آن واژه "فرهنگی" به چه کار می آید؟
*مگر بزرگتری نیست؟
چه کسی فکرش را می کرد که وقتی فناوری وارد ورزش ما شود باید غصه بخوریم که مثلا "خودش آمد اما فرهنگش نه" ؟! اینهمه در بوق و کرنا می کنیم که قرار است شهرآورد برگزار شود. قرار است پرطرفدارترین باشگاه های ما – برای دل خوش هواداران هم که شده – مقابل هم صف آرایی و حتی شده ذره ای از بار سختی های زندگی مدرن را از دوش همان تماشاگر، کم کنند. آخرش اما چه می شود؟ هیچ ! حالا دستاویز جدیدی وجود دارد برای گله کردن، برای بیانیه دادن، برای توهین های ریز و درشت ؛ VAR ! یعنی حالا آنچه آمده تا احیانا کمکی باشد برای تشخیص خطاهای محتمل و سهوی در فوتبال، به هدف تازه ای بدل شده برای بحث و جدل رسانه ای و گویی این فوتبال ، بزرگتری ندارد که مدام این یکی بیانیه می دهد و آن یکی پاسخ، این یکی شکایت می کند و آن یکی تهدید به شکایت!
*حاکمیت قانون چه می شود؟
سنگ بنای حکومت مدرن، حاکمیت قانون بوده است. در واقع اجرای قوانین و عمل صحیح و کامل به آنها، به اندازه وضع همان مقررات حیاتی است. نکته اینکه ندانستن قانون نمی تواند بهانه ای باشد برای عدم رعایت آن. حالا تصور کنید، سیستم کمک داور ویدئویی سرانجام در دیدار استقلال و پرسپولیس در جریان مسابقات لیگ برتر وارد کشور شد. تا اینجای کار به نظر می رسد که باید خوشحال هم باشیم چون شک و شبهه ای در اتفاقات احتمالی در جریان مسابقه باقی نمی ماند اما هنوز هم می توان ایراد گرفت. اصلا کاری ندارد که... می آییم و می گوییم که مکالمات بین کمک داور و داور را پخش کنید! یا مثلا می گوییم صحنه اول هم پنالتی بود و نگرفتند! یا فلان بازیکن باید اخراج می شد و ...
یکی می گوید می خواستند VAR را هم دور بزنند و آن یکی از حمله به سوی داور و متقاعد کردن وی برای تایید پنالتی به واسطه بررسی با کمک VAR سخن می گوید. در این میان حتی پای رئیس کمیته داوران هم وسط می آید که شادی کرده و طرفدار فلان تیم است!
اینجاست که پای قانون و دانستن آن و در نهایت عمل به آن به میان می آید. آخر کجای دنیا مکالمه بین کمک داور ویدئویی و داور را به صورت عمومی پخش کرده اند که این بار دوم باشد؟ در بررسی های خاص و صرفا برای مسئولان (و بازبینی عملکرد برخی از داوران) این اتفاق می افتد ولی به صورت عمومی و جامع مکالمات پخش نمی شوند. البته به عنوان یک استثناء ، لیگ برتر انگلستان تصمیم گرفته که این مکالمات را برای تماشاگران هم پخش کند ولی این موضوع، خاص بوده و به صورت قانون درآمده است. یعنی باید قانونش وجود داشته باشد. نکته بعدی ، موارد استفاده از VAR است. سیستم کمک داور ویدئویی به هیچ عنوان وارد موضوع کارت زرد نمی شود. صرفا صحنه هایی که به صورت بالقوه قابلیت اخراج مستقیم – کارت قرمز – دارند و از چشم داور وسط پنهان مانده را به وی گوشزد می کنند. اصلا این VAR آمده بود تا مرهم زخم باشد، نه یک زخم مهلک تر. پس سیستم کمک داور ویدئویی صرفا شکل اعتراض ها را عوض کرده ، وگرنه تغییری در اصل این موضوع پدید نیامده است و حتی اعتراضات به صورت جدی تری هم عنوان شدند.
*پس دلسوز فوتبال کجاست؟
خب، حالا یک فرضیه دیگر را هم در نظر بگیرید تا پازل این " آقا بالاسر نداشتن" فوتبالمان کمی بیشتر تکمیل شود. این وضعیت بالاترین سطح فوتبال باشگاهی ماست. بازیکنان ملی پوش، مربیان باسابقه، تیم های ریشه دار و بسیار پرطرفدار. اینها الگوهای فوتبال ما هستند. پس آن جوانی که در لیگ امید توپ می زند پیش خود می گوید، حتما این برخوردها، توجیه ها، بیانیه ها و شکایت ها درست است. همین می شود که هر هفته در لیگ فوتبال امید، قداره کشی، عربده کشی و خون و خونریزی می بینیم. واکنش فدراسیون فوتبال چیست؟ احضار چند نفر برای پاسخ به چند سوال. بعد چه اتفاقی می افتد؟ هیچ، هفته بعدش مدیرعامل یک تیم دیگر، هواداری را به باد کتک می گیرد و بازیکنان تیم هم کمکش می کنند!
دلسوز فوتبال کجاست؟ قرار است تا کجا این دیوار، کج بالا برود؟ آن نوجوان عاشق فوتبال که با هزار زحمت خود را به تیم های پایه می رساند تا بلکه روزگاری در بهترین باشگاه های ورزشی این مملکت بازی کند، به چه امید داشته باشد؟ اصلا یک چیز دیگر. آن واژه " فرهنگی " در عنوان باشگاه به چه کار می آید؟
* سید محمد طاهر شاهین
