حلال مشکلات " عمل و اقدام" است ، نه حرف و شعار و وعده

همان پاشنه قبلی

در حالی که انتظار می رفت پس از تغییراتی که در سطح بالاترین مدیر اجرایی ورزش صورت گرفت و همچنین کارنامه ای که ورزش ایران در بازی های آسیایی ( هانگژو) به دست آورد و بالاخره ناکامی تیم ملی فوتبال در جام ملت های آسیا، اتفاقات تازه ای چهره بندد و تحولاتی - هم در سطح آدم ها و مدیران و هم از حیث روش ها و شیوه ها و برنامه ها - رخ دهد اما عملا تاکنون هیچ تغییر ملموس و تاثیرگذاری در کاروبار ورزش ایران رخ نداده و درِ ورزش کماکان بر همان پاشنه قبلی می چرخد.

از تحول چه خبر؟!

این در حالی است که هم موقعی که وزیر جدید ورزش به مجلس معرفی شد وهم وقتی کار خود را آغاز کرد ، از تحول در ورزش در راستای سیاست های تحولی دولت سخن گفت . در ضمن بعد از پایان بازی های آسیایی و کسب رتبه هفتم در جدول رده بندی مدال ها، از سوی مسئولان بلندپایه ورزش - چه در وزارت و چه در کمیته ملی المپیک - به کرات لزوم انجام اقدامات اساسی و تشکیل اتاق های فکر برای تحلیل دقیق و سنجش علمی این بازی ها مطرح شد وبالاخره بعد از پایان مسابقات فوتبال جام ملت های آسیا و زمانی که بهترین فرصت برای کسب عنوان قهرمانی - آن هم پس از 46 سال –مفت و مسلم از دست رفت، از سوی کارشناسان ( و البته مسئولان ، کمتر!) حرف هایی درباره ضرورت ایجاد تحول در فوتبال به میان آمد و... اما تاکنون اتفاقی نیفتاده و گویی این بار نیز همه چیز در مرحله حرف بی عمل و وعده بدون تحقق و اقدام ، باقی خواهد ماند.

عمل برخلاف حرف !

خوشبختانه خیلی از حرف هایی که مسئولان ورزش می زنند ، درست است و نشان می دهد که آنها مسائل و مشکلات را می شناسند و حتی راه حل ها را می دانند اما مشکل از آنجا شروع می شود که آنها به بسیاری از دانسته های خود عمل نمی کنند، سهل است که برخلاف آن هم عمل می کنند. در حالی که همه می دانیم آنچه که حلال مشکلات است، موانع را از سر راه برمی دارد و شرایط را برای حرکت روان آماده می سازد ، " عمل و اقدام" است ، نه حرف و شعار و وعده.

به اصول عمل نمی شود

بازهم تاکید می کنیم که ورزش ایران از لحاظ ساختاری با مشکلات عدیده ای درگیر و دست به گریبان است و این علاوه بر مشکلات روزمره و ظاهری و روبنایی است. بسیاری از اصول در این ورزش رعایت نمی شود و از خیلی از استانداردهای مشهور و ثابت شده در ساختارهای نرمال و پیشرفته ، بی بهره ایم. این در حالی است که به گواه واقعیات ، ورزش ما برای پیشرفت و بهتر و قوی تر شدن، از حیث مادی وغیرمادی از داشته های خوب و غنی برخوردار است و از دیگر سو ، جوانان ورزشکار ما در رشته های مختلف گاه و بیگاه ابراز وجود می کنند و استعداد و انگیزه و هنر فراوان و نهفته خود را آشکار کرده و به رخ غریبه و آشنا می کشند.

