بازیکنی که برای دیدن فوتبال کافی بود!

وقتی آندرس اینیستا تنها 15 سال داشت، گواردیولا به مسابقات نایک کاپ دعوت شده بود تا بازی استعدادهای جدید لاماسیا را از نزدیک تماشا کند. اینیستا هم یکی از همین استعدادها بود. ژاوی کنارش نشسته بود. گواردیولا رو به ژاوی کرد و گفت" تو منو بازنشسته خواهی کرد و او هر دوی ما را". همان چیزی که گواردیولا پیش بینی می‌کرد، اتفاق افتاد. گواردیولا و ژاوی بازنشسته شدند و یکی از آخرین بازمانده از نسل بازیکنانی که لاماسیا به پرورش آنها می‌بالید، هر دوی آنها را بازنشسته کرد. حالا اینیستا در پایان مسیر خود قرار دارد. قرار است بازنشسته شود و نمی‌توان کسی را جایگزین او دانست. روزی که گواردیولا رفت، ژاوی جایش را پر کرد و روزی اینیستا جایگاه ژاوی بدست آورد. اکنون اینیستا می‌رود نمی‌توان کسی را جایگزین او دانست.

او برای آخرین بار در یک فینال با پیراهن بارسلونا به میدان رفت، همان طور درخشید و با اشکهایش زمین را ترک کرد. اشک‌هایی در میان تشویق همه اسپانیا و شاید همه دنیا که کاری کرد تا فوتبال برایشان دیدنی‌تر و خاطره‌سازتر باشد. اینیستا با گلزنی به قهرمانی سی‌ام تیمش در کوپادل‌ری کمک کرد و آخرین جام را با این تیم بدست آورد. او تعداد قهرمانی‌هایش در رقابت‌های مختلف را به همراه مسی به عدد 31 رساند تا بیش از پیش در تاریخ بارسلونا جاودانه شود.

آنقدر اینیستا دوست داشتنی است که می‌توانید فقط فوتبال را بخاطر او تماشا کنید. می‌توانید در فوتبال فقط طرفدار اینیستا باشید و به هیچ تیمی دل نبندید. در آخرین روزها هم هنوز هنر فوتبال در پاهایش جادو می‌کند. هنوز توپ زیر پایش برای دریبل کردن حریفان بیتابی می‌کند. او میراث بزرگ فوتبال لاماسیا و فوتبال دنیا است که می‌توان تا پایان توانش او را داشت و از تماشایش لذت برد. حالا چین حافظ این میراث بزرگ خواهد بود و باید آن را روی چشمانش بگذارد.

درست همان روزهایی که ریوالدو و پَت کلایورت داشتند با آن لباس نوستالژیک 1999 بارسلونا در نیوکمپ جادو می‌کردند، یک نفر با همان لباس – ولی چند سایز کوچیکتر-، بازوبند کاپیتانی بسته بود و شروع کرده بود به نوشتن تاریخ خودش و بارسا! می‌گویند دانشجوهای هاروارد معتقدند که ساختن یک شغل، بهتر از به دست آوردن آن است. حالا من به شما می‌گویم لاماسیا هاروارد دنیای فوتبال است و اینیستا هم این اصل را خوب می‌دانست. آن قدر در تیم‌های پایه‌ی بارسلونا خوب بازی کرد که نیاز نداشت تا جایی برایش در تیم اصلی خالی شود؛ او جایگاه خودش را ساخت. بیخود نبود که گواردیولا بعد از دیدن اینیستای 15 ساله، به ژاوی گفته بود: این پسر یه روز همه‌ی ما رو بازنشسته می‌کنه!

آدم بزرگ‌ها؟ خیلی زود برای اینیستا تبدیل شدند به همان آدم کوچیک‌هایی که از نوجوانی یاد گرفته بود چطور آن‌ها را دریبل بزند. خیلی طول نکشید که یکی از مهره‌های کلیدی بارسا شد و زیر نظر رایکارد، طعم قهرمانی چمپیونزلیگ را چشید. هر چند اینیستا در آن تورنومنت، کم بازی نکرد ولی هنوز ماجراجویی واقعی‌اش شروع نشده بود. یک سال بعد صاحب پیراهن شماره 8 شد و یک سال بعد یک مربی جدید هدایت بارسلونا را برعهده گرفت؛ همان کسی که از 15 سالگی آندرس، مشتاق دیدن این روزها بود.

