دلالی مداخله گر و قانون شکن ، خطری که کماکان فوتبال ایران را تهدید می کند
بدون سلامت اخلاقی ، هیچ پیشرفت و توفیقی در ورزش حاصل نمی شود
رویکرد به مربی ایرانی ، ضربه خرد کننده دیگری بر شارلاتانیسم ضد ایرانی !
*قانون جاوید
مولای متقیان ، علی(ع) فرموده است: " ایها الناس من سَلَکَ الطریق الواضح ورد الماء، و من خالف وَقَعَ فی التیه! " ، سخنی خیلی سرراست و قابل فهم که در واقع یک دستوالعمل برای زندگی فردی و اجتماعی است . معنای کلام مولا این است که:" ای مردم، هرکسی که راه راست پیماید ، به آبادانی رسد، و هرکسی به بیراهه رود در بیابان بی آب و علف قرار می گیرد." سخنی که صرف نظر از گوینده آن ( که خداوند سخن و کلام است) ، صحت و راستی اش در گذرگاه های تاریخ و در کوران تجربه و آزمایش های بشری بارها و بارها به اثبات رسیده است. همانطور که گفته شد این سخن ، یک دستورالعمل و یک نظریه عالمانه است که مخاطب آن ، نه قومیت و نژاد و دین و ملت و امت خاص ، که " هرکسی" با هر اسم و رسم و قومیت و رنگ پوست و دین و مذهب است ، کلامی که به صراحت و سادگی ، راز و رمز پیشرفت و آبادانی زندگی فردی و اجتماعی بشر و همچنین دلیل عقب ماندگی و بدبختی و فلاکت او را بیان می کند ، سخنی که ریشه در آموزه های توحیدی و قرآنی دارد و بنابراین یک " قانون جاوید" و سنت الهی حاکم بر تاریخ است.
*راه راست
بر این مبنا ، خیلی راحت می توان دلیل پیشرفت و آبادانی و یا پسرفت و خرابی فرد و مجموعه و جوامع را تحلیل کرد. پاسخ این سئوال که چرا فلان فرد یا جامعه یا گروه یا... پیشرفت کرده و اوضاع خوبی دارد؟ ، لاجرم این است که چون اصول را رعایت کرده و در حد توان و فهم و امکان ، " راه راست" را پیموده است. یا پاسخ این سئوال که چرا دیگری اینقدر درمانده و شکست خورده است؟ این است که چون قدم در بیراهه و کجراهه گذاشته و غیر عقلایی عمل می کند و اصول راست روی و درست پیمایی را رعایت نمی کند!
*فرمول پیشرفت و آبادانی
این کلام ، فرمولی است برای حرکت در مسیر پیشرفت. هرکسی و ملتی به این فرمول - که بعضا نه از طریق در معرض کلام مولا قرار گرفتن که از راه تحمل سختی ها و کسب تجربه های نفسگیر و آزمایش های مردافکن به آن رسیده - عمل کرده و در واقع عقلش را راهنمای عمل خویش قرار داده، نتیجه مثبت و محصول شیرین آن را هم دیده و چشیده است و هرکسی که می خواهد و می گوید که می خواهد عقب ماندگی را جبران و در مسیر پیشرفت گام بگذارد و خاصه آنها که خود را پیرو شخصیت بزرگ و تابناکی چون علی(ع) می دانند، اگر واقعا در گفته خود صادقند و راست می گویند، دستور العمل روشن و صریحی پیش رو و مقابل دیدگان آنها آویخته شده است. آنها باید به سخن امام حکیم و پیشوای عالم گوش جان بسپارند و به آن علی رغم همه دشواری ها و سختی ها و مانع تراشی ها عمل کنند، چون برای شفا و بهبودی و پیشرفت ، راهی جز عمل به این نسخه وجود ندارد و البته این چون سخن حقی است ، به فرمایش ایشان(ع) ، مثل هر سخن حق دیگری گفتنش آسان وعمل کردنش سخت است! ( الحق اوسع الاشیاء فی التواصف واضیقها فی التناصف)
*سخت و آسان !
