تلاش برای «بهتر از این شدن » فوتبال

فصل جدید فوتبال ایران با ‌انجام هفته اول هجدهمین دوره لیگ برتر آغاز شد. این فصل در حالی شروع شده است که حدود یک ماه پیش تیم‌ملی فوتبال ایران در رقابت هایی که در بالاترین سطح فوتبال جهان برگزار می شود یعنی جام‌جهانی که بیست و یکمین دوره آن به میزبانی کشور روسیه برگزار می شد شرکت داشت. تیم ملی فوتبال ایران حالا پنجمین دوره حضور خود را در جام جهانی تجربه کرده و تیم ملی تازه گرد سفر جام‌جهانی ازتن شسته که سوت آغاز فصل جدید فوتبال طنین افکن شده است.انتظار می رود سازوکار فوتبال ما از هر حیث با جهانی شدن آن همخوانی داشته باشد.البته این همخوانی وتناسب امروز و در شرایط فعلی وجود ندارد .و این حرف تازه ای نیست. یکی از هزاران حرف همیشگی و تکراری این نشریه بوده است. حرفی که اخیرا وبه ویژه از زمان مسجل شدن صعود تیم‌ملی به جام جهانی تا حالا مرتب و در فرصت های مختلف بر آن تاکید کرده ایم.نوشته ایم که هر چند صعود به جام جهانی شیرین و روحیه بخش است برای فوتبال و بلکه ورزش ایران یک موفقیت و افتخار به حساب می آید اما این موضوع نباید ما را ازواقعیات فوتبال غافل کند. نبایدموجب خود فریبی شود و وظایفی را که در قبال این رشته پرطرفدار و جذاب داریم فراموش کنیم و به اشتباه نزد خود تصور نمائیم صعود به جام‌جهانی و بعد ارایه بازی های آبرومندانه و تحسین برانگیز حاصل طبیعی و خروجی قابل انتظاری است که از برنامه ها واجرا و خلاصه نگرش و روش مدیریتی است که در باره فوتبال خود اعمال کرده و می کنیم داشتیم. این حرفی است که کشورهای صاحب فوتبال و یا در حال توسعه در فوتبال باید بزنند. کشورهایی که در یک فرآیند عقلایی و کارشناسانه برای فوتبال خود هدفگذاری می کنند و بعد بر همان منوال و درجهت تحقق اهداف تعیین شده برنامه ریزی و مدیریت می کنند. کشورهایی مثل فرانسه که قهرمان جهان شد. بلژیک که خوش در خشید و ژاپن که نشان داد کماکان در مسیر روبه جلو وبهتر شدن حرکت میکند. این حرف را ما نمی توانیم در باره فوتبال خود بزنیم. فوتبالی که هدف مشخص و تعریف شده ندارد،برنامه گریز است و دم غنیمتی و باری به هرجهت زندگی می کند و سخت گرفتار چنبره روزمرگی است!

درست است فوتبال ما با پنج بار صعود پیاپی که دوبار آخرش متوالی بوده، جهانی شده ودر انجا هم خو ش درخشیده، اما سازو کار و ساختارحاکم وسیستم و مدیریت جاری و اعمال شده در این فوتبال به هیچ وجه در حد و اندازه جهانی وفوتبال حرفه ای نیست و فرسنگ ها با آن فاصله دارد و این همان واقعیتی است که می گوییم به بهانه صعود به جام جهانی نباید فراموش شود و مورد عفلت دست اندرکاران فوتبال ما قرار بگیرد.پر کردن و کاستن این فاصله مهمترین وظیفه ای است که بر عهده مسئولان فوتبال ما قرار دارد. حتی مهمتر از صعود گلخانه ای تیم ملی به جام جهانی. وظیفه ای که سنگین و انجام آن غیر ممکن نیست و در صورت تغییر روش و رویه و بالاخره به کارگیری همکاران توانا و پرانگیزه و کنار گذاشتن افراد اویزان و بی انگیزه و...حتما شدنی است. فوتبال ایران ازجنبه های مادی و انسانی بالقوه توان” بهتر از این شدن” را دارد. این فوتبال برای رشد و پیشرفت معطل هدفگذاری و برنامه ریزی کارشناسانه و مدیریت مدبرانه و دلسوزانه است. چنانکه وقتی بر کار وبار تیم ملی مدیریت و برنامه ریزی و جدیت حاکم شد این تیم هم به جام جهانی صعود کرد. هم در آنجا ار نظر فنی درخشید و...هم مهمتر از همه از حیث روحی و اخلاقی واعتماد به نفس وجنگندگی و غیرت و مسئولیت شناسی ودر یک کلمه از نظر " فرهنگی” چنان ظاهر شد که رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر هیئت دولت به ویژه از تیم اقتصادی کابینه خواست که برای حل مشکلات مثل تیم ملی فوتبال عمل کند.به دیگر سخن امروز از این تیم به عنوان یک " الگو” برای سایر عرصه ها یاد می شود. و البته وزارت وتشکیلات ورزش ما در این الگو برداری وتاسی جستن از تیم ملی باید از دیگران سبقت بگیرد و به اشتباه وضع و حال خود را با شرایط تیم ملی یکسان نپندارد! این است که عرض می‌کنیم فوتبال ایران ظرفیت و توان بهتر شدن و احیاُ جایگاه گذشته خود را به شرط بهره مندی از مدیریت و برنامه ریزی مناسب برخوردار است.امیدواریم مسئولان ورزش و متولیان فوتبال قدر این‌توانایی ها وداشته های مادی و انسانی این رشته ورزشی را بدانند وبا اصلاح روش ها سازوکار مناسب و متناسب با شان فوتبال ایران و دوستداران پرشمارش ایجاد کنند واز شلختگی و کار باری به هرجهت و کلاس پائین(cheap)( که آخرین مورد آن در جریان مراسم انتخاب برترین های لیگ رخ داد)که متاسفانه در فوتبال ما به یک روال وامر طبیعی تبدیل شده است وتقریبا در همه بخش ها و فعالیت های فوتبال ایران(به استثنای تیم ملی) ساری و جاری است( نحوه برگزاری فینال جام حذفی را در دو سه ماه پیش به یاد اورید و آن بی نظمی و هرکی به هرکی و مصدومیت هموطنمان از ناحیه چشم و...)اجتناب کند.کار را در همه بخش ها و کمیته ها به دست کاردان و افراد باشخصیت و صاحب شناخت بسپارد دست دلالیسم افسار گسیخته و باج خواه ومخرب را از دخالت در امور فوتبال کوتاه کند. در همه برنامه ها و فعالیت ها حفظ حرمت و جایگاه تماشاگررا در نظر داشته باشد و باور داشته باشد که تماشاگر صاحب اصلی ورزش وفوتبال است و همه این کارها در جهت رضایت او باید صورت پذیرد. البته این تغییر روشها بدون هزینه و به آسانی انجام پذیر نیست اما در هرحال برای سروسامان یافتن فوتبال ودر مسیر حرفه ای شدن قرار گرفتن و حرکت کردن این هزینه ها باید پرداخته شود و...

* سیدمحمد سعید مدنی