"توپ طلا" در پاریس ماند
کیهان ورزشی-
مراسم توپ طلای امسال در حالی برگزار شد که عثمان دمبله، مهاجم فرانسوی باشگاه پاری‌سن‌ژرمن در نهایت با پیشی گرفتن از بازیکنانی نظیر یامال و صلاح، این جایزه را به خود اختصاص داد، اتفاقی که بعد از گلزنی‌های فراوان این بازیکن و فتح سه گانه توسط تیم پاریسی چندان هم دور از ذهن نبود. در روز‌هایی که دیگر دو قطبی مسی-رونالدو برای فتح لیگ قهرمانان وجود ندارد، حالا بازیکنان دیگر هم برای کسب این جایزه شانس خوبی پیدا کرده‌اند و دمبله که سال‌ها به خاطر مصدومیت نتوانسته بود توانایی‌هایش را بروز دهد، امسال این جایزه را برد تا توپ طلا که توسط فرانس فوتبال اهدا می‌شود، امسال در پاریس بماند و برنده آن یک بازیکن فرانسوی باشد.
دمبله چگونه استعدادش را شکوفا کرد؟
گیلم بالاگ (بی‌بی‌سی)
ژاوی، سرمربی وقت بارسا در سال ۲۰۲۱ در مورد عثمان دمبله گفته بود: «اگر از او درست استفاده شود، می‌تواند تبدیل به بهترین بازیکن جهان شود.» این جمله‌ای بود که در طول دوران حرفه‌ای دمبله بار‌ها توسط مربیان مختلف به زبان آورده شده بود و در این میان برخی از شنیدن آن تعجب کردند و وقتی در ازای ۱۳۵ میلیون پوند در سال ۲۰۱۷ به بارسلونا پیوست تا تبدیل به دومین بازیکن گرانقیمت جهان شود، بر این باور بودند که هیچوقت نمی‌تواند به آن نقطه اوجی که برایش تصور می‌شود برسد.
اما بعد از یک سفر پر فراز و نشیب که شامل مصدومیت‌های فراوان، عدم ثبات و انتقاداتی در مورد رفتار حرفه‌ای او بود، این بازیکن ۲۸ ساله بالاخره توانست فاتح توپ طلا شود، جایزه‌ای که دمبله سال‌ها در رویای کسب آن به سر می‌برد.
دمبله در حالی که هنگام دریافت جایزه اشک می‌ریخت و به وضوح تحت تاثیر سختی‌هایی بود که در مسیر رسیدن به این جایزه تجربه کرده بود، از خانواده‌اش به خاطر فداکاری‌ها و کمک به او تشکر کرد.
فصل فوق‌العاده‌ای که دمبله سپری کرد، به باشگاهش کمک کرد تا فاتح سه گانه لیگ فرانسه، جام حذفی و لیگ قهرمانان شود و در نهایت نیز تیم پاریسی به فینال جام‌جهانی باشگاه‌ها رسید. او در طول فصل ۳۵ گل زد و ۱۴ پاس گل داد و بعد از شروعی آرام، از شروع سال جدید میلادی به بعد، تبدیل به "آماده‌ترین مهاجم اروپا" شد.
نمی‌توان موفقیت‌های دمبله را دست کم گرفت. او لیورپول و محمد صلاح را در لیگ قهرمانان حذف کرد. مهاجم مصری فصل گذشته بیش از هر بازیکن دیگری در ۵ لیگ معتبر اروپا در به ثمر رسیدن گل برای تیمش نقش داشت. دمبله از کیلیان ا‌مباپه‌ای که گل‌های بیشتری زده بود هم عبور کرد و در نهایت لامین یامال و رافینیا از بارسلونا را شکست داد.
فرآیند تغییر دمبله، در بارسلونا و چند سال قبل از پیوستن او به پاری‌سن‌ژرمن شروع شد و این زمانی بود که شروع به تغییر نگرش خود کرد. دمبله دوست داشت ستاره تیمش شود و این همان چیزی بود که پاری‌سن‌ژرمن با جاه‌طلبی‌های بالایش به او می‌داد.