این نکته ای اثبات شده است که بر سر راه صحیح و درست و هر اقدام اصلاحی و خلاصه هر آنچه باعث سامان یافتن کارها و حاکم شدن نظم و ترتیب و حساب و کتاب در امور جامعه و مردم می شود، عده ای یاغی و راهزن که منافعشان در بی قانونی و هرج و مرج و سامان نیافتن کارها و شلختگی مدیریت و... است ، برای حفظ منافع خود داد و بیداد راه می اندازند و با هو و جنجال ، شهر را شلوغ می کنند ، جیغ بنفش می کشند و جریان سازی و پاپوش دوزی می کنند، بساط تمسخر و تحقیر راه می اندازند، افکار عمومی را فریب می دهند وعلیه مصلحین تحریک می کنند و... و این است که موضوع ساده و بدیهی و" حقی" که در گفتار و شعار، آسان به نظر می رسید ، در وادی عمل خیلی در تنگنا و فشار قرار می گیرد، اما همانطور که گفته شد ، چاره ای وجود ندارد و راه حلی در اختیار نیست . آنهایی هم که در هر کجای دنیا پیشرفت هایی کرده و حداقل برای خودشان و مردم شرایط قابل قبولی را برای زندگی فراهم کرده اند ، این مسائل و فشارها و مانع تراشی ها و تحقیر و تمسخرها و هوشدن ها و... را با همه سختی ها و مرارت ها تحمل کرده واز هو و جنجال و تبلیغات و مانع تراشی ها نترسیده و از مسیر درستی که در پیش گرفته بودند ، منصرف نشده و پا پس نکشیده اند ، تا اینکه بالاخره به آنچه خواسته اند - حداقل به طور نسبی - رسیده اند.
*نقش مدیران
مقدمه قدری طولانی شد ولی سعی کردیم با پرهیز از زیاده گویی ، روی راز و رمز پیشرفت و پسرفت که از زبان" امیر سخن" و صاحب نهج البلاغه شریف نقل شد کمی درنگ و تامل بیشتری داشته باشیم. کشور عزیز ما در هر کجا و هر حوزه ای - از جمله ورزش که موضوع کاری و سروکار اصلی این مجله است - اگر می خواهد پیشرفت کند، باید " راه راست" را در پیش بگیرد و اصلی ترین وظیفه در این باره و حرکت در این مسیر و جهت ، بیش از هرکسی برعهده مسئولان و مدیران و روساست. آنها هستند که باید بیش از هرکسی و پیش از هر چیزی" راستی و درستی" پیشه کنند و کشتی ورزش را در اقیانوس پرخروش و متلاطم موانع و سختی ها به پیش ببرند و به ساحل مقصود و نجات نزدیک کنند ، چرا که جز این راهی برای پیشرفت و بهتر شدن وجود ندارد.
*فوتبال و دلالی اخلالگر
رئیس فدراسیون فوتبال در پاسخ به سئوال نماینده کیهان ورزشی در اولین نشست خبری، که پرسیده بود، نشریه ما یکی از معضلات و گرفتاری های فوتبال را جریان دلالی بی مهار و مداخله گر می داند، و شما چقدر این موضوع را قبول دارید و در مبارزه با این جریان مخرب جدی هستید، پاسخی داده که مضمون آن این است :
- بحث دلالی و نفوذ جریان دلالی ، فوتبال ما را به شکل جدی تهدید می کند.
- این جربان در گذشته بوده است ولی امروز خیلی جدی وخطرناک تر شده ، به طوری که رد پای آن در لیست تیم ملی مشهود بوده است.
- به طور کلی سرفصل این بخش از اهداف ما موضوع " اخلاق مداری" است.
- ما باید یک مجموعه اخلاق مدار در بین مربیان و بازیکنان ایجاد کنیم.
و...
