زیر ذره بین «کیهان ورزشی»؛ ورزش صدا وسیما همراه با کدام جریان؟

خوانندگان این نشریه و بخصوص قدیمی ترها، یادشان می آید که «کیهان ورزشی» سالها قبل در برابر جریانات مخرب رسانه ای که کار و بار ورزش را مختل کرده بودند، مواضع سفت و سختی را اتخاذ کرد و متعاقب آن موضع گیری ها، بسیاری از اهالی ورزش همنوا با این مجله خواستار سالم سازی فضای رسانه ای کشور شدند. البته آن روزها جریانات موردنظر از برخی نشریات کاغذی ریشه و یاری می گرفتند و همچون امروز با این حجم از رسانه های مجازی و برنامه های صدا و سیما روبرو نبودیم. اما امروز باید اذعان داشت که بخشی مهمی از جریانات فاسد و مخرب ورزش ایران با توجه به تاثیرگذاری رسانه های فعال در فضای مجازی و سایبری و همچنین تعدد برنامه های ورزشی صدا و سیما-بخصوص سیما- تلاش خود را برای سواستفاده از این رسانه ها بکار بسته اند و سوگمندانه در بسیاری از مواقع به هدف شوم خود رسیده اند.
پرداختن صرف به حواشی و جنجال های ورزش کشور و دور شدن از مباحث کلان و اساسی و اصولی همان فضایی را ایجاد کرده که جریانات ذکر شده به دنبال آن هستند. در چنین فضایی، فرهنگ و بار فنی و کیفی ورزش قربانی موضوعات سطحی شده و رسانه به جای آنکه نقش اصلاحی داشته باشد، با مثابه آتش بیار معرکه بر جار و جنجال های رایج دامن می زند و بدتر از آن، دافعه فزاینده ای را برای ورزش نزد مخاطبان بوجود می آورد.
لازم به ذکر است که طی ماههای اخیر با شکل گیری جریاناتی سالم، اتفاقات خوبی در راستای بهبود سطح کیفی برنامه های ورزشی صدا و سیما رخ داده که نشانه های آن در چند برنامه نیز مشهود بوده است اما آنچه انتظارات را به طور کامل برآورده می کند، حاکم شدن سلامت بر تمام بخش هاست؛ به گونه ای که دیگر، مدیر یا مدیرانی به خود جرات ندهند برای تغییر فضای به سبک و سیاق آشفته سابق زیرپوستی فعالیت کنند و...
اهمیت این موارد و نقش  صدا و سیما در بهبود و یا پسرفت ورزش-در تمام ابعاد- بهانه ای شد تا در این شماره برنامه ورزشی صدا و سیما را زیر ذره بین ببریم.
مجری برنامه نباید سیاست‌گذاری کند
نه سیاه و نه سفید
یکی از مشکلات ورزش ما و شاید هم در بخش های دیگر جامعه، این است که اسیر دوگانگی هستیم. بطور مثال، یکجا می گوییم قانون رای به محرومیت بازیکنانی می دهد که روی بدن خود تتو زده اند و جای دیگر بازیکنانی را می بینیم که تمام بدن خود را تتو زده اند و کسی با آنها کاری ندارد. من مخالف این موضوع(تتو) نیستم بلکه حرفم اشاره به دوگانگی است. درباره برنامه های ورزشی صدا و سیما هم همین موضوع صدق می کند. گاهی صحبت از مبارزه با فساد در ورزش می شود و بعد می بینیم که مباحث را نیمه کاره رها می کنند. یک برنامه فوتبالی بود که قبلا روی آنتن می رفت. مجری برنامه می گفت ما می خواهیم با جادوگری در فوتبال مبارزه کنیم و چند برنامه هم ساخت اما نیمه کاره رها شد. سپس مبارزه با دلالی را مطرح کردند و آن بحث هم نیمه کاره ماند.کدام بحث را در آن برنامه به سرانجام رساندند؟
امروز هم یک برنامه جای آن برنامه روی آنتن می رود که معتقدم اگر می خواهند موفق شوند باید از افراد فوتبالی به عنوان کارشناس استفاده کنند. در همه جای دنیا کار کارشناسی را به افرادی می دهند که فوتبال بازی کرده باشند. حتی در کشورهای کوچک حوزه خلیج فارس این کار را انجام می دهند اما در کشور ما مجری خودش می شود کارشناس فنی و ...
