قسمت 70؛ رقابت 36 تیم در یک جدول!
نسخه 2025-2024لیگ قهرمانان اروپا، با شکلی کاملا جدید برگزار خواهد شد. توضیح می دهیم که چه قسمت هایی تغییر می کند، چه قسمت هایی ثابت می ماند و چه تاثیری روی هواداران و سایر رقابتهای باشگاهی اروپا خواهد داشت.
دلیلی وجود دارد که فوتبال اروپا یکی از موفق ترین و محبوب ترین ورزش های دنیا محسوب می شود و هرگز متوقف و ساکن باقی نمی ماند. از زمانی که این رقابت سالانه با نام جام قهرمانی باشگاه های اروپا در سال 1955 کلید خورد، یوفا همواره آن را متحول ساخته و با شیوه روز فوتبال سازگار کرده است تا بتواند همگام با تغییرات بزرگتر احتمالی در این ورزش، قدم بردارد و رو به جلو حرکت کند.
یوفا برای اطمینان از اینکه نسخه جدید لیگ قهرمانان بهترین انتخاب برای باشگاه ها، بازیکنان و هواداران به حساب می آید، مشورت های گسترده ای با سهامداران در جامعه فوتبال اروپایی انجام داده است. نسخه نهایی، نحوه حضور باشگاه ها و تقویم مسابقات در تاریخ 10 می 2022 به تصویب کامل رسید. این در حالی بود که پیش از آن در تاریخ 19 آوریل 2021، اجرای یک سیستم رقابتی جدید تصویب شده بود.
الکساندر چفرین، رئیس یوفا می گوید: "یوفا به وضوح نشان داده که کاملا متعهد به احترام گذاشتن به اصول ورزش و دفاع از قواعد کلیدی رقابتهای آزاد است. در این شرایط رقابتهای مقدماتی بر اساس روح ورزش و کاملا مطابق با اتحاد و انسجام مثال زدنی در مدل ورزشی اروپا برگزار خواهد شد. خیلی خوشحالم که این یک تصمیم یکپارچه و یکدل از جانب کمیته اجرایی یوفا بوده است و اتحادیه باشگاه های اروپا، لیگ های اروپایی و اتحادیه های ملی همگی با طرح پیشنهاد اولیه موافقت کردند. این اثباتی دیگر بر اتحاد در فوتبال اروپاست."
چه تغییراتی در راه است؟
تغییر اساسی در اصلاحات انجام شده توسط کمیته اجرایی یوفا، خداحافظی با مرحله گروهی فعلی این مسابقات است. در حال حاضر در مرحله گروهی، 32 تیم به هشت گروه چهار تیمی تقسیم می شوند. از دوره 2025-2024، 36 تیم در "مرحله لیگی" لیگ قهرمانان (مرحله گروهی سابق) شرکت خواهند کرد. در این شرایط چهار تیم دیگر شانس رقابت با بهترین باشگاه های اروپا را خواهند داشت. این 36 باشگاه در یک رقابت لیگی حضور خواهند یافت که همه آنها در یک جدول در نظر گرفته خواهند شد.
در شکل جدید این رقابتها، تیم ها هشت بازی در مرحله لیگی انجام خواهند داد. دیگر قرار نیست با سه حریف به صورت رفت و برگشت بازی کنند. در عوض مقابل هشت تیم مختلف به میدان خواهند رفت که نیمی از این بازیها در خانه و نیمی دیگر در خارج از خانه برگزار خواهد شد. برای اینکه هشت رقیب مختلف هر تیم مشخص شود، در ابتدا تیم ها در چهار رده مختلف، تقسیم خواهند شد (سیدبندی می شوند). هر تیم می بایست با دو تیم از هر کدام از این رده ها بازی کند. یک بازی مقابل یک تیم هر رده در خانه و بازی دیگر مقابل تیم دیگر آن رده، در خارج از خانه برگزار خواهد شد.
