بالاتر از پله، محمدعلی و جردن
طرفداران تنیس در طول 20 سال گذشته آنقدر خوش شانس بودهاند که از دیدن سه تن از بهترین بازیکنان مرد که تاریخ تنیس تا به حال به خود دیده است، لذت ببرند. راجر فدرر در تمام جهان به خاطر ظرافت بازیاش از جمله بک هند شکوهمندش با یک دست، محبوب است. نواک جوکوویچ با وسواس بیشتری به دلیل روح ورزشکاری قدرتمندش و رقابتجویی شدیدش مورد تحسین قرار میگیرد. شاید تمرکز کافی روی نفر سوم این سه نفر یعنی رافائل نادال وجود نداشته باشد. در 5 ژوئن، دو روز پس از 36 سالگی، این بازیکن اسپانیایی در استادیوم رولان گاروس در پاریس پیروز شد و قهرمان مسابقات آزاد فرانسه شد. شایان ذکر است، این چهاردهمین قهرمانی او در پاریس و در مجموع بیست و دومین قهرمانی او در گرند اسلمها بود، یعنی دو قهرمانی بیشتر از هر یک از رقبای خود. رافائل نادال در دیدار پایانی رقابتهای اوپن فرانسه 2022 به مصاف کسپر رود رفت و با برتری قاطع مقابل تنیسور نروژی جام قهرمانی این رقابتها را برای چهاردهمین بار بالای سر برد. تنیسور اسپانیایی در این دیدار که 2 ساعت و 19 دقیقه به طول انجامید، در سه ست متوالی و با نتایج 6-3 و 6-3 و 6- صفر بر نفر هشتم تنیس جهان غلبه کرد تا با حفظ آمار صد در صدی خود در فینال رولان گاروس بار دیگر نشان دهد که پادشاه بیچونوچرای زمینهای خاک رس است. نادال با این قهرمانی به نود و دومین عنوان قهرمانی در طول دوران ورزشیاش رسید. اگر میخواهید به اهمیت کار او در مسابقات آزاد فرانسه پی ببرید کافی است بدانید تعداد قهرمانیهای او در رولان گاروس به اندازه تمام گرنداسلمهایی است که پیت سمپراس ، ستاره آمریکایی ورزش تنیس موفق به کسب آنها شده است! از طرف دیگر رافائل نادال با این پیروزی به رکورد اعجابانگیز خواهران ویلیامز در فینالهای دونفره گرنداسلمها دست پیدا کرد و با چهاردهمین قهرمانی از چهاردهمین فینال این مسابقات آزاد، با آنها در شکستناپذیری برابر شد.
هیچ بازیکن دیگری در تاریخ تنیس نتوانسته در یک گرند اسلم چهارده بار قهرمان شود و نادال با قهرمانی این دوره از مسابقات آمار افسانهای خود در این مسابقات را دستنیافتنیتر کرد. ماتادور که ماه ژانویه اوپن استرالیا را نیز فتح کرده بود، با فتح دومین گرند اسلم فصل تعداد جامهای خود در این مسابقات چهارگانه را به 22 جام رساند. رقیب جوان نادال در این مسابقه یکی از محصولات آکادمی خود این تنیسور اسپانیایی بود که همواره نادال را به عنوان الگوی خود معرفی کرده است. کسپر رود نروژی در این سالها سیر ترقی را آرام و پیوسته طی کرده است و اکنون در رتبه هشتم جهان قرار دارد. این بازیکن 23 ساله خود را طرفدار پروپاقرص نادال میداند و تعجبی هم ندارد که همانند الگویش متخصص بازی در زمین خاکی است و اکثر جامهای خود را نیز روی این زمین کسب کرده است.
نادال 36 ساله پیشتر در مسابقات تنیس آزاد استرالیا توانسته بود مدودف، تنیسور جوان روس را در حالی که 2 ست هم از رقیب عقب بود، شکست دهد. نادال چند ماه قبل و پس از بروز دوباره مصدومیت قدیمیاش مجبور شد تقریبا بیشتر رقابتهای فصل 2021 را از دست بدهد و در هیچ یک از تورنمنتهای ویمبلدون، المپیک و مسابقات آزاد آمریکا شرکت نکرد.با این حال او پس از درمان موفق شده بار دیگر به دوران اوج خود باز گردد و طرفداران خود در سراسر جهان را خوشحال کند. این تنیسور اسپانیایی با اشاره به مصدومیت خود گفت: "مصدومیت سختی را پشت سر گذاشتم و اگر حمایتهای فوقالعاده دوستان و طرفدارانم نبود، نمیتوانستم دوباره به رقابتها بازگردم و احتمالا تا حالا از تنیس خداحافظی کرده بودم. من هیچ وقت فکرش را نمیکردم که در 36 سالگی اینجا باشم و دوباره رقابت کنم و در یک فینال دیگر در مهمترین زمین زندگیام به پیروزی دست یابم".پادشاه خاک تاکنون در فینال رولان گاروس نباخته و هر بار به فینال رسیده در نهایت جام را در دستان خود دیده است.این همچنین برای نخستین بار است که نادال دو گرند اسلم نخست فصل را از آن خود میکند. در حال حاضر نزدیکترین تعقیب کننده تنیسور اسپانیایی ، بیورن بورگ سوئدی است که شش بار قهرمان این مسابقات شد.
