ماموریت جدید در پاریس

طی روزهای گذشته باشگاه پاری سن ژرمن به شکل رسمی اخبار منتشر شده در رسانه‌ها مبنی بر اخراج توماس توخل را تایید و اعلام کرد که سرمربی آلمانی دیگر هدایت این تیم را بر عهده نخواهد داشت. در این بین و طی روزهای اخیر گمانه‌زنی‌های زیادی در مورد سرمربی جدید پاری سن ژرمن مطرح شد اما اکثریت قریب به اتفاق رسانه های معتبر مدعی شدند که مائوریسیو پوچتینو هدایت تیم فرانسوی را برعهده خواهد گرفت. پس از انتشار این خبر سرمربی آرژانتینی به پاریس سفر کرد تا مقدمات امضای قرارداد خود را با PSG انجام دهد و به نوعی حضور او در پارک دو پرنس قطعی شود؛ اتفاقی که هفته پیش به شکل رسمی رخ داد و پاری سن ژرمن اعلام کرد مائوریسیو پوچتینو سرمربی جدید این تیم خواهد بود. همچنین قرارداد او با این تیم یک‌ و نیم ساله و تا پایان فصل آینده خواهد بود؛ البته به نظر می رسد در صورت کسب نتایج خوب با پاری سن ژرمن، قرارداد این آرژانتینی تمدید خواهد شد. پوچتینو بعد از پشت سر گذاشتن یک دوره موفق در تاتنهام و رسیدن با این تیم به فینال لیگ قهرمانان اروپا، در اوایل فصل گذشته از هدایت این تیم برکنار شد و بعد از آن در جایی سرمربیگری نکرد‌‌. او اکنون هدایت پاری‌سن‌ژرمن را برعهده گرفته و امیدوار است که با این تیم پرستاره به موفقیت‌های زیادی دست پیدا کند و آنها را به هدف دیرینه خود یعنی کسب لیگ قهرمانان اروپا برساند. این اولین حضور مائوریسیو پوچتینو در در پاری سن ژرمن نیست چراکه او پیش از این و بین سال های 2001 تا 2003 به عنوان بازیکن در این تیم حضور داشته است.

نشریه پاریسین فرانسه گزارش کرد که مائوریسیو پوچتینو سرمربی جدید تیم فوتبال پاری‌سن‌ژرمن با قبول حقوقی به مراتب کمتر از آنچه این باشگاه به سرمربی قبلی‌اش توماس توخل می‌داد، هدایت PSG‌ را بر عهده گرفته است. طبق ادعای این نشریه، توخل که چند روز قبل از سرمربیگری پاریسی‌ها برکنار شد، ماهانه 625 هزار یورو از این تیم حقوق خالص دریافت می‌کرد که البته باشگاه فرانسوی موظف است تا پایان قراردادش با این مرد آلمانی همچنان این حقوق را به او بپردازد. در همین حال اما مدیران پاری‌سن‌ژرمن توانسته‌اند رضایت پوچتینو را برای دریافت حقوقی بسیار کمتر از توخل جلب کنند هرچند هنوز رقم دقیقی که به این مرد آرژانتین پیشنهاد شده مشخص نیست.

فلسفه مربی‌گری پوچتینو

در سپتامبر سال گذشته و در جریان تقابل تاتنهام دربرابر تیم منچسترسیتی در مسابقات لیگ برتر، پوچتینو منطقی را که پشت دیدگاهش نسبت به فوتبال و نحوه‌ آرایش تیمش وجود دارد؛ بیان کرد: من این ایده را که باید آن‌ها را پرس کنیم از کجا به‌دست آوردم؟ این به شخصیت شما بستگی دارد. شما در زمین مسابقه نشان می‌دهید که چه کسی هستید. اگر در زندگیتان شجاع باشید، نمی‌توانید درون زمین مسابقه برخلاف آن رفتار کنید. من نمی‌دانم چگونه می‌توان به روش دیگری بازی کرد. دوست دارم همیشه شجاع باشم. جالب ترین جنبه‌ سخنان پوچتینو، اذعان وی به این نکته است که او نمی‌تواند تصور کند تا تیمش را به شیوه‌ای دیگر به زمین بفرستد. خواه از روی صلابت در تصمیم باشد و یا از روی لجبازی، این مربی آرژانتینی به سبک بازی خودش اصرار می‌ورزد. حتی در مواقعی که تیمش به سختی شکست می‌خورد؛ همان گونه که در فصل گذشته در آنفیلد اتفاق افتاد. هنگامی که سادیو مانه به دفعات از خط دفاعی تاتنهام که بالا بازی می‌کرد، عبور کرد. یا در اولین بازی خانگی این فصل تاتنهام در ومبلی دربرابر چلسی؛ هنگامی که آن‌ها چلسی را به شدت تحت فشار قرار داده بودند اما اسیر ضدحملات قهرمان فصل گذشته لیگ برتر شدند.

