستند.
منفور در آلمان
لایپزیگ در این هفت سال حدودا 100 میلیون یورو در بازار نقل و انتقالات هزینه کرد تا روند پیشرفت خود را تسریع دهد. در فوتبال آلمان برای محافظت از قدرت های اقتصادی دربرابر فساد در بازی ها، باشگاه ها ملزم به پایبندی به قانون 1+50 شدند. این قانون به هواداران واقعی یعنی انهایی که برای دیدن بازی تیمشان هزینه پرداخت می کردند، اجازه داد تا کنترل اینکه چه کسی در هیات مدیره باشگاه باشد را در دست بگیرند. اما لایپزیگ یک روش جایگزین را در پیش گرفت. این تیم حق عضویت خود را ده برابر دیگر باشگاه ها یعنی 800 یورو کرد و این در حالی است که هیچ تضمینی وجود ندارد که شما در انتخابات هیات مدیره حق رای داشته باشید. به گزارش روزنامه گاردین لایپزیگ تنها 17 عضو با قدرت حق رای دارد که اکثر آنها با شرکت اصلی شریک تجاری یا در ارتباط هستند. به همن دلیل بسیاری از هواداران فوتبال در آلمان بازی های خانگی یا بیرون از خانه مقابل لایپزیگ را به نشانه اعتراض تحریم کرده اند.
چگونه لایپزیگ منفورترین باشگاه آلمان شد؟
زمانی که بورسیا دورتموند خود را برای اولین بازی خارج از خانهاش در فصل جاری بوندسلیگا آماده میکرد، هواداران پرشور این تیم آلمانی اعلام کردند در اعتراض به ساختار تجاری راسنبالِ تازه صعود کرده حاضر نیستند به شهر لایپزیگ که 340 کیلومتر آنطرفتر از شهر دورتموند که واقع در شرق آلمان است، بروند. معترضین دورتموندی بر این باورند که دورتموند هم به دنبال سودآوری است، اما این کار را به منظور فوتبال بازی کردن، انجام میدهد، در حالی که لایپزیگ فوتبال بازی میکند به منظور فروش محصولاتش (ردبول) و تفاوت دو تیم این است. در سال 2009 کمپانی تولید نوشیدنی انرژیزای «ردبول» سهام تیمی به نام اساسوی مارکرانشتات را خریداری کرد و با تغییر نامش به راسنبال اسپورت لایپزیگ کارش را از دسته پنجم فوتبال باشگاهی آلمان آغاز کرد. ردبول این تیم را از نام تا لباسش متحول کرد و بودجهای 100 میلیون یورویی را به منظور خرید بازیکنان جدید در فصل نقل و انتقالات اختصاص داد.
از آنجایی که قوانین فوتبال آلمان این اجازه را نمیدهد که تیمها نام اسپانسر خود را روی تیم بگذارند، این باشگاه آلمانی نام راسنبال اسپورت لایپزیگ را برای خود انتخاب میکند، البته انتخاب این نام هم فلسفه خاص خود را داشته و تیم بازاریابی باشگاه با انتخابی هوشمندانه و البته استراتژیک نام راسنبال (RasenBall) که مخفف آن «RB» میشود را انتخاب میکنند تا همگان را به یاد ردبول (Red Bull) با حروف مخفف «RB» بیندازد. برخلاف لیگهای دیگر اروپایی، اساسنامه اتحادیه فوتبال آلمان طوری طراحی شده که مانع تسلط سرمایهداران بزرگ بر باشگاهها میشود. در اساسنامه، قانونی وجود دارد که به قانون «1+50» معروف شده است. بر اساس این قانون، باشگاه حق رأی بیشتری نسبت به سرمایهگذارش دارد و تنها سرمایهگذارانی که بیش از 20 سال با باشگاه همکاری میکنند، میتوانند به طور استثنا حق رأی داشته باشند و قانون 1+50 در مورد آنها صدق نمیکند.
برای مثال باشگاه بورسیا دورتموند 139 هزار عضو دارد که از طریق پرداخت رقم مشخصی به عضویت این باشگاه آلمانی درآمدهاند و در مواردی از جمله قیمت بلیت حق وتو دارند. باشگاه راسنبال لایپزیگ هم پای قانون 1+50 را امضا کرده، اما در واقع روحش فاسد است و منتقدین به همین معترض هستند؛ در حالی که حق عضویت سالیانه در باشگاه بورسیا دورتموند برای یک فرد بزرگسال 62 یورو است، عضویت طلایی در باشگاه لایپزیگ برای یک هوادار سالیانه 1000 یورو آب میخورد و تازه با پرداخت این رقم تنها همانند یک هوادار عضو باشگاه هستید و حق رأی هم نخواهید داشت.