قهرمانی در پاریس با توجه به مصدومیت کهنه پای نادال ارزش ویژهای برای او داشت؛ این بازیکن اسپانیایی دو هفته قبل با درد ناشی از سندرم مولر- وایس، یک عارضه نادر کف پا که سالهاست گریبانگیرش است به پاریس آمد و در طول رقابتها تحت نظارت پزشک خود توانست بازی به بازی تا فتح جام پیش برود. نادال در مسیر قهرمانی 4 تن از 10 بازیکن برتر جهان، از جمله رقیب دیرینهاش نواک جوکوویچ را کنار زد تا بار دیگر با قدرت هر چه تمام در قلمرویش تاجگذاری کند.
او در همینباره گفت: "ریسکهایی که در رولان گاروس کردم را هرگز دیگر تکرار نخواهم کرد. فقط همین یک بار بود. با تزریق بیحسی به عصب پایم (مثل بیحس کردن دندان) بازی میکردم و در پایم (از مچ به پایین) هیچ حسی نداشتم. با این کار احتمال پیچ خوردن پایم وجود داشت و ممکن بود مشکلات دیگری برایم به وجود آید… مسلماً این روش نمیتواند ادامه پیدا کند و باید راهی پیدا کنیم که همیشگی باشد. قرار است هفته آینده روش جدیدی را با استفاده از درمان رادیوفرکانسی امتحان کنیم، اگر این روش جواب ندهد باید جوانب مختلف را بسنجم و ببینم آیا ارزش دارد که ریسک بیشتری کنم و یک جراحی بزرگ انجام دهم یا نه."
پزشک رافائل نادال، آنجل روئیز کوتورو، اذعان میکند که توانایی نادال برای عبور از مصدومیت خود میتوانست برای هر انسان عادی چیزی شبیه معجزه باشد. نادال دو بار در سال 2022 با مشکل مزمن پای خود مبارزه کرد و در مسابقات آزاد استرالیا و سپس اوپن فرانسه قهرمان شد، در حالی که قبل از رولان گاروس نیز دچار شکستگی دنده شده بود. در حالی که او به دنبال کسب چهاردهمین عنوان قهرمانی در پاریس بود، شایعاتی مبنی بر اینکه قرار است پس از مسابقات بازنشسته شود، پخش شد. در عوض، او پس از بردن بیست و دومین گرند اسلم خود با پای چپ آسیب دیده قول داد به مبارزه ادامه دهد و جاه طلبیهای خود را برای بازی در ویمبلدون و اوپن ایالات متحده حفظ کند. پس از پایان مسابقات او تحت درمان برای اعصاب آسیبدیده پایش قرار گرفت و تیم پزشکی اسپانیایی امیدوار هستند که بتواند در اوایل این هفته به زمین تنیس بازگردد. او در مایورکا دوران نقاهت را میگذراند و چند روز قبل هنگام پیاده شدن از ماشین با عصا دیده شد. روئیز کوتورو میگوید: "هدف ما این است که این مصدومیت دیگر ادامه پیدا نکند و او بتواند در ویمبلدون حضور داشته باشد. به نظر من این یک اتفاق عجیب خواهد بود اگرچه برای هر انسان عادی میتواند یک معجزه باشد، اما او می تواند این کار را انجام دهد زیرا واقعاً یک فرد متفاوت است."
