خوسانوف؛ پدیده یا درخشش آنی؟
کیهان ورزشی-
مصدومیتهای پیاپی ستارههای بزرگ منچسترسیتی در این فصل، کار پپ گواردیولا را بسیار دشوار کرده بود تا جایی که او طی چند هفته اخیر هر بار که به نشست خبری میرفت، تاکید میکرد که این باشگاه باید خریدهایی را در پنجره نقل و انتقالات زمستانی در ماه ژانویه انجام دهد. در همین راستا دپارتمان استعدادیابی و نقل و انتقالات سیتی از چند هفته قبل فعالیتش را در این زمینه آغاز کرد و چند گزینه متفاوت را برای تقویت خط دفاعی در نظر گرفته بود، اما در نهایت عبدالقدیر خوسانوف به اولین بازیکن ازبکستانی تبدیل شد که در لیگ برتر بازی خواهد کرد. او در لانس و تیم ملی ازبکستان در ترکیب سه دفاع وسط موفق بوده است. از این منظر به نظر میرسد سازگاری در منچسترسیتی دشوارتر باشد. گواردیولا در دو سال اخیر با ترکیب چهار دفاع بازی کرده است. با توجه به اینکه خود پپ با این انتقال موافقت کرد و مبلغ خوبی را خرج کرده است، تصور میشد که این بازیکن خیلی زود به ترکیب اصلی سیتی برسد و همین اتفاق هم افتاد و او مقابل چلسی به میدان رفت. پپ گواردیولا برای این بازی ریسک بزرگی کرده و عمر مارموش و عبدالقادر خوسانوف، دو خرید جدید را که پیش از این حتی یک دقیقه هم برای این تیم بازی نکرده بودند، در ترکیب اصلی قرار داد. این تصمیم باعث تعجب هواداران و رسانهها شد، بهخصوص در مورد خوسانوف که تنها ۲۰ سال دارد و در پست حساسی مانند دفاع وسط به کار گرفته شده است.
هنوز پنج دقیقه از بازی نگذشته بود که مشخص شد تصمیم بازی دادن به خوسانوف از ابتدا اشتباه بوده است، چرا که در دقیقه ۳ ارسال بلندی به سمت محوطه جریمه به طرف این بازیکن و نیکلاس جکسون رفت. خوسانوف ابتدا در دفع توپ ناکام ماند و سپس قصد داشت توپ را با ضربه سر به ادرسون بسپارد، اما اثرش آنقدر ضعیف و بیجان بود که باعث شد جکسون در محوطه جریمه و دور از مدافعان سیتی صاحب توپ شود، آن هم در موقعیتی که ادرسون از دروازه خارج شده بود و موقعیت مناسبی نداشت. جکسون تصمیم گرفت توپ را مقابل دروازه بفرستد و در آنجا نونی مادوئکه با یک اثر جزئی راحتترین کار را انجام داد و دروازه سیتی را باز کرد. وضعیت تنها یک دقیقه بعد برای خوسانوف بدتر شد. او پس از شروع مجدد سیتی از وسط زمین به توپ رسید و با پاس اشتباهش آن را به کول پالمر رساند و خودش مجبور شد با تکلی این بازیکن را سرنگون کند. همین اتفاق منجر به این شد که جان بروکس، داور بازی، پیش از دقیقه پنج دست به جیب ببرد و اولین کارت زرد را به خوسانوف بدهد. طبیعتا شرایط برای خوسانوف در اولین بازی آنطور که میخواست پیش نرفت و او مورد نقد رسانههای بی رحم انگلیسی قرار گرفت. با این حال پپ پس از بازی از وی حمایت کرد و گفت که حمایت کل تیم را پشت سر خود دارد. به هر حال شروع کار برای مدافع ازبکستانی فاجعه بار بوده است و باید دید که در ادامه گواردیولا باز هم به او اعتماد میکند یا خیر. بد نیست بدانید پپ این فصل ۸ زوج متفاوت را برای قلب خط دفاع امتحان کرده و از این حیث در رتبه ۵ لیگ برتر است. متداولترین زوج نیز زوج آکاجی- دیاز بوده که فقط ۵ بار موفق شدهاند بازی را از ابتدا آغاز کنند که آخرین آن، پیروزی ۳-۰ مقابل ناتینگهام فارست بود. از این نظر یعنی «تعداد بازیهای زوج اصلی دفاع وسط در کنار هم» فقط ولورهمپتون وضعیت بدتری در لیگ برتر داشته: ۳ بار.
