صمد نیکخواه بهرامی : نقش خودم را در تیم ملی نمی دانستم!

صمد نیکخواه بهرامی که همیشه  او را به رُک  گویی و صراحت لهجه اش می شناختیم ، این روزها و با نزدیک شدن به مرزهای 40 سالگی مصلحت اندیشی بیشتری را در کلامش بروز می دهد و پختگی او در اظهار نظراتش کاملا مشهود است . درست است که کاپیتان تیم ملی بسکتبال کشورمان، آخرین حضورش را با پیراهن ایران، مقابل فرانسه تجربه کرد اما خودش می گوید دوست دارد تا در یک بازی دیگر تیم ملی و با حضور تماشاگران ایرانی لحظاتی به میدان برود و بعد از آن با تیم کشورش(که افتخارات بسیاری هم برای آن به دست آورده) وداع کند . بعد از عملکرد نه چندان مطلوب در آوردگاه المپیک ، با کاپیتان همکلام شدیم تا ارزیابی مختصری از حضور تیم ملی کشورمان در المپیک 2020 توکیو داشته باشیم ، هنوز هم در صحبت هایش رگه هایی از انتقاد و حق طلبی دیده می شود .

*صمد جان ، بعد از بازگشت از المپیک ، با شرایط زمانی آداپته شده ای ؟

-نه هنوز ، ولی اشکال ندارد چون مسابقه ای در پیش رو نداریم و کم کم عادت می کنیم .

*متاسفانه جو سنگینی درباره عملکرد ضعیف تیم ملی بسکتبال به راه افتاده است .

-درست است و خیلی دوست داشتم که کمیته ای تشکیل بشود تا عملکرد تیم ملی در المپیک را بررسی کند . فکر نمی کنم صحبت کردن در رسانه ها فایده ای داشته باشد برای این که بعید می دانم به نتیجه ای برسد، با این روش یک نفر حرف هایش را می زند و بعدی می خواهد جواب آن را بدهد و همین طور در یک دور باطل می چرخیم ، اما از شما خبرنگاران حوزه بسکتبال می خواهم شرایطی را ایجاد کنید تا بتوانیم با برگزاری یک نشست (با حضور مربیان و کارشناسان) به ریشه یابی این مسائل بپردازیم .من هم از خیلی مسائل راضی نیستم .باید ببینیم چه چیزی را می خواهیم به دست بیاوریم و دنبال چه چیزی می گردیم . باید ایرادهایمان را پیدا کنیم تا بتوانیم پیشرفت کرده و به بسکتبال کشورمان کمک کنیم .

* از اردوهای آماده سازی قبل از المپیک شروع کنیم ، نظرت درباره برگزاری دیدارهایی که با ژاپن و اسپانیا داشتیم چیست ؟

- شرایط مسابقه با اسپانیا متفاوت است ، تیمی قدرتمند که جزو بهترین های دنیاست و فکر نمی کنم زیاد فرقی داشته باشد که با 30 ، 40 یا 50 اختلاف امتیاز ، شکست بخوریم . اما درباره ژاپن باید بگویم ما در دیدار اول مقابل آن ها بد بازی کردیم ، بازی دوم عالی ظاهر شدیم و در مسابقه سوم هم ضعیف بودیم . تیممان کامل نبود و آمادگی مناسب نداشتیم اما فکر می کنم این سئوالات را باید کادر فنی جواب دهد که بدانیم چه هدفی از حضور در المپیک داشتند .

*من هم دقیقا همین سئوال را از شما به عنوان کاپیتان تیم ملی دارم و می خواهم بدانم چه دورنمایی از طرف کادر فنی برایتان ترسیم شده بود ؟

-نمی دانم ولی احتمالا هدف کار فنی همین نتیجه ای بوده که به دست آمده و...

* شاید تیم ملی از نظر روحی و فنی در شرایط مطلوبی نبوده و با ذهنیت بازنده در مسابقات ظاهر شده و اهالی بسکتبال هم با چنین شرایطی انتظار بیهوده ای داشتند . خیلی از کارشناسان معتقد بودند که در مسابقه اول مقابل تیم پرفراز و نشیب جمهوری چک ، اگر کادر فنی درایت بیشتری به خرج داده بود ، می توانستیم حتی پیروز باشیم .

- چون ما خوب بازی کردیم و با 6 اختلاف امتیاز شکست خوردیم این حرف ها را می زنند شاید اگر با 20 امتیاز می باختیم نظرشان عوض می شد .

