خداحافظ فرانتس، خداحافظ " قیصر"

دنیای فوتبال دیگر آنگونه نیست که قبلا بود

فرانتس بکن باوئر به واقع یکی از آن بازیکنانی بود که می توانست با پاهایش، حرف بزند. هیچ کس نحوه اضافه شدن او به خط حمله از حالت دفاعی را، که به امضایی برای فوتبالش تبدیل شده بود، فراموش نخواهد کرد. این فوتبال خالص بود. در آن هنگام بود که گرد مولر تصور می کرد بکن باوئر چه تصمیمی دارد. او آن را با نوع ارسال خود نشان می داد. اگر تند و تیز بود، به این معنی بود که مولر باید خودش با توپ ارسالی کاری انجام دهد. اگر نرم پاس می داد به معنی درخواست بازگشت توپ به خودش و انجام حرکت معروف یک و دو بود که سرنوشت بازیهای بسیاری را به همین شکل تعیین کرده و قدرت خود را به حریف دیکته کرده بود.

فرانتس بکن باوئر، بزرگترین فوتبالیست تاریخ فوتبال آلمان، قهرمان جام جهانی 1974 به عنوان کاپیتان و جام جهانی 1990 به عنوان مربی، در 78 سالگی چشم از جهان فرو بست.

در بیانیه خانواده وی آمده است: "با غمی بزرگ به اطلاع می رسانیم که همسر و پدرمان، فرانتس بکن باوئر، روز یکشنبه در خواب و در آرامش، در حالی که اعضای خانواده در کنارش بودند، درگذشت."

البته در این بیانیه به محل زندگی و نحوه مرگ اشاره ای نشده است. افراد خانواده وی ماه ها بود که اعلام می کردند وضعیت جسمانی فرانتس بکن باوئر مناسب نیست. وی در سال 2016 هم سابقه عمل جراحی قلب داشت.

او که در "آلمان غرق در فوتبال" به "قیصر" (The Kaiser) به معنی " امپراطور " معروف است، نقشی بسیار مهم در دستاوردهای بزرگ ورزشی کشورش داشت. متولد شهر مونیخ در سال 1945، بایرن مونیخ را به قوی ترین باشگاه آلمان و یکی از بهترین های دنیا تبدیل کرد.

مخترع سوئیپر

خونسردی و نحوه توزیع توپش در دهه های 1960 و 1970 برای تیم ملی آلمان غربی و باشگاه بایرن مونیخ، سبب شد که پستی جدید در فوتبال پدید آید؛ سوئیپر به عنوان دفاع میانی پستی بود که توسط قیصر اختراع شد و موفقیت های بسیاری را برای او به ارمغان آورد. او بازیکنی آزاد پشت سر مدافعان بود که تمام حرکت های رو به جلوی بازی را طراحی می کرد.

نبرد تایتان ها

در جام جهانی 1966 تا آستانه فتح جام ژول ریمه پیش رفت ولی در فینال و در وقت های اضافه مقابل انگلستان میزبان در ومبلی، شکست خورد. در آن مسابقات، بکن باوئر که هنوز به قله فوتبال خود نرسیده بود، مامور مهار بابی چارلتون شد که نبرد دو تن از بزرگترین بازیکنان دنیا را پدید آورد. در نهایت هر دو، با استعداد بسیار از جریان مسابقه خارج شدند و این جف هرست بود که با زدن سه گل، انگلستان را به قهرمانی رساند. چارلتون بعدها در خصوص آن بازی گفت: "پیامی که وی ]بکن باوئر[ به من داد این بود: هرگز امتحانش نکن. مواجه شدن با من، وقت تلف کردن است."

قهرمان اروپا و جهان

با 103 بازی ملی، قهرمانی جام ملتهای 1972 و جام جهانی 1974 در خانه را جشن گرفت. در اواسط دهه 1970، تیم بایرن مونیخ، بهترین باشگاه دنیا به حساب می آمد. سه قهرمانی پیاپی در جام باشگاه های اروپا و بوندسلیگا، دو عنوان بهترین بازیکن سال اروپا را برای وی به همراه داشت. این عنوان در آن زمان برای یک مدافع بسیار دور از ذهن بود و هنوز هم چندان متداول نیست. وی دو بار هم در جایگاه دوم قرار گرفت و در سال 1966 سوم شد، همان سالی که بابی چارلتون عنوان بهترین بازیکن را به دست آورد.

او چهار قهرمانی جام حذفی و یک قهرمانی جام برندگان جام اروپا را هم در کارنامه دارد. پس از بازی برای بایرن، در سال 1977 به نیویورک کاسموس پیوست و حضور در فوتبال آمریکا به معنی پایان بازیهای ملی بود. در آن دوران در کنار په له، سه عنوان قهرمانی مسابقات آمریکای شمالی را به دست آورد.

در سال 1980 دوباره به آلمان بازگشت و به عنوان بازیکن، آخرین جام را با هامبورگ به دست آورد و مجددا دورانی کوتاه را در کاسموس سپری کرد تا اینکه یک روز پس از تولد 38 سالگی اش، بازنشسته شد.