این باعث می شود که باشگاه ها خود را مقابل محدوده گسترده تری از رقبا محک بزنند و هواداران هم بیش از پیش مصاف تیم های بزرگ را نظاره کنند. همچنین رقابتهای بیشتری برای هر باشگاه در نظر گرفته خواهد شد.
چهار تیم اضافه چطور تعیین می شوند؟
حضور در لیگ قهرمانان اروپا برای همه تیم ها آزاد است و بستگی به جایگاه نهایی آنها در لیگ داخلی فصل گذشته و همچنین جایگاه اتحادیه فوتبال آن کشور در رده بندی اتحادیه ها و ضریب مربوطه دارد. اساس حضور تیم ها در رقابتهای فصل 2024-2025 مطابق فصل جاری خواهد بود و چهار سهمیه اضافی به صورت زیر تعیین می شود:
سهمیه اول: این موقعیت نصیب باشگاهی می شود که در لیگ داخلی خود مقام سوم را به دست آورد. آن لیگ می بایست در رده بندی اتحادیه ها در جایگاه پنجم قرار داشته باشد (به این شیوه صعود، "مسیر لیگ" گفته می شود).
سهمیه دوم: این جایگاه به یک قهرمان لیگ خواهد رسید. در این مسیر تعداد باشگاه های صعود کننده از مسیر قهرمانی، از چهار تیم به پنج تیم افزایش خواهد یافت و این تیم ها چهار مرحله مقدماتی را پشت سر خواهند گذاشت.
سهمیه های سوم و چهارم: این سهمیه ها به اتحادیه هایی داده خواهد شد که بهترین عملکرد و امتیاز کلی ممکن را در فصل گذشته رقابتها به دست آورده باشند (به عبارت دیگر ضریب باشگاهی هر اتحادیه در فصل گذشته، برابر است با امتیاز جمع آوری شده توسط باشگاه های یک اتحادیه تقسیم بر تعداد تیم های حاضر از آن اتحادیه در رقابتهای اروپایی). این اتحادیه ها یک سهمیه خودکار در مرحله لیگی خواهند داشت و تیمی که بهترین عملکرد را پس از سایر تیم های صعود کننده به لیگ قهرمانان از آن اتحادیه داشته باشد، به جمع حاضران اضافه خواهد شد (برای فصل آینده این دو سهمیه به ایتالیا و آلمان رسیده که هر یک پنج تیم را در لیگ قهرمانان خواهند داشت).
مرحله حذفی چه می شود؟
نتیجه هر دیدار، رده بندی نهایی را در لیگ جدید تعیین خواهد کرد. در این حالت، سه امتیاز برای هر برد و یک امتیاز برای تساوی لحاظ خواهد شد.
هشت تیم اول لیگ به صورت خودکار راهی مرحله یک شانزدهم خواهند شد. تیم های نهم تا بیست و چهارم در دو دیدار رفت و برگشت پلی آف حضور خواهند یافت تا تکلیف هشت تیم بعدی صعود کننده مشخص شود. تیم های بیست و پنجم به بعد حذف خواهند شد و شانسی برای حضور در لیگ اروپا نخواهند داشت.
شیوه جدید با رده بندی کردن همه تیم ها در یک جدول بدان معنی است که مسیر طولانی تر و بازیهای بیشتری برای رسیدن به فینال مسابقات طی خواهد شد.
در مرحله حذفی، تیم های نهم تا شانزدهم در بازیهای پلی آف به مصاف تیم های هفدهم تا بیست و چهارم خواهند رفت و بازیهای برگشت آنها در خانه انجام خواهد شد. تیم های صعود کننده از مرحله پلی آف هر یک به مصاف یکی از هشت تیم نخست صعود کرده به مرحله یک شانزدهم خواهند رفت.