*یعنی خودت هم فکر می کنی ما پتانسیل پیروزی در دیدار اول و خلق یک شگفتی مقابل تیمی که اولین تجربه المپیکی اش بود را نداشتیم ؟

- من ذهنیت برنده دارم و فکر می کنم با تلاش زیاد می توان جلوی همه تیم ها ایستادگی کرد ولی فاکتورهای زیادی برای کسب نتیجه وجود دارد . قطعا اگر با آقای شاهین طبع صحبت کنید دلایلی را عنوان می کند که شما را قانع کند اما متاسفانه من نمی توانم خیلی از مسائل را بازکنم برای این که هم تیمی ها و مربیان از من ناراحت می شوند . معتقدم خیلی ها که ادای کارشناس را در می آورند و صبح تا شب در رسانه ها صحبت می کنند ، نمی فهمند اشکالات فنی تیم ما چیست و ضعف های دفاعی و حمله ای تیم ما را متوجه نمی شوند ، حتی یک مقایسه ساده هم بین مدل بازی ما با حریفان هم نمی توانند انجام دهند . فکر می کنم باید فراتر از روز مسابقه ، شرایط تیم ملی را بررسی کرد ، باید دید روند آماده سازی بسکتبالیست ها به چه شکلی بوده .

با توجه به خصوصیات اخلاقی ام و این که نمی توانم حرفم را در دلم نگه دارم باید بگویم که ما تاکتیک دفاعی غلطی را برای مسابقات بزرگ المپیک انتخاب کرده بودیم . البته این نظر شخصی من است و مربی تصمیم گیرنده نهایی است و هر چیزی که گفتند سعی کردم انجام بدهم . با مربیان تیم ملی که صحبت کنید می گویند بسکتبالیست های ما با آمریکا و فرانسه قابل مقایسه نیستد اما بدون تعارف باید بگویم مربیان ما هم در سطح اسپانیا ، فرانسه ، آمریکا و ... نیستند و از لحاظ دانش فنی اختلاف ها فاحش است و...

*همه این هایی که می گویی درست ، اما فکر می کنم این ذهنیت بازنده ای که از سوی کادر فنی برای بازیکنان تیم ملی ترسیم شده بود ، آفت بسیار بزرگی بود که دامن ما را گرفت . این قدر حریفان را بزرگ کردیم که به این باور رسیده بودیم که هرگز نمی توانیم . می گفتند مگر می شود مقابل رودی گوبرت ، کوین دورانت ، دیمین لیلارد و ... ایستاد ؟

-(حرفمان را قطع می کند ) دو دیدگاه وجود دارد . یکی این که بخواهیم جو الکی بدهیم و بچه ها را روی «مین» بفرستیم و دوم این که واقع بینانه با ماجرا برخورد کنیم .من مربی نیستم ولی اگر تصمیم گیرنده بودم چیزی مابین این دو نگاه را انتخاب می کردم . حرف آقای شاهین طبع غلط نیست . شما چه طور توقع دارید ما چک را ببریم یا با آمریکا و فرانسه بهتر بازی کنیم یا مقابل ژاپن شکست نخوریم ؟ چرا ما باید این ها را ببریم ؟!

*ما در پنجره دوم انتخابی کاپ آسیا مقابل تیم های عربستان و سوریه هم نا امیدکننده ظاهر شدیم ، با این تفاصیل اصلا دیگر نباید حرفی برای گفتن داشته باشیم و باید انتظارات را پایین بیاوریم .

-دقیقا .ما به جز سوریه امکاناتمان از عربستان هم ضعیف تر است . اگر یادتان باشد قبل از اعزام به مسابقات المپیک گفتم که باید منتظر سقوط آزاد در ورزش کشور باشیم و شرایط نگران کننده ای خواهیم داشت ، چند سالی است فریاد می زنیم اما گوش شنوایی نیست و شرایط خطرناک و نگران کننده ای در ورزش ایران خواهیم داشت. ما به جز کشتی که ورزش اول ماست و مهد آن ایران است ، نمی توانیم در ورزش های دیگر پیشرفت کنیم . دلیل آن هم مشخص است چون کشتی به امکانات زیادی نیاز ندارد و با یک سالن معمولی و چند تشک می شود تمرین کرد اما در بسکتبال ، داستان متفاوت است ، فقط سیستم های مربوط به آنالیز بازی ها چندین میلیون دلار هزینه دارد، کورت مخصوص می خواهد ، احتیاج به سالن ویژه است و... بابا به خدا ما توپ مخصوص مسابقات المپیک را برای تمرین در اختیار نداشتیم . کفپوش سالن آزادی مال 50 سال پیش است و به زانوهایمان آسیب می زند . تهویه سالن مشکل دارد . تا می آییم حرف بزنیم می گویند بسکتبالیست ها در ناز و نعمت هستند حالا کمی گرمی هوا را هم تحمل کنند اما بحث ایران و حرمت تیم ملی است. ما به هر مسابقاتی که اعزام می شویم یک مسئول تدارکات هم داریم که اصلا کاری به او و حرف هایی که می زنند ندارم اما انصافا به جای 5 نفر کار می کند و زحمت می کشد اما سایر تیم ها (نمی خواهم آمریکا را مثال بزنم) مثل همین ژاپن که شما می گویید 5 نفر تدارکاتچی داشت . تیمشان 3 تا ماساژور داشت که ما یک نفرش را هم نداشتیم .5 آنالیزور و کمک مربی و مربی بدنساز داشتند و... ما که این مسائل را مطرح می کنیم فکر می کنند زیاده خواه هستیم . برای همین است که می گویم اگر از زوایای دیگر هم به قضیه نگاