همیشه پای یک خارجی در میان است !

فوتبال دولتی و مدیرانی که با بهره گیری از بودجه بیت المال به باشگاه داری مشغول هستند یکی از بزرگترین آفت ها و معضل های این ورزش پرطرفدار در ایران شده اند. این به اصطلاح مدیران ،هزینه های کلان و بی حساب و کتابی را به فوتبال ایران تحمیل می کنند که علاوه بر معضلات اقتصادی، تبعات منفی واعتباری بسیاری را نه فقط در عرصه داخلی بلکه در عرصه بین المللی برای کشورمان در پی خواهد داشت .طبق اسنادی که در اختیار رسانه ها قرار گرفته بیش از 100 میلیارد تومان هزینه بازیکنان و مربیان خارجی این فصل لیگ برتر فوتبال ایران شده است ؛ فوتبالی که فقط نام حرفه ای را یدک می کشد و به شیوه کاملا دم دستی و فسادآور، رنگ و لعاب حرفه ای بودن را به خود گرفته است . سئوال اینجاست که این 100 میلیارد تومان چه قدر می تواند در توسعه و پیشرفت ورزش ( یا حتی حوزه های دیگر ) نقش داشته باشد ؟ آیا در همه جای دنیا اینچنین هزینه های هنگفت و بی پشتوانه انجام می دهند ؟ ثمره این بریز و بپاش ها چیست ؟ و صدها پرسش دیگر ...

در دنیای امروز ، فوتبال به عنوان یک صنعت مطرح می شود و باید ترازهای مالی به نحوی باشد که باشگاه،به اصطلاح «زیان ده» معرفی نشود ، البته بحث«فیرپلی» یا بازی جوانمردانه مالی هم مدتی است که از سوی فدراسیون جهانی فوتبال مطرح و در خواست شده تا تیم ها الزام بیشتری نسبت به آن داشته باشند . متاسفانه در فوتبال بی در و پیکر ایران هیچ کدام از این مولفه ها رعایت نمی شود و مدیرانی که فقط برای بقای پشت میزریاست، به هر ریسمانی چنگ می زنند فرسنگ ها از اصول تجربه شده جهان فوتبال فاصله دارند . در این گزارش کوتاه سعی کردیم تا قیاسی هر چند مع الفارق نسبت به نحوه هزینه ها در فوتبال ایران و جهان داشته باشیم .

نصف مبلغ قرارداد رونالدو در یک روز به دست آمد!

تابستان سال 2018 بود که کریستیانو رونالدو فوق ستاره جهان فوتبال در انتقالی بزرگ با قراردادی 4 ساله به ارزش 100 میلیون یورو راهی تورین شد وبه یوونتوس ایتالیا پیوست .«خبرگزاری آنسا ایتالیا » اعلام کرد در روز معارفه رونالدو 520 هزار پیراهن او به فروش رفت و با احتساب قیمت 130 یورویی هر پیراهن، از فروش آنها ،67 میلیون یورو(فقط در یک روز)عاید این باشگاه ایتالیایی شده است .

طبق گزارش نشریه«توتواسپورت» ، فروش آنلاین پیراهن‌های تیم فوتبال یوونتوس بعد از پیوستن رونالدو نسبت به مدت مشابه سال های گذشته 145 درصد افزایش داشته است.

توتواسپورت همچنین نوشت که فروش پیراهن یوونتوس بعد از جذب کریستیانو در فروشگاه‌های رسمی این باشگاه در تورین و رم و همچنین سایت اینترنتی این باشگاه به اندازه تمام پیراهن‌هایی بوده است که «بانوی پیر» در تمام چند فصل گذشته فروخته است.نشریه ایتالیایی جزئیات جالب دیگری هم درباره تقاضاهای صورت گرفته برای خرید پیراهن رونالدو ارائه کرد که طبق آن تحویل پیراهن‌هایی که هواداران در آن زمان سفارش می دادند با چند ماه تاخیر به دستشان می رسیده است . آن ها اعلام کردند که دلیل این تأخیر، بالا بودن حجم درخواست‌هاست. بر اساس تخمین‌های صورت گرفته ، پیراهن یوونتوس، پرفروش‌ترین پیراهن در ایتالیا و اتریش بوده است. این پیراهن در بریتانیا، اسپانیا ، پرتغال ، فرانسه ، کشورهای حوزه خلیج فارس ، چین ، ژاپن و ... نیز فروش چشمگیری داشته است .