حتی پس از اینکه اتحادیه فوتبال آلمان باشگاه لایپزیگ را به منظور صدور مجوز حضورش در دسته اول فوتبال باشگاهی آلمان مجبور کرد تا فرایند ساختار عضویت پذیری خود را آغاز کند، این باشگاه تنها 17 عضو ویژه دارد که بیشتر آنها هم از کارمندان و یا همکاران کمپانی ردبول هستند.
با سرمایهگذاری کلان کمپانی ردبول، راسنبال لایپزیگ یا به قول مردمان جنوب آلمان «لایپزیش»، هفت سال پس از تأسیسش به بالاترین سطح فوتبال آلمان رسید و همین ساختار و سیاستهای تجاری باشگاه سبب شد تا از سوی تماشاگران تیمهای رقیب مورد تحریم و اعتراض قرار بگیرد. در سال 2014 وقتی لایپزیگ در خانه یونیون برلین بازی داشت، تماشاگران میزبان در اعتراض به سیاستهای جاهطلبانه و تجاری باشگاه لایپزیگ اقدام به تن کردن پانچوهای پلاستیکی سیاه رنگ کردند و 15 دقیقه ابتدایی بازی به نشانه اعتراض کاملاً سکوت کردند.
در دور اول فصل جاری جام حذفی آلمان زمانی که لایپزیگ با دینامو درسن بازی داشت، هواداران درسن هم با پرت کردن سر بریده گاوی به درون زمین اعتراض خود را علنی کردند. در هفته اول فصل جدید بوندسلیگا هم زمانی که هوفنهایم و لایپزیگ به دیدار هم رفتند، هواداران هوفنهایم با دست داشتن پلاکاردهایی که روی آن نوشته شده بود «ما تخت پادشاهیمان را میخواهیم، منفورترین باشگاه آلمان!» به حریف تازه صعود کرد خود طعنه زدند. در منفور بودن باشگاه لایپزیگ همین بس که باشگاه دورتموند در بازی که نیمفصل اول با راسنبال داشت، نپذیرفت که نام و لوگوی باشگاه لایپزیگ به طور مشترک بر روی شالی که به «شال دوستی» معروف است، قرار بگیرد.
در این بین هواداران RB لایپزیگ هم منتقدان خود را به دورویی متهم میکنند و با اشاره به باشگاههای دیگر با ساختارهای پشتیبانی شرکتهای بزرگ مشابه مانند ولفسبورگ، بایرلورکوزن و یا اینگلشتات، آنها را متهم میکنند به اینکه چرا این باشگاهها را به اندازه لایپزیگ موشکافانه بررسی نمیکنند. پرسشی که باقی میماند این است که آیا استراتژی بازاریابی ردبول میتواند آیندهای طولانی مدت برای چشمانداز فوتبال آلمان شرقی سابق که پس از اتحاد آلمان غربی و شرقی در سال 1990 به دلیل فقدان بودجه سیستماتیک و استعدادیابهای آلمان غربی به نوعی فوتبالش دچار ویرانی شده بود، فراهم کند یا خیر؟
لایپزیگ تنها تیمی نیست که کمپانی اتریشی «ردبول» مالک آن است. آنها صاحب چند تیم در سر تا سر جهان هستند که یکی از آنها ردبول سالزبورگ است که در سال 2005 با خرید سهام باشگاه اسوی آستریا سالزبورگ وارد فوتبال اتریش شد و سلطه خود را بر فوتبال این کشور آغاز کرد. از زمانی که ردبول مالک باشگاه سالزبورگ شد، این تیم هفت بار قهرمان بوندسلیگای اتریش شده، اما این تیم در رده جوانان خود برنامه مناسبی نداشت به طوری که جوانان سالزبورگ 9 فصل متوالی است که نمیتوانند سهمیه حضور در لیگ قهرمانان اروپا در بخش جوانان را بگیرند. در این تابستان هم مالکان ردبول، سه نفر از بهترین بازیکنان سالزبورگ را به لایپزیگ انتقال دادند و همین صدای اعتراض هواداران سالزبورگ را در آورد که به لطف این کمپانی منفورترین باشگاه اتریشی است.
به هر حال سیاست باشگاه لایپزیگ خرید استعدادهای نوظهور به جای خرید ستارههای نامدار با دستمزدهای کلان است و این ترفند تا به اینجای فصل جواب داده و راسنبال لایپزیگ که چند هفتهای هم صدرنشین بوندسلیگا بود، حالا با 36 امتیاز پشت سر بایرن مونیخ صدرنشین (39 امتیاز) در رده دوم جدول ردهبندی این رقابتهاست.