مربیگری در تیم ملی

به عنوان مربی ژرمن ها ابتدا در جام جهانی 1986 مغلوب آرژانتین در فینال مسابقات شد ولی چهار سال بعد در ایتالیا مقابل یاران مارادونا به برتری دست یافت و سومین جام جهانی آلمانی ها را به ویترین افتخارات این کشور اضافه کرد. در واقع او یکی از سه نفری است که به عنوان بازیکن و مربی قهرمان جام جهانی شده اند. دو تن دیگر ماریو زاگالو – که چند روز پیش درگذشت – و دیدیه دشان هستند.

او قهرمانی لیگ فرانسه به همراه مارسی و بوندسلیگا و جام یوفا به همراه بایرن را هم به عنوان مربی، در کارنامه دارد.

پس از مربیگری، وارد مدیریت فوتبال شد و در سال 2009 این سمت را کنار گذاشت. میزبانی جام جهانی 2006 را برای آلمان به ارمغان آورد و با استفاده از هلیکوپتر توانست در 46 مسابقه از مجموع 64 بازی آن دوره حضور پیدا کند. در سال 2015 اتهام خرید آرا برای کسب میزبانی جام جهانی به مبلغ 6.1 میلیون دلار را رد کرد، اما در سال 2016 از جانب کمیته اخلاق فیفا به دلیل عدم همکاری با تحقیق در زمینه فساد اعطای میزبانی جام های جهانی 2018 و 2022، جریمه شد.

سالهای پس از این ماجرا چندان خوشایند نبود. او با مشکلات مربوط به سلامت دست و پنجه نرم می کرد و آخرین بار در آگوست 2022 در آلیانتس آرنا حضور یافت، جایی که بازی با مونشن گلادباخ را از نزدیک تماشا کرد.

واکنش ها

ادای احترام به وی، تنها لحظاتی پس از انتشار خبر درگذشتش از سرتاسر آلمان و جهان، آغاز شد. آنها به میراث بکن باوئر افتخار می کنند.

فراموش نشدنی

جیانی اینفانتینو ، رئیس فیفا ابراز داشت: "فرانتس بکن باوئر، اسطوره فوتبال آلمان و دنیا اثر خود در تاریخ این ورزش را به یادگار گذاشته است. "قیصر" همیشه فروتن و متواضع باقی ماند. همراه خوب من در بسیاری از جلسات کمیته اجرایی یوفا بود که همیشه دانش خود از فوتبال را به اشتراک می گذاشت. مردی بزرگ، دوستدار فوتبال، یک قهرمان و اسطوره ای واقعی بود. فرانتس عزیز هرگز فراموش نخواهد شد."

وداع با افسانه

الکساندر چفرین ، رئیس یوفا هم اینچنین ناراحتی اش را بیان کرد: "دنیای فوتبال سوگوار از دست دادن قیصر افسانه ای است. تطبیق پذیری بی همتا، انتقال چشم نواز از خط دفاع به حمله، کنترل بی عیب و نقص و نحوه بازی رویایی او، فوتبال را در عصر وی دوباره ساخت. قابلیت های رهبری اش در هنگام کاپیتانی آلمان و بایرن مونیخ در موفق ترین سالهایشان، تا زمان مربیگری ادامه پیدا کرد. میراث او به عنوان یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ، ماندگار است. با یک افسانه واقعی وداع می کنیم."

دلمان برایش تنگ می شود

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان خود را در غم از دست دادن بکن باوئر شریک دانست و اعلام کرد که وی یکی از بزرگترین فوتبالیست های تاریخ آلمان بوده و برای بسیاری "امپراطور" لقب گرفته است، چرا که "او الهام بخش شور و اشتیاق در فوتبال آلمان برای نسل های متعدد بوده است." وی ادامه داد که: "دلمان برای او تنگ خواهد شد. همه فکرمان پیش خانواده و دوستانش است."

مقتدر با وقار

در بیانیه اتحادیه فوتبال اروپا (یوفا) هم اینچنین آمده است: "فرانتس بکن باوئر، یکی از بزرگترین پسران فوتبال اروپا، در 78 سالگی درگذشت. " قیصر " فوتبالیستی فوق العاده، مربی موفق و صاحب نظری مردمی بود که فوتبال آلمان را متفاوت از هر فرد دیگری شکل داد."

بوندسلیگا هم بکن باوئر را "نمادی واقعی در گذشته، حال و همیشه"، لقب داده است. بیانیه لیگ برتر انگلیس او را "مقتدر در عین وقار" خطاب کرده است، "مردی که برای همیشه به خاطر خواهد ماند."

بزرگترین شخصیت فوتبال آلمان

رودی فولر، قهرمان جام جهانی 1990 به عنوان بازیکن و مدیر فعلی تیم ملی آلمان گفت: "این یکی از افتخارات بزرگ زندگی ام بوده که فرانتس بکن باوئر را می شناختم و تجربه بودن در کنارش را داشتم. بودن در کنار او در تیم ملی آلمان، به فتح جام جهانی در سال 1990 در رم ختم شد، نتیجه ای که بدون مربیگری فوق العاده وی، امکان پذیر نبود. فوتبال آلمان بزرگترین شخصیت خود را از دست داد و من یک دوست را از دست دادم."

