عنــوان یازدهمی بدون پشتوانه مانـد
*افشین رضاپور (مربی و کارشناس بسکتبال)
بسکتبالیستهای جوان ایرانی از امروز در رقابتهای جهانی جوانان به میدان میروند. به میزبانی لتونی، که یکی از رقبای ایران است.
ایران امروز با صربستان، یکشنبه با لتونی و سه شنبه با پورتوریکو بازی میکند.
از سال 2003 که پای جوانان ایرانی به رقابتهای جهانی بازی شد، این ششمین حضور تیمهای ایران در مسابقات زیر 19 سال جهان است. در سالهای 2003، 2009، 2013، 2015 و 2017 با عناوین قهرمانی و نایب قهرمانی آسیا سهمیه گرفتیم اما امسال جزو سهیمه اعطایی فیبا هستیم.
آسیا – اقیانوسیه در اوضاع کرونایی، بازیهای کسب سهمیه زیر 18 سال را برگزار نکرد. فیبا ابتدا بر اساس رنکینگ به انتخاب تیمهای استرالیا، چین، ژاپن و کره جنوبی مبادرت کرد. چین انصراف داد. نیوزیلند پیشنهاد فیبا را نپذیرفت تا سهمیه اعطایی به ایران برسد. تیم ششم رنک آسیا.
در حال حاضر شناختی درخصوص تیم جوانان نداریم چون این تیم بازی تدارکاتی نداشت. این تیم را دو بازیکن غیرجوانان در رقابتهای بسکتبال باشگاههای ایران در فصل پیش که در قالب کوچین آمل بازی کرد، همراهی میکردند بنابراین نمیتوان سطح تیم ایران را تخمین زد. با شروع رقابتهای جهانی فرصت ارزیابی مناسبی به وجود میآید.
سبک اروپایی
بازیهای جوانان بسکتبال ایران تقابل با سبک اروپایی است. هر چند سایه کرونا بالای سر همه تیمها سنگینی میکند و طی یک سال و نیم گذشته وقفههای طولانی در بسکتبال دنیا به وجود آورده است اما صربستان و لتونی به عنوان دو حریف اروپایی، سبک و سیاق خاص بسکتبال خود را در تقابل با جوانان ایران دارند.صربستان با دو بازیکن از کالج و دبیرستانهای آمریکا به لتونی آمد. فیلیپ اسکوبالج متولد بلگراد است و 201 سانتیمتر قد دارد. او امسال در تیم کشورش بازی میکند.استفان تئودورویچ دیگر بازیکن این تیم با 203 سانتیمتر قد در آمریکا تحصیل و بازی میکند.هدایت تیم بر عهده زوران لوکیچ است.
قامتهای بلند جوانان صرب یکی از نقاط قوت این تیم بشمار میآید.
تیم لتونی، با بازگشت طرفداران، در پی نتایج مطلوب است. بر اساس اعلام فیبا، 1000 تماشاگر با گواهی سلامت میتوانند وارد سالن محل بازیها شوند.
فیبا آمریکا
تجربه پورتوریکو در مسابقات جوانان بد نیست. آنها در سال 2017 در مسابقات زیر 17 سال و در سال 2019 در مسابقات جهانی زیر 19 سال شرکت کردند. پورتوریکو با سه باخت با اختلاف 5 امتیاز و کمتر مسابقات قبلی را با کسب رتبه 6 جهان به پایان رساند. در تیم کنونی، دو بازیکن از 2017 و 2019، بازی میکنند.
تکنیک فردی و سرعت بازیکنان این تیم، سبک بسکتبال آمریکایی را متبادر میکند که باید منتظر نمایشی از خلاقیتهای فردی آنان بود.
بدون بازی تدارکاتی
بهترین عنوان ایران در رقابتهای جوانان جهان در سال 2013 با کسب رتبه یازدهم به دست آمد. در آن دوره مهمت بچیروویچ سرمربی وقت تیم ملی بسکتبال اردوهایی را در اسلوونی برای جوانان بسکتبال در نظر گرفته بود. در سال 2009 نیز مسابقات تدارکاتی برای تیم جوانان در گرجستان یا آلمان برگزار شد.
