نظر دلال و رمال ، ارجح بر نظر هوادار و تماشاگر!

کیهان ورزشی- 

تماشاگر، سرمایه بی‌بدیل ورزش
ورزش در هر سطح و کلاسی مال مردم است و با حضور آنها رنگ و معنا پیدا می‌کند. ورزش - آن هم ورزش قهرمانی - بدون حضور و هیاهوی مردم و هیجان سکو‌ها و... حتی اگر بین بهترین تیم‌ها و ورزیده‌ترین ورزشکاران نیز برگزار شود، بی تعارف مفتش هم گران است. بدون اغراق بزرگترین حامی ورزش در هر کشوری، مردمی هستند که به عنوان " تماشاگر" سالن‌ها، ورزشگاه‌ها و سکو‌های مخصوص را پر می‌کنند.
طبیعی است هر جا که قدر این پشتوانه بزرگ و سرمایه بی بدیل را در عمل (نه حرف و شعار‌های آبکی) بدانیم، حرمت و جایگاه مردم را بیشتر رعایت کنیم و به انتظارات منطقی و توقعات به حق آنها بهتر پاسخ دهیم، نه تنها فضا سالم‌تر ومفرح‌تر خواهد شد و همه اهالی و اجزای آن از بودن در این محیط لذت می‌برند واحساس خوشایندی خواهند داشت، بلکه ورزش در مسیر پیشرفت و کسب افتخارات گام‌های بزرگ برخواهد داشت وبه کامیابی‌های شیرین دست خواهد یافت.

هویت فرهنگی و تاریخی ورزش ایران
خوشبختانه ورزش در کشور عزیز ما در ابعاد مختلف همگانی و قهرمانی و... از پایگاه مردمی برخوردار است و مرام ورزشکاری و خوی و خصلت پهلوانی جزو ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی به حساب می‌آید. این مسئله ریشه در تاریخ کهن این آب وخاک دارد که سخت با حماسه و حماسه سازان - که پهلوانان و یلان وطن دوست و باغیرت و شرف بوده‌اند – عجین شده است و... این البته بحث مفصل و جالبی است و خوشبختانه در این باره نوشته‌ها و آثار محققانه‌ای توسط دانشمندان بزرگ و اساتید و ادیبان صاحب نظر و قلم کشورمان به رشته تحریر درآمده و به یادگار مانده، هر چند متاسفانه نسل جوان و جامعه ورزش ما، با آنها - و درنتیجه هویت فرهنگی و تاریخی ورزش و پهلوانی ایران - بیگانه هستند. در این باره بخش‌های فرهنگی - از جمله رسانه‌ها و صداوسیما - سخت کوتاهی و اهمال کرده و می‌کنند و اصولا رسالت و وظیفه‌ای برای خود قائل نیستند! در این باره سخن و درددل بیش از اینهاست که اگر عمری باقی باشد، روزی به سهم خود به آن خواهیم پرداخت.

اصلی‌ترین دلیل عدم پیشرفت ورزش
حرف بر سر اهمیت نقش و حضور مردم در ورزش بود. بدون تعارف عرض کنیم که نقش مردم چنانکه بایسته و شایسته است، در ورزش ما جدی گرفته نشده و جایگاه و حرمت آنها خیلی وقت‌ها و جا‌ها رعایت نشده و به انتظارات منطقی و توقعات به حق شان در ابعاد مختلف و از جنبه‌های گوناگون پاسخ نداده‌ایم. از این رهگذر لطمات سخت و ضربات بدی از حیث مادی و معنوی بر پیکر ورزش وارد آمده است. چون نیک بنگریم و دست به تحقیق علمی و منصفانه بزنیم، این نتیجه حاصل خواهد شد که یکی از اصلی‌ترین - و شاید هم اصلی‌ترین – دلایل عدم پیشرفت ورزش مستعد ایران و وجود ناراستی‌ها و مسائل آزاردهنده فنی و خاصه فرهنگی و اخلاقی، در همین نکته‌ای است که اشاره شد. 