با این پاسخ ها متوجه می شویم که خوشبختانه رئیس فدراسیون فوتبال ، هم معضل دلالی مداخله گر را قبول دارد وهم چون آن را تهدیدی جدی برای فوتبال می داند، تصمیم دارد با آن مقابله کند. نکته دیگری که ایشان در پاسخ به سئوال کیهان ورزشی روی آن تکیه می کند ، بخث اخلاق مداری است و حتی آن را سرفصل کاری خود در دوره جدید مدیریتی فدراسیون فوتبال اعلام می کند و...
*تحولات مثبت و مستمر
ما به سهم خود امیدواریم این حرف های درست با عمل قاطع و صحیح نیز همراه شود و فوتبال مستعد ما ضمن توقف در کجراهه ای که فرصت طلبان و منفعت جویان به آن گرفتارش کرده بودند، مسیر درستی و اصلاح را در پیش بگیرد. خواننده عزیز کیهان ورزشی می داند که این مجله بارها و خاصه در ماه ها و شماره های اخیر ، ضمن هشدار درباره نفوذ و دخالت جریانات مخرب و بعضا مفسد ، از لزوم اصلاحات و تحولات انقلاب گونه در ورزش و رشته هایی مثل فوتبال سخن گفته و بر آن تاکید کرده است. این کاری است که برای نجات ورزش از گرفتاری های عدیده ای که باندها وعناصر منفعت و مقامپرست برایش ایجاد کرده اند ، باید حتما انجام شود ، آن هم به شکل گسترده و مستمر.
*برکناری سمبل دلالی در تیم ملی ، کافی نیست
نباید تصور کنیم که در فوتبال با برکناری وعزل یک مربی خارجی که دست نشانده جریان دلالی و مهره گوش به فرمان آنها بود و ... دیگر همه چیز تمام و مشکلات ، حل شد و این رشته ورزشی پرطرفدار در مسیر اصلاح و پیشرفت قرار گرفت. در اینکه برکناری مربی دست نشانده، یک ضربه سنگین و کشنده به جریان های مخرب فوتبال بود، شکی وجود ندارد. این کاری است که برای نجات تیم ملی و حضور هر چه بهتر و آبرومندانه آن در جام جهانی حتما باید می شد، هرچند دلال های اخلالگر با راه انداختن تبلیغات و شایعات و جوسازی و... در برابر آن به شدت ایستاده و مقاومت می کردند. خوشبختانه با شروع کار مدیریت جدید فدراسیون و در نخستین جلسه هیات رئیسه ، این کار انجام گرفت و برکناری مربی ای که سمبل و نماد تسلط جریان دلالی بر کاروبار تیم ملی بود، مسجل و قطعی شد. حالا اهالی فوتبال با اطمینان بیشتر و خاطر جمع تر و دغدغه و نگرانی کمتر می توانند به روزهای آینده نگاه کنند و امیدوار باشند. اتفاقا وقتی چند روز پیش ، از سوی مربی جدید تیم ملی( کارلوس کی روش) لیست بازیکنان دعوت شده به تیم اعلام شد، بر خیلی ها از جمله این نشریه روشن شد که دست آلوده جریان دلالی از دخالت در کار و بار تیم ملی قطع شده و دیگر از بعضی از نشانه های ملموس و علامات واضح اثر انگشت و رد پای دلالی در آن خبری نیست. با این حال همانطور که گفته شد با برکناری سرمربی کروات و انجام یکی دو اقدام ، معضل دخالت های مخرب جریان دلالی حل نمی شود ، چرا که این جریان در عمق فوتبال ما و بسیاری از سطوح و رده های آن نفوذ کرده است .