مدافع ۲۰ ساله با ارزش ۱۲ میلیون یورو گران قیمتترین فوتبالیست ازبکستان به شمار میآید. خوسانوف در این فصل لیگ فرانسه برای لانس ۱۳ بازی انجام داده وعملکرد خوبی در خط دفاع داشته و غولهای اروپایی به دنبال وی هستند. به طور کلی خوسانوف نه آمار پاس خیلی بالایی دارد و نه حمل توپهای خیلی زیاد. از بین ۳ مدافع وسط لانس که بیشترین دقایق بازی را در فصل ۲۰۲۵-۲۰۲۴ داشتهاند، خوسانوف کمترین حمل توپ را داشته: ۱۰۰ در مقابل ۱۷۸ برای کوین دانسو و ۲۲۶ برای فاکوندو مِدینا! در لمس توپ نیز خوسانوف ضعیفترین عملکرد را بین این ۳ نفر داشته: بهطور میانگین ۶۴/۷ در ۹۰ دقیقه. میانگین پاس دانسو و مدینا نیز حداقل ۱۰ پاس بیشتر از خوسانوف بوده است!
باید یادمان باشد که خوسانوف در سیتی در دفاع ۴ نفرهشناورتری بازی خواهد کرد و در کل نیز سیتی سیستم مالکانه تری دارد. بهعلاوه خوسانوف اگرچه کمتر از مدینا و دانسو پاس داده، اما دقیقتر بوده: %۸۹ (سومین نفر در بین بازیکنان لانس) که %۹۱/۶ آن در نیمه خودی بوده. یعنی میتوان برای پاسکاری و بازیسازی از عقب، با خیال راحت بر بالهای خوسانوف سوار شد و بدون ترس از سقوط پرواز کرد!
بهعلاوه خوسانوف در آزمون چشمی نیز سربلند میشود و اگر بدون آمار و با چشم غیرمسلح، کلیپ بازیهای لانس را تماشا کنید، متوجه خونسردی او در کار با توپ میشوید. مربی لانس بیش از یک بار بر این ویژگیِ خوسانوف تأکید کرده و در دنیایِ امروز لیگ برتر که مبتنی بر پرسینگ شدید است، این ویژگی یک دارایی ارزشمند محسوب میشود! در واقع، در معیار قطع توپ و در بین مدافعان لیگ ۱ فرانسه، خوسانوف دومین مدافع لیگ است: ۲۶ قطع توپ. تنها کسی که از او برتر بوده، باتوبینیسکا، مدافع سنت اتی ین است که هم به خاطر ماهیت ضعیفتر تیمش تحت فشار بیشتری بوده (و طبیعتاً نیاز بیشتر به قطع توپ و اقدام دفاعی دارد) و هم ۳۴۰ دقیقه بیشتر بازی کرده است. تازه فقط ۳ اختلاف با مدافع ازبک دارد: ۲۹.
خوسانوف عاشق نبردهای فیزیکی و بازپسگیری توپ است، به این معنا که مُدام با مهاجمان حریف درگیر میشود، روی پای آنها میرود یا آنان را وادار به دور شدن از محوطه جریمه میکند. خوسانوف همچنین علاقهمند به استارتهای ناگهانی از دفاع برای فشار آوردن به مهاجمی است که پشت به دروازه بازی میکند. او به مهاجم میچسبد و اجازه نمیدهد بچرخد یا حتی توپ را قبل از رسیدن به او میزند. قدرت پیشبینی خوسانوف نیز یکی از ویژگیهای قابل ستایش اوست که در ترکیب با جنگندگی، اجازه قطع توپ را به وی میدهد یا باعث میشود پیش از اینکه حریف قدرت بدنی خود را دیکته کند، بر او مسلط شود. این قدرت پیشبینی هم روی توپهای زمینی است و هم هوایی. خوسانوف علیرغم تمایل زیاد به تکل زدن، در این فصل فقط ۲ کارت زرد دریافت کرده که نشان از قدرت او در تشخیص زمان تکل و اجرای مناسب آن دارد!