ورزش یا بازی کودکانه؟!
والبته همچنان که بار‌ها و به کرات نوشته و هشدار داده‌ایم، اینکه تماشاگر و نقش و حرمت او در ورزش جدی گرفته نمی‌شود، خود معلول این واقعیت غیر قابل انکار است که اصل ورزش جدی گرفته نشده است! چون ورزش از سوی کسانی که در این باره رسما و طبق قانون متولی هستند و خط مشی و تکلیف آن را معلوم می‌کنند، جدی گرفته نشده و معنا و مفهوم و نقش‌های متنوع و کارکرد‌های چندگانه اش را در ابعاد تربیتی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و... عمدا یا از سرغفلت نادیده می‌گیرند، در واگذاری مناصب حساس و تعیین کننده دقت و وسواس لازم را ندارند. ملاک‌های تعیین مدیر به گونه‌ای است که راه را برای ورود کسانی که شناختی از ورزش ندارند، آن را در دیدگاه و ذهنیت خود جدی نمی‌گیرند و با بازی کودکانه یکی می‌دانند و لذا انگیزه و عزمی برای استفاده بهینه از ورزش ندارند و... هموار کرده، به طوری که خواسته و ناخواسته عرصه برای اهالی ورزش و کسانی که به اشکال وعناوین و شیوه‌های مختلف عمری را در این حوزه گذرانده و با اتفاقات و رویداد‌های آن زندگی می‌کنند، تنگ می‌شود و آنها مجالی برای عرض اندام و حضور در سطوح راهبردی و مدیریتی پیدا نمی‌کنند ولاجرم به حاشیه رانده می‌شوند. دوستداران ورزش با دریغ وحسرت نظاره گر جولان وشلتاق کردن غریبه‌ها و نا آگاهانی هستند که بعضی از مناصب حساس را به نام مدیر ومسئول و رئیس و... به اشغال خود درآورده‌اند و آنقدر که به دنبال کار وکاسبی و بهره بردن از مواهب هستند، به اداره درست و متعهدانه حوزه کاری و تحت ریاست خود اعتنایی ندارند. باید از خود بپرسیم که چرا در بحث ریاست فوتبال سال هاست فقط نام چند نفر خاص همواره مطرح است؟!

ورزش دست اهلش نیست
اگر بخواهیم راحت‌تر وصریح‌تر حرف خودمان را بزنیم، باید بگوییم در خیلی از جا‌ها مناصب ورزش دست اهلش نیست و متخصصان و کاربلدان به گوشه انزوا رانده شده و حداکثر برای خالی نبودن عریضه به عنوان" زینت المجالس" از آنها در اینجا و آنجا و این و آن جلسه استفاده می‌شود. غرض آنکه، چون کار ورزش در بسباری از حوزه‌ها دست متخصص و افرادی که به معنای واقعی ورزش را می‌شناسند نیست، طبیعی است که اصول، ارزش‌ها وحرمت‌ها رعایت نشود و...

سیاهی لشکر الکی خوش و از مرحله پرت!

اینکه می‌گوییم حرمت و جایگاه" مردم" ونماد و سمبل حضور آنها در ورزش ما رعایت نمی‌شود، برای این است که کار دست اهالی ورزش و خاک خورده‌های این عرصه نیست بلکه دست کسانی است که نه معنای مردم را می‌فهمند ونه مفهوم ورزش را. غالب این به اصطلاح مدیران، مردم دوستدار ورزش را سیاهی لشکر‌های الکی خوش و ازمرحله پرتی می‌دانند که فقط به درد پرکردن سکو‌ها و دراندن حنجره و شلوغ کردن می‌خورند. در حالی که کسی که ورزش را می‌شناسد، خاک آن را خورده و استخوان خرد کرده این عرصه است به خوبی می‌داند تماشاگر وهوادار و حامی یعنی چه و اینکه ورزش بدون تماشاگر پشیزی ارزش ندارد و نباید در جذب او به ورزشگاه کوتاهی کرد. 

تبدیل بازی" صدهزار نفری" به بازی" هشت هزار نفری"!
حالا سوال می‌کنیم که آیا واقعا دغدغه مسئولان ورزش ما جذب تماشاگر است یا فراری دادن و دفع او؟! وقتی در ورزش و همین فوتبال با دو چشم سر می‌بینیم که " شهرآورد صدهزار نفری" را که مایه حسرت بسیاری از کشورهاست - خاصه کشور‌های همسایه‌ای که برای کشاندن تماشاگر به ورزشگاه‌ها هزینه کرده و ستاره‌های بزرگ فوتبال دنیا را با قرارداد‌های عجیب ونجومی جذب تیم‌های خود می‌کنند - تبدیل به بازی" هشت هزار نفری" می‌کنیم و بازی هم در زمین یکی از شهر‌های کشور برگزار می‌شود، نیازی به پاسخ دادن به این سوال و توضیح و توجیه نیست!

ارجحیت دلال و رمال...

یک نکته دیگر راهم برای جلوگیری از اطاله کلام صریح عرض کنیم و آن اینکه در این ورزش خیلی از افرادی (از دلال و رمال گرفته تا کسانی که از طرف بعضی از مراکز ذینفوذ و مقامات شهری و استانی و...) که نه تخصص فنی دارند و نه حتی مسئولیت رسمی و نه اهلیت مدیریتی وکارشناسی، می‌توانند درباره مسائل مختلف آن اظهارنظر و خط دهی کنند، تا آنجا که سوگلی‌های خود را به تیم تحمیل کرده و برایشان قرارداد‌های میلیاردی ترتیب دهند وحتی در تعیین ارنج تیم‌ها - با واسطه و بی واسطه - از موضع بالا و قدرت اعمال نظر کرده ومربیان را به غلام حلقه به گوش خود تبدیل کنند، اما نظر مردم، تماشاگران و هواداران چندان اهمیتی ندارد!