تاریک تر، ساکت تر و سست تر

اما بیانیه باشگاه بایرن مونیخ، متفاوت از بقیه بود: "ناگهان دنیای فوتبال دیگر آنگونه نیست که قبلا بود؛ تاریک تر، ساکت تر و سست تر. رکورددار قهرمانی در آلمان، سوگوار از دست دادن فرانتس بکن باوئر است، "قیصر" بی بدیل که اگر نبود، بایرن هرگز باشگاهی که اکنون هست، نبود. روحت شاد، قیصر."

گری لینه کر نوشت: "خیلی متاسفم که خبر درگذشت فرانتس بکن باوئر را شنیدم. "قیصر" کاملترین فوتبالیستی بود که با ظرافت و افسون به همه افتخارات دست یافت."

پیتر شیلتون ، دروازه بان اسبق تیم ملی انگلیس هم اینگونه واکنش نشان داد: "با اندوه فراوان مطلع شدم بکن باوئر بزرگ از دنیا رفته است. او بازیکن فوق العاده ای بود که به بالاترین سطح جهانی رسید. در آرامش بخواب ، اسطوره."

هدیه ای برای همه

اولی هوینس ، هم تیمی اسبق و رئیس افتخاری بایرن اظهار داشت: "فرانتس بکن باوئر بزرگترین چهره ای بود که باشگاه بایرن داشته است. به عنوان بازیکن، مربی، رئیس و یک مرد، فراموش نشدنی است. هیچ کس با او برابری نخواهد کرد. مردم خواهند گفت که در دوران او، فوتبال واقعی را تماشا کرده اند. او دوست من بود، یک همراه منحصر به فرد و هدیه ای برای همه ما. فرانتس عزیز، آسوده بخواب."

بزرگترین نماد فوتبال آلمان

کارل هاینتس رومنیگه ، مدیر اجرایی ارشد سابق باشگاه و هم تیمی او می گوید: "عمیقا شوکه شده ام. فرانتس بکن باوئر تاریخ فوتبال آلمان را دوباره نوشت و آخرین نشانی را بر آن به جای گذاشت. او کاپیتان من در بایرن مونیخ، مربی ام در تیم ملی و رئیس ما در بایرن مونیخ بود. در همه این پست ها، نه تنها موفق بود، بلکه منحصر به فرد عمل کرد. به عنوان یک فرد، با احترامی که به همه می گذاشت، بقیه را تحت تاثیر قرار می داد، چرا که همه از نظر او برابر بودند. فوتبال آلمان بزرگترین نماد خود را از دست داد. بیش از آنکه فکرش را بکنید دلتنگش خواهیم شد. بابت همه چیز ممنونیم، فرانتس عزیز."

تا همیشه قدردان او

هربرت هاینر، رئیس باشگاه بایرن مونیخ بیان داشت: "هیچ کلمه ای نمی تواند بزرگی غم و اندوه ما را نشان دهد و اینکه رفتن او چه شکافی به جای گذاشته است. به عنوان یک بازیکن، او خستگی ناپذیری، ظرافت و جادو را وارد زمین فوتبال کرد. او همه را افسون می کرد. حتی پس از دوران فوتبالش، تاثیری ماندگار بر بایرن و فوتبال گذاشت که میراث او را نمی توان با عناوین، اندازه گیری کرد. خانواده بایرن تا همیشه قدردان اوست و من شخصا به دلیل از دست دادن او، سوگوارم."

لوتار ماتئوس ، کاپیتان تیم ملی آلمان در جام جهانی 1990 گفت: "شوک عمیقی بود، حتی با اینکه می دانستم اوضاع فرانتس خوب نیست. مرگ او برای فوتبال و کل آلمان یک ضایعه بزرگ است. او یکی از بزرگترین بازیکنان و مربیان فوتبال و همچنین مردی فراموش نشدنی در خارج از زمین فوتبال بود."

افتخاری بزرگ

دیدیه دشان ، تنها بازمانده جمع سه نفره کسانی که به عنوان بازیکن و مربی قهرمان جام جهانی شده اند، گفت: "با اندوهی بسیار متوجه درگذشت فرانتس بکن باوئر شدم. مرگ او تنها چند روز پس از درگذشت زاگالو رخ داد. بودن در جمع سه نفره آنها برای من افتخار بزرگی است. غم من امروز به اندازه خوشحالی بودن در کنار این دو مرد بزرگ است. او فردی به شدت قابل احترام بود که استانداردهای فوتبال را به بالاترین حد خود رساند. در این لحظات اندوهناک، تمام حمایت خود را نثار خانواده، دوستان و همه کسانی می کنم که همچون من او را تحسین می کنند."

باشگاه های دورتموند، منچستریونایتد، رئال مادرید، بارسلونا، اینترمیلان و بسیاری از نهادها، افراد و باشگاه های دیگر نیز پیام تسلیت صادر کرده اند.

*سید محمد طاهر شاهین