به فرمانده گفتم: دو ساعت دیگر باید به دل دشمن بزنی ، وایسادی فوتبال بازی می کنی ؟!

قبل از این که برای گفت و گو با محمد اسماعیل کوثری، یکی از سرداران دفاع مقدس آماده شویم ، خودمان را برای یک برخورد کاملا رسمی و به اصطلاح دیپلماتیک آماده کرده بودیم ، اما بر خلاف تصوراتمان و آنچه انتظارش را داشتیم ، سردار در طول این مصاحبه روحیه بشٌاش خود را به ما نشان داد . گفت و گو روندی را در پیش گرفت که فکرش را هم نمی کردیم . شاید بتوان گفت مشاور فرمانده کل سپاه یکی از فوتبالی ترین رجال سیاسی – نظامی جمهوری اسلامی ایران است .

*کامران خطیبی

*احتمالا خیلی ها نمی دانند که سردار محمد اسماعیل کوثری ، یک فوتبالیست حرفه ای بوده ، خودتان در این مورد و شروع علاقه تان به فوتبال برایمان بگویید .

- باید بگویم که از کودکی ، یعنی چهار، پنج سالگی به فوتبال علاقه مند شدم و بعد ها از زمین های خاکی شروع کردم . در رده جوانان ، عضو تیم افسر که وابسته به تیم تاج (استقلال) بود ، شدم که اتفاقا نایب قهرمان تهران شدیم . با سعید مراغه چیان همبازی بودم و مربی مان هم مرحوم آقا مصطفی شرکاء بودند . مسافت زیادی را طی می کردم تا برای تمرین به زمین نگهبان که در منطقه نازی آباد بود ، بروم . بعد از این که تیممان دوم تهران شد ، به تیم جوانان استقلال رفتم که بازیکنان خوبی مثل اصغر حاجیلو ، حسین ضرابی،نعلچگرو... در آن بازی می کردند ، تیم خیلی قدری بود . آن زمان سرمربی تیم ملی جوانان، آلن راجرز بود که متاسفانه به تیم ملی دعوتم نکرد . بعد از آن در رشته تربیت بدنی دانشگاه تهران قبول شدم که به خاطر فعالیت های انقلابی که داشتم اخراجم کردند . راستش به خاطر شرایط موجود نمی خواستم به سربازی بروم ولی به ناچار وبعد از گذراندن شش ماه دوره آموزشی از طرف سپاه ترویج به خراسان اعزام شدم و...

* چه سالی بود ؟

- سال 55 بود که به یکی از روستاهای صالح آباد و جنت آباد که مرز بین ایران و افغانستان بود اعزام شدم . صبح ها که از خواب بیدار می شدم ، نماز می خواندم و تنهایی حدود 10 ، 15 کیلومتر می دویدم که بدنم را آماده نگه دارم .

*پس ،همین آمادگی باعث شد به ابومسلم بروید ؟

- دقیقا ، چون دوست داشتم برای ابومسلم در لیگ تخت جمشید بازی کنم . ابومسلم تیم گردن کلفتی داشت .یادم هست اولین باری که برای تمرین رفتم ، دیدم به جز دو یا سه بازیکن ، بقیه تیم از بازیکنان غیر بومی تشکیل شده اند . خدا را شکر، منت سر من گذاشتند و من را از لب مرز به مشهد بردند تا برای ابومسلم بازی کنم .

*بازیکن ثابت بودید ؟

- بله . سال 55 از دسته دوم ، تیم را به لیگ دسته اول رساندیم و در سال های 56 و 57 در لیگ تخت جمشید بازی کردیم . من بودم ،مسیح نیا بود ، برادر قلیچ خانی ، احمدرضا بود ، عسکرخانی بود که یک زمانی گلر تیم ملی شد ، گیل عرب بود ، مهندس قوچانی نژاد که بعد از انقلاب در جهاد سازندگی مشغول به کار شد ، عباس موسیوند ، ادیبی ، تشرفی و خیلی های دیگر ...

راستی اکبر میثاقیان هم بود که ما از زمان دبیرستان با هم بودیم و در زمین شماره 3 خیابان 17 شهریور با هم تمرین می کردیم .

*چند بازی برای ابومسلم در لیگ تخت جمشید انجام دادید ؟

- سال 56 را به صورت کامل ، ولی لیگ سال 57 هم 9 بازی انجام دادیم که به علت پیروزی انقلاب ، لیگ نیمه تمام ماند . در آرشیو مجلات آن زمان مثل همین کیهان ورزشی ، کلی عکس از ما چاپ شده که همه شان موجود است. اگر دسترسی دارید حتما چند تا عکس از آن موقع ها برای ما بگیرید .