رضایت و انتظارات هواداران مهم نیست

 اینکه از قبل این اعمال نظر‌ها و باند بازی‌ها و جولان دلالیسم و خط دهی و نفوذ نااهلان جاه طلب و زیاده خواه چه بر سر تیم‌های شهر‌ها یا تیم‌های پرطرفدار و" مردمی" می‌آید، اصلا مهم نیست. در این ورزش خیلی وقت است که چیز‌های دیگری اهمیت داشته و رضایت مردم و پاسخگویی به توقعات به حق و انتظارات منطقی آنها اصلا محلی از اعراب ندارد.

کسب رضایت رفقا وشرکا!
سرنوشت یکی از تیم‌های پرطرفدار ایران و سرگشتگی و سرگیجه‌ای که به آن دچار شده و اعتراض توام با آه و ناله و نفرین هواداران پرشمار در سراسر کشورمان مثال خوبی است برای اینکه ثابت کنیم حرف ما درباره نقش مردم و اهمیت و حرمت آنها نزد مسئولان ورزش، توهم و از سر بدبینی نیست. وضعیت ناخوشایند این تیم فقط و فقط یک دلیل دارد و آن همان است که بالاتر گفتیم: بی توجهی به احساسات و عواطف هواداران، کسب رضایت رفقا و شرکای تجاری و سیاسی و بالاخره سپردن کار به دست نا اهلان ومدیران ورزش‌نشناس و فراهم شدن بستر نفوذ و جولان دلالیسم و شلتاق قالتاقیسم و... الخ! 

حرف‌های آقای کارتال
 آقای اسماعیل کارتال، مربی اهل ترکیه که به تازگی به عنوان سرمربی روی نیمکت تیم پرسپولیس تهران نشسته است، در نشست خبری پس از دیدار با گل گهر به رسم معمول و مرسوم درباره کیفیت بازی، شرایط تیم خودی، برنامه‌هایی که دارد و... نکاتی را مطرح کرد. خوانندگان مجله و علاقه‌مندان به فوتبال حتما از کم وکیف این مصاحبه و جزئیات آن اطلاع دارند ولی ما با قسمتی از حرف‌های ایشان کار داریم که با بخش‌های بالاتر این مقال ارتباط دارد، آنجا که با تعجب در مورد محل برگزاری بازی به خبرنگاران می‌گوید:" مسئول اینکه امروز ما در این ورزشگاه بازی کردیم، فدراسیون است. آنها می‌دانند هواداران پرسپولیس چقدر پرشور هستند. "

تصمیم تعجب‌برانگیز
 و بعد سوال می‌کند:" نمی‌فهمم چرا بازی در این ورزشگاه برگزار شد. ورزشگاه بزرگ و زیبایی مانند آزادی داریم. مانع ورود آن همه تماشاگر می‌شوند و هواداران ما را از تماشای بازی تیم خود محروم می‌کنند. اینکه ۸۰۰۰ نفر تیم ما را تشویق کنند، یک مسئله و اینکه ۵۰ هزار نفر ما را تشویق کنند، مسئله دیگری است. ما دوست داریم با حمایت و انرژی بیشتر هواداران خود وارد زمین شویم. از تصمیم فدراسیون فوتبال متعجب هستم. " 

به زودی خواهید فهمید!
اینها دیگر حرف‌های ما نیست، حرف‌های بک مربی خارجی و حرفه‌ای است که از کار‌ها و ابتکارات! مسئولان فوتبال در فراری دادن و دفع کردن مردم و هواداران، اظهار تعجب می‌کند و صریحا هم می‌گوید من این کار‌ها و دلایل آن را " نمی‌فهمم"! اگر آقای کارتال در فوتبال ما دوام بیاورد و آقایان دلال و غیرمسئولان قلدر او را مثل استراماچونی وموسیمانه در استقلال، یحیی در فولاد و... فراری ندهند، چون یک مربی حرفه‌ای است، به زودی از خیلی مسائل عجیب و غریب این فوتبال سر درخواهد آورد، از جمله اینکه بعضی از صاحب منصبان فوتبال و ورزش، " تماشاگران" - صاحبان اصلی فوتبال و ورزش - را مزاحم و مخل جولاندهی وشلتاق خود می‌دانند و برای فراری دادن آنها از هیچ اقدامی فروگذار نیستند و...

سید محمدسعید مدنی