مشتی از خروار

در همین بازی های آسیایی هانگژو درخشش جوانان ایرانی را در رشته هایی مثل ژیمناستیک، پینگ پنگ و... همه دیدیم . تقریبا در کمتر رشته ای از رشته های ورزشی است که جوانان این آب و خاک استعداد و هنر خود را آشکار نکرده باشند ، از کشتی بگیرید که گفته اند - و درست هم گفته اند - در خون جوانان این سرزمین است و ورزش اول کشور به حساب می آید تا رشته های رزمی و فوتبال و والیبال و پینگ پنگ و ژیمناستیک. در همین روزهای اخیر اخبار خوشی از دوومیدانی - به ویژه در بخش بانوان - منتشر شد. همچنین اتفاقات امیدوارکننده ای برای ورزشکاران جوان ایرانی در رقابت های شنای قهرمانی ( سنین پایه و جوان آسیا ) رخ داد ، از جمله قهرمانی سامیار عبدلی در 50 متر آزاد بالای 18 سال . یک هفته قبل از آن هم توپچی های ساحلی باز خوش درخشیدند و بر سکوی سوم جهان قرار گرفتند و... اینها همانطور که گفتیم فقط مشتی است از خروار و نمونه هایی که اخیرا اتفاق افتاده، وگرنه همانطور که بالاتر گفته شد از این نمونه ها در ورزش ما فراوان رخ داده است .

سرمایه قوی، مدیریت ضعیف

عصاره این موفقیت ها پیامی است که ورزشکاران برومند و مستعد ایرانی می دهند. پیام این است که دارایی های ورزش ایران - به ویژه از حیث نیروی انسانی و جوانان توانمند - بسیار قابل توجه و امیدوارکننده است اما ساختار فعلی ورزش و روش های مدیریتی موجود و حاکم ، ناتوان تر و ناکارآمدتر از آن است که بتواند از این داشته ها و سرمایه های غنی به درستی و در جهت پیشرفت و قوی شدن ورزش کشورمان استفاده کند. متاسفانه خیلی وقت ها عکس آن هم اتفاق افتاده است! یعنی هم ساختار و هم رعایت نکردن ابتدایی ترین استانداردهای مدیریتی و اجرایی موجب شده نه تنها از آنچه داریم یا در ورزش کسب می کنیم به درستی و بهینه و در جای خود استفاده کنیم ، بلکه آن را هدر هم می دهیم و نفله می کنیم.

آب رفته به جوی باز نمی گردد

نمونه تازه و داغی که تقریبا همه اهالی ورزش از آن مطلع - و البته متاسف - شدند ، مورد خانم فصیحی در دوومیدانی بود که با اینکه با تلاش و زحمات خود مجوز ورودی رقابت های جهانی را کسب کرده بود اما ندانم کاری ها وغفلت ها و سهل انگاری های صورت گرفته موجب شد زمانی برای اعزام و شرکت ایشان در رقابت ها اقدام شود که دیر شده بود. شنیدیم که با خاطیان این ماجرا برخورد و حتی حکم به برکناری بعضی از آنها داده شده است . این کار لازمی بود، البته به شرط اینکه ( چنانکه در این کشور مد و روال شده است) پست بهتر و چرب و نرم تری به آنها واگذار نشود ! اما این تنبیهات و توبیخ ها، نمی تواند آب رفته را به جوی بازگرداند و شرکت در مسابقات جهانی را برای دونده مستعد و با انگیزه ما احیا کند.

عدم رعایت اصول ابتدایی

بالاتر گفتیم که از این نمونه ها در ورزش کم سراغ نداریم ، نمونه هایی که به ما می گوید بعضی از روش های غلط و ضعف هایی که در ساختار ورزش ما وجود دارد، موجب می شود نه تنها از داشته های خدادادی و سرمایه های ذاتی و افتخارات به دست آمده، درست و بهینه استفاده نکنیم ، بلکه بدتر ، از آنها یا اصلا بهره نمی بریم یا غلط و علیه خودمان استفاده می کنیم . داستان تیم استقلال و محروم شدن آن از رقابت های باشگاهی آسیا - که باز به دلیل اشکالات داخلی بود – را همه می دانیم و بارها ما و دیگران گفته و نوشته ایم که روش های خود را اصلاح کنید، ورزش و ورزشکاران و اهالی ورزش را دریابید و شان و حرمت آنها را حفظ کنید. مدیریت ورزش ما به جای این کار و استفاده بهینه از داشته ها و سرمایه ها، یا به خاطر ساختار ضعیف ، یا عدم رعایت اصول ابتدایی و یا اعمال شیوه های غلط ، بارها با دست خود، ورزش و تیم های ورزشی و ورزشکاران را از حضور در میادینی که حق شان است و موجب پیشرفت و ارتقای جایگاه کیفی و فنی آنها می شود، محروم کرده و همانقدر که دل بدخواهان این ملک و ملت را شاد کرده ، به مراتب و چند برابر ، دل دوستداران ورزش را سوزانده است .