جدایی امباپه از باشگاه فرانسوی برای پیوستن به رئال‌مادرید - که خیلی‌ها بر این باور بودند جایگاه او به عنوان بهترین بازیکن جهان را محکم‌تر از قبل می‌کند - نیز در نهایت قطعه آخری پازل لوئیز انریکه‌ای بود که به دمبله گفته بود حالا از این بازیکن انتظار گلزنی دارد و او باید خودخواهانه‌تر بازی کند. کادر فنی تیم پاریسی در فصل گذشته فقط یک هدف را جلوی دمبله قرار داده بود: کسب توپ طلا.
او چگونه از جدایی امباپه سود برد؟
در آگوست ۲۰۲۳، پاری‌سن‌ژرمن دمبله را در ازای تنها ۵/۴۳ میلیون پوند خرید و او در مسیر قهرمانی لیگ و جام حذفی، ۶ گل زد و ۱۴ پاس گل داد. در این شرایط دمبله به هیچ عنوان مرد اصلی تیم نبود، چرا که امباپه در آن فصل ۴۴ گل زد تا بهترین آمارش در طول ۷ فصل حضورش در پاری‌سن‌ژرمن را به ثبت برساند. این فصل، آخرین فصل امباپه بود و این مهاجم به رئال‌مادرید رفت.
پاری‌سن‌ژرمن جدید به یک رهبر و ستاره جدید نیاز داشت و اینجا بود که دمبله پا جلو گذاشت و واقعا درخشید. مشارکت او در ۵۱ گل حتی از دو برابر بهترین آمار وی در طول یک فصل در تمام دوران حرفه‌ای‌اش بیشتر بود و ۳۵ گلی که زد، ۲۱ گل بیشتر از بهترین آمار قبلی اش بود.
لوئیز انریکه در تابستان گذشته به دمبله گفت که در نبود امباپه، این بازیکن باید در کنار پاس گل‌هایش، آمار گلزنی خود را نیز بالا ببرد، کمتر پاس بدهد و بیشتر به دنبال گلزنی باشد و خودخواهانه‌تر بازی کند. در خلوت نیز کادر فنی دائما به این بازیکن گوشزد می‌کردند که اگر بتواند بخش اعظمی از موقعیت‌هایی که به دست می‌آورد را تبدیل به گل کند، این موضوع منجر به موفقیت جمعی می‌شود و بعد از این اتفاق، جوایز فردی از راه می‌رسند.
دمبله به تمام این حرف‌ها گوش داد و در نقش جدید تاکتیکی خود درخشید. او در فصل ۲۰۲۴-۲۰۲۳ بیشتر در سمت راست بازی می‌کرد، چون امکان نداشت امباپه را در جایی به جز مهاجم نوک به میدان فرستاد، اما حالا بیشتر به عنوان مهاجم کاذب به میدان می‌رود، بیشتر لمس توپ و آزادی دارد و در بازی‌سازی تیم هم مشارکت بیشتری می‌کند. او در ضمن شانس بیشتری برای گلزنی دارد. به عبارتی دیگر نقشی جدید برای مردی جدید به وجود آمده بود.
چه تغییری ایجاد شد؟
این که درخشش دمبله را تنها به رفتن امباپه به رئال‌مادرید ربط دهیم، اشتباه بزرگی خواهد بود. این اتفاق را تنها می‌توان قطعه آخر پازل دانست. در حالی که دمبله در رن و دورتموند چندان مصدوم نمی‌شد، در دوران حضورش در نیوکمپ ۱۴ مصدومیت عضلانی برایش پیش آمد و ۷۸۴ روز را دور از میادین سر کرد.