به منظور تقویت هم افزایی بین مرحله لیگی و مرحله حذفی لیگ قهرمانان و حفظ حس رقابت در مرحله لیگی، انتخاب تیم های مقابل در مرحله حذفی ارتباط بسیاری با نحوه عملکرد و جایگاه آنها در مرحله لیگی دارد و بدین صورت مسیر صعود به فینال رقابتها تا حدودی بر اساس همین عملکرد قابل تعیین خواهد بود.
رقابتها از مرحله یک شانزدهم به بعد مطابق با مرحله حذفی فعلی برگزار خواهد شد و فینال رقابتها در یک ورزشگاه از پیش تعیین شده به نمایش در می آید.
همه بازیها تا قبل از فینال، همچنان در وسط هفته برگزار خواهد شد و جایگاه لیگ های داخلی در این بین ، مهم در نظر گرفته می شود. فینال هم همچون گذشته در یک روز شنبه برگزار می شود.
لیگ اروپا و لیگ کنفرانس هم تغییر می کنند؟
بله. شکل برگزاری مشابهی برای لیگ اروپا در نظر گرفته شده و هشت بازی با هشت رقیب متفاوت در مرحله لیگی انجام می شود. لیگ کنفرانس اروپا که از فصل آینده ، " لیگ کنفرانس یوفا " نام خواهد داشت، شش بازی و شش حریف مختلف را در مرحله لیگی برنامه ریزی کرده است. هر دوی این رقابتها هم 36 تیم را در مرحله لیگی خواهند داشت.
تقویم برگزاری مسابقات
بازیهای مرحله اصلی لیگ قهرمانان و لیگ اروپا بین سپتامبر و ژانویه برگزار خواهد شد و مسابقات لیگ کنفرانس بین سپتامبر و دسامبر انجام می شود. هر کدام از این سه رقابت اروپایی، یک هفته منحصر به فرد و فوق العاده در تقویم مسابقات خود خواهند داشت که دو رقابت دیگر در آن هفته برگزار نخواهد شد.
در هفته های استاندارد برگزاری رقابتها، بازیهای لیگ قهرمانان در روزهای سه شنبه و چهارشنبه انجام می شود و مسابقات لیگ اروپا و لیگ کنفرانس در روزهای پنجشنبه برگزار می شود. در هفته برگزاری منحصر به فرد لیگ قهرمانان، بازیها در روزهای سه شنبه، چهارشنبه و پنجشنبه انجام خواهد شد. در هفته فوق العاده لیگ اروپا، بازیها روزهای چهارشنبه و پنجشنبه برگزار می شود و در هفته منحصر به فرد لیگ کنفرانس، روز پنجشنبه شاهد برگزاری مسابقات خواهیم بود. هفته پایانی مرحله لیگی همه این رقابتها به صورت همزمان برگزار خواهد شد.
چه دستاوردی برای هواداران دارد؟
در شکل جدید برگزاری لیگ قهرمانان اروپا، تیم های بیشتری در مسابقات حضور خواهند داشت و این باعث می شود که هواداران نه تنها مسابقات بیشتری را تماشا کنند، بلکه این بازیهای بزرگ ، بیشتر و سریعتر رخ خواهد داد.
همچنین در شیوه جدید، تعادل رقابتی بهتری بین همه تیم ها برقرار خواهد شد. همه تیم ها این شانس را خواهند داشت که با رقبایی از یک سطح رقابتی در این مسابقات به میدان بروند.
علاوه بر همه اینها، هر مسابقه ، مهم خواهد بود. شکل جدید برگزاری به صورتی است که هر بازی می تواند جایگاه یک تیم را در رده بندی کلی تغییر دهد و این شرایط تا روز پایانی و آخرین مسابقه برقرار خواهد بود. بردن یا باختن در دیدار پایانی مرحله لیگی می تواند به معنی صعود مستقیم به مرحله حذفی، حضور در بازیهای پلی آف یا حذف از مسابقات باشد.