پیشنهاد من به صدا و سیما این است که برنامه های ورزشی را تفکیک کنند. بطور مثال اگر قرار است در یک برنامه بحث حقوقی فوتبال شود دیگر در آن برنامه سراغ موضوعات حاشیه ای نروند. در همین برنامه فوتبال برتر، با حضور دو میهمان بحث اساسنامه فوتبال مطرح شد اما در حین برنامه آقای انصاری‌فرد مدیرعامل وقت باشگاه پرسپولیس روی خط آمد و ماجرای استعفای ایشان مطرح شد تا بحث مهم اساسنامه کاملا تحت الشعاع قرار بگیرد و ...

برنامه های ورزش سیما را دریابیم

کارشناسان معتقدند از مهمترین ابزارهای توسعه در یک جامعه "نیروی انسانی" و "سرمایه گذاری یا منابع مالی" میباشد که می تواند در کنار دیگر عوامل، تحول را در آن جامعه احساس کرد.
جامعه از بخشهای مختلف تشکیل شده که میتوان "صدا و سیما" را از مهمترین و حساس ترین بخشها برشمرد که در همگرایی و نشر فرهنگ غنی هر کشوری نقش موثر و کم نظیری را ایفا کند.
در مدت دو سال گذشته و با روی کار آمدن جوان انقلابی به عنوان مدیر شبکه سوم سیما،برنامه های ورزشی این شبکه هم شاهد تغییرات مثبتی شده که از آن جمله میتوان به برنامه پربیننده"فوتبال برتر" اشاره کرد. اصلی ترین علت این تغییرات که با استقبال خوب سلایق مختلف روبرو شده  تغییر "نیروی انسانی" یا "تیم تهیه و تولید" متخصص و متعهد آن هست. تیمی که در این مدت مورد هجمه های گوناگون قرار گرفته، اما تعهدِ اخلاقی این تیم  مانع آن شده که "سپر معروف رسانه ای" برون و درون سازمانی به اهداف خود برسد.
اما آیا این تغییر به تنهایی کافی است؟
اگر بپذیریم که رسانه ها به ویژه صدا و سیما پل ارتباطی میان مردم و مسئولان هستند و از رویکردهای مهم آن"اطلاع رسانی و سرگرمی" است، باید گفت که برنامه فوتبال برتر در این مدت این دو رویکرد را بخوبی عملیاتی کرده است.
 بررسی موضوع دلالی در فوتبال و دستهای پشت پرده در استخدام مربیان  و بازیکنان فوتبال و همچنین واکاوی دقیق قرار داد ویلموتس سرمربی هلندی تیم ملی فوتبال و عوامل پشت صحنه آن با حضور کارشناسان آگاه و دوری از حواشی و پرداختن به اصل مسائل از جمله مواردی است که میتوان در عملکرد مثبت چند ماه گذشته این برنامه عنوان کرد، اقدامی که باعث شد وزیر ورزش و جوانان در نامه ای به وزیر اطلاعات خواستار ورود این نهاد امنیتی به موضوع دلالی در فوتبال شد‌.
این "بایدی" است که لازمه یک برنامه تلویزیونی پر مخاطب است، اگر چه اشکالات جزئی مانند نبود ارتباط با مخاطبان از طریق مسابقه پیامکی، پرداخت ضعیف به موضوع فرهنگ تماشاگران، رفتار مربیان و بازیکنان بر آن وارد هست که قطعا در آینده این موارد تقویت خواهد شد.
اما "بایدهای" دیگر چه؟
حمایتهای درون سازمانی و برون سازمانی از رویکرد جدید این برنامه پر مخاطب در کجای این حلقه قرار دارد؟
گاهی خبرهای ناخوشایندی از درون سازمان صدا و سیما در خصوص نوع برخورد با این برنامه و عوامل آن و حتی مجموعه شبکه سه بگوش میرسد که امیدواریم یا صحت نداشته باشد یا اگر صحت دارد مسئولان رسانه ملی به ویژه ریاست محترم این سازمان تصمیم جدی بگیرند.