نگرانی‌هایی هم در مورد بی‌انضباطی و حرفه‌ای‌گری دمبله وجود داشت و بازی‌های ویدیویی، روی حضور به موقع او در تمرینات تاثیر گذاشته بود و در سال‌های حضورش در بارسلونا، بیش از هر بازیکن دیگری بابت بی‌انضباطی جریمه شد. با این حال او هر وقت سر حال بود، با سرعت بالا و قدرت دریبل‌زنی خود بازی را به سود تیمش می‌کرد و گوشه‌ای از دلایلی که بارسلونا حاضر شده بود روی وی سرمایه‌گذاری سنگینی کند را نشان می‌داد. پس چه تغییری ایجاد شد؟
آنهایی که دمبله را می‌شناسند، می‌گویند او بعد از ازدواج در سال ۲۰۲۱ و بچه‌دار شدن تغییر زیادی کرد. در دو فصل آخر حضور این بازیکن در بارسلونا، تغییرات مهمی در زندگی شخصی او به وجود آمد و می‌توان گفت تبدیل به فردی بالغ شد. او در جلسات روان‌درمانی شرکت می‌کرد و با توجه به این که دیگر پدر شده بود، نگرش خود به مسائل را تغییر داد. وی در نهایت تصمیم گرفت به تغذیه مناسب توجه نشان دهد و در چند فصل اخیر یک متخصص تغذیه استخدام کرده تا کمک کند سبک زندگی سالم‌تری داشته باشد.
مدت زمانی طولانی بود که خیلی‌ها باور داشتند فتح لیگ قهرمانان توسط پاری‌سن‌ژرمن به درخشش یک بازیکن فرانسوی در ترکیب بستگی خواهد داشت و همین عده بر این باور بودند که او بهترین بازیکن جهان نیز خواهد شد. حالا می‌توان گفت حق با آنها بود، با این تفاوت که آن ستاره، امباپه نبود بلکه دمبله‌ای متحول شده بود.
هم تیمی‌های دمبله استحقاق بیشتری برای کسب توپ طلا داشتند
مارک دویل (گل)
در نهایت گمانه‌زنی‌ها در مورد برنده امسال توپ طلا با برگزاری مراسم به پایان رسید و عثمان دمبله این جایزه را از آن خود کرد و برای این اتفاق هم دلیل خوبی داشت: ۵۳ بازی و ۵۳ مشارکت در گلزنی به همراه فتح لیگ فرانسه و لیگ قهرمانان. پاری‌سن‌ژرمن همچنین توانست به فینال جام جهانی باشگاه‌ها برسد و شانس خوبی هم برای فتح این تورنمنت داشت. با این حال رسیدن جایزه به این بازیکن فرانسوی، اختلاف نظر‌هایی را ایجاد کرده است.
برخی از این کارشناسان بر این باورند که لامین یامال ۱۸ ساله باید این جایزه را می‌گرفت و برخی هم معتقدند محمد صلاح باید آن را به خانه می‌برد. ضمن این که یک تغییر رویکرد در مراسم هم اتفاق افتاده است، چرا که توپ طلا زمانی معیاری برای سنجش این بود که آیا لیونل مسی بهتر است یا کریستیانو رونالدو و معمولا یکی از این دو در قله فوتبال قرار می‌گرفت و این روز‌ها و با به پایان رسیدن روز‌های اوج این دو بازیکن، هر سال شاهد اختلاف نظراتی هستیم. البته این جایزه هنوز هم مهمترین جایزه فردی فوتبال دنیا محسوب می‌شود و همه بازیکنان به دنبال کسب آن هستند.
اما آیا دمبله واقعا بهترین بازیکن فصل گذشته بود؟ اگر نگاهی ورزشی به ماجرا داشته باشیم، شاید بتوان گفت که ویتینیا و اشرف حکیمی، هم‌تیمی‌های دمبله در تیم پاریسی بیشتر از او لایق دریافت این جایزه بودند.
درخشش دیرهنگام
دمبله قطعا برنده‌ای محبوب است و داستانی جذاب هم دارد. بدترین خرید تاریخ بارسلونا خیلی دیر و در پاریس استعداد خود را کشف کرد. البته بهترین ایده قرن از سوی لوئیز انریکه هم کمک زیادی کرد، چرا که این مربی نابغه بود که دمبله را از کناره زمین به مرکز خط حمله منتقل کرد تا بیش از هر زمان دیگری به حریفان ضربه‌هایی مخرب و کاری بزند.
