مرگ تدریجی یک رویا

آخرین قهرمانی یک باشگاه ایرانی در جام باشگاه های فوتبال آسیا به سی سال قبل برمی گردد. وقتی سی سال پیش تیم فوتبال پاس تهران با تک گل محسن گروسی در بحرین به مقام قهرمانی رسید شاید کمتر کسی باور می کرد که برای فتح چنین جامی کارمان به رویا بافی برسد و هرسال شاهد مرگ تدریجی این رویا هم باشیم.
قهرمانی پاس و پیش آن استقلال در شرایطی رقم خورد که اثر چندانی از تیم های متمول امروزی نبود اما سختی ها و دشواری های خاص خود را داشت. پس از شکل گیری بهتر این جام و اجرای منظم تر آن؛ کار برای باشگاه های ایرانی سخت تر و سخت تر شد. اگر روزگاری چند تیم محدود در شرق و غرب آسیا با چند بازیکن مطرح سد راه بودند امروزه به جایی رسیده ایم که تیم های غرب آسیا بهترین بازیکنان در سطح جهان را به خدمت گرفته اند و کار دشواری پیش روی فوتبال ما قرار گرفته است.
در این مدت سی ساله دوری فوتبال ایران از فتح جام باشگاهی آسیا، شاهد فراز و نشیب فراوان بوده ایم. چند بار تا مرز رسیدن به فتح این جام پیش رفته ایم. استقلال، ذوب آهن، سپاهان و پرسپولیس تا گام های پایانی هم پیش رفته اند اما هر بار به دلایل گوناگون دست فوتبال ایران از فتح جام دور مانده است. از زمین باتلاقی گرفته تا تضعیف نمایندگان ایران از درون همه دست به دست هم داده اند تا این رویا محقق نشود.
*تغییر شکل جام باشگاه های آسیا
با تغییر شکل و نام این رقابت ها ما شاهد اتفاقات تلخ دیگری هم شده ایم. از عدم ارسال فهرست نماینده باشگاهی گرفته تا مباحث مالکیتی دستاویزی شده تا کنفدراسیون فوتبال آسیا به نوعی شمشیر را از رو برای فوتبال ما ببندد. مدت ها به دلیل کشمکش های سیاسی رفت و آمد تیم های ایرانی به عربستان و حتی امارات با مشکل همراه شد و وقتی در حال رفع این مشکلات بودیم ماجرای زمین بازی و حواشی آن را شاهد شدیم.
در بسیاری از موارد حتی اگر ما محق هم بودیم به دلیل ضعف تشکیلاتی کاسه و کوزه را بر سر تیم های باشگاهی ایران شکستند. در حالی که به لحاظ زیر ساخت ها، امکانات و حتی ارقام قرارداد فاصله فراوانی بین تیم های ایرانی با شرق و غرب آسیا وجود دارد اما با توجه به توانایی های فردی و همت ایرانی در بسیاری از میدان ها نه تنها پا پس نکشیدیم بلکه غالب میدان هم بوده ایم.
*ضربه از درون...
با مرور سطحی این رقابت ها طی سی سال دوری از جام در اغلب شکست ها بیش از قوت حریفان به ضعف های درونی خود باخته ایم. شکل برگزاری لیگ قهرمانان در دو پاره زمانی اگر چه موجب قدرت حریفان در بخش دوم اجرا شده اما اغلب تیم های ایرانی نه تنها تقویت نشدند بلکه دچار ضعف هم شدند! گویا دست هایی در کارند تا به سود رقبای ما؛ فوتبال باشگاهی ایران را از درون دچار ضعف کنند.
با شکل حرفه ای لیگ قهرمانان آسیا و شاخصه های مدنظر در نزد مجریان امر؛ مشکلات پیرامونی فوتبال باشگاهی ما بیش از پیش به رخ کشیده شد. فوتبال باشگاهی غالبا دولتی ما مدت ها به هر شکلی شده سدها را پشت سر گذاشت و با قالی و قالیچه هم شده قانون را دور زد. اما با گرمتر شدن بازار لیگ قهرمانان و چهره شدن تیم های مدعی سخت گیری ها چنان شد که زمزمه حذف از رقابت ها به گوش رسید. وقتی موضوع جدی تر و حکایت حذف پیش آمد باز هم دنبال راهکارهای دیگر برآمدیم. هنوز هم در این باره با مشکلات جدی مواجه هستیم.
*دردهای مستمر...
از زمین بازی " استاندارد" گرفته تا موضوع مالکیتی و نمای واقعی یک باشگاه حرفه ای فوتبال ایران کماکان دچار مشکلات جدی است. مشکلاتی که تا حدودی با مماشات کنفدراسیون فوتبال آسیا و رایزنی و دور زدن قانون ما را در جام نگه داشته است. فوتبالی که با وجود نعمت بزرگی به نام تماشاگر مورد حسرت رقباست و بازیکنان بومی اش درون زمین پابه پای رقبای تا دندان مسلح در حرکت هستند کماکان آن قدر جذاب هستند که با برخی کمبودهایش کنار آمد. بدون تعارف گویا فوتبال آسیا هم دوری فوتبال ایران را از کنار خود بر نمی تابد.
آنچه گفته شد گوشه ای از داستان طول و دراز فوتبال باشگاهی ایران در لیگ قهرمانان آسیا بود. هر سال با اتفاقی عجیب شاهد حضور تیم های ایرانی در این رقابت ها بودیم. گاهی در کمال ناباوری و ناامیدی بزرگی کردیم تا نشان دهیم ایرانی مرد روزهای سخت است و زمانی در اوج امیدواری قافیه را به حریفان باختیم و به خود وعده رفع مشکلات برای فصل بعد را داده ایم. آنچه منصفانه باید به آن اشاره شود این که فوتبال ایران با وجود دوری از فتح جام همیشه یک پای جذابیت این رقابت ها بوده و همیشه در صف مدعیان قهرمانی ظاهر شده است. با این مقدمه به آنچه در فصل جاری لیگ قهرمانان رخ داده و در مرحله اول منجر به حذف دو نماینده ایران( نساجی و پرسپولیس) و صعود سپاهان شده است خواهیم پرداخت.
*فصل جاری لیگ قهرمانان آسیا ؛ از سهمیه تا قرعه کشی
چون همیشه مسابقات امسال هم با بحث های کسب سهمیه و قرعه کشی و گروه بندی آغاز شد. با تصمیم کنفدراسیون آسیا ایران با سه به علاوه یک سهمیه در جمع دو تیم برتر این سهمیه بندی غرب آسیا به شرح زیر قرار گرفت. سهمیه بندی کشورها در فصل 2023-2024 لیگ قهرمانان آسیا :
غرب آسیا:عربستان 3+1، ایران 3+1، قطر 2+2، ازبکستان 2+2، امارات 1+2، اردن 1+1
شرق آسیا: کره جنوبی 3+1، ژاپن 3+1، چین 2+2، تایلند 2+2، هنگ کنگ 1+2، ویتنام 1+1
بنا به اعلام رسمی کنفدراسیون فوتبال آسیا از فصل 2024-2025 دیگر لیگ قهرمانان آسیا برگزار نمی شود و طبق اعلامیه ای رسمی مسابقات باشگاهی در 3 سطح با درجه 1 و 2 و 3 برگزار خواهد شد.
*قرعه کشی و حضور رونالدو و نیمار در ایران
پس از جذب بازیکنان مطرح دنیای فوتبال توسط باشگاه های عربستانی که باعث سرو صدای فراوان هم شد در روز قرعه کشی برخورد تیم های ایرانی به این تیم ها که قرار بود بعد از رفع مشکلات سیاسی به کشورهای هم سفر کنند جذابیت ها افزایش یافت.
درمراسم قرعه ‌کشی پرسپولیس در سید یک و سپاهان و نساجی در سید دوم قرار گرفتند.
گروه A: پاختاکور - لفیحا - آهال - العینگ
گروه B: السد - نسف قارشی - الفیصلی اردن - شارجه
گروه C: الاتحاد - سپاهان - نیروی هوایی عراق - آلمالیق
گروه D: الهلال - نساجی - بمبئی سیتی هند - نوبهار ازبکستان
گروه E: پرسپولیس - الدحیل - استقلال تاجیکستان - النصر عربستان
گروه F: چونبوک موتورز کره جنوبی - بانکوک تایلند - لاین سیتی سنگاپور - کیچی هنگ کنگ
گروه G: یوکوهاما ژاپن - شاندونگ چین - کایا فیلیپین - اینچئون کره جنوبی
گروه H: بوریرام تایلند - ونت فوریت کوفو ژاپن - ملبورن سیتی - ژجاینگ چین
گروه I: اولسان هیوندای کره جنوبی - کاوازاکی ژاپن - جوهور دارول - پاتوم یونایتد تایلند
گروه J: ووهان چین - پوهانگ استیلرز ژاپن - هانوب ویتنام - اوراواردز ژاپن
برخورد پرسپولیسی ها به النصر با رونالدو و نساجی به نیمار در الاتحاد اتفاق جالبی بود که در قرعه کشی رقم خورد. اتفاقی که در پایان مرحل اول منجر به حذف دو نماینده ایران هم شد!
تیم‌های العین امارات ، نسف قارشی ازبکستان، الاتحاد عربستان، الهلال عربستان و النصر عربستان به عنوان صدرنشین و تیم‌های نوبهار ازبکستان، سپاهان ایران و الفیحا عربستان به عنوان بهترین تیم‌های دوم راهی مرحله حذفی شدند تا تکلیف ۸ تیم پایانی غرب آسیا مشخص شود. عربستان ۴ نماینده، ازبکستان ۲ نماینده و ایران و امارات یک نماینده در مرحله حذفی دارند.
*حذف نساجی با دو برد و چهار باخت
نساجی مازندران نماینده ایران در گروه چهارم با دو پیروزی مقابل بمبئی سیتی هندوستان و چهار شکست مقابل الهلال عربستان و نوبهار ازبکستان حذف شد.
*حذف عجیب پرسپولیس
پرسپولیس بازی هایش را با جنجال حضور رونالدو در ایران با یک شکست مقابل النصر در پی یک اخراج آغاز کرد. پیروزی بر الدوحیل و استقلال تاجیکستان امیدها را برگشت داد. دو تساوی مقابل النصر و استقلال شانس قرمزها برای صعود را به شدت بالا برد اما شکست دور از انتظار در بازی برگشت برابر الدوحیل آرزوهای پرسپولیس را بر باد داد.
*سپاهان تنها بازمانده
سپاهان اصفهان تنها بازمانده فوتبال ایران در لیگ قهرمانان این فصل کار خود را با بازی جنجالی الاتحاد عربستان آغاز کرد. دیداری که انجام نشد و با تصمیم کمیته انضباطی سه بر صفر به سود حریف اعلام شد. نصف جهانی ها بازی برگشت هم در عربستان به الاتحاد باختند اما سه پیروزی و یک تساوی مقابل نماینده عراق جواز صعود سپاهان به مرحله حذفی را امضا کرد.
*فرصت هایی که از دست رفت
فوتبال باشگاهی ایران در حالی که هنوز با حضور سپاهان اصفهان امیدوار به کسب جام می باشد اما تا همین جا هم فرصت های خوبی را از دست داده است. پس از این و در مرحله حذفی با سپاهان همراه خواهیم بود و در خصوص شرایط این تیم حرف خواهیم زد. از نساجی کم تجربه و پر از مشکلات که این تیم را تا حد فروش امتیازش پیش برده نمی توان انتظار زیادی داشت اما پرسپولیس در حد انتظارها نبود.
پرسپولیس در هر دو بازی مقابل النصر می توانست حتی برنده باشد. در بازی اول اخراج ناشیانه و فشارهای روحی ابتدای بازی ضربه مهلکی به پرسپولیس زد. این فشار روحی با پیروزی بر الدوحیل در خانه حریف به حد بسیاری شکسته شد. غلبه بر استقلال تاجیکستان آب رفته را به جوی برگرداند. تساوی در آخرین دقایق بازی با استقلال تاجیکستان می توانست بیدارباشی برای قرمزها باشد. اما سرخ های پایتخت قدر فرصت ها در بازی مقابل النصر ده نفره و الدوحیل شکست خورده در خانه را ندانستند تا یکی از تلخ ترین شکست های سالهای اخیر خود را در خانه و مقابل تیم قطری تجربه کنند.
پرسپولیس در یکی از بهترین روزهایش از لحاظ حضور پرتعداد تماشاگر شروعی خوب داشت اما باز هم "شبه غرور" به جان بازیکنان این تیم افتاد. گل تساوی الدوحیل آب سردی بر پیکر پرسپولیسی ها بود. اتفاقی که تا پایان بازی سرخ ها را بیدار هم نکرد. تماشاگری که بسیاری از بازیکنان تازه وارد پرسپولیس تجربه حضورش را نداشتند و مسئولیت پاسخگویی به این حمایت روند فنی این تیم را کاملا به هم ریخت تا تیم پر از آرامش الدوحیل با استفاده از بازیکنان با تجربه اش از این فرصت بهترین بهره را ببرد. به این ترتیب بازهم دست پرسپولیس از فتح جام آسیا دورماند تا شاید وقتی دیگر...
* VARهم آمد!
شاید یکی از اتفاقات جالب در لیگ قهرمانان آسیا استفاده از کمک داور ویدیویی باشد. در حالیکه اغلب رقبای فوتبال ایران از این تکنولوژی استفاده می کنند ما هنوز موفق با خرید یا اجاره آن نشده ایم!
با همراهی کنفدراسیون فوتبال آسیا دو سیستم کمک داور ویدئویی در ورزشگاه آزادی و نقش جهان به صورت امانتی نصب شد. نقش جهان که امکان استفاده نیافت اما در ورزشگاه آزادی سرانجام شاهد فعالیت این نیاز مبرم فوتبالمان برای قضاوت بهتر را شاهد شدیم.

*بهمن اسدی