PDF نسخه کامل مجله
پنجشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۳ - November 14 2024
کد خبر: ۸۲۶۶۸
تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۴۰۲ - ۱۷:۵۹

محک زن




بهترین تماشاگران دنیا کجایند؟
روزگاری لقب بهترین تماشاگران دنیا را به طرفداران فوتبال کشورمان دادیم و آن ها را سزاوار دریافت چنین لقبی کردیم. نظر اصحاب رسانه های جمعی ورزش کشور این بود که در هیچ کجای دنیا این میزان علاقه مندی بین طرفداران فوتبال به چشم نمی خورد و به جز این واقعیت در هیج کشوری تماشاگران با این میزان از مصائب و دشواری بابت حضور در ورزشگاه و استقرار در       جایگاه هایی که عملا امکان رزرو آن از قبل وجود ندارد، حاضر نمی شوند . البته که این استدلال ها  درست بود و به جز تمام این مسائل مورد اشاره، ما صاحب بیشترین تماشاگر فوتبال نیز بودیم آن هم در دوره ای که بسیاری از کشورهای آسیایی به ورزشگاه مملو از تماشاگر ورزشگاه بزرگ آزادی ، با حسرت می نگریستند و غبطه تماشاگران و طرفداران سینه چاک فوتبال ما را می خوردند. آن زمان در فوتبال ما به تیم های میهمان در ورزشگاه های مختلف تعرض نمی شد و جو غالب رعایت حدود بود. هر چند در همان دوره مورد اشاره نیز نمی توان ادعا کرد که ورزشگاه های ما مطلقا عاری از تنش و خشونت بودند و ما واقعا صاحب بهترین تماشاگران فوتبال در دنیا بودیم! رفته رفته با حضور افراد نامربوط به حوزه ورزش در فوتبال و باز شدن جریان حرفه ای گری در آن ، ورزشگاه ها عملا از کنترل خارج شد ، شعارهای هنجار شکنانه و تفرقه افکن ، توهین های قومیتی ، سنگ پرانی و تهدید مستقیم تیم های میهمان و مسئولان فدراسیون ! نتیجه مدیریت افراد نا اهلی بود که با بی خردی دوام و بقای خود را در عوام فریبی ، تفرقه افکنی و ایجاد تنش روی سکوهای ورزشگاه ها توسط عوامل قلدر و شروری که با عنوان پر طمطراق کانون هواداران به استخدام در می آمدند دنبال      می کردند! به مرور "بهترین تماشاگران فوتبال در دنیا" تبدیل به اهرم و ابزاری برای تهدید و از میدان به در کردن رقبا و مخالفان شدند! بارها به چشم خود دیدم که دو گروه از تماشاگران حاضر در ورزشگاه بدون توجه به اتفاقات داخل زمین صرفا برای سنگ پرانی و فحاشی به ورزشگاه می آمدند! این روال هر چند با توفیق اجباری شیوع بیماری کرونا و برگزاری مسابقات فوتبال بدون حضور تماشاگر برای مدتی متوقف شد، اما هرگز موجب یک تغییر جدی در شیوه کنترل و مدیریت صحیح تماشاگران و فرهنگ سازی در ورزشگاه ها و باشگاه ها نگردید ! چرا که نه کمیته های قضایی فدراسیون فوتبال آمادگی لازم را برای صدور احکام تنبیهی مناسب و متناسب با این اعمال داشتند و نه باشگاه ها و مدیران آنها کمترین دغدغه و نگرانی را بابت این هرج و مرج آشکار در دل و ذهن خود راه می دادند! اتفاقا برخی از آنها خود عامل تحریک و تشویق هواداران به ایجاد آشوب و بلوا در ورزشگاه ها بودند! از سوی دیگر اعمال ، رفتار و گفتارهای نسنجیده و غیر حرفه ای اعضای مسئول در باشگاه های مختلف به طور روزمره آتش تنش و کینه جویی را در بین هواداران فوتبال بیشتر و بیشتر می کرد! کم کم بهترین تماشاگران دنیا فراموش کردند که : میدان ورزش و فوتبال محل جنگ و منازعه و تصفیه حساب های رنگی ، قومی و حیدری و نعمتی نیست. آنها نمی دیدند و    نمی دانستند که در این سال های پر بلا و پر آشوب در فوتبال به اصطلاح حرفه ای ما واژه "احترام"  ، سال هاست که به یمن فرهنگ سازی ، مدیریت قوی و کارآمد ، افکار صحیح، وضع قوانین و مقررات مورد نیاز و اجرای بی کم و کاست آنها در فوتبال دنیا حاکم و نهادینه شده است. بهترین تماشاگران ما نمی دانستند که حتی در فوتبال کشورهایی که به واسطه هولیگان ها و اشرارش در گذشته شناخته شده بودند هم دیگر خبری از پرتاب سنگ ، یقه درانی و چاقو کشی نیست. در این کشورها ابتدا محیط مناسب که موجب افزایش احترام و ایجاد حرمت برای تماشاگران است فراهم شد، سپس با کنترلی دقیق و هوشمند مانع از هر نوع سو استفاده احتمالی از فضای ورزشگاه به زیان ورزش و فوتبال شدند. گذشته از این ها تماشاگران ما سال ها محروم از میزبانی های مهم بین المللی در فوتبال بودند و تبعا نا آشنا به رفتارهای کاملا متمایز با آن چه که از میزبانی در ذهن ما نهادینه شده است! ما هنوز تصور درستی از میزبانی مسابقات نداریم و تصور می کنیم که میزبان وظیفه دارد یک جهنم واقعی برای میهمان خود درست کند و اگر این جهنم آن قدر گرم نشد که میهمان را بسوزاند لاجرم با پرتاب ترقه ، سنگ و هر اشیایی که به دست آمد باید میهمان را مرعوب و مغلوب نمود! در حالی که امروزه در دنیا تماشاگر به جز تشویق تیم خودی و پس دادن حرمت و احترامی که مجموعه فوتبال برای او در میدان مسابقه قائل شده ، چه برای تیم خودی و چه برای تیم غیر خودی حق دیگری برای خود قائل نیست. چنین تماشاگری نه تنها تنبیه و گوشمالی تیم میهمان را وظیفه خود نمی داند ، بلکه در پایان بازی برای تیم میهمان چه برنده و چه بازنده دست می زند! و این فرهنگ نیکو که برگرفته از روحیات ورزشی و جوانمردانه است سال هاست که در فوتبال حرفه ای و قهرمانی در دنیا باب شده ، به نحوی که چنین تماشاگر فرهیخته ای را حتی بهترین تماشاگر دنیا نیز نمی نامند! چون این تماشاگر مورد اشاره،  وظیفه خود را انجام می دهد و نیاز به تشویق ، تقدیر و منت گذاری ندارد! در چنین شرایطی تنها بازی با تماشاگر خانگی مان در چهارچوب رقابت های لیگ قهرمانان فوتبال آسیا ، بین دو باشگاه نساجی و الهلال را به تماشا نشستیم پیش از بازی مدیر عامل نساجی از هواداران خود خواسته بود بهانه ای به دست تیم میهمان ندهند و اقدامی نکنند که پشیمانی به بار آورد ، تشویق نیمار قبل از آغاز بازی امید بخش بود . امیدی به بازگشت روزهای خاطره انگیز و لقب بهترین تماشاگر دنیا.  اما زهی خیال باطل! باز پرتاب اشیاء و توقف جریان بازی ، ریش گرو گذاشتن و التماس به تماشاگر که" اجازه دهید بازی روال عادی خود را دنبال کند! " باید دردمندانه بپذیریم اگر تماشاگر فوتبال ما بعد از این همه سال و تغییر فراوان در فرهنگ هواداری و طرفداری در فوتبال دنیا بدترین نباشد یقینا دیگر بهترین هم نیست! و چه بسا اگر ما اقدامی عاجل برای رفع این ایراد بزرگ در نحوه میزبانی مسابقات داخلی و بین المللی خود نکنیم در آینده ای نه چندان دور از حقی به نام تماشای فوتبال محروم خواهیم شد !  

محک زن


گاف اولین میزبانی با تماشاگر
کاپیتان به عنوان بزرگتر و مسئول تیم در داخل زمین وظیفه مدیریت اعضای تیم را بر عهده دارد ، به همین دلیل بازوبند کاپیتانی را به دست بازیکنی می بندند که از هر لحاظ واجد شرایط باشد و با شخصیتی اثر گذار و مورد احترام در زمان مورد نیاز ،جریان بازی را کنترل و حواشی تیم خودی را جمع کند. اما در کمال تعجب وحید محمد زاده در دیدار خانگی نساجی مقابل الهلال نه تنها وظیفه خود را به درستی انجام نداد ، بلکه با ایجاد درگیری بی سبب با مهاجم حریف یک بحران جدی را داخل زمین و روی سکوها به وجود آورد که اگر عقل و درایت رشید مظاهری سنگربان این تیم نبود شاید یک شکست سنگین تر و عواقبی بسیار خطرناک تر برای میزبانی نساجی و فوتبال کشور در رقابت های لیگ قهرمانان فوتبال آسیا به وجود می آمد! درست است که در ظاهر این بازی بدون مشکلی جدی و طرح شکایت میهمان به کنفدراسیون فوتبال آسیا به پایان رسید ، اما پرتاب بطری و اشیاء توسط تماشاگران در دقایقی از بازی حتی به "نیمار" سرشناس، در موقع زدن ضربه کرنر نگران کننده و هشدار دهنده بود! البته  امیدواریم اتفاقات زشت آن روز عواقبی برای فوتبال ما و نساجی نداشته باشد اما باید به فدراسیون فوتبال هشدار داد که: مماشات با رفتارهای زشت و غیر ورزشی برخی از بازیکنان و عوامل تیم ها  و تماشاگران در مسابقات داخلی خواه ناخواه در میزبانی های بین المللی ما نمود و اثر خواهد داشت! ما هرگز نمی توانیم با بیانیه ، حرف و سفارش رفتارهای نامسئولانه بازیکنان و تماشاگران را کنترل و مدیریت کنیم، مگر آن که در شیوه انضباطی خود حین برگزاری مسابقات داخلی به طور جدی تجدید نظر کرده باشیم و اگر از فرهنگ سازی در این زمینه عاجز هستیم لااقل تماشاگران را به آشوب و بی نظمی و تعرض به تیم میهمان ، به شکل عملی در داخل زمین ، تحریک نکنیم !
استقلال و آشتی با واسطه نامربوط !
بعد از میانجی گری رئیس فدراسیون کشتی برای آشتی دادن مدیر عامل و سرمربی باشگاه استقلال که البته جز شرح وظایف و مسئولیت های او نبود و انتظار می رفت وزارت ورزش و جوانان به عنوان متولی اصلی باشگاه ، زودتر فکری به حال حاشیه های خود ساخته و اختلافات ناپسند آن بکند!  اختلافاتی که متاسفانه در برنامه ورزشی تلویزیون نیز جلوه زشتی داشت و حاکی از نگاه و رفتارهای نامسئولانه در این باشگاه بزرگ و پرطرفدار بود . به نظر می رسد سرانجام عوامل مسئول بعد از مدتها کشمکش و پس از گذشت چهار هفته از آغاز مسابقات لیگ برتر ، دریافتند که هر یک باید با تمرکز بر شرح وظایف و امور محوله ، صرفا به کار خود بپردازند ! و برای رساندن استقلال به سر منزل مقصود با یک دلی و اتحاد کار خود را پیش ببرند. آن چه مسلم است استقلال نشان داده با پتانسیل موجود هم مثل همیشه یک رقیب بزرگ و قابل احترام در این فصل از رقابت های لیگ برتر است . تیمی با پشتوانه عظیم تماشاگر و طرفدار که اگر بدون حاشیه و حضور عوامل مخرب کار کند و مواظب باشد باز از درون لطمه نخورد، می تواند طرفداران خود را شاد و راضی نگه دارد. باید دید جو وفاق در باشگاه تا چه حد پایدار و ماندگار خواهد بود ؟ و آیا هیولای درون تا پایان فصل مسابقات فوتبال کشور آرام خواهد گرفت؟
فرصت مجدد برای تقویت و آینده سازی
سرمربی تیم ملی با دعوت از بیست و سه نفر بازیکن برای حضور در تورنمنت چهار جانبه اردن و آماده سازی تیم ملی برای شرکت در مسابقات جام ملتهای آسیا در قطر کار خود را مجددا آغاز کرد . امیر قلعه نوعی همانطور که در مقاله های پیشین نوشتم با شیب مناسب به دنبال ایجاد تغییر و جوانگرایی در تیم ملی است. او در عین نگاه به جوانانی چون امین حزباوی و محمد جواد حسین نژاد مهاجم کهنه کاری به نام کریم انصاری فرد را هم پس از مدتها دوری به تیم ملی دعوت کرده است . پیام این لیست آن است که : سرمربی تیم ملی جوانگرایی در تیم ملی را به بهای حضور تیمی کم تجربه در مسابقات جام ملتهای آسیا مد نظر قرار نخواهد داد. بلکه جوانان و پدیده های جدید فوتبال کشور را به شکل محدود و گزینشی در تیم ملی به کار خواهد گرفت. در این میان به نظر می رسد نیت تقویت بیشتر تیم ملی و هدف ، استفاده حداکثری از تمام سرمایه های اصلی و آماده فوتبال کشور به منظور کسب بهترین نتیجه در جام ملتهای 2023 آسیا خواهد بود . قلعه نوعی این فرصت را خواهد داشت که به شکل محدود به حزباوی و حسین نژاد در اردن بازی بدهد و در عین حال تلاش کند تا در مسابقات مقدماتی جام جهانی 2026 به ویژه در نخستین بازی تیم ملی در این رقابت ها که در تاریخ 25 آبان ماه سال جاری مقابل برنده بازی هنگ کنگ و بوتان برگزار خواهد شد به تعداد بیشتری از بازیکنان جوان در قالب تیم ملی فرصت بازی بدهد. تیم ملی باید بکوشد ضمن ایجاد فرصت بازی و کسب تجربه جوانان در پست های کلیدی ، که ما صاحب بازیکنان بالای سی سال هستیم، با زوج سازی جوانان کنار هم یا تلفیق بازیکنان با تجربه و جوان در پست های مختلف بیشترین شناخت و هماهنگی را بین تازه واردها و با تجربه ها ایجاد کند. نباید فراموش کرد سرنوشت و آینده تیم ملی در گرو اجرای مناسب و هدفمند برنامه جوانگرایی و تغییر نسل در فوتبال ملی خواهد بود. پروژه ای که باید با هدف تقویت تیم ملی و ارتقاء سطح و جایگاه آن در فوتبال قاره آسیا دنبال شود.
در انتظار واکنش نهاد نظارتی و قضایی
هرچند نتیجه تحقیق و گزارش تخصصی معاون دادستانی تهران در خصوص ماجرای آلوده بودن آب دریاچه ، و احتمال آبیاری زمین چمن ورزشگاه آزادی با آب آلوده در رسانه های گروهی ورزش هنوز اعلام نشده تا از میزان تقصیر عوامل مربوطه مطلع باشیم ، اما به طور طبیعی و منطقی وضعیت ناخوشایند امروز زمین چمن و ورزشگاه آزادی را می توان نتیجه توامان سوء مدیریت و عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب و متناسب با نیازهای این ورزشگاه غول پیکر و ملی فوتبال کشور تلقی کرد. اگر بودجه و اعتبار مناسب و متناسب با نیازهای نگهداری ، تجهیز و بهسازی ورزشگاه آزادی در نظر گرفته می شد و این اعتبار به موقع تزریق می گردید ، اگر مدیریت اماکن ورزشی با نگاه تخصصی ، مسئولانه و مجدانه اعمال می شد و در یک زمان بندی مناسب و هماهنگ با ذی نفعان و بهره وران اقدامات لازم یا پیشگیرانه به عمل می آمد. هیچگاه مشکلاتی از این دست در اماکن ورزشی ما ایجاد نمی شد . مشکلاتی که موجب خارج شدن شرایط ورزشگاه ها و اماکن ورزشی کشور از حالت استاندارد و مورد تائید به شکل کاملا غیر استاندارد و مخاطره آمیز می گردد! تا هم اعتبار و آبروی ورزش کشور را به مخاطره می اندازد و هم به لحاظ فنی به ورزش و نماینده های ورزش ما در     رقابت های بین المللی آسیب بزند! گذشته از ضرورت توجه بیشتر دولت و وزارت ورزش و جوانان به امر نگهداری ، تجهیز ، توسعه یا بهسازی و روزآمد کردن اماکن ورزشی کشور ، ضروری است        نهاد های نظارتی و بازرسی به طور ویژه نسبت به هر گونه کم کاری ، قصور و اشتباه های خسارت آمیز نسبت به مدیریت اماکن ورزشی کشور ورود کرده و با برخورد، جریمه و مجازات متخلفان مانع از بروز رفتارهای غیر مسئولانه و سهل انگاری احتمالی دست اندرکاران و مدیران اجرایی و ستادی در ورزش کشور شوند.

* مازیار مهرانی