پرونده ویژه «کیهان ورزشی» درباره اساسنامه جدید؛ آیا فوتبال به اهلش می رسد؟
کیهان ورزشی-
حمید ترابپور- فدراسیون فوتبال از اساسنامه پیشنهادی که قرار است مجمع عمومی به آن رای بدهد رونمایی کرد. تغییراتی در این اساسنامه دیده می شود که مثبت به نظر می رسد و حداقل بخشی از انتقادات دلسوزان فوتبال طی این سالها را می کاهد، بویژه در ماجرای موانع پیش روی چهره های فوتبالی در مسیر ورود به انتخابات ریاست فوتبال. اما با این حال ابهامات بزرگی وجود دارد که از حجم دل نگرانی ها نمی کاهد. بحث بندهای اساسنامه قدیم و جدید به کنار اما از دید کارشناسان واقعی و دلسوزان فوتبال ایران مشکلات اصلی جایی است که رای دهندگان و تصمیم گیران مجامع انتخاب می شوند. در اساسنامه جدید فدراسیون فوتبال، 86 عضو می توانند رای بدهند و برای فوتبال تصمیم بگیرند که نگاهی به جایگاه بخشی از این 86 نفر، نگرانی ایجاد می کند زیرا حتی اگر قرار باشد یک مدیر مقتدر و آشنا به فوتبال و مسایل آن، در راس قرار بگیرد، آرایی که صاحبان آنها به دنبال منافع ملی نیستند این اجازه را نمی دهند.
انتشار اساسنامه پیشنهادی، بیم و امیدهایی را به همراه داشته است و به همین دلیل، «زیرذره‌بین» این هفته را به آن اختصاص داده ایم. نگاهی به اساسنامه جدید فدراسیون فوتبال
فدراسیون فوتبال در آستانه برگزاری مجمع عمومی این فدراسیون به منظور تایید اساسنامه پیشنهادی که طی ماههای گذشته با همکاری فیفا و ای اف سی اصلاح و ایرادات آن برطرف شده را رونمایی کرد.مجمع فدراسیون فوتبال هشتم آذر به صورت آنلاین برگزار می‌شود و اعضا با بررسی اساسنامه می‌توانند به تایید یا رد آن در مجمع پیش رو رای بدهند.
در ادامه به مرور برخی از مفاد جدید این اساسنامه می‌پردازیم:
*ماهیت فدراسیون فوتبال
مناقشه‌برانگیزترین بند اسن اساسنامه مربوط به ماهیت حقوقی فدراسیون فوتبال است که بعد از کش و قوس‌های فراوان مبنی بر دولتی یا غیردولتی بودن این مجموعه، در بند ۱-۱ آمده است:«فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران موسسه‌ای مستقل ،غیرانتفاعی، غیردولتی و دارای شخصیت حقوقی است که مطابق مقررات جمهوری اسلامی ایران و برای مدت نامحدود تشکیل شده است.»
بر این اساس، فدراسیون فوتبال بندی را خارج از قوانین جاری جمهوری اسلامی ایران برای ماهیت این مجموعه انتخاب کرده که می‌تواند در ادامه با ایرادهایی در دولت و مجلس شورای اسلامی همراه شود چرا که همه فدراسیون‌ها در داخل ایران باید ماهیتی عمومی غیردولتی داشته باشند و ماهیت مستقل غیردولتی و غیرانتفاعی تعریف شده نیست.
*افزایش تعداد اعضای مجمع
دومین بخش از این اصلاحات به تعدادی اعضای مجمع مربوط است که طی این فرایند، تعداد اعضا از ۷۵ نفر به ۸۶ نفر افزایش یافته و همچنین وزیر ورزش و معاونش از میان اعضا حذف شده اند.