فروش پیراهن نیمار رکورد شکست

«ناصر الخلیفی» مالک قطری باشگاه پاری سن ژرمن که در سال 2017 با پرداخت مبلغ 222 میلیون یورو به بارسلونا توانست گران ترین قرارداد را برای خرید یک بازیکن به نام خود به ثبت برساند، چند ماه بعد از این انتقال پرسروصدا اعلام کرد که از روز پیوستن نیمارجونیور، ستاره تیم ملی برزیل به باشگاه «پی اس جی» درحدود 210 هزار پیراهن این بازیکن در دنیا به فروش رفته است.الخلیفی با بیان این موضوع مدعی شد درخواست برای خرید پیراهن شماره 10 پاری سن ژرمن به حدی زیاد بوده که این باشگاه در نشستی با نمایندگان شرکت «نایکی» به عنوان اسپانسر البسه این باشگاه فرانسوی در خصوص تولید بیشتر پیراهن شماره 10 به توافقات جدید دست یافتند تا مشکلی از بابت تامین این پیراهن برای طرفداران نیمار وجود نداشته باشد.مالک قطری همچنین مدعی شده بود از فروش پیراهن های نیمار و کمپین های تبلیغاتی که در راه خرید سوپراستار برزیلی بارسلونا در دوماه بعد از جذبش به راه افتاد، نیمی از هزینه های خرید این بازیکن جبران شده است و...

انگار چیزی گم شده است

نمونه های بالا را از دو باشگاه پرافتخار و معتبر اروپایی به عنوان مشت نمونه خروار انتخاب کردیم تا به این نکته برسیم که در فوتبال حرفه ای ،میزان هزینه برای جذب یک ستاره ،منهای جذب مخاطب و طرفدار با سازوکار سوددهی و نگاه به برگشت سرمایه انجام می شود ؛ گواه آن هم این که امثال «الخلیفی» و «خانواده متمول آنیلی » بدون درنظرگرفتن این پارامترها قدم از قدم برنمی دارند و...

اما گویی در فوتبال ایران، اگر یکی از سوژه های اصلی، خریدهای خارجی بی کیفیت نباشد، آن فصل به پایان نمی رسد و وضعیت طوری پیش می رود که انگار چیزی در آن فصل لیگ کم بوده است! خریدهای خارجی عمدتا بی کیفیت که با عملکرد ضعیف خودشان ،فقط و فقط بدهی، شکایت و دردسر به جا می گذارند.این مسئله بیش از هر تیم دیگری در تیم های استقلال و پرسپولیس دیده می شود. ایجنت هایی (بخوانید دلال) که در این بلبشوی فوتبال ایران و محاصره اقتصادی ، نام هایی مثل جونیور براندائو ، تادئو ، نیومایر ، پروپییج ، حاجی گرو، فورچونه و... را در آستین این باشگاه های پرطرفدار و البته بدهکار ایران کردند ، با گرفتن درصدشان از این نقل و انتقالات و بدون داشتن هیچ مسئولیتی دنبال منفعت خودشان رفتند .

بودجه کمیته ملی المپیک در جیب«مارک ویلموتس»!