* حتما سردار. عکس می گیریم و برایتان ارسال خواهیم کرد.

- ممنونم ، عرض می کردم؛ من سال های 56 و 57 در خلال بازی ها و تمرینات با بسیاری از جوانان انقلابی ارتباط داشتم ، اتفاقا نقشه ترور «شیخان» را هم کشیده بودیم . این قدر آدم های فاسدی بودند که حد نداشت و...

*همان شیخان باشگاه تاج ؟

- خیر . او ارتشی بود ولی این یکی رئیس ساواک و عضو هیات مدیره ابومسلم بود . خلاصه ما همه پول هایی را که آن زمان از فوتبال در می آوردیم که اتفاقا پول کمی هم نبود هزینه انقلاب می کردیم و...

* مگر آن زمان هم پول های فوتبال چشمگیر بود ؟

- بله ،از اولش فوتبال پول داشت ، ما قرارداد آنچنانی نداشتیم اما بابت بردهایمان در ماه حدود 12 هزار تومان می گرفتیم که پول خیلی خوبی بود .

*چه پستی بازی می کردید ؟

- بسته به صلاحدید مربی ، در دفاع وسط یا دفاع چپ بازی می کردم .

* می گویند خیلی هم خوب بازی می کردید و شاید اگر ادامه می دادید می توانستید به تیم ملی هم برسید ؟

-بله ، به تیم ملی هم دعوت شدم اما نرفتم ، وقتی امام فرمودند اولویت با جنگ است ما هم دیگر فوتبال را رها کردیم .

*بعد از انقلاب دیگر بازی نکردید ؟

- ماه های اول سال 58 و بعد از پیروزی انقلاب به عضویت سپاه درآمدم ولی سال 60 که از جبهه برگشتم از من خواستند که به سپاه کرج بروم ، همان فرصتی شد تا در تیم پتروشیمی در دسته یک تهران دوباره بازی کنم . احمد طوسی مربی تیممان بود که تازه از اروپا برگشته و مربی بسیار بادانش و مسلطی بود که بعد ها مربی تیم ملی هم شد . اتفاقا به بچه ها هم پیغام داده بود که بگویید فلانی بیاید تا برای تیم ملی بازی کند که من گفتم آن مقطعی هم که برای پتروشیمی بازی می کردم ، می خواستم آمادگی جسمانی ام را حفظ کنم وگرنه اولویت با جنگ است ، فلذا همین باعث شد که تا آخر در جبهه بمانم.

*از بازیکنان آن زمان ، چه کسانی با شما به جبهه رفتند ؟

- محمد پنجعلی که با هم در ابومسلم همبازی بودیم ،سال 65 به دو کوهه آمد .خیلی از ورزشکاران دیگر که کشتی گیر یا باستانی کار بودند نیز به ما ملحق شدند و در کنار رزمنده ها بودند ، من هم آن زمان فرمانده لشکر 27 بودم.

*در تصاویری که توسط عکاسان جنگ ثبت شده می بینیم که خیلی از رزمنده ها پشت جبهه مشغول ورزش کردن (فوتبال ، والیبال و...) هستند . شما چیزی از آن صحنه ها به خاطر دارید ؟

- اگر فرصتی می شد خود من هم بازی می کردم به خاطر این که وقتی با رزمنده ها همراه می شدیم اثرات خوبی برای کل مجموعه داشت . مثلا یک نمونه اش در مرداد 66 بود که ما می خواستیم عملیات «نصر 7» را در ارتفاعات « دوپازا» انجام دهیم ، من رفتم به گردان ها سربزنم تا ببینم آمادگی شان چطور است . ساعت 8 شب بودکه به گردان عمار ،لشکر 27 رسیدم . دیدم فرمانده گردان یعنی «سردار یزدی » که الان فرمانده سپاه محمد رسول الله است ،به اتفاق رزمنده ها در یک رقابت خیلی سفت و سخت مشغول فوتبال بازی کردن هستند(می خندد ) . یزدی را صدا کردم و گفتم:«مرد حسابی شما دو ساعت دیگه (ساعت 10) باید به دل دشمن بزنی ، وایسادی فوتبال بازی می کنی ؟» گفت : «خیالت راحت باشه . ما کارمون رو به بهترین شکل انجام می دیم و...»