*رد پای منفعت جویان در لیست تیم ملی ، محو شد
خوانندگان محترم به خوبی می دانند که یکی از حرف ها و انتقادات این مجله نسبت به وضعیت نابسامان و دلال زده تیم ملی این بوده که هرموقع لیست بازیکنان دعوت شده به این تیم اعلام می شود ، با نگاهی گذرا به آن خیلی راحت معلوم می شود که دستپخت دلالی است و آنها هستند که بر اساس منافع و ساخت و پاخت های خود، این لیست را به دست مربی می دهند. این یعنی حضور سرمربی تیم ملی و همکارانش در ورزشگاه ها برای تماشای مسابقات ، یک حرکت صرفا صوری و نمایشی است چون اصولا وی حق و اجازه ندارد که برطبق تشخیص و انتخاب خود عمل کند! بیش از این نمی خواهیم وارد موضوع شویم و آن را تحلیل کنیم ، چون هم این کار را قبلا بارها به وقت خود انجام داده ایم وهم تکرار اینگونه بحث ها موجب کسالت نگارنده می شود و خواننده را آزار می دهد . اینها را آوردیم تا بگوییم خوشبختانه با نگاه به لیست جدید اعلام شده هرگز آن رد پاها و اثر انگشت های دلالی وقیح دیده نمی شود و جمعی از شایسته های لیگ ( و به طور طبیعی نه همه آنها) در شش هفته برگزار شده ، به اردوی تیم ملی دعوت شده اند و معلوم می شود در فصل جدید و با توجه به تغییرات انجام شده ، قرار است مصلحت تیم ملی و انتظارات مردم بر هر منفعت و مصلحت و خواسته دیگری ترجیح داده شود.
*مطلب پر سروصدا !
در شماره گذشته در مطلبی که خیلی هم بحث برانگیز شد و سروصدا کرد نوشتیم که به نظر می رسد بعد از تغییراتی که در فدراسیون فوتبال روی داد و انتخاباتی که انجام شد، تحولات قریب الوقوعی در راه است که نتیجه آن هرچه باشد به نفع جریان دلالی که تا عمق تیم ملی هم نفوذ کرده ، نیست و این سروصداها و جوسازی ها و نگرانی هایی که بعد
از انتخابات به راه افتاده(صرف نظر از افراد حقیقی و حقوقی که نگرانی های جدی و انتقادات منطقی درباره مسائل اخیر به ویژه پروسه انتخابات داشتند و دارند) و از مبارزه با غارتگر بیت المال و ابطال انتخابات می گویند و یکسره می نویسند و می گویند و حتی کسانی که با مفاهیم با ارزشی چون" فتوت" و" مردانگی" و" معرفت" و... یکسره بیگانه اند و بویی از آن نبرده اند ، حالا دم از لوطی گری و مردانگی و مروت می زنند، همه اش به این خاطر است که تغییراتی که رئیس جدید فدراسیون در بدو انتخاب فقط حرفش را زده بود ، به نفع خود نمی دیدند. این جریان حتی سعی کرد مطلب کیهان ورزشی را هم به غلط تفسیر کند و تلویحا یا به طورصریح اینطور به مخاطب القا کند که این نشریه تغییر موضع داده و از مخالف صد در صد به حامی و موافق تبدیل شده است ، در حالی که در آن نوشته حتی یک کلمه - چه رسد به یک جمله و کلیت آن - از کسی تعریف و تمجید نکرده و فقط مشت جریانات عوامفریب و شارلاتان را رو کرده بود. ضمن اینکه ما همیشه نوشته ایم( و آخرین بار در دو شماره پیش) که با اسم و قیافه افراد کاری نداریم و ملاک موضع گیری و تحلیل های ما " عملکرد" افراد است.
*ریشه آن هو و جنجال ها چه بود ؟!