یک پرنده، در قفس هم می‌تواند این طرف و آن طرف بپرد ولی اگر می‌خواهید پرواز کردنش را ببینید، باید در قفس را باز کنید. درست همان کاری که پپ کرد. تیکی‌تاکا همان سبکی بود که بارسا و اینیستا به آن نیاز داشتند و اینیستا پروازش را شروع کرد. فقط یک سال کافی بود تا اینیستا و دوستانش نشان بدهند به رهبری پپ چه تیم قدرتمندی‌ هستند. تیمی که در 4 سال به تمام افتخارات ممکن رسید و به زعم فرگوسن افسانه‌ای، بهترین تیمی بود که با آن رو‌به‌رو شده‌است. نمی‌شد از بازی‌های جادویی آندرس چشم‌پوشی کرد و سال 2012 بود که بر قله‌ی اروپا ایستاد و بهترین بازیکن اروپا شد. حالا دیگر از هر راهی که می‌رفتید اینیستا بهترین بود!

ماجراجویی‌های آندرس به بارسلونا ختم نشد. اسپانیا در یورو 2008 به رهبری لوییس آراگونس، بعد از 44 سال، جام ملت‌های اروپا را فتح کرد. اگرچه لوییس آراگونس بلافاصله تیم را تنها گذاشت ولی لاروخا دست از افتخارآفرینی برنداشت. جام جهانی 2010؛ جایی که اینیستا اسطوره‌ی یک ملت شد! شاید شروع تورنومنت با شکست، برای نسل طلایی اسپانیا، کمی ناامید‌کننده بود ولی بعد از آن بازی تصمیم گرفتند که دیگر نبازند. بردند و بردند و بردند تا به فینال رسیدند؛ فینالی که جام را به یک تیم غریبه می‌رساند. عجیب بود که هلند و اسپانیا هیچ کدام چندان زیبا بازی نمی‌کردند. شاید بهتر بود همان وقتی که آرین روبن آن موقعیت‌های استثنایی را از دست داد، به این نتیجه می‌رسیدیم که خدایان فوتبال برای آن شب، نقشه‌های دیگری دارند. بازی گذشت و گذشت و گذشت تا لحظه‌ی جاودانه شدن فرا رسید. بازیکنان هلند تا به خودشان آمدند، دیدند که توپ زیر پای اینیستاست و دروازه رو‌به‌روی او. اینیستا محکم به توپ ضربه‌ زد و حالا او پادشاه جهان بود. محبوبیت او دیگر از کاتالونیا گذشته بود و تمام اسپانیا قدردان «دون آندرس» بودند. نسل طلایی اسپانیا از جام سیر نمی‌شد و یورو 2012 را هم به خانه برد. جایی که اینیستا باز هم مرد اول اسپانیا بود و در پایان، به عنوان بهترین بازیکن مسابقات انتخاب شد. برگردیم به بارسا؛ بعد از پپ، چراغ بارسا کمی کم‌سو شد، اما بارسا هنوز هم روشن بود و اینیستا هنوز می‌درخشید. اینیستا با انریکه، به یک سه‌گانه‌ی دیگر رسید. ویترین افتخارات او دیگر حسابی شلوغ شده بود. ولی این سوال پیش آمد که: آیا هنوز چالشی باقی مانده؟

