پرونده ویژه «کیهان ورزشی»؛ زنده یاد پاس تهران

کیهان ورزشی-

*حمید ترابپور- پاس برای نسل های گذشته یادآور روزهایی است که فوتبال پایتخت به داشتن یک گروه منظم به خود می بالید؛ روزهایی که پاس کم تماشاگر اما جذاب پای ثابت دیدارهای مهم شیرودی بود؛ از بازی با استقلال، پرسپولیس و قبل از آن شاهین تا آزار دادن «دوکلاپراک» قدر قدرت آن روزگار و ستاره بزرگش «ژوزف ماساپوست» به لطف فوتبالی فیزیکی آمیخته با طراوت.

حالا از آن تیم فقط عکس های رنگ و رفته و خاطرات دستکاری شده ای مانده که شهربانی چی های سابق این ور و آن ور نقل می کنند.

اجازه بدهید از کلیشه ها فاصله بگیریم زیرا در تمام این سالها برای پاسی که در مسیر نابودی گام برداشت به اندازه کافی ضجه و مویه شده است و حالا باید ریشه یابی کرد که چرا در این ورزش از سرمایه ها به درستی محافظت نمی شود؟

سرنوشت پاس سرنوشت قبلی ها بود؛ تیم هایی مثل هما، دارایی و ... سرنوشت محتوم بسیاری دیگر خواهد بود.

اینجا به همان دلایلی که برای حفظ و حراست از یک بنای تاریخی مثل شیرودی تلاش نمی شود، پاس را رها می کنند غافل از آنکه اینها ریشه های درخت ورزش ایران هستند و درخت بی ریشه سبز نخواهد ماند.

خبر مهم هفته گذشته بهانه ای شد برای زیر ذره بین بردن یک نام: پاس. نامی که ظاهرا قرار است فقط یک نام باقی بماند.

همه چیز برعکس شده است

*حسن حبیبی

روزی روزگاری پاس...

*بهمن اسدی

تیم فوتبال پاس که روزگاری قهرمان ایران بود و حتی سابقه قهرمانی در آسیا را در کارنامه اش دارد به لیگ دسته سوم کشورمان سقوط کرد تا بعد از مدت ها اذهان را به سوی خود جلب کند.

البته نه امروز و در پی این سقوط که مدت هاست اغلب اهالی فوتبال با حسرت و گله به سرگذشت تیم پاس اشاره می کنند سرگذشتی که بر بسیاری از تیم های صاحب نام فوتبال سایه افکنده است.

بررسی اجمالی آنچه بر پاس گذشت نشان می دهد که در این باره خیلی ها مقصرند. گذشته از علت اصلی این ماجرا که همانا ضعف مفرط در نظام باشگاهداری در ایران است صف مقصران در این باره طولانی است.

از متولیان این باشگاه در نیروی انتظامی که با بی مسئولیتی و اهمال این تیم را به امان خدا رها کردند تا کسانی که در همدان برای چند روز مطرح شدن و جمع کردن احتمالی رای پاس را قبایی تازه پوشاندند و حتی تعداد پرشماری از بازیکنان مطرح فوتبال که از کنار نام پاس به منافع زیادی رسیدند.

اگر تکلیف متولیان پاس در نیروی انتظامی و نیز برنامه ریزان ورزش در بخش باشگاهداری و حتی آنانی که سنگ مهاجرت پاس از تهران به همدان را زدند؛ روشن و مبرهن است از کنار بی تفاوتی و جفای بزرگان پاس نیز نباید به آسودگی گذر کرد.

وقتی نظام باشگاهداری در کشورمان ضعیف است بی گمان کسانی که منفعت های زودگذر را اصل نمی دانند عاشقانه پا پیش می گذارند و بنای یک نام بزرگ را پابرجا نگه می دارند.

قطعا بسیاری از باشگاه های بزرگ حتی در سطح جهان چنین پابرجا مانده اند و امروزه در آفاق سیر می کنند.