واضح است که آن شکست پوچتینو را راضی کرده است تا در تفکراتش تجدید نظر کند و درست در زمانی که دورتموند در لیگ قهرمانان روبه افول گذاشته است، تاتنهام دستخوش تغییرات شده است. به جای حرکت گام به گام با پیتر بوش، تاتنهام در عقب زمین بازی کرد. آن‌ها بسته بازی کردند و منتظر بودند. آن‌ها توپ را به حریف دادند و دفاع کردند. سپس هنگامی که اشتباهی از رقیب رخ می‌داد، به شدت به رقیب ضربه می‌زدند. در بازی برابر رئال مادرید در برنابئو، پوچتینو متوجه شده بود که اگر تیمش بالا بازی کند و خط دفاعی تیمش را در معرض رونالدو و بنزما قرار دهد، بی پروایانه خواهد بود. وبسایت باشگاه تاتنهام، از بازی برابر رئال به عنوان «بلوغ» تاکتیکی یاد کرد و عنوان کرد که تساوی 1-1 برابر قهرمان اروپا، مسلما بهترین نتیجه‌ اروپایی تاتنهام، از زمان شکست دادن میلان تحت هدایت هری ردنپ بوده است. پس تاتنهام عقب نشینی کرد، توپ را محاصره نمود و فضا را در نیمه‌ی زمین خود بست.

از تاکتیک‌ها، ترکیب‌ها و مدیریت افراد، توجه و اهمیت دادن، اولویت پوچتینو در تمام کارهایش است. او به جوانان اعتماد می‌کند و بر روی پرورش کین، دله آلی، کایل واکر، اریک دایر، دنی رز و اخیرا هری وینکس، سرمایه‌گذاری کرده است. او در مواقعی که بازیکنی منظورش را متوجه نمی‌شود و هارمونی ترکیب را بهم می‌ریزد؛ بسیار سخت‌گیر می‌شود. کلمات از بیان موفقیت‌های پوچتینو، با توجه به این نکته که او کمترین بودجه را در بین 6 تیم بالای جدول دارد، قاصرند. معمولا میزان دستمزد پرداختی توسط یک باشگاه به بازیکنانش، رابطه‌ای مستقیم با جایگاه آن باشگاه در جدول مسابقات در انتهای فصل دارد. برای مثال لیورپول از نظر میزان پرداخت دستمزد هفتگی، در جایگاه پنجم دربین تیم های حاضر در لیگ برتر قرار دارد و در پنج فصل گذشته، جایگاه متوسط آنها در جدول رتبه‌ی پنجم بوده است.

این قضیه، ارزش بیشتری به تئوری استفان زیمانسکی در کتاب ساکرنومیکس می‌دهد. آنجا که بیان می‌کند؛ تنها یک مربی حرفه‌ای می‌تواند یک تغییر سریع در تیمش ایجاد کند. زیمانسکی که یک استاد اقتصاد در دانشگاه میشیگان است، یک پژوهش 37 ساله بر روی فوتبال انگلیس انجام داده و به این نتیجه رسیده است که در حالت کلی، بازیکنان و نه مربیان، مهم‌ترین افراد در یک باشگاه فوتبال هستند و تاثیر عمیقی بر موفقیت یا شکست تیم دارند. اکثر مربیان، به استثنای چند مورد، هنگامی به نتیجه مطلوب می‌رسند که بازیکنانشان دستمزد بالایی دریافت کنند. باب پیزلی و سرالکس فرگوسن دو نمونه از این استثناها هستند.