انیشتین می‌گوید که دو چیز تمام نمی‌شوند: «یکی کهکشان و دیگری حماقت بشر که البته درمورد اولی چندان مطمئن نیستم». شاید اگر او شاهد این سال‌های بارسا بود، زیبایی بازی اینیستا را هم به این‌ لیست اضافه می‌کرد! بی‌اعتنا به موهای سفید صورتش، اینیستا هم‌چنان چشم‌نوازترین بازی‌ها را به نمایش می‌گذارد و هنوز هم بهترین هافبک‌ بارساست. شاید به خاطر همین است که خداحافظی‌اش با بارسا این قدر عجیب به نظر می‌آید. اواسط همین فصل بود که اولین زمزمه‌های رفتن اینیستا شنیده شد. آن اوایل، بیشتر شبیه یک شایعه بود اما رفته‌رفته رنگ و بوی واقعیت گرفت. اینیستا با تصمیمش همه را غافلگیر کرد. یک غافلگیری از جنس همان غافلگیری‌هایی که مدافعان حریف آن را خوب می‌فهمند. ولی مگر عاشق‌ها معشوقه‌هایشان را در اوج خوشبختی ترک می‌کنند؟ آن هم بعد از 22 سال! می‌گویند شاید نمی‌خواست حتی یک روز بد از او ببینیم. اگر علتش این است، کاش می‌دانست که ما عاشقیم و عاشق جز خوبی نمی‌بیند. ولی بیاید به تصمیم اینیستا احترام بگذاریم و اعتماد کنیم. درست مثل همان وقت‌هایی که تصمیم می‌گیرد به آنجایی که همه‌ی ما فکر می‌کنیم پاس ندهد و در نهایت با یک پاس باورنکردنی، همه‌ی ما را شگفت‌زده می‌کند.

چند روز پیش، نشریه‌ی فرانس فوتبال از اینیستا بابت این که هرگز برنده توپ طلا نشده عذرخواهی کرد. توپ طلا از اینیستا عذرخواهی می‌کند، در مادرید – در دل دشمن!- به احترامش می‌ایستند و دست می‌زنند. پس شما چرا نشسته‌اید؟ هر جا هستید برخیزید و به شکوه اینیستا تعظیم کنید. خداحافظ شوالیه‌ی رنگ‌پریده!

دستاوردهای ورزشی

لالیگا

اینیستا در حال سپری کردن شانزدهمین فصل حضورش در رقابتهای لالیگا است. تا کنون هشت قهرمانی را در این رقابتها تجربه کرده و به احتمال فراوان نهمین جام قهرمانی این رقابتها را نیز به زودی در آغوش خواهد کشید. 437 بازی در این مسابقات انجام داده و 35 گل نیز به ثمر رسانده است. آندرس یکبار دومین بازیکن برتر ( 2009 ) و دو مرتبه نیز سومین بازیکن برتر فصل ( 2012 و 2013 ) لقب گرفت. یک بار در سال 2009 به عنوان برترین بازیکن اسپانیایی فصل لالیگا را به خود اختصاص داد و پنج مرتبه نیز در سالهای 2009 ، 2011 ، 2012 ، 2013 و 2014 عنوان بهترین هافبک هجومی فصل لالیگا را از آنِ خود کرد.

بازی ماندگار: هفته دوازدهم فصل 17-2016 رقابتهای لالیگا؛ آنتی گالاکتیکو در الکلاسیکوی صد و هفتاد و یکم لالیگایی و در نبود لئو مسی بسیار خوش درخشید و زننده گل سوم تیمش بود و به هنگام تعویض نیز بشدت از سوی هواداران رئال مادرید تشویق شد. بارسا در نهایت آن بازی را با نتیجه چهار بر صفر به سود خود خاتمه داد.

جام حذفی

آندرس در پانزده دوره کوپا دل ری به میدان رفت که ما حصل این حضور کسب شش مقام قهرمانی در این تورنمنت بود. در این مسابقات 73 مرتبه پیراهن بلوگرانا را بر تن کرد و 10 مرتبه نیز دروازه حریفان بارسلونا را گشود. اینیستا در هر چهار قهرمانی متوالی اخیر بارسلونا در کوپا دل ری از ستاره های تیم بود و در سه دوره اخیر نیز به عنوان کاپیتان جام قهرمانی را بالای سر برد.

