جام جهانی 2022 و شگفتی‌های بزرگ؛ 9 شکست عجیب تاریخی!

شاید باورش دشوار باشد اما عربستان سعودی در دیدار افتتاحیه گروه C جام جهانی 2022 با نتیجه 1-2 آرژانتین را شکست داد و جهان فوتبال را شگفت زده کرد. دو گل پیاپی صالح الشهری و سالم الدوساری باعث شد که شاگردان هروه رنار بتوانند گل لیونل مسی در نیمه اول که از روی نقطه پنالتی به ثمر رسیده بود را جبران کنند. عربستان سعودی که در رده‌بندی فیفا در رده 51 جهان قرار دارد، توانست سومین تیم برتر جهان را شکست داده و به 36 بازی بدون باخت آن پایان دهد. شکی نیست که این یکی از بزرگترین و تلخ‌ترین شکست‌های تاریخ مسابقات است، اما مطمئنا اولین نیست.

فوتبال و به طور کلی جام جهانی برای " شوک " ساخته شده است. وضعیت فوتبال به عنوان ورزش کم‌امتیاز به این معناست که کیفیت لزوماً به نتایج خوب تبدیل نمی‌شود. البته ما همیشه این را می‌دانستیم اما در دورانی که کیفیت موقعیت‌های گلزنی و احتمال به ثمر رسیدن آنها حرف اول را می‌زند، عربستان در هر دو زمینه عملکرد ضعیفی داشت ، اگرچه این مساله چیزی از ارزش کار آنها کم نمی‌کند. مرحله حذفی طبق ماهیت خود، امکان ایجاد شوک را فراهم می‌کند اما از آنجایی که مرحله گروهی نیز در یک دوره کوتاه و با انجام سه بازی برگزار می شود، می‌توان از آن نتایج متفاوتی به دست آورد. اگر قرار بود رقابت اصلی در طول سه بازی تعیین شود، بد نیست با یک مثال ببینیم که در فوتبال باشگاهی چه اتفاقی می‌افتاد. برای مثال آرسنال که در حال حاضر صدرنشین لیگ برتر است، فصل گذشته را با سه شکست متوالی آغاز کرد.

با این حال سه بازی برای مرحله گروهی جام جهانی مناسب است. این به یک تیم بزرگ اجازه می دهد تا یک بار از یک تیم ضعیف بدون اینکه منجر به حذف آنها از رقابت‌ها شود، شکست بخورد. به عنوان مثال اسپانیا پس از شکست 1-0 مقابل سوئیس در اولین بازی خود در جام جهانی 2010، خودش را جمع و جور کرد و در نهایت به قهرمانی این رقابت‌ها رسید. چنین حالتی بهترین گزینه برای هوادارانی است که پیش از شروع جام جهانی برای تماشای رقابت دو تیم مدعی در مرحله حذفی لحظه شماری می‌کنند.

لازم به یادآوری است که شوک‌ها به طور کلی به دو شکل مختلف پدید می‌آیند. معمولا شوک‌های فوتبال دارای نتایج خفیف است که در بهترین حالت از استفاده بهتر تیم ضعیف‌تر از موقعیت‌های اندک گلزنی خود حاصل می‌شود و در حالت دیگر احتمالا دفاع اتوبوسی تیم ضعیف‌تر جواب داده و یک ضدحمله ، کار " غول " را ساخته است. شاید تماشای دو تیم با دو سبک مختلف بتواند جالب باشد اما دیدن بازی دو تیم دفاعی اصلا دوست‌داشتنی نخواهد بود. متأسفانه در فوتبال به ندرت پیش می‌آید که تیم ضعیف‌تر با برتری کامل در بازی، بتواند بر یک تیم بزرگ چیره شود. بهترین مثال از چنین رقابتی در همین جام جهانی به نمایش عالی کانادا مقابل بلژیک بر می گردد که در نهایت تیم جوان کانادا شکست خورد. به نوعی تیم‌‌های بزرگ اغلب موفق به یافتن راهی برای بردن می‌شوند.