هر چه بیشتر در مورد پوچتینو می شنویم و می‌خوانیم، بیشتر مشخص می‌شود که او یکی از نوادر است. وی قبلا در ساوت‌همپتون به موفقیت‌های فراتر از انتظاری دست یافته است (در فصل 2013/2014 با این تیم رتبه هشتم جدول را تصاحب کرد؛ در حالی که ساوت‌همپتون از نظر پرداخت دستمزد، در جایگاه چهاردهم جدول قرار داشت.) و در حال حاضر در تاتنهام موفقیت‌هایش را ادامه می‌دهد. فلسفه عملی پوچتینو عامل موفقیت تاتنهام است و به وضوح مشخص است که پروژه‌ی تاتنهام وابسطه به کین یا آلی، یوریس یا آلدرویرلد نیست؛ بلکه به خود شخص پوچتینو وابسته است.

عملکردی فراتر از انتظار

تیم پوچتینو در طی سالیان اخیر همیشه پیشرفتی ولو اندک اما مداوم را داشته است. بعد از کسب رتبه پنجمی در فصل اول حضورش در اسپرز، در طی سه فصل گذشته با وجود مدعیان بزرگ در لیگ برتر، تاتنهام موفق شده در بین چهار تیم برتر لیگ قرار گیرد و سهمیه لیگ قهرمانان را کسب کند و حالا هم در آستانه کسب چهارمین سهمیه لیگ قهرمانان به صورت پیاپی هستند. تیم او در فصل 2016-2017 تا یک قدمی قهرمانی هم پیش رفت ولی در گام های آخر کم آورد. در آخرین فصل حضورشان در وایت هارت لین، آنها در خانه بی شکست ماندند که این اتفاق برای اولین بار از سال 1965 رقم می خورد. آن فصل تاتنهام بیشترین امتیازش را در طول تاریخ لیگ برتر بدست آورد و بهترین آمار گل زده را در یک فصل از دهه 60 میلادی به ثبت رساندند. همه این دستاوردها با بودجه ای محدود و به مراتب کمتر نسبت به دیگر غول های جزیره بدست آمد. این فصل شرایط حتی برای او سخت تر نیز شد. تاتنهام فصل را بدون هیچ خریدی آغاز کرد، مشکلات در مورد افتتاح ورزشگاه جدید ادامه پیدا کرد و آنها بار دیگر مجبور شدند در ومبلی بازیهایشان را انجام دهند، اما اسپرز فرم خوب خود را در هفته های اخیر بدست آورده و حالا هم با شایستگی در بین سه تیم برتر لیگ است. اگر آنها با همین روند فعلی امتیاز جمع کنند، رکورد امتیازات شان را در فصل 2016-2017 می شکنند. البته تاثیرگذاری و عملکردی فراتر از حد انتظار، فقط معطوف به حضور او در تاتنهام نمی‌شود. پوچتینو در زمان حضورش در ساوتهمپتون نیز توانست، عملکردی قابل قبول به نمایش بگذارد. در تنها فصل کامل حضورش در سنت مری، مربی آرژانتینی بهترین رتبه را برای ساوتهمپتون در طول یک دهه بدست آورد.

محرکی برای پیشرفت

پوچتینو فرصت به جوانان را بطن فلسفه مربیگریش قرار داده است و آمارش در پرورش دادن بازیکنان جوان و کمک به رشدشان، در فوتبال فعلی اروپا یکی از بهترین ها است. به جای خرید بازیکن در تاتنهام، او خودش در سال های اخیر بازیکن سازی کرده است. هری کین یکی از نمونه های مهم است، بازیکنی که اکنون یکی از گلزنترین مهاجمان جهان است. از زمان حضور پوچتینو روی نیمکت تاتنهام، کین در 216 بازی برای تاتنهام، موفق به زدن 154 گل شده است. دله الی بازیکنی ناشناخته در تیم ام کی داونز بود که با نظر پوچتینو به اسپرز آمد و حالا یکی از بهترین هافبکهای هجومی اروپا محسوب می شود. دیگر بازیکنان نظیر اریک دایر، اریکسن، سون هیونگ مین نیز تحت نظر او رشد کردند. پوچتینو در توضیح فلسفه کاری خود می گوید: "این چیزی است که خودم دوست دارم. من از باشگاهی به نام نیوولز اولدبویز از آرژانتین می آیم. باشگاهی که فلسفه‌اش فرصت به جوانان در ترکیب اصلی است. مربیان من در آن تیم همیشه به بازیکنان جوان اعتماد و باور داشتند و این چیزی است که من هم حس می کنم و دوست دارم". این قضیه در ساوتهمپتون نیز صدق می کند. او در آوردن ستارگان جوانی مثل لوک شاو، جیمس وارد پراوس و کالوم چمبرز به تیم اصلی نقش مهمی داشت و در رشد بازیکنانی نظیر کلاین، لوورن و لالانا اثرگذار بود. حتی در اسپانیول نیز این داستان با شدت بیشتری وجود داشت، چرا که باشگاه در طی دوره ای به دلیل مشکلات مالی مجبور به فروش برخی از بازیکنان بزرگ خود شد و باشگاه چاره ای جز روی آوردن به آکادمی و استفاده از جوانان نداشت.