در این میان لازم است اشاره ای به دیگر شبکه های سیما و برنامه های ورزشی آن داشته باشیم. نباید فراموش کرد که برخی برنامه های ورزشی دیگر شبکه های سیما تغییرات محسوسی نداشته که " شورای هماهنگی ورزش سیما" میتواند در این میان نقش کلیدی خود را بیش از پیش نشان دهد.
فريدون حسن (دبیر سرویس ورزش روزنامه جوان)
ورزش کشور نيز از اين قاعده مستثني نيست. خوراکي که صدا و سيما بويژه تلویزيون با جاذبه هاي بصري اش براي ورزش تهيه مي کند درست مانند چاقو عمل مي کند. اين چاقو هم مي تواند در دست يک جراح ماهر و حاذق باشد براي درمان و هم مي تواند در دست يک عربده کش و فاسد باشد تا همه چيز را از هم بدرد. جاي تاسف است که عنوان کنيم در طول 40 سال گذشته اکثر قريب به اتفاق برنامه هاي ورزشي صدا و سيما نقش دوم را براي ورزش کشور بازي کرده اند. برنامه ايي که بيشتر از آنکه به فکر ورزش باشند در انديشه دلال پروري، رانت خواري و حرکت در مسير مديران فاسد ورزش کشور بوده اند. برنامه هايي که ثمرات پخش آنها را مي توان امروز بوضوح در جاي جاي ورزش کشور ديد.
صدا و سيما يک دانشگاه است اما جاي تاسف است که کلاسهاي اين دانشگاه مگر تعداد اندکي از آنها به کار ورزش نمي آيد. و بازهم جاي تاسف است که همان چند کلاس درس مفيد آنچنان مورد حمله و هجوم عناصر فاسد قرار مي گيرند و تنها مي مانند که گاهي اوقات عطاي کار را به لقايش مي بخشند. بعنوان نمونه مي توان به برنامه فوتبالي يکي از شبکه هاي سيما اشاره کرد که طي هفته هاي گذشته سعي کرد بر خلاف ديگر برنامه هاي تلوزيون در شبکه هاي مختلف پرده از چهره فاسد فوتبال آن هم به کمک مجلس و قوه قضاييه بردارد. واکنش ها چنان بود که امروز عملا دست اندرکاران برنامه تنها مانده اند ، مجري برنامه تاوان در افتادن با يکي از فاسد ترين فدراسيون هاي ورزش کشور يعني فوتبال را با شنيدن انواع و اقسام توهين ها به خانواده اش پس مي دهد و ... .
دانشگاهي که امام راحل مد نظرش بود امروز نه تنها خوراک خوبي نه به ورزش و نه به ساير بخش ها نمي دهد بلکه خود زمينه ساز فساد است. دانشگاهي که کلاس برنامه هاي ورزشي اش عرصه تاخت و تاز باند بازها و مجيز گوهاي فدراسيون هاي ورزشي بويژه فوتبال است. صدا و سيما دانشگاه است اما چرا وقتي اين دانشگاه سعي مي کند يک کلاس مفيد براي ورزش کشور برقرار کند اينگونه مورد هجوم قرار ميگيرد؟ اين سئوال دردآوري است که پرسيدن آن با گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامي در آور تر هم مي شود.
واقعيت تلخي است که عنوان کنيم برنامه سازي ورزشي در صدا و سيماي جمهوري اسلامي در تمام اين سالها نه تنها رنگ و بويي از انقلاب نداشته و بلکه بيشتر در جهت منافع همان همان قشر فاسدي بوده که امروز تشت رسواييشان از بام افتاده است. تلخ است که عنوان کنيم انگشت شمار برنامه هايي که قصد تابو شکني داشته و دارند در خود صداو سيما بايکوت مي شوند. صدا و سيمايي که خميني کبير آن را دانشگاه انسان سازي مي ناميد کجا و اين مجموعه کجا ؟ مجموعه اي که حداقل در مقوله ورزش نمره قبولي نگرفته است بگذريم که عملکرد آن در ساير حوزه ها هم چندان چنگي به دل نمي زند. ورزش مي توانست پاي کلاس درس دانشگاه صدا و سيما بال و پر و اوج بگيرد اما استادان کلاسهاي اين دانشگاه ناکارآمداني بوده و هستند که با ميدان دادن به دلاليسم و فساد عملا جلوي اوج گيري ورزش کشور را گرفتند.