هنگامی که در یک دوره از جام جهانی ، یک مرحله گروهی بسیار دراماتیک به وجود می‌آید، با سقوط چندین تیم مدعی و بازگشت بسیاری از بازیکنان محبوب، مرحله حذفی کسل‌کننده‌ای رقم می‌خورد. جام جهانی 2002 نمونه خوبی است. دو تیم مدعی مسابقات یعنی فرانسه و آرژانتین، هر دو در مرحله گروهی حذف شدند. پرتغال نیز همین سرنوشت را داشت ، در حالی که ایتالیا از گروه خود صعود کرد اما سپس در دور دوم شکست خورد. جام عجیبی بود چرا که تنها چهار تیم از هشت تیم مدعی مسابقات، به مرحله یک چهارم نهایی رسیدند : برزیل، انگلیس، آلمان و اسپانیا. در آن دوره " نبرد غول‌ها " در مراحل حذفی تنها به دو بازی خلاصه شد: برزیل 2-1 انگلیس در مرحله یک چهارم نهایی و برزیل 2-0 آلمان در فینال. نکته قابل توجه این است که اینها تنها دو بازی از هفت مسابقه حذفی بودند که بیش از یک گل در آنها رد و بدل شد. پنج مورد دیگر که همگی شامل یک تیم متوسط یا ضعیف بود، با نتایج مشابه یک بر صفر به پایان رسید. واضح است که این تیم‌ها پویایی نداشتند، اما در عوض مشخصه آن‌ها این بود که در حالت دفاعی عملکرد خوبی داشتند.

در جام جهانی 2006 همه چیز متضاد بود. همین حالا خودتان می‌توانید چیزهای زیادی از مرحله گروهی به یاد بیاورید؟ احتمالا نه. از 9 تیم جذاب ، 7 تیم به یک هشتم نهایی راه یافتند. دو استثناء ، اسپانیا و هلند بودند که در دور دوم توسط دیگر مدعیان حذف شدند. البته شاید کمی قابل پیش بینی بود. اما از آن زمان به بعد، ما آرژانتین را داشتیم که علیرغم ترکیب درخشانش نتوانست آلمان را شکست دهد، زین الدین زیدان را مقابل برزیل داشتیم، معجزه فابیو گروسو را مقابل آلمان داشتیم و البته فینالی داشتیم که یک درام بی نظیر بود.

ماهیت نامنظم فوتبال بین المللی به این معنی است که وضعیت آن با بازی باشگاهی متفاوت است. رقابت‌های مداوم بین تیم‌های برتر اروپا، لیگ قهرمانان اروپا را خسته‌کننده و تکراری می‌کند و هیچ چیز بهتر از این نیست که تیمی مانند ویارئال برای رسیدن به نیمه نهایی بجنگد، داستانی با احساس خوب ارائه کند و ما را از مسابقه‌ای که خیلی‌ها دیده‌ایم، نجات دهد اما در سطح بین‌المللی، ما هر دو سال ، یک فرصت برای رویارویی تیم‌های بزرگ اروپایی با یکدیگر و تنها هر چهار سال ، یک فرصت برای تقابل آرژانتین و برزیل با بهترین‌های اروپا داریم. حذف زودهنگام " غول‌ها " هیجان کوتاه ‌مدتی را ایجاد می‌کند اما بعداً همه چیز را به خطر می‌اندازد. در نهایت مهمترین شاخص و اولویت ، عملکرد است و کسی نمی‌تواند آن را زیر سوال ببرد. به عنوان مثال بلژیک مقابل مراکش بسیار ضعیف بود و خوش شانس بود که کانادا را شکست داد و البته با شایستگی به مراکش باخت. اگر یک تیم بزرگ به دلیل بی کفایتی خود ، ویران می‌شود، بهتر است در طول جام ما با یک تیم شرور و جاه طلب همراه باشیم.

در اینجا نگاهی داریم به برخی از بزرگترین

و عجیب‌ترین شکست‌های تاریخ جام جهانی

ایتالیا 0-1 کره شمالی - 1966

در دوره‌ای که فقط خاطره قهرمانی انگلیس در یادها باقی مانده است، یک حذف تحقیرآمیز برای ایتالیا رقم خورد. " آتزوری " یکی از مدعیان اصلی این دوره بود. این تیم در ورزشگاه " پارک آیرسوم " میدلزبورو برای رسیدن به مرحله یک چهارم نهایی تنها به یک تساوی مقابل کره شمالی نیاز داشت اما تنها گل پاک دو ایک، پیروزی معروف یک بر صفر را برای کره شمالی رقم زد و ایتالیا را پیش از موعد به خانه فرستاد.

اسپانیا 0-1 ایرلند شمالی -1982

همه منتظر بودند تا اسپانیا در آخرین بازی گروهی خود مقابل ایرلند شمالی یک پیروزی راحت به دست آورد. تیم بیلی بینگهام برای رسیدن به مرحله بعدی مسابقات به پیروزی نیاز داشت و گری آرمسترانگ در شروع نیمه دوم ، با گلی که به ثمر رساند، خود را به یک قهرمان تبدیل کرد. گل او یکی از بزرگترین پیروزی‌های " ارتش سبز و سفید " را ثبت کرد چراکه آنها تقریباً نیم ساعت پایانی بازی را پس از اخراج مال دونقی با 10 نفر ادامه دادند.