با مروری به تاریخ تیم هایی چون بارسلونا، رئال مادرید، بایرن مونیخ، یوونتوس و ... نشان می دهد که در روزهای شروع خیلی از امور ساده باشگاهداری برای آنان هم مهیا نبود.

این اتفاق در ایران هم رخ داده است. زمانی که عشق و علاقه افراد همه کمبودها را جبران می کرد. وقتی آن عشق رفت پاس رفت، هما رفت، دارایی رفت و...

امروز اگر نام و نشانی از پرسپولیس و استقلال هست خیلی ساده می توان به این واقعیت رسید که عده ای عاشق این تیم ها را سرپا نگه داشتند. همان هایی که روزگاری صندوق عقب ماشین خود را همه دارایی های این دو تیم کردند. آن قدر سماجت کردند تا سرخابی ها بمانند. قطعا در این میان حمایت های مردمی و دولتی هم مددکار بودند اما فراموش نکنیم این ماندگاری مرهون فداکاری و عشق کسانی است که عاشقانه پای کار ایستادند.

پاس نیز امروز به چنین افرادی نیاز دارد. این توقع که نهاد یا ارگانی بیاید و همه ابزار لازم را فراهم آورد پاس را زنده نمی کند. نگاهی به اسامی پاسی ها یی که از کنار نام این تیم جایگاهی بلند دارند ما را با این واقعیت روبرو می سازد که آنها می توانند با همت عالی پاس بزرگ را زنده کنند.

این اتفاق حتی می تواند با ثبت رسمی همراه باشد. پاس اگرچه اکنون در دسته سوم است اما نام بزرگ این تیم سرمایه ای ارزشمند است که از کنار آن نمی توان به راحتی گذر کرد.

هویت گمشده

*کیوان طباطبایی

تیمی بی سروصدا در پایتخت داشتیم که با کمترین هزینه بسته می شد و فوتبال تهران را گرم می کرد. بی حاشیه بود و سطحی نگری در اداره اش جایی نداشت. پاس تا زمانی که پسوند تهرانی را یدک می کشید روندش صعودی بود.طوری که ترمز سرخابی ها را در روزهای حساس می کشید و در بدترین روزهای خود خم به آبرو نمی آورد. مثل سرخابی ها یا شاهین طرفدار چندانی نداشت اما به جایش انسجام داشت و با چیپ بازی تحت هر شرایطی مقابله می کرد.انضباطش بیست بود و همه سرجای خودشان بودند. تیمی که با تز د.اسداللهی و حسن آقای حبیبی و...موتورش روشن شده بود و روزگار خوشی را در فوتبال تهران پشت سر می گذاشت . این اواخر هم که نماینده تهرانی ها در لیگ برتر بود همیشه بالای جدول دیده می شد و در حد و اندازه های یک مدعی ظهور می کرد.گفتند هزینه هایش بالا زده و تصمیم گرفته شد که پاس به همدان منتقل شود .منطق شان از انتقال پاس به همدان این بود که یک شهر پشت سر پاس باشد اما منطق آنها جواب نداد. سرانجام تیم ریشه دار پاس این شد که امسال به لیگ سه فوتبال ایران سقوط کرد.شام آخرش در لیگ دو اشک بازیکنان قدیمی اش را درآورد و ریش سفیدان فوتبال که روزی روزگاری ستاره پاس بودند تیره روزی تیمشان را پیش بینی می کردند.به اعتقاد نگارنده پاس زمانی سقوط کرد که هویت واقعی اش را در تهران جا گذاشت و دوروبرش از بزرگترها خالی شد. کسانی که شناسنامه پاس بودند و فراز و نشیب تیمشان را دیده بودند.هویت گمشده از دلایل ناکامی پاس در دسته های پایین تر بود. تیمی که هویت خود را گم کند در سراشیبی سقوط قرار می گیرد .بازگشت پاس به روزهای خوب خود بااوضاع و احوال کنونی اش محال به نظر می رسد و بعید است که نهاد یا فردی قلبش برای پاس بتپد .