بازی ماندگار: فینال جام حذفی 18-2017 که با کسب قهرمانی سی ام بلوگرانا در این مسابقات همراه شد یکی از بهترین بازی های اینیستا در این جام بود. این بازی که آخرین حضور آندرس در یک بازی فینال برای بارسا بود با نمایش درخشان و گل دلنشین اینیستا در خاطره هواداران آبی و اناری ها ثبت خواهد شد. دو دقیقه مانده به پایان بازی، دون آندرس در میان تشویق ممتد هواداران بارسلونا و سویا و با فریاد های « اینیستا ، اینیستا » زمین بازی را ترک کرد.

لیگ قهرمانان اروپا

اینیستا پانزده فصل در رقابتهای لیگ قهرمانان اروپا به میدان رفت و چهار مرتبه نیز به همراه بارسلونا فاتح این رقابتها شد. 132 مرتبه برای آبی و اناری ها به میدان رفت و 11 مرتبه نیز توپ را از خط دروازه حریفان عبور داد. در فصل 11-2010 به عنوان بهترین پاسور گل رقابتها رسید و در فینال 2015 نیز به عنوان مرد میدان (man of the match) برگزیده شد.

بازی ماندگار: دیدار برگشت نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپا فصل 09-2008؛ یکی از مهم ترین و هیجان انگیزترین گل های تاریخ بارسلونا در ورزشگاه استمفوربریج شهر لندن توسط اینیستا راهی دروازه پتر چک شد. گلی که بارسلونا را به فینال اروپا رساند و نقطه عطفی در ایجاد دوره طلایی باشگاه شد.

سوپرکاپ اسپانیا

آندرس اینیستا 9 دوره در تورنمنت سوپرکاپ اسپانیا به میدان رفت و در این رقابتها 14 مرتبه پیراهن آبی و اناری را به تن کرد و 1 گل نیز به ثمر رساند . حاصل آندرس از این حضور کسب هفت قهرمانی در این رقابتها بود. به جز بارسلونا و رئال مادرید که به ترتیب با 12 و 10 قهرمانی در این رقابتها رکورددار هستند هیچ تیمی در اسپانیا به اندازه نصف قهرمانی های اینیستا در سوپرکاپ اسپانیا قهرمانی ندارد.

سوپرکاپ اروپا

آندرس در سه دوره از رقابتهای سوپرکاپ اروپا حضور داشته و طبعا 3 مرتبه نیز برای بارسلونا به میدان رفته است اما گلی در این تورنمنت به ثمر نرسانده است. وی سه مرتبه در سالهای 2009 ، 2011 و 2015 قهرمانی در این مسابقات را تجربه کرده است و یک مرتبه نیز به عنوان کاپیتان جام قهرمانی را بالای سر برده است.

جام جهانی باشگاهها

اینیستا در مجموع چهار دوره در رقابتهای جام جهانی باشگاهها به میدان رفت. 7 بازی برای بلوگرانا انجام داد ولی گلی به ثمر نرساند. به جز جام 2006 ، حضور دون آندرس در این جام همواره به قهرمانی ختم شده است و در کارنامه درخشان وی سه قهرمانی در این رقابتها به چشم می خورد.

جام ملت های اروپا

آندرس در سه دوره رقابتهای یورو حضور یافت و 16 مرتبه نیز پیراهن تیم ملی اسپانیا را بر تن کرد . با وجود اینکه گلی در رقابتهای یورو به ثمر نرسانده است اما بدون تردید از ستارگان بی چون و چرای تاریخ جام ملتهای اروپا محسوب می شود. حاصل سه دوره حضور اینیستا در این تورنمنت کسب دو قهرمانی در جام های 2008 و 2012 بود. وی همچنین در یورو 2012 به عنوان بهترین بازیکن مسابقات برگزیده شد.

بازی ماندگار: فینال یورو 2012؛ در جریان دیدار فینال یورو 2012 که ما بین تیم های اسپانیا و ایتالیا که با برتری قاطع چهار بر صفر لاروخا همراه بود اینیستا بسیار خوش درخشید و در پایان بازی نیز به عنوان مرد میدان (man of the match) انتخاب شد. تصویری که از اینیستا در محاصره بازیکنان ایتالیایی منتشر شد تا مدتها همگان را به یاد کارتون محبوب فوتبالیست ها می انداخت و موجب مقایسه ال مانچگو با کاپیتان سوباسا شخصیت اصلی داستان شده بود.