چه کسی را دست انداخته اید؟

سوال می کنیم مگر بعد از بازی های آسیایی جلساتی تشکیل نشد که یکی از خروجی های آن تقسیم سه یا چهارگانه رشته های ورزشی شرکت کننده در آن بازی ها از نظر عملکرد و کارنامه بود؟‌ می پرسیم ( با اینکه می دانیم هیچ به اصطلاح مسئول و مدیری پاسخ نخواهد داد) که نتیجه آن تقسیم بندی و ارزشگذاری چه بود؟ کدام مدیر و فدراسیون موفق ، تشویق و کدام مدیر رفوزه و فدراسیون ناموفق توبیخ و برکنار شد؟! منظورتان از آن تفسیم بندی و ارزشیابی و رسانه ای کردن آن چه بود؟ مردم را سر کار گذاشته اید؟ خودتان را دست انداخته اید؟ چرا عمر و سرمایه جامعه ورزش را به بازی گرفته اید؟ چرا زمان و فرصت ها را با حرف مفت زدن و شعارهای تکراری را تکرار کردن، هدر می دهید؟ چرا متوجه نیستید که حتی خیلی از کشورهای ضعیف و عقب مانده در ورزش هم به کارهای اساسی و علمی روی آورده اند و اگر دیر بجنبید ، جایگاه فعلی را هم از دست خواهیم داد ؟

هنوز هم محترم و بزرگ نزد حریفان

فعلا آنچه ورزش - چه به عنوان سرمایه و چه به نام افتخار - در اختیار دارد، بیش از آنکه محصول برنامه ریزی و آینده نگری و روش های کارآمد در مدیریت و اجرا باشد ، حاصل همان داشته های ذاتی و انگیزه و غیرت شخصی است و این سرمایه کمی نیست. در شماره پیش در همین صفحه نوشتیم که علی رغم معامله غلطی که با فوتبال داریم و بلاهایی که از چپ و راست به دست خود بر سر آن نازل می کنیم، باز این فوتبال در خلال شکست ها و ناکامی ها، فریاد می زند که هنوز نزد رقیبان محترم است، هنوز حریفی بزرگ و مردافکن برای قدرت های فوتبال آسیا به حساب می آید، هنوز جزو چهار تیم اول آسیاست، هنوز توان آن را دارد که حتی مدعی قهرمانی در قاره بزرگ باشد اما بر سر این فوتبال بلا نازل شده است و فرصت طلبی و منفعت طلبی و سوءتدبیر و مداخله های غیر فوتبالی و سیاسی کاری ، تن آن را رنجور و روح و روانش را بیمار ساخته است.

مدیریت یعنی عمل ، نه فقط حرف!

فوتبال مثال و نمونه خوبی است که به ما به روشنی ثابت می کند این ورزش غنی و توانمند است ، بدون اینکه برای آن کاری اساسی و اقدامی کارساز انجام شده باشد. اگر این فوتبال و این ورزش درست مدیریت شده و دست مداخله گران و فرصت طلبان و شارلاتان های منفعت طلب کوتاه شود ، بی برو برگرد با سرعتی بیشتر در مسبر پیشرفت حرکت خواهد کرد و جایگاه خود را ارتقا خواهد داد. مدیریت هم بیش از حرف زدن و شعار دادن ، عمل و اقدام و کار و ابتکار است ، چیزی که کمتر در ورزش ما دیده می شود ...

* سیدمحمدسعید مدنی