یکی دیگراز ویژگی‌های فوتبال در کشور ما این است که هیچ شفافیتی در آن وجود ندارد. همه چیز بر اساس حدس و گمان و شایعه پیش می‌رود، تکذیب از سوی مسئولان و پنهانکاری مدیران و در نهایت اگر کار به شکایت برسد آن گاه حقایق برملا می‌شود. برخی اوقات ساده انگاری مدیران ایرانی از روابط بین‌الملل چنان هزینه‌هایی را روی دست باشگاه‌ها گذاشته است که جای تعجب دارد. نمونه آن نحوه برخورد «رویانیان» مدیرعامل اسبق پرسپولیس با «ژوزه» سرمربی وقت این تیم بود که در نهایت باشگاه را مجبور به پرداخت کل مبلغ ، جریمه و هزینه شکایت این مربی کرد؛ تازه‌ترین مشکل مطرح شده برای فوتبال کشور بحث «قرارداد ویلموتس» است. پس از توییت تهدیدآمیز ویلموتس در رابطه با شکایت از ایران و پیگیری مسائل توسط وکلایش، موضوع ، نحوه و مبلغ قرارداد این مربی با فدراسیون فوتبال است. در واقع این مربی پس از دریافت مبلغ یک سال خود پیش از بازی با عراق حالا به دنبال فسخ قرارداد بود و در نهایت معلوم نشد فدراسیون توانسته پول خود را پس بگیرد و غرامتی را از این مربی دریافت کند یا خیر! باید گفت استخدام «مارک ویلموتس» سرمربی بلژیکی فوتبال ایران، طی قراردادی کاملا محرمانه منعقد شد. بنابراین صحبت‌ها کمی بر اساس پیش‌بینی است اما در کشور ما معمولا شایعات به واقعیت نزدیک‌ترند تا ارقام ادعایی مدیران!

با توجه به این که امکان افشای مبلغ قرارداد(بر اساس بندی در قرارداد که به دو طرف اجازه اعلام رقم آن را نمی‌داد) وجود نداشت(!)، ابتدا رسانه‌های داخلی مبلغ قرارداد ویلموتس را در حدود 2/1 تا 5/1 میلیون دلار در سال تخمین زدند و البته رسانه‌های بلژیک هم ۳ میلیون دلار در سال. اما پس از مشکلاتی که پیش از بازی با عراق پیش آمد و این مربی خارجی از حضور بر سر تمرینات تیم ملی ایران امتناع ورزید، مشخص شد که انگار رقم رسانه‌های بلژیکی به واقعیت نزدیک‌تر بوده و بر اساس شواهد پیدا و پنهان حقوق این مربی هر سال در حدود ۳ میلیون دلار است . یک ضرب و تقسیم ساده با دلار 15000 تومانی مشخص می‌کند که قرارداد مارک ویلموتس در حدود 45 میلیارد تومان برای هر سال و در مجموع سه سال ،بیش از 130 میلیارد تومان با فدراسیون فوتبال بوده است . ذکر این نکته خالی از لطف نیست که بودجه ابلاغی «کمیته ملی المپیک» برای سال جاری ۷۱ میلیارد و ۱۰۴ میلیون تومان بود که مشخص می‌شود نصف بیشتر بودجه کمیته المپیک در سال‌جاری هزینه قرارداد سرمربی تیم ملی فوتبال شده است و...

پدیده نادر در فوتبال ما

البته برای اولین بار نیست که اتفاقاتی از این دست در فوتبال ایران افتاده است. در سالیان گذشته مبلغ قراردادهای نامعقولانه مدیران باشگاه‌ها نیز از بیت‌المال پرداخت شده است و...