آمریکا 1-0 انگلیس - 1950

انگلیس به عنوان یکی از تیم‌های محبوب برای بالا بردن جام ژول ریمه راهی برزیل شد و زمانی که آنها به مصاف آمریکا رفتند، انتظار می رفت " سه شیرها " از تیمی که متشکل از بازیکنان نیمه حرفه‌ای و آماتور بود، به راحتی عبور کنند. قهرمان تیم آمریکا ، جو گیتجانز ، متولد هائیتی بود که دانشجوی حسابداری و در رستورانی در بروکلین مشغول به کار ظرفشویی بود.

سنگال 1-0 فرانسه - 2002

فرانسه به عنوان مدافع قهرمانی در جام جهانی 2002 شروع وحشتناکی داشت. آنها توسط سنگال که برای اولین بار خود را به مرحله نهایی جام جهانی ‌رساند، حسابی شوکه شدند. گل پاپا بوبا دیوپ تنها عامل برتری سنگال بود و " شیرهای ترانگا " را در یک مسیر هیجان انگیز به مرحله یک چهارم نهایی رساند. از آن سال تاکنون این بهترین عملکرد سنگال در جام جهانی است . " خروس‌ها " در آن سال عملکرد بسیار ضعیفی داشتند و با یک امتیاز در قعر جدول قرار گرفتند.

آرژانتین 0-1 کامرون - 1990

چهار سال پس از قهرمانی دیگو مارادونا در مکزیک که باعث شد " آلبی سلسته " دومین قهرمانی خود در جام جهانی را به دست آورد، آرژانتین در اولین بازی جام جهانی ایتالیا، در ورزشگاه نمادین سن سیروی میلان، مقابل کامرون حرفی برای گفتن نداشت. ضربه سر فرانسوا اومامبییک در نیمه دوم برای کسب پیروزی کامرونی‌ها کافی بود. آنها این بازی را با 9 بازیکن به پایان رساندند زیرا آندره کانا بییک و بنجامین ماسینگ هر دو اخراج شدند.

سوئیس 1-0 اسپانیا - 2010

اسپانیا در سال 2010 با نسل طلایی خود برنده جام جهانی شد اما بدترین شروع ممکن را داشت. گل جلسون فرناندز در نیمه دوم کافی بود تا اسپانیا در روز اول جام جهانی شکست بخورد اما آن ها توانستند یک ماه بعد در مسابقه فینال ، هلند را شکست داده و قهرمان جهان شوند.

بلغارستان 2-1 آلمان - 1994

بلغارستان در سال 1994 خوب بازی کرد و به یک چهارم نهایی نیز رسید اما وقتی مقابل آلمان به عنوان مدافع عنوان قهرمانی جام جهانی قرار گرفتند ، به نظر می رسید که عبورشان از این مرحله غیرممکن است . لوتار ماتئوس با یک پنالتی ، تیم ملی آلمان را بعد از شروع نیمه دوم پیش انداخت اما بلغارستان به لطف گل های هریستو استویچکوف و یوردان لچکوف توانست پیش افتاده و به مرحله بعدی مسابقات برود.

ایرلند 1-0 ایتالیا - 1994

بازی در گرمایی شدید مقابل تیم تحسین شده و محبوب ایتالیا کار دشواری بود و بسیاری انتظار نداشتند تیم جمهوری ایرلند حتی بتواند یک مساوی بگیرد اما آن ها همه انتظارات را ناکام گذاشته و در دقیقه 12 بازی توسط ری هیوتون به گل رسیدند و سپس این پیروزی را نگه داشتند اما تیم ایتالیا در نهایت به فینال مسابقات رسید و در ضربات پنالتی و آن بازی مشهور، مغلوب تیم ملی برزیل شد.

کره جنوبی 2-1 ایتالیا - 2002

کره جنوبی به عنوان یکی از میزبانان مشترک جام جهانی 2002 در یک شانزدهم نهایی مقابل ایتالیا قرار گرفت و وقتی کریستین ویری ، " آتزوری " را پیش انداخت ، به نظر می رسید که یک داستان افسانه ای برای کره ای ها در حال به پایان رسیدن است اما زمانی که سئول کی هیون دو دقیقه مانده به پایان مسابقه گل مساوی را به ثمر رساند، بازی به وقت اضافه کشیده شد. بعد از اینکه فرانچسکو توتی اخراج شد، تیم کره جنوبی در دقیقه 117 بازی توسط جونگ هوآن آن به گل رسید و با قانون گل طلایی ، برنده مسابقه شد.