با این حال دمبله از نظر ذهنی هم پیشرفت زیادی کرده بود و این فقط به گلزنی مقابل دروازه حریفان محدود نمی‌شود. این بازیکن ۲۸ ساله بالاخره بزرگ شد و اهمیت سختکوشی را درک کرد و فهمید که فقط با داشتن رفتاری درست در بیرون از زمین می‌تواند در میدان بدرخشد.
بارسلونایی‌ها قطعا هنوز از بی‌نظمی‌ها و شنیدن این جمله که دمبله گفته بود ۵ سال از دوران حرفه‌ای خود را در نیوکمپ هدر داده، از دست او ناراحت هستند. با این حال مسیر تحول دمبله چیزی است که بسیاری از رای‌دهندگان را تحت تاثیر خود قرار داد.
فوق‌العاده در سال جدید میلادی
این طور نبود که آمار دمبله در فصل قبل خوب نبوده باشد. او فصل ۲۰۲۵-۲۰۲۴ را با ۳۷ گل و ۱۶ پاس گل برای باشگاه و تیم ملی کشورش به پایان رساند و این آمار فوق‌العاده شامل گلزنی به تیم‌هایی نظیر منچسترسیتی، اشتوتگارت، لیورپول و آرسنال در لیگ قهرمانان نیز می‌شود.
باید به این نکته اشاره کرد که هر وقت تیم پاریسی به دمبله نیاز داشته، او پا پیش گذاشته، اما نباید فراموش کرد که تازه از ماه ژانویه به بعد بود که ۳۵ تاثیرگذاری وی از مجموع ۵۱ تاثیرگذاری در گلزنی در سطح باشگاهی در فصل گذشته اتفاق افتاد و در حقیقت از شروع سال جدید میلادی موتورش روشن شد.
در میان تمام هیجاناتی که در مورد درخشش او به وجود آمد، معمولا این نکته فراموش می‌شود که دمبله در هفته دوم لیگ قهرمانان به خاطر مسائل انضباطی از ترکیب تیمش مقابل آرسنال کنار گذاشته شد و در جریان باخت در دیدار با بایرن مونیخ نیز از زمین اخراج شد و تیمش در خطر جدی حذف از مسابقات اروپایی قرار گرفت.
ثبات
مهم‌تر از همه این مسائل، می‌توان گفت که دمبله هنوز به سطح درخشش پایدار حکیمی یا ویتینیا نرسیده است. در حالی که می‌توان از هر دو بازیکن به عنوان بهترین بازیکنان دنیا در پست خود نام برد، این موضوع در مورد دمبله صدق نمی‌کند. فصل گذشته مهاجمانی با ثبات بیشتری نسبت به دمبله وجود داشتند که می‌توان به محمد صلاح، رافینیا، هری کین و کیلیان امباپه اشاره کرد و آمار و ارقام هم این را ثابت می‌کند. ضمن این که دمبله حتی یک بار هم نمایشی مشابه نمایش‌های نفسگیر لامین یامال که باعث تحسین دنیای فوتبال شد، نشان نداد.
همچنین اگر چه دمبله گل‌های زیادی در موقعیت‌های مختلف زد و به خوبی در پرس از جلو هم مشارکت داشت، اما به هیچ عنوان تنها مهاجم درخشان تیمش نبود و خویچا کواراتسخلیا و دزیره دوئه نیز عالی بودند و حتی بردلی بارکولا قبل از افت در هفته‌های پایانی فصل، نمایش‌های خوبی ارائه کرد. ضمن این که حکیمی و ویتینیا مهره‌هایی کلیدی در مسیر پیروزی‌های تیم لوئیز انریکه به شمار می‌رفتند.