خدا را شکر همین طور هم شد و جزو عملیاتی بود که توانستیم با کمترین تلفات پیروز شویم ، می خواهم بگویم ورزش بر روی روحیه رزمنده ها خیلی تاثیر داشت .یادم هست در دو کوهه هم خود رزمنده ها یک جایی شبیه «زورخانه » درست کرده بودند ، مرشد داشتند، «میل» آورده بودند و...

منصور ارضی ، حسین سازور و سماواتی هم که الان مداحی می کنند ، آن موقع می خواندند و بچه ها هم به اصطلاح «میل » می گرفتند یا چرخ می زدند .

*از چهره های معروف جبهه ها چه کسانی بیشتر اهل ورزش بودند ؟

- (فکر می کند) سردار احمد غلامپور ، یا سردار شهید علی هاشمی که جنوبی بودند ، به قول معروف فوتبال توی خونشان بود و حتی در باشگاه های خوزستان هم سابقه بازی داشتند . سردار محمد باقری هم که حالا به عنوان رئیس ستاد کل نیروهای مسلح فعالیت می‌کند ، خیلی فوتبالی است .

*شما با شهید سلیمانی همسن و سال بودید و در جبهه ها حضور داشتید . ظاهرا ایشان هم علاقه خاصی به ورزش داشتند.

- بله ، ایشان هم یک موقع هایی بازی می کرد ولی شاید این اواخر کمتر فرصت می کرد . ببینید، بچه هایی که فرمانده لشکر شده بودند ، با رزمنده ها فاصله سنی آنچنانی نداشتند و همین باعث می شد که با هم خیلی نزدیک باشند . «حاج قاسم» هم در رابطه با همسو بودن با بچه ها و ورزش کردن با آن ها همیشه همراه بود .

*خودتان هنوز هم بازی می کنید ؟

- ورزش نیاز ضروری یک انسان است .تا دو سه ماه پیش که شرایط قلبی ام اجازه می داد بازی می کردم اما الان به خاطر عمل قلب باز که انجام داده ام نمی توانم زیاد فعالیت کنم ولی الحمدلله شرایطم بد نیست.

*شرایط فعلی ورزش و فوتبال را چطور می بینید؟

- متاسفانه باید بگویم که یک آشفتگی در فدراسیون فوتبال وجود دارد ، ثبات وجود ندارد . در این یکی ، دوسال اخیر اوضاع بدتر هم شده است . وقتی فدراسیون با سرپرست اداره می شود و هنوز رئیسی برای آن اتخاب نشده است ، تبعات منفی برای فوتبال ملی و باشگاهی مان خواهد داشت . باید از نظر مدیریتی خیلی محکم تر و با برنامه تر عمل کنند . از دوره هشتم و نهم که خود من در مجلس شورای اسلامی حضور داشتم بحث خصوصی سازی استقلال و پرسپولیس مطرح شد ، الان دوره یازدهم است و هنوز این اتفاق نیفتاده است و همه چیز در حد حرف است . خب، اگر می خواهید واگذار کنید ، خیلی محکم بایستید و کار را انجام دهید ، اگر هم نمی خواهید با این دو تیم که طرفداران میلیونی دارند ، بازی نکنید . در تصمیم مدیریتی، مذبذب بودن اصلا قابل قبول نیست .

*سردار، چرا ورزش از سوی مقامات عالی رتبه جمهوری اسلامی ، جدی گرفته نمی شود و به قول معروف «واخورده» های عالم سیاست که دیگر از همه جا رانده شده اند ، می آیند و در ورزش سمت می گیرند ؟

- فکر نمی کنم این طور باشد ، می خواهم بگویم که یکی از اصلی ترین کسانی که همیشه دوست دارند ما در ورزش پیشرفت کنیم ، مقام معظم رهبری هستند منتهی ما در بحث مدیریت مشکل داریم .ممکن است یک نفر مدیر باشد اما ورزشی نباشد ، حالا اگر ورزشی هم باشد نورعلی نور می شود . مهم ،مدیر بودن اسست . قبلا که سازمان تربیت بدنی بود ، رئیس جمهور می آمد و یکی از معاونانش را به ریاست سازمان تربیت بدنی منصوب می کرد . اما الان شرایط تفاوت کرده و رئیس جمهور و مجلس باید حساسیت نشان بدهند. باید بدانیم ورزش از اهمیت زیادی برخوردار است و...