...از ناتینگهام فارست تا پاس

*عرفان خماند

همیشه وقتی دهه 90 فوتبال باشگاهی انگلستان را در ذهن خود مرور می‌کنیم، حس خوبی داریم چراکه شاهد بازی تیم‌های بزرگی بودیم که اکنون جایی در لیگ برتر ندارند. به یاد داریم که چگونه تک تک آنها مانند شفیلد، میدلزبورو، بلکبرن و ناتینگهام فارست به دسته پایین‌تر سقوط کردند. همیشه این نامها به خاطرات دوران کودکی‌مان وصل شده بودند اما می‌دانستیم همیشه بزرگ می‌مانند. همانطور که هنوز هم هستند. کافی است به دنبال تاریخچه‌ای از آنها و حال کنونی‌شان باشید تا ببنید چگونه این قدیمی‌ترین باشگاه‌‌های فوتبال جهان که افتخارات زیادی هم دارند، با هواداران سرمستی که دارند، همچنان سودای رسیدن به لیگ برتر را دارند. از این بحث می‌توان به سه نقطه مشترک میان جایگاه تیم‌های قدیمی آنها، تیم ریشه داری چون پاس خودمان و اشکان دژاگه رسید. حتما می‌دانید که کاپیتان تیم ملی ایران همین چندی پیش به باشگاه ناتینگهام فارست پیوست؛ باشگاهی که در سال 1865 در وست بریجفورد بنیانگذاری شد، 24 سال طول کشید تا به یک باشگاه حرفه ای تبدیل شد. اگرچه آن ها امروز در دسته اول بازی می‌کنند و دیگر در لیگ برتر حضور ندارند اما جام حذفی انگلستان هنوز آن ها را به عنوان یکی از موفق ترین باشگاه های 150 سال اخیر می‌شناسد. درست مانند پاس که فوتبال ایران هنوز این تیم را به عنوان یکی از پرافتخارترین تیم‌های خود می‌شناسد. حالا درست در روزهایی که از حضور دژاگه در این تیم پرافتخار قند در دلمان آب می‌شود، می‌شنویم پاس بزرگ به دسته سوم یا تقریبا همان محلات خودمان سقوط کرده! آنها با تیم‌هایشان چه می‌کنند ما چه می‌کنیم. آنها کاپیتان ما را می‌خرند، ما کاپیتان‌هایمان به هرجا می‌زنند که تیم دوران نوجوانی و جوانی‌شان را نابود نکنند. به یاد بیاوریم که برایان کلاف از تیمی که رو به نابودی بود، یک غول ساخت و فارست را در سال 1978 به قهرمانی لیگ انگلیس رساند در حالی که آن ها به تازگی از دسته پایین صعود کرده بودند. قهرمانی لیگ با یک تیم تازه وارد، به بزرگی یک معجزه است اما برایان کلاف به افق های دورتری می اندیشید. دو قهرمانی پیاپی در اروپا و سه حضور پیاپی در فینال لیگ کاپ که به دو قهرمانی منجر شد، هیچ معنایی جز معجزه برای هواداران ناتینگهام فارست نداشت. شاگردان برایان کلاف افسانه ای بین سال های 1977 تا 1980 به رکورد خارق العاده 42 بازی بدون شکست در لیگ دست یافته و بارسلونا را در سوپر کاپ اروپا مغلوب کردند. رکورد شکست ناپذیری تیم رؤیایی ناتینگهام فارست، 25 سال بعد توسط آرسنال شکسته شد. برای مردمان شهر ناتینگهام، برایان کلاف همچون رابین‌هودی بود که قدرت را از دستان تیم‌های آن زمان همچون لیورپول و یونایتد ربود و به این تیم آورد. حالا شاید پاس هم بی توجه به فراموشی مسئولان، به رابین هودی چون برایان کلاف نیاز داشته باشد تا همچون فارست قهرمانی‌های فرامرزی خودش را تکرار کند؛ آیا کسی رابین هود پاس می شود؟