چه دستاوردی برای فوتبال اروپا دارد؟
تغییرات اعمال شده می تواند آینده مثبتی را برای فوتبال اروپا در همه سطوح تضمین کند و نیازهای همه سهامداران اروپایی را برآورده سازد. با تایید این موضوع که همه به برگزاری مسابقات آزاد در این قاره پایبند هستند، هدف معمول این است که ثبات و پایداری در لیگ های داخلی را هم بیش از پیش شاهد باشند. در این موقعیت با حضور تیم های بیشتر، مربیان و بازیکنان بیشتری در مسابقات درجه اول اروپا شرکت خواهند کرد.
همچنین یوفا تعهد دوباره خود در زمینه مسائل مالی را برای همه فوتبال اروپا ابراز می دارد. بنابراین سعی خواهد شد که انسجام و اتحادی برای باشگاه های غایب در مسابقات اروپایی نیز در نظر گرفته شود و اساس سرمایه گذاری و برنامه ریزی در فوتبال این قاره را با در نظر گرفتن همه باشگاه های فعال در آن، پایه ریزی کنند.
ایتالیا و آلمان با 5 سهمیه
همانطور که عنوان شد، از مجموع 4 سهمیه جدید برای فصل آینده لیگ قهرمانان، دو سهمیه به عملکرد تیم های لیگ های مختلف حاضر در رقابتهای اروپایی و ضریب آن لیگ ها در رده بندی یوفا اهدا خواهد شد. با این شرایط و به صورت قطعی برای فصل بعد، ایتالیا و آلمان که پیش از این چهار سهمیه داشتند، هر یک با پنج تیم در مرحله لیگی این رقابت ها حضور پیدا خواهند کرد. در واقع این دو سهمیه به اتحادیه هایی داده می شود که مجموع عملکرد تیم هایشان در همه رقابتهای اروپایی فصل قبلی، بهترین باشد.
ضریب باشگاهی اتحادیه ها در فصل 2023-2024 تا اینجای فصل، به قرار زیر است:
1-ایتالیا: 139 امتیاز/ هفت باشگاه/ میانگین 857/19 امتیاز
2-آلمان: 5/130 امتیاز/ هفت باشگاه/ میانگین 642/18 امتیاز
3-انگلستان: 139 امتیاز/ هشت باشگاه/ میانگین 375/17 امتیاز
4-فرانسه: 5/97 امتیاز/ شش باشگاه/ میانگین 25/16 امتیاز
5-اسپانیا: 5/123 امتیاز/ هشت باشگاه/ میانگین 437/15 امتیاز
6-بلژیک: 71 امتیاز/ پنج باشگاه/ میانگین 2/14 امتیاز
7-چک: 54 امتیاز/ چهار باشگاه/ میانگین 5/13 امتیاز
با توجه به رده بندی فعلی و اینکه انگلستان رده سومی حتی با قهرمانی استون ویلا در لیگ کنفرانس، باز هم نمی تواند جایگاه بالاتری را به دست آورد، سهمیه های اضافی به ایتالیا و آلمان داده خواهد شد. از آلمان، دورتموند و از ایتالیا، (فعلا) رم به این مسابقات راه خواهند یافت (در حالی که در بوندسلیگا حضور دورتموند در میان پنج تیم اول قطعی است و تیم های دیگر به هیچ وجه به این جمع اضافه نخواهند شد، در ایتالیا اوضاع متفاوت است و با وجود حضور رم در رده پنجم، چند تیم دیگر شانس قرار گرفتن در این سکو را تا پایان لیگ خواهند داشت).
این برای اولین بار نیست که فوتبال آلمان، پنج سهمیه در لیگ قهرمانان خواهد داشت. قهرمانی آینتراخت فرانکفورت در لیگ اروپا در فصل 2021-2022 به معنی حضور پنج باشگاه از بوندسلیگا در فصل 2022-2023 بود.