تعدادی اعضای مجمع به این شرح است:
۳۵ باشگاه فوتبال (لیگ برتر، لیگ دسته یک لیگ دسته دو)، فوتسال و فوتبال ساحلی در بخش بانوان و آقایان، ۳۲ هیات فوتبال ، ۴ نماینده از بخش فوتبال فدراسیون‌های ورزش دانش آموزی، دانشگاهی، کارگری و نیروهای مسلح، کاپیتان‌های اصلی یا دوم کلیه تیم‌های ملی بزرگسالان فوتبال، فوتسال و فوتبال ساحلی شامل ۶ نفر (آقایان و بانوان) به عنوان نماینده بازیکنان، سرمربیان تیم‌های ملی بزرگسالان فوتبال، فوتسال و فوتبال ساحلی شامل ۶ نفر (آقایان و بانوان)، برترین داور آقا و خانم در رنکینگ داوران ایران شامل ۲ نفر، یک نماینده اتحادیه باشگاه های فوتبال.
*انتخاب کمیته‌های مستقل فدراسیون توسط مجمع
مطابق اصلاحات جدید، انتخاب رییس، معاون و اعضای کمیته‌های حسابرسی، اخلاق، انضباطی، استیناف، انتخابی و همچنین خزانه دار به اعضای مجمع محول شده که به فرد معرفی شده از سوی هیات رییسه راهی مثبت یا منفی خواهند داد.
این بند از جمله تغییراتی است که فیفا برای استقلال ارکان فدراسیون تایید کرده بود.
*افزایش اعضای هیات رئیسه
در اساسنامه جدید تعداد اعضای هیات رئیسه از ۹ به ۱۰ نفر افزایش یافته و حداقل یکی از اعضا باید خانم باشد.
ترکیب هیات رییسه به این شرح است:
رییس فدراسیون فوتبال سه نایب رییس (نایب رییس اول ، نایب رییس دوم و نایب رییس سوم که حتما خانم است)، هفت نفر اعضاء دیگر شامل دو نفر از بین روسای هیات‌های فوتبال استان‌ها، دو نفر از بین مدیران عامل باشگاه‌های لیگ برتر و یا لیگ دسته اول و سه نفر از بین افرادی که سابقه مدیریت ورزشی دارند.
*کاهش سابقه مدیریتی
طبق این اساسنامه، سابقه مدیریتی رییس فدراسیون، دبیرکل و اعضای هیات رییسه از ۱۰ و ۵ سال به ۴ سال کاهش یافته است.
...از آن اساسنامه تا این اساسنامه
*دکتر بیژن ذوالفقارنسباینکه اساسنامه جدید با قبلی چه تفاوت هایی دارد سوال مهمی است و از نظر من بهتر از قبلی است اما همچنان ایراداتی دارد که باید رفع شود.یادمان باشد که مهمتر از اساسنامه، مجمعی است که باید برای آینده فوتبال ایران تصمیم بگیرد و رئیس و اعضای هیات رئیسه از دل آن بیرون بیایند. همه اینها در گرو اتفاقاتی است که در آن مجمع رخ می دهد و افرادی که عضو آن هستند. مجمعی که باید در تمام زمینه ها کارآمد باشد و از دل آن مدیران ورزشی توانمند، مدیران حقوقی آشنا به ورزش و ... بیرون بیایند. شما اگر اساسنامه فوتبال آلمان یا فرانسه را نگاه کنید، متوجه می شوید که در آنها واژه ای به نام association یا «کانون» و «اتحادیه» دیده می شود. یعنی کانون پیشکسوتان، کانون مربیان، کانون داوران و ... کانون یعنی مرجعی که تعیین می کند چه کسی یا کسانی در مجمع رای بدهند. در کشوری مثل آلمان از همان اتحادیه مربیان نمایندگانی معرفی می شوند تا به مدیران مورد نظرشان رای بدهند. اگر اشتباه نکنم در همان آلمان مجمع فدراسیون فوتبال 450 عضو دارد اما در ایران مجمع را تا می توانند کوچک می کنند. حالا اخیرا تعدادی بر اعضای آنهااضافه شده اما در مقایسه با کشورهای اروپایی، باز هم خیلی کوچک است. نکته دیگر به انتخاب و معرفی نمایندگان مرتبط می شود. بطور مثال در زمان آقای کروش چون ایشان خارجی بود و نمی توانست رای بدهد، دستیار ایشان آقای آقاجانیان چند دوره به عنوان نماینده مربیان در مجمع حاضر می شد که این درست نیست و منطقی به نظر نمی رسد. فدراسیون بین المللی فوتبال درباره همین مورد تعریف دقیقی دارد و می گوید نماینده کانون مربیان نه دستیار سرمربی تیم ملی.