جام جهانی

اینیستا در سه دوره رقابتهای جام جهانی به میدان رفت و 10 مرتبه نیز پیراهن تیم ملی کشورش را در این بازیها به تن کرد . آندرس در جام جهانی 2006 فقط یک بازی برای اسپانیا انجام داد، در جام 2010 بهترین عملکرد خود را ارائه داد و طی شش بازی دو گل حیاتی نیز به ثمر رساند و در جام 2014 نیز با ثبت سه بازی به کار خود پایان داد. جام جهانی 2018 به نظر پایان کار این اسطوره تاریخساز لاروخا در لباس تیم ملی خواهد بود.

بازی ماندگار: فینال جام جهانی 2010؛ در پایان بازی فینال جام جهانی 2010 که ما بین تیم های ملی اسپانیا و هلند برگزار شد نام اینیستا در تاریخ لاروخا ماندگار شد. اینیستا علاوه بر ارائه یک بازی درخشان و تاثیر گذار در وقت های اضافه و در دقیقه 116 گل پیروزی بخش اسپانیا را به ثمر رساند و ماتادورها را به اولین قهرمانیِ جام جهانی رساند. این گل و تقدیم آن به روح دنی خارکه بازیکن تازه درگذشته اسپانیول، محبوبیت اینیستا را به طرز چشمگیری افزایش داد و دامنه محبوبیت دون آندرس را از بندر بارسلونا تا قلب مادرید و ایالت باسک و سرتاسر اسپانیا گسترش داد. اینیستا در پایان این مسابقه به عنوان مرد میدان (man of the match) انتخاب شد.

برخی رکوردها و دستاوردهای انفرادی

کسب عنوان بهترین بازیکن میدان در سه فینال معتبر لیگ قهرمانان اروپا، یورو و جام جهانی

حضور در تیم منتخب یورو 2 دوره ( 2008 ، 2012 )

حضور در تیم منتخب جام جهانی یک دوره ( 2010 )

کسب عنوان بهترین بازیکن یوفا یک مرتبه ( فصل 12-2011 )

کسب عنوان بهترین بازیکن یورو یک مرتبه ( یورو 2012 )

انتخاب به عنوان بهترین بازیساز سال از سوی IFFHS 2 مرتبه ( 2012 ، 2013 )

حضور در تیم منتخب سال یوفا 6 مرتبه ( 2009 ، 2010 ، 2011 ، 2012 ، 2015 ، 2016 )

حضور در تیم منتخب سال فیفا 9 مرتبه ( 2009 ، 2010 ، 2011 ، 2012 ، 2013 ، 2014 ، 2015 ، 2016 ، 2017 )

حضور در تیم منتخب تاریخ یورو

اینیستا به روایت اعداد

669- آندرس اینیستا مجموعا تا به حال 669 بار با لباس بارسا به میدن رفته و از این حیث تنها ژاوی با 767 بازی بالاتر از او قرار دارد.

456- از 669 بازی، ستاره 33 بلوگرانا 456 بار طعم شیرین پیروزی را با لباس آبی اناری ها چشید که میانگین 68.2 را به به ثبت می رساند.

16- از 29 اوکتبر 2002 که اینیستا اولین بازی خود را با لباس بارسا برابر کلاب بروژ انجام داد، 16 سال و 170 روز گذشته است.

69- صفت اصلی بازی اینیستا ارسال پاس گل بود و او مجموعا 69 بار در لالیگا برای ههمبازیانش پاس گل داد که سال 2013 با 16 پاس، بهترین عملکرد وی بوده است.

9- اگرچه اینیستا هرگز فاتح توپ طلا نشد، اما 9 بار در تیم منتخب سال فیفا جای گرفت و فقط مسی و رونالدو با 11 بار حضور از او عملکرد بهتری داشتند.

9- ستاره 33 ساله بارسا زیر نظر 9 سرمربی بارسلونما در لالیگا بازی کرد که فرانک رایکارد با 149 بازی، در این زمینه رکورددار است.

*عرفان خماند