فوتبالیست کامل
ترنت الکساندر - آرنولد گفته است که می‌خواهد اولین دفاع راستی شود که توپ طلا را کسب می‌کند، اما اگر کسی شانس انجام این کار را داشته باشد، قطعا اشرف حکیمی است، چرا که او در سطحی کاملا متفاوت از سایر بازیکنان پست خود قرار دارد. به طور مثال، در مسابقات لیگ قهرمانان فصل گذشته، این بازیکن مراکشی بیش از هر فرد دیگری در بازپس‌گیری توپ‌ها نقش داشته و به عنوان یک مدافع هم بیش از هر مدافع دیگری در به ثمر رسیدن گل برای تیمش تلاش کرده است. حکیمی اساسا یک فوتبالیست کامل است که می‌تواند در هر پستی در زمین بازی کند. در نتیجه او بازیکنی کلیدی، هم در دفاع و هم در حمله محسوب می‌شود. لوئیز انریکه در این باره گفته است: «حکیمی یک مدافع کناری صرف نیست. او آزادی این را دارد که وقتی پا به توپ می‌شود هر چیزی باشد که خودش دوست دارد.» به طور خلاصه، هیچ مدافعی در فوتبال امروز از حکیمی خلاق‌تر، کامل‌تر یا تاثیرگذارتر نیست.
بهترین بازیکن پاری‌سن‌ژرمن
این ویتینیاست که روند کلی تیم پاری‌سن‌ژرمن در زمین را تعیین می‌کند. این بازی‌ساز پرتغالی به خوبی توسط ژوائو نوس و فابین روئیز حمایت می‌شود تا این سه بازیکن خط هافبکی جادویی را شکل دهند، اما ویتینیا کل تیم را به هم پیوند می‌دهد. او در مسابقات فصل گذشته لیگ قهرمانان بیش از هر بازیکن دیگری پاس سالم ارسال کرد و آمارش در این زمینه ۶/۹۳ درصد بود که برای بازیکنی تهاجمی که ریسک‌های زیادی متحمل می‌شود، عددی فوق‌العاده است. در حقیقت ویتینیا فقط یک بازیکن تعیین‌کننده ریتم بازی نیست که سعی کند با پاس‌های ساده به کناره‌ها تیم را به جلو براند. او در لیگ قهرمانان فصل گذشته به اندازه جود بلینگام و وینیسوس، خلق موقعیت کرده است. وی در زمینه باز پس‌گیری توپ و قطع توپ هم در رده سوم قرار می‌گیرد و در مرحله حذفی رقابت‌ها بیش از هر بازیکن دیگری جایزه بهترین بازیکن ماه را از آن خود کرد.
از این نظر، ساده است که بفهمیم چرا تیم لوئیز انریکه اینقدر به ویتینیا وابسته است. این مربی در حالی ویتینیا را بهترین بازیکن تیمش خوانده بود که امباپه هنوز در تیم پاریسی حضور داشت و در طول سال گذشته، اهمیت این هافبک بیشتر از قبل شده است. انریکه در این باره گفت: «او منحصر‌به‌فرد است. وقتی پا به توپ هستیم وی نقشی کلیدی برای ما دارد و توپ را به خوبی مدیریت می‌کند و آن را از دست نمی‌دهد و فایده زیادی برای تیم دارد. او از نظر فیزیکی و ذهنی قدرتمند است و نقشی مهم و پیچیده در خط هافبک تیم برعهده دارد. او نماینده یک هافبک کامل و بی‌نقص است.»
نقش مهم‌تر
دمبله با وجود همه توانایی‌هایش، هنوز بی‌نقص نیست و اگر چه باید به خاطر درخشش در سال جدید میلادی مورد ستایش قرار می‌گرفت، اما حکیمی و ویتینیا نقشی مهم‌تر در به پایان رسیدن انتظار طولانی مدت تیم پاریسی برای فتح لیگ قهرمانان داشتند. البته در نهایت این قهرمانی نتیجه یک تلاش جمعی است و پاری‌سن‌ژرمن چندین کاندیدای شایسته برای فتح توپ طلای امسال داشت و به همین خاطر نمی‌توان بابت رسیدن جایزه به دمبله چندان تعجب کرد.
*آرمین زمانی