گواردیولا در حالی دست روی خوسانوف گذاشته که کمتر پیش آمده بازیکنی از ازبکستان به سوژهمهم نقل و انتقالاتی تیمهای بزرگ تبدیل شود، اما در دنیایی که مراکش را به جمع چهار تیم برتر جام جهانی میرساند، گرجستان را شگفتیساز یورو میکند و هر از گاهی تیمهای کم نام و نشان را سدی ایستاده مقابل غولهای مستطیل سبز نشان میدهد، نباید چندان عجیب باشد که فوتبال ازبکستان هم رشد کند و ستارهای جوان تحویل تیمهای باشگاهی در اروپا بدهد. لانس فقط میزبان درخشش چشمهای ریز و تیزبین مدافع ملیپوش ازبکستان بود و آنها خودشان هم میدانستند به زودی باید مقابل یکی از مشتریان بزرگ این پدیده آسیایی شاغل در لیگ فرانسه دست تسلیم را بالا بیاورند و در ازای رقم قابل توجهی عبدالقادر خوسانوف را به فروش برسانند.
او فوتبال را در تیم بنیادکار ازبکستان شروع کرد و اولین بازی ملیاش را هم در تورنمنت کافا انجام داد. مدافع ۱۸۶ سانتیمتری با مبلغی در حدود صد هزار یورو به لانس فرانسه پیوست و در ۱۹ سالگی بازی در سطح بالای فوتبال در اروپا را هم تجربه کرد. فصل گذشته برای او فرصت آزمون و خطا بود، اما در فصل جدید تبدیل به یکی از بازیکنان اصلی تیمش شده است. خوسانوف برای به نمایش گذاشتن قابلیتهای اصلی و در معرض داوری قرار دادن ویژگیهای منحصر به فردش هنوز به فرصتهای بیشتری احتیاج دارد، اما تا اینجا میدانیم مدافعی سمج، جنگنده، با دید باز نسبت به زمین و روحیه و توانایی اضافه شدن به کارهای هجومی است.
ظرفیت رشد و تبدیل شدن به یک مدافع بزرگ برای خوسانوف را در قیمتگذاری سیتی روی او (۴۰ میلیون یورو) میتوانیم بیابیم. همین علاقه وافر لیگ برتریها به خرید خوسانوف نشان از تواناییهای ثابت شده این بازیکن دارد. او در این فصل ۱۳ بار در لیگ فرانسه به میدان رفته و تا اینجای دوران حرفهای خودش پس از پشت سر گذاشتن دورانی طولانی و درخشان در ردههای مختلف سنی تیم ازبکستان، ۱۹ بازی ملی را هم انجام داده است.
اکنون خوسانوف با ۴۰ میلیون یورو به دومین بازیکن گران قیمت آسیایی در باشگاههای اروپایی تبدیل شده است. پیش از این بایرن مونیخ مبلغ ۵۰ میلیون یورو برای جذب کیم مین جائه به ناپولی پرداخت کرده بود و سون هیونگ مین هم در سال ۲۰۱۵ با ۳۰ میلیون یورو از بایرلورکوزن به تاتنهام پیوست که پس از انجام این انتقال به جایگاه سوم خواهد رفت. این مبلغ در حالی به لانس پرداخت شد که آنها برای به خدمت گرفتن این بازیکن تنها ۱۰۰ هزار یورو به باشگاه " انرجتیک بیجییو " در لیگ بلاروس پرداخت کرده بودند.
عرفان خماند