باری، وقتی یکی دو روز بعد ، خبر برکناری سرمربی کروات تیم ملی منتشر شد، تحلیل و موضع گیری ما هم درست از کار درآمد و معلوم شد که آن سر و صداها و جار و جنجال ها چرا و برای چه بود! شاید نیازی به توضیح نباشد اما جهت اطمینان خاطر بعضی از خوانندگان عزیز و همچنین توصیه بعضی از دوستان خیرخواه عرض می کنیم، کیهان ورزشی - شکر خدا - به هیچ وجه ، موضع و نظر خود را تغییر نداده و ما کماکان با هر آنچه و با هرآنکس که بخواهد سلامت و مصلحت ورزش را به خطر بیندازد و با احساسات اهالی ورزش ، بازی و به شعور آنها توهین کند ، به یاری حق با تمام توان و بضاعت خود مقابله خواهیم کرد و هر قدم و اقدامی را در جهت اصلاح ورزش و پاسخگویی به انتظارات مردم بدانیم ، از آن بی توقع و در کمال صداقت حمایت می کنیم. موضع کیهان ورزشی تغییر نکرده، بلکه این نشریه کهنه کار مثل برخی از رسانه ها( بعضا دارای نیت خیر)، بازیچه دست پشت پرده نشینان مافیایی و دلالی مخرب نشده و با خواندن دست آنها، آن طور عمل کرد و موضع گرفت که بایسته و شایسته بود.
*کی روش ، بهترین گزینه ؟!
همانطور که اشاره شد ، فدراسیون فوتبال در تقریبا اولین اقدام خود حکم به برکناری مربی سابق و نصب کارلوس کی روش ، مربی شناخته شده در فوتبال جهان و آشنا برای علاقه مندان فوتبال ایران داد. کارنامه فنی و مربیگری کی روش در فوتبال ایران در مجموع مثبت است و او که پیش از این هم هشت سال مربی تیم ملی بود و در آن مدت دو بار به جام جهانی صعود کرد ، بیش از هر چیز به تیم ملی شخصیت و به پیراهن آن ارزش درخور داده و شجاعانه، نظم و دیسیپلین قابل قبولی را حاکم کرده بود ، به طوری که هیچ فردی حق مداخله در امور فنی و مدیریتی تیم و هر آنچه که در حیطه وظیفه سرمربی بود را نداشت . در این وضعیت ، حساب دلال ها و کارچاق کن ها و باجگیرها و.. ناگفته پیدا بود و برای همین ، این تیپ افراد ، دل پری از کی روش داشتند و هنوز هم دارند.
به نظر می رسد با توجه به سابقه و همچنین نزدیک بودن جام جهانی، کی روش یکی از دو سه گزینه ای بود که در این شرایط می شد انتخاب کرد. امیدواریم کی روش در عمل ، همان کی روشی باشد که بود و با او بتوانیم در درجه اول ، یک تیم ملی با شخصیت و محترم داشته باشیم و بعد هم در آوردگاه قطر، به نتایج مثبت و آبرومندی برسیم و دل ملت را شاد کنیم.
*شخصیت و توان مربی ایرانی
اما از این گذشته، ذکر یک نکته را که قبلا هم بارها به آن پرداخته ایم، ضروری می دانیم و آن اینکه: بدون تردید یکی از اقدامات و برنامه های مهمی که می تواند در اصلاح امر ورزش و از جمله فوتبال و سلامتی فضای آن کمک کند و مانع جدی مداخله جریانات منفعت جو و دلالی شود، بها دادن هرچه بیشتر به مربی ایرانی و سپردن تیم ملی به دست چنین مربیانی است. برخلاف القائات و تبلیغات و سمپاشی بی امان جریانات ناسالم و بی هویت و حتی ضد هر چه ایرانی است و بوی وطن می دهد، در میان مربیان وطنی ، هستند کسانی که از شخصیت لازم و توان کافی برای اداره و رهبری تیم ملی ، برخوردارند و می شود و می توان برای مربیگری این تیم به آنان اعتماد کرد و فرصت داد. ما حداقل در این مقال نمی خواهیم وارد این بحث شویم، چون تا همین جا هم مطلب این شماره طولانی شده است اما همین قدر اشاره می کنیم که یکی از کارکردها و ماموریت های جریان مخرب و منفعت جو - حداقل طی 25 سال اخیر- تحقیر و لگدمال کردن شخصیت و توان مربی ایرانی و تزریق روحیه بی اعتمادی و یاس و القای بیسوادی و عقب مانده بودن آنها از علم روز دنیا! بوده است.