درباره این اساسنامه فعلا نمی توانم نظر نهایی ام را بدهم و باید صبر کرد.
*مجید جلالی
اساسنامه جدید فدراسیون فوتبال را بطور سطحی مشاهده کردم اما این کافی نیست و باید موشکافانه موضوع را بررسی کرد. درست است که برخی اصلاحات این اساسنامه مثبت بوده است اما نکته مهم این است که؛ باید به دنبال راههایی گشت که شاید عده ای بلد باشند و با استناد به آن راهها اساسنامه را دور بزنند. امروز مهمترین وظیفه این است که آن راهها را کور کنیم. اگر یادتان باشد در آن روزهایی که آقای صفایی فراهانی و همکارانش اساسنامه را آماده کردند، در ظاهر خوب و کم اشکال به نظر می رسید اما خیلی زود مشخص شد که برخی، راههای دور زدن آن را بلند و فوتبال از این دور زدن ها خیلی آسیب دید. یکی از مسایل مهم این است که اساسنامه این اجازه را بدهد که اگر یک رییس خوب کار کرد و دوره اش تمام شد همچنان بتواند آن کرسی را حفظ کند و کار خود را ادامه دهد و متقابلا اگر یک رییس ضعیف بود امکان برکناری وی باشد و به این شکل نباشد که تا وقتی خودش بخواهد در آن پست بماند. از طرف دیگر باید به گونه ای باشد که رئیس فدراسیون به مجمع و هیات رئیسه پاسخگو باشد.
اساسنامه جدید، باید فوتبال را به سمتی ببرد که یک فرد پر انرژِی، متخصص و تعهد در راس آن قرار بگیرد. متاسفانه در کشور وقتی قانونی وضع می شود، عده ای خیلی زود راههای دور زدن آن پیدا می کنند و فکر نمی کنند که از طریق قانون راحت تر می توان زندگی کرد ...
*سید کاظم اولیایی
قبل از هر موضوعی باید یادآور شوم که این اساسنامه برای یکسال و بصورت موقتی و مشروط از سوی فیفا مورد پذیرش قرار گرفته است؛ یعنی هیات رئیسه منتخب، باید ظرف یکسال آن را با قوانین داخلی و فیفا منطبق نماید.
دوم اینکه؛ ما باید ملاک های یک رئیس فدراسیون ایده آل را بشماریم و بعد ببینیم چگونه می توان با همین اساسنامه، فوتبال را به اهلش سپرد. متاسفانه برخی در فوتبال هستند که شاهنشاهی فکر می کنند و می گویند فوتبال را باید خودمان اداره کنیم در حالیکه فیفا این را نمی پذیرد و می گوید یک رئیس فدراسیون نباید کل ساختار فوتبال را تشکیل دهد. فیفا همانطور که خودش اینگونه اداره نمی شود، اجازه نمی دهد یک فرد تصمیم گیرنده باشد و هیات رئیسه را همه کاره می داند. در دنیا هم جایی را پیدا نمی کنید که در فوتبالش فقط یک نفر همه کاره باشد. چرا فیفا روی مجمع و هیات رئیسه تاکید دارد؟ چون یک رئیس فدراسیون فوتبال نمی تواند به تنهایی از همه تخصص ها برخوردار باشد. هم کار اقتصادی بلد باشد، هم کار حقوقی ، هم داوری و ...لذا باید افرادی با افکار و تخصص های مختلف جمع شوند و فوتبال را اداره کنند. دقیقا کار ما و اساسانامه ما اینجا ایراد دارد. ما نمی خواهیم خرد جمعی حاکم شود. ما به دنبال آدم های حقیقی می رویم در حالیکه باید نمایندگان تشکل ها و کانون ها وارد شوند. روسای هیات ها نیز نباید به هر کسی که منافع خودشان می گوید رای بدهند؛ باید به شکلی باشد که روسای هیات ها به مردم استان خود توضیح بدهند و رای شان هم مخفی نباشد تا مشخص شود به چه فردی رای داده اند. با توجه به اساسانامه جدید و نگرانی های موجود، وظیفه رسانه ها است که همه مسایل را مورد بررسی دقیق قرار دهند و از افراد(رای دهندگان) توضیح بخواهند و اجازه ندهند یک باند کوچک که برای فوتبال برنامه دارد، آن را مصادره کند. فوتبال ملی و فرا ملی است و نبیاد چنین اجازه ای را به آنها داد.
*مجید رضایی
بنده دو دوره رئیس هیات فوتبال استان قزوین بودم و با سازوکار اساسنامه ها بیگانه نیستم. آئین نامه هیات های فوتبال در واقع نمونه کوچک شده فدراسیون فوتبال است. این را عنوان کردم که بگویم در بحث انتخابات فوتبال و مجامع، یکی از مهمترین بخش ها هیات های استان ها است. برخی از کارشناسان بر این نظر هستند که روسای هیات ها نباید غیر فوتبالی باشند و آن بخش باید اصلاح شود. البته در صورت کلی این موضوع درست است و افرادی که در راس هیات ها قرار دارند باید آشنا به فوتبال باشند اما این را در نظر داشته باشیم که ممکن است یک مدیر فوتبالی نباشد اما آنقدر در بحث مدیریت قوی باشد و مسایل ورزش را بداند که تاثیرات مثبتی بگذارد. از نظر بنده، ما باید آنقدر به لحاظ اجتماعی و مدیریتی در فوتبال مان پیشرفت کنیم که خود فوتبال، مدیران غریبه با ورزش را پس بزند. در این راه همانطور که اشاره کردیم گذرگاه مهم همان هیات های فوتبال استان ها است. برای اصلاح فوتبال باید کار را از آنجا آغاز کرد و اجازه نداد مدیران ناکارآمد در راس هیات قرار بگیرند زیرا 32 هیات فوتبال در مجامع انتخاباتی صاحب رای هستند. ما باید قالب بندی درستی داشته باشیم و بعد سراغ اساسنامه برویم. حالا با اساسنامه جدید روبرو هستیم و تغییراتی هم در آن صورت گرفته است، پس وظیفه اهالی فوتبال است که از نیروهای فوتبالی قوی حمایت کنند.
این اساسنامه فوتبال را نجات نمی دهد!
*عبدالرحمن شاه حسینی
جا دارد از مواضع مجله «کیهان ورزشی» طی ماههای اخیر تشکر داشته باشم و همه آن مواضع را درست و دلسوزانه می دانم. درباره موضوع این هفته شما باید در ابتدا خواهش کنم که مصاحبه های چند ماه اخیر بنده درباره اساسنامه فدراسیون فوتبال را نگاهی بندازید. امروز به جرات می گویم که این اساسنامه جدید به درد فوتبال ما نمی خورد. اساسنامه باید به مجمع برود و رای بیاورد اما آقایان به شکلی از تائید آن صحبت می کنند که انگار رای مجمع از قبل مشخص است. از دید من حتی اگر این اساسانامه در مجمع رای بیاورد و تائید شود هم نمی تواند فوتبال ما را از وضعی که در آن قرار دارد نجات دهد. در این اساسنامه نقش فوتبالی ها که صاحبان اصلی فوتبال هستند کمرنگ است. مالکان اصلی فوتبال با استناد به این اساسنامه نمی توانند نقشی در تعیین رئیس فدراسیون داشته باشند. شناسنامه های فوتبال ایران کنار هستند و مطمئن باشید که حاصل این اساسنامه، آن چیزی که مردم و کارشناسان انتظار دارند نخواهد شد. برندهای تاریخی فوتبال ایران در این اساسنامه در نظر گرفته نشده اند و تنها مقداری تغییر در آن لحاظ شده است. بنده قبلا هم گفته ام که فوتبال ما یک مجلس می خواهد، یک مجمع بزرگتر می خواهد زیرا هر چه مجمع بزرگتر باشد و فوتبالی ها در آن پررنگ تر، لابی کردن در آن سخت تر می شود. حتی پیشنهاد داده بودم که از اهالی رسانه هم افرادی در مجمع باشند که اقایان گفتند شلوغ می شود و ترس شان هم از این است که اگر مجمع بزرگتر شود آدم های خودشان نتوانند کرسی های فدراسیون را در اختیار بگیرند.