تیم‌های فوتبال استقلال و پرسپولیس در لیگ نوزدهم با پدیده‌ای نادر روبرو بودند؛ از دست دادن سرمربی تا پایان نیم‌فصل. استراماچونی دست استقلالی‌ها را قبل از هفته چهاردهم در پوست گردو گذاشت و کالدرون نیز پس از پایان نیم‌فصل تهران را ترک کرد و در روزهای نزدیک به آغاز نیم‌فصل دوم لیگ خبر قطع همکاری او با باشگاه پرسپولیس به صورت رسمی اعلام شد. ایسنا در این باره نوشت: مجموع مبلغی که دو باشگاه استقلال و پرسپولیس برای مربیان در یک سال جاری هزینه‌ کرده‌اند بالغ بر ۳۰۰ میلیارد ریال می‌شود. ریز هزینه‌ها به این شرح است:

*استراماچونی و سه دستیارش :

رقم قرارداد استراماچونی در طول دو فصل مدت قراردادش به طور دقیق و رسمی اعلام نشد اما رسانه‌های خارجی از رقم یک میلیون و ۶۰۰ هزار دلار خبر دادند در حالی که در داخل کشور خبرها حاکی از قرارداد یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلاری بود و در نهایت نیز به طور دقیق مشخص نشد که قرار داد این سرمربی ایتالیایی به همراه دستیارانش برای دو فصل چقدر است.با این وجود از سوی اسماعیل خلیل زاده، رییس هیات مدیره باشگاه استقلال به طور رسمی اعلام شد که رقم قرارداد استراماچونی به همراه سه دستیارش روی هم ۷۰۰ هزار یورو است!

*کالدرون و دو دستیارش :

در سوی دیگر اما قرارداد کالدرون با پرسپولیس به مدت یک فصل و معادل ۸۵۰ هزار دلار منعقد شده بود و دستیارانش برای همین مدت زمانی، یکی ۱۳۰ هزار دلار و دیگری ۱۰۰ هزار دلار با پرسپولیس قرار داد امضا کرده بودند. کالدرون تاکنون ۳۰۰ هزار دلار از رقم قراردادش را دریافت کرده و ۵۵۰ هزار دلار نیز از باشگاه پرسپولیس مطالبه دارد.

*یحیی و رضایتنامه‌اش:

بررسی روند انتقال یحیی گل‌محمدی به پرسپولیس نشان می‌دهد، این باشگاه چیزی حدود ۹ میلیارد تومان برای سرمربی جدیدش باید پرداخت کند، انتقالی که پس از کش‌ و قوس‌های فراوان در پی رضایت شش میلیارد تومانی باشگاه شهر خودرو مشهد انجام شد تا این مربی بتواند قرارداد همکاری خود را با باشگاه پرسپولیس به مدت یک فصل و نیم، به امضا برساند. بنابراین رقم قرارداد یحیی گل‌محمدی برای نیم فصل باقی مانده لیگ نوزدهم با احتساب رضایت‌نامه باشگاه شهر خودرو معادل ۳ میلیارد تومان است.

*فرهاد مجیدی:

مدت قرارداد فرهاد مجیدی با استقلالی‌ها 5/1 فصل است و هنوز رقم دقیق و حتی حدودی آن مشخص نیست اما بعید به نظر می‌رسد که باشگاه استقلال برای او مبلغی کمتر از یک میلیارد تومان برای نیم‌فصل پیش رو در نظر گرفته باشد.

قابل اشاره

تا زمان نگارش این مطلب ، آندره استراماچونی ، مارک ویلموتس ، گابریل کالدرون ، بودیمیر ، نیلسون ، برانکو و برادرش ، وینفرد شفر، ایسما ، جپارف و ... از سرخابی ها و فدراسیون فوتبال ایران شکایت کرده اند ، این می تواند چالش جدیدی را در فوتبال ما به دنبال داشته باشد . مدیرانی که در این سال ها بدون پایبندی به هیچ اصولی قرادادهای دوسر باختی را منعقد کرده و این باشگاه های پرطرفدار و تیم ملی را به خاک سیاه نشانده اند و جالب است که بدون هیچ گونه پاسخگویی در سمت های جدیدی به کار گرفته می شوند . راستی اصلا موردی را به یاد دارید که در محاکم بین المللی رایی را به نفع طرف ایرانی داده باشند ؟!

*کامران خطیبی