گای فورگت ، نفر شماره 4 سابق جهان پس از رسیدن نادال به رکورد بیست و دومین قهرمانی گرند اسلم عنوان کرد که رافائل نادال به عنوان بهترین ورزشکار در هر رشته ورزشی به تنهایی قرار گرفته است. قهرمانی در گرنداسلم فرانسه باعث شد تا فورگت ادعا کند که این تنیسور اسپانیایی بهترین ورزشکار تمام دوران بوده و او را بالاتر از ستاره بوکس ، محمد علی، مایکل جردن ستاره بزرگ NBA و بازیکن افسانهای فوتبال پله قرار دهد. فورگت در مصاحبه اخیر خود گفت: "از نظر من، رافائل نادال به بزرگترین دستاورد در کل تاریخ ورزش دست یافته است. او بالاتر از علی، پله یا جردن است." فورگت برای اثبات ادعای خود، توضیح میدهد که بردن اوپن فرانسه چقدر دشوار است؛ کاری که نادال 14 بار انجام داده است. علاوه بر این، او زمانی را به یاد آورد که مردم معتقد بودند هیچ کس نمیتواند رکورد پیت سامپراس را که 14 گرند اسلم است بشکند، اما این بازیکن اسپانیایی همه را شگفت زده کرد. وقتی بورگ شش بار رولان گاروس را برد، همه او را هیولا صدا میزدند و فکر میکردند هیچ کس بهتر از این کار نخواهد کرد. پس از او سامپراس 14 عنوان قهرمانی گرند اسلم را کسب کرد. اما حالا نادال 14 بار رولان گاروس را برده است. این واقعا غیرقابل تصور است."
اگر تنیس فقط در زمینهای خاک رُس انجام میشد، شاید هیچ وقت، هیچ تنیسوری نمیتوانست به گرد پای رافائل نادال برسد ، تنیسوری که از 19 سالگی با فتح اولین گرنداسلم خود نشان داد خیلی زود به رقیبی جدی برای راجر فدرر تبدیل شده است. . اوایل قرن بیست و یکم بود که اسپانیا پدیده جوانی را به دنیای ورزش معرفی کرد. در روزگاری که سلطنت راجر فدرر در تنیس شروع شده بود، تنیسوری جوان به نام رافائل نادال با تکیه بر قدرت فراوان و چابکی مثال زدنی اش، خیلی زود نامش را بر سر زبان ها انداخت و به رقیب درجه یک فدرر سوئیسی تبدیل شد.
در رولان گاروس2005 بود که نادال نشان داد صرفا یک پدیده نوظهور نیست و اهداف بیشتری دارد. نادال در اولین حضور خود در این رقابت ها و در حالی که تنها 18 سال داشت، توانست قهرمان اوپن فرانسه شود تا دنیا خیلی سریع نامش را به یاد بسپارد. قدرت نادال در زمین های خاکی با یک رکورد تاریخی همراه شد. نادال جوان از آوریل 2005 تا می 2007 در 81 بازی متوالی روی زمین های خاکی به پیروزی رسید تا رکورد بیشترین پیروزی متوالی روی یک سطح تنیس را به ثبت برساند. نادال همچنین در سال های 2006 تا 2008 نیز توانست 3 بار متوالی از عنوان خود در رولان گاروس دفاع کند.
زمینهای خاک رُس، زمین اصلی تنیسبازان اسپانیایی است. این زمینهای تنیس حتی در بیشتر روستاهای اسپانیا هم وجود دارند. بنابراین عجیب نیست که رافائل نادال مثل بسیاری دیگر از تنیسبازان هموطنش در این زمینها موفق است. موفقیتهای نادال البته نسبت به آنها بسیار بیشتر و طولانیتر بوده. به غیر از او، چهار تنیسباز اسپانیایی دیگر هم موفق به قهرمانی در رولان گاروس شدهاند. خود رافائل نادال، از چهار سالگی در زمینهای خاکی شروع به بازی تنیس کرد و عمویش تونی، اولین و طولانیترین مربی حرفهایاش بود. در شهر چهل هزار نفری ماناکور در مایورکا، که نادال در آنجا بزرگ شد، شش یا هفت زمین استاندارد تنیس وجود داشت. در اسپانیا که بیشتر سال هوا گرم و آفتابی است، همیشه وقت برای تمرین و بازی زیاد است. در عین حال، خصوصیت بازی روی زمینهای خاکی، این است که سرعت توپ نسبت به چمن و"هارد کورت" کمتر است و توپ موقع برخورد با زمین ارتفاع بیشتری میگیرد. این ویژگی به تنیسباز کمک میکند که توپ را دقیقتر و محکمتر بزند. برای همین رافا در تورنمنتهایی مثل مونتکارلو، بارسلون و همین طور رولان گاروس، که بازیها در آب و هوای بسیار گرمی برگزار میشود، امکان موفقیت بیشتری دارد. در این مواقع، رافائل نادال با ضرباتی محکم که توپ هنگام برخورد با زمین، ارتفاع زیادی میگیرد، هر حریفی را به راحتی شکست میدهد.
*عرفان خماند