به علاوه اگر دورتموند به عنوان تیم پنجم لیگ آلمان، قهرمان لیگ قهرمانان این فصل شود، سهمیه آلمان به شش تیم افزایش خواهد یافت. در آن صورت دورتموند به عنوان قهرمان به مسابقات فصل بعد می رود، چهار تیم اول بوندسلیگا به صورت عادی صعود خواهند کرد و بهترین تیم بعدی (تیم ششم لیگ) به عنوان سهمیه پنجم راهی مسابقات خواهد شد اما اگر دورتموند قهرمان لیگ قهرمانان شود و در جمع چهار تیم اول بوندسلیگا قرار گیرد، سهمیه قهرمانی آنها به کشور دیگری منتقل خواهد شد.
سهمیه اضافی بعدی به تیم رده سوم از لیگ پنجم یوفا خواهد رسید که در حال حاضر این سهمیه از آن فرانسه شده است. سهمیه اضافی آخر هم به تیمی داده خواهد شد که قهرمان لیگ خود شده و پس از حضور در مرحله مقدماتی به همراه چهار باشگاه دیگر بتواند جواز صعود به مرحله لیگی را به دست آورد (به این نحوه صعود به لیگ قهرمانان، "مسیر قهرمانی" گفته می شود).
36 جایگاه لیگ قهرمانان فصل 2024-2025 به شرح زیر توزیع می شود:
قهرمان لیگ قهرمانان اروپا 2023-2024 (یک سهمیه)
قهرمان لیگ اروپا 2023-2024 (یک سهمیه)
انگلستان (4 سهمیه)
اسپانیا (4 سهمیه)
آلمان (4 سهمیه)
ایتالیا (4 سهمیه)
فرانسه (4 سهمیه)
هلند (2 سهمیه)
پرتغال (یک سهمیه)
بلژیک (یک سهمیه)
اسکاتلند (یک سهمیه)
اتریش (یک سهمیه)
عملکرد کلی اتحادیه ها در فصل 2023-2024 لیگ قهرمانان (2 سهمیه)
مرحله مقدماتی – مسیر قهرمانی (5 سهمیه)
مرحله مقدماتی – مسیر لیگ (یک سهمیه)
آغاز و پایان
فصل 2024-2025 لیگ قهرمانان اروپا، هفتادمین فصل برگزاری این مسابقات و سی و سومین دوره پس از تغییر نام به " لیگ قهرمانان " است. این رقابتها از 9 جولای 2024 آغاز شده و در روز شنبه 31 می 2025 به پایان خواهد رسید.
فینال در آلیانتس آرنا
فینال این مسابقات در ورزشگاه خانگی بایرن مونیخ برگزار خواهد شد. این برای اولین بار از سال 2012 است که مونیخ میزبان فینال این رقابت ها خواهد بود. ورزشگاه آلیانتس آرنا در 30 آوریل 2005 در ورنر هایزنبرگ آلی به پایان رسید. در یورو 2020 میزبان چهار بازی بود و از آنجا که میزبانی یورو 2024 را هم برعهده خواهد داشت، اولین ورزشگاهی خواهد بود که دو قهرمانی پیاپی اروپا را میزبانی کرده است. گنجایش این ورزشگاه، 67 هزار نفر است.
قهرمان مسابقات چه به دست می آورد؟
جام فعلی لیگ قهرمانان اروپا 5/73 سانتیمتر ارتفاع و 5/7 کیلوگرم وزن دارد. علاوه بر این، تیم قهرمان این دوره، در صورت عدم راهیابی به رقابتها از طریق لیگ داخلی، به صورت خودکار در مسابقات سال 2025-2026 حضور خواهد یافت. همچنین در سوپر جام اروپا در فصل 2024-2025 مقابل قهرمان لیگ اروپا قرار خواهد گرفت.
*سید محمد طاهر شاهین