*شما بهتر از ما به کارکرد های ورزش آگاه هستید و می دانید در یک مسابقه بین المللی وقتی پرچم ایران ، بالاتر ازپرچم قدرت های جهانی قرارمی گیرد ، چه حس غرور و افتخاری را در مردم برمی انگیزد . منتهی شرایط فعلی کمی نا امید کننده است ، روزی نیست که ما در محاکم بین المللی ورزش ، پرونده ای نداشته باشیم و...

-(حرفمان را قطع می کند ) همه این ها که می گویید به خاطر مدیریت است . نظارت خود مسئولین هم باید محکم باشد تا هر مدیری بداند که باید کارش را درست انجام دهد وگرنه با او برخورد می شود . خدا را شکر، قوه قضائیه و مجلس شورای اسلامی عزم جدی را شروع کرده اند و ان شاء الله همه این مشکلات به زودی برطرف خواهد شد .

*از بین سیاسیون کدام یک بیشتر اهل ورزش هستند ؟ یادم هست یک زمانی به همراه پزشکیان ، مطهری و... تیم نمایندگان مجلس را تشکیل داده بودید .

-بله، خود من به همراه آقایانی که گفتید همیشه بازی می کردم . منتهی فهم فوتبال با بازی کردن متفاوت است . خیلی ها علاقه مند هستند که بیایند بازی کنند ولی فهم فوتبال را هرکسی ندارد و آن هایی از این خصیصه برخوردارند که نه یک روز دو روز ، بلکه سال های سال در زمین های خاکی ، تمرین کرده و زحمت کشیده اند .ممکن است یک نفر به تنهایی خوب فوتبال بازی کند ولی در قالب یک تیم حرفی برای گفتن نداشته باشد و به اصطلاح تاکتیک پذیر نباشد .

*(باخنده) پس ظاهرا فوتبال بازی کردن سیاسیون را قبول ندارید .

- بالاخره نسبت به کسی که اصلا فوتبال بازی نمی کند جلوتر هستند و...

*آخر احمدی نژاد هم خیلی خودش را فوتبالی نشان می داد . فوتبال بازی کردن ایشان را هم قبول ندارید ؟

- (قهقهه می زند) چرا . یک موقع می بینید کسانی قبل از انقلاب به عنوان تماشاچی می آمدند امجدیه ولی خب ، پایشان هم به توپ نخورده بود . این ها علاقه داشتند ولی این کاره نبودند . کسانی باید درباره فوتبال نظر بدهند که خاک خورده باشند نه این که فقط تئوری یک چیزی را یاد گرفته باشند .

*مسابقات فوتبال لیگ را هم دنبال می کنید ؟

- بله.

*حتما استقلالی هم هستید ؟

- (می خندد) ببینید، نباید تعصب بیش از حد به خرج داد ، هرچند که یک بازیکن باید نسبت به تیمش متعصب باشد و به قول معروف کم نگذارد اما بعضی ها زیاده روی می کنند . حالا که از شرایط فوتبال حرفه ای دور هستیم بیشتر باید به تیم ملی بپردازیم و از فوتبال خوب حمایت کنیم . مخصوصا الان که فوتبال یک هنر شده است .

*فوتبال های خارجی را هم می بینید ؟

- بله ، طرفدار رئال مادرید هستم . از زمانی که زین الدین زیدان به رئال مادرید آمده ، چه در مقطع اول و چه حالا ، می شود گفت که بسیار موفق بوده و تحول ایجاد کرده . مثل یک رهبر ارکستر که یک گروه موسیقی را به خوبی هدایت می کند .

*بازیکن مورد علاقه تان کیست ؟

- رونالدو و مسی حقیقتا استثنایی هستند و با این که مدتی است به اصطلاح پا به سن گذاشته اند باز می بینیم که هنوز می درخشند . جوانان ما باید الگوبرداری هایشان از رونالدو و مسی به عمل تبدیل شود ، نه این که بخواهند فقط در حد حرف پیروی کنند. باید روی پای خودشان بایستند و جایگاهشان را حتی از آن ها هم بالاتر ببرند .

*فوتبالیست های داخلی را هم می پسندید ؟

- متاسفانه فراز و نشیب در فوتبالیست های ما زیاد است ، یکدفعه به جایی می رسند و خودشان را گم می کنند . اما امثال رونالدو و مسی را که اسم بردم با این که این قدر مشهور هستند می بینید که همیشه در زمین مسابقه ، بهترین عملکرد را دارند و نسبت به سایرین بیشتر زحمت می کشند تا برای تیم هایشان موثر باشند .

*ممنون از وقتی که در اختیار کیهان ورزشی گذاشتید .

- من هم تشکر می کنم ، موفق باشید .