در مورد تیم جوانان 2021 شنیدیم تیم خوبی است اما به دلیل تعطیلی مسابقات آسیا و نداشتن بازی تدارکاتی، بازیای از این تیم ندیدیم و تصوری از اوضاع کلی و کیفی تیم نداریم.
جوانان بسکتبال ایران در قالب تیم کوچین زیرمجموعه باشگاه کاله؛ 7 سال از زمان تشکیل آن میگذرد. طبق اعلام باشگاه و فدراسیون بسکتبال 12 بازیکن این تیم از بین 700 نفر که در مراحل مختلف استعدادیابی شرکت کردند، انتخاب شدند.به دلیل ضعف کیفی مسابقات باشگاههای ایران، استراتژی تیمها مقابل تیم کوچین، دو بازیکن غیرجوانان، کوتاهی قامت بازیکنان، مشکل مهارتهای فردی که از سوی برخی نفرات این تیم شاهد بودیم و نداشتن بازی تدارکاتی، با هر گونه نتایج تیم جوانان تاکنون برای ما ملاک نیست و ارزیابی مناسبی ایجاد نکرده است. بنابراین منتظر میمانیم تا بازی تیم را همزمان با شروع مسابقات در لتونی ارزیابی کنیم.
پرتابهای سه امتیازی و سرعت بازیکنان از مشخصههای خوب دیده شده در تیم جوانان است.
نگاهی به نتایج حریفان تیم ایران در دوره قبل
ترکیب تیمهای پایه به لحاظ شرایط و محدودیتهای سنی، سال به سال تغییر میکند. نتایج تیمهای پایه به عوامل روحی، کنترل هیجانی و تقسیم انرژی همینطور اداره و مدیریت تیم حین بازی و مسیر بازیها به لحاظ قرعه از آغاز تا پایان وابسته است.
در اینجا نتایج حریفان این دوره تیم ایران در مسابقات 2019 یونان را مرور میکنیم.
لتونی (میزبان 2021):
برد: مقابل تیم چین
باخت: مالی (نایب قهرمان مسابقات 2019)، استرالیا (2 بار)، کانادا، آمریکا (قهرمان مسابقات) و آرژانتین.
صربستان:
برد: فرانسه (سوم جهان 2019)، پورتوریکو (با یک امتیاز)، فیلیپین و کانادا (برای عنوان هفتم).
باخت: لیتوانی (چهارم جهان) و روسیه.
پورتوریکو:
برد: چین، آرژانتین و کانادا.
باخت: صربستان، مالی و روسیه (بازی 6 – 5 )
پشتوانه سازی
نتیجه یا فرایندسازی دو مؤلفه اصلی ساخت تیمهای پایه است. تیمهایی که نتیجه میگیرند و پشتوانه میسازند، اعتبار بیشتری به بسکتبال خود میدهند. نتیجهگیری بدون پشتوانه سازی، آینده را به خطر میاندازد و پشتوانه سازی بدون نتیجه در یک مقطع سنی، قابل دفاع است.
به طور مثال نسل طلایی بسکتبال اسپانیا در سال 1999 با قهرمانی در جوانان جهان ساخته و منجر به قهرمانی 2006 بزرگسالان جهان شد. با تیمهای پایهای مستعد، این تیم دورههای طولانی نایب قهرمان المپیک و جهانی است.
بسکتبال ایران از جوانان سال 2009، ارسلان کاظمی، محمد جمشیدی و محمد حسنزاده را همچنان در تیم ملی دارد. بهنام یخچالی و سجاد مشایخی در تیم 2013 و نوید رضاییفر به تنهایی از تیم 2015؛ (سینا واحدی ششم جوانان 2018 آسیا)، نشان میدهد که پشتوانه سازی بسکتبال ایران روند متناسبی با استعدادهای نهفته در این ورزش ندارد. یازدهمی ایران در مسابقاتی که فقط با دو برد مقابل آرژانتین همراه بود، توانمندیهای جوانان ایرانی را به رخ کشید اما به جز دو سه نفر، در آن دوره یا دورههای بعدی پشتوانههای خوب دیگری برای بسکتبال ایران نساخت.