پوچتینو عامل همکاری دوباره مسی و نیمار

پوچتینو آماده است تا 12 ماه پس از اخراجش از تاتنهام بار دیگر به دنیای فوتبال برگردد و جانشین توماس توخل روی نیمکت پاری سن ژرمن شود. و لو پاریسین مدعی شده که حالا این پوچتینو است که درخواست جدی جذب مسی از بارسلونا و تشکیل مجدد زوج هجومی ترسناک او در کنار نیمار، دوست صمیمی‌اش، را پیگیری خواهد کرد. مسی می‌تواند در پایان فصل به عنوان بازیکن آزاد از بارسلونا جدا شود و بسیاری باور دارند که پس از ارسال درخواست جدایی در تابستان سال گذشته، در این تابستان به طور حتم نوکمپ را ترک خواهد کرد. او در پایان فصل گذشته تلاش کرد که با استفاده از بند فسخ رایگانی که در قراردادش گنجانده شده بود از این تیم جدا شود اما مدیران بارسلونا موفق شدند جلوی جدایی این بازیکن را بگیرند. با این حال گفته می‌شود که مسی در حال بررسی گزینه‌های خود برای فصل آینده است. به گفته رسانه‌های فرانسوی پوچتینو با برنامه‌های بلند پروازانه خود برای لیگ قهرمانان می‌تواند عامل مهمی در پیوستن فوق ستاره آرژانتینی به پاری سن ژرمن باشد.

پوچتینو و اریکسن؛ اینبار در پاریس

پس از عزل توماس توخل از هدایت پاری سن ژرمن به نظر می‌رسد مائوریسیو پوچتینو هدایت فرانسوی‌ها را برعهده خواهد گرفت. البته این خبر هنوز به تایید نرسیده ولی بسیاری از رسانه‌های معتبر دنیا از بازگشت سرمربی موفق آرژانتینی به دنیای فوتبال صحبت می‌کنند. پوچتینو در 6 سال تاتنهام را به یکی از قدرت‌های انگلیس بدل کرد و حتی توانست به فینال لیگ قهرمانان اروپا نیز صعود کند. اکنون توتومرکاتو نوشته که اگر پوچتینو به پاریس برسد، هافبک مورد علاقه خود که جایگاه خوبی در اینترمیلان ندارد را به خدمت خواهد گرفت. اریکسن 6 فصل زیرنظر پوچتینو کار کرد و توانست به یکی از بهترین بازی‌سازها و هافبک‌های دنیا لقب گیرد. با رفتن او و جدایی اریکسن از تاتنهام، دیگر این بازیکن به خوبی گذشته نشد و حتی به ترکیب اصلی کونته نیز نمی‌رسید. خبرها حاکی از این است که اینترمیلان علاقه به جذب پارادس دارد و می‌تواند این بازیکن کلید وصال اریکسن به پوچتینو باشد. پاردس آرژانتین از فصل گذشته برای پاریس بازی می‌کند و جزو بازیکنان خوب این تیم به شمار می‌رود. البته می‌توان ادعا کرد که سن ژرمن بدون انتقال بازیکن خود بتواند ستاره دانمارک را به خدمت گیرد و باید دید چه اتفاقی در روزهای بعد رخ خواهد داد.

عرفان خماند*