*والیبال و مربی وطنی
اینها کاری کرده اند که کسی اصلا جرات نکند درباره مربی ایرانی و حضور او روی نیمکت تیم ملی حرف بزند، اما خوشبختانه خیلی ها - از جمله این مجله - بدون اینکه مرعوب جوسازی این شارلاتان ها شده و از سوی دیگر به ورطه تعصبات بیجا و کور گرفتار شوند، همواره از توان و شخصیت مربیان وطنی سخن گفته و مسئولان را به توجه جدی به این موضوع دعوت کرده اند. این روزها می بینیم که اعتماد مسئولان والیبال به مربی وطنی جواب داده و این رشته موفق ورزش ایران با مربی ایرانی روزهای موفق و نتایج خوبی را در میان بزرگان جهان تجربه می کند. خوشبختانه یکی از نکاتی که رئیس فدراسیون فوتبال در مصاحبه با خبرنگاران مطرح کرد همین بود که ما بعد از عبور از جام جهانی فوتبال رویکردمان به سوی مربی وطنی خواهد بود ، کاری مثبت و اصلاحی که اگر عملی شود ، بدون شک ضربه خرد کننده دیگری بر پیکر جریان مخرب و دلالی مافیا مسلک فوتبال وارد خواهد آمد .
*اخلاق مداری در فوتبال
سخن آخر اینکه ، آقای رئیس فدراسیون فوتبال در اولین نشست خبری خود ، خاصه در پاسخ به سئوال کیهان ورزشی روی موضوع " اخلاق مداری" بیش از هر چیز دیگر تاکید کرده است . در این باره اگر عمری باشد مفصل خواهیم نوشت اما در اینجا به این نکته اشاره می کنیم که نه فقط در فوتبال ، بلکه در ورزش ما طی سال های اخیر خیلی جاها اخلاق و تربیت و حرمت ، قربانی نتیجه گرایی افراطی شده است. نکته بعد اینکه ، بدون اصلاح اخلاق، هیچ حرکتی به موفقیت و پیشرفت منجر نمی شود ، حتی اگر با تندترین و شدیدترین انقلاب ها همراه باشد. نکته بعدی اینکه ، در حرفه ای ترین سطح ورزش دنیا مساله اخلاق( با توجه به ارزش های فرهنگی هر کشور) بسیار بااهمیت است و بارها دیده ایم و خوانده ایم که حرفه ای ترین تیم ها و باشگاه ها و مربیان و... با جریانات هنجارشکن یا ورزشکاران بداخلاق چقدر محکم و صریح برخورد کرده اند.
*ریشه همه این برکناری ها !
نکته بعدی و آخر اینکه ، فراموش نکنیم - خاصه مسئولان جدید فوتبال همواره
به یاد داشته باشند – که ریشه مسائلی که در فوتبال ما طی شش ماه اخیر اتفاق افتاد و
منجر به برکناری رئیس فدراسیون و حالا سرمربی
تیم ملی شد ، در یک" بداخلاقی" است که در اردوی تیم ملی روی داد و همه کم
و بیش از آن خبر داریم. وقتی مسئولان وقت فدراسیون و سرمربی و کادر فنی در برابر این
اتفاق ناخوشایند، نه تنها برخورد و واکنش بایسته را نشان ندادند ، بلکه آن را تایید
و فرد خطاکار را با دعوت مجدد و بازی گرفتن و انتشار پوسترش ، حمایت و تشویق کردند
، آن وقت حجت برای خیلی ها تمام شد که کسانی که عنان فوتبال و تیم ملی را در دست دارند،
صلاحیت و لیاقت این کار را ندارند و بدتر از همه اینکه در لباس مسئول با فرهنگ و اخلاق
و ارزش ها و هنجارهای جامعه درافتاده و به آن دهن کجی هم می کنند . آن وقت آنها- مثل
همین کیهان ورزشی- تکلیف خود دانستند که تا شر این گروه نالایق و قبح شکن را از سر
این فوتبال کم نکنند، از پای ننشینند و سرانجام شد، آنچه باید می شد!
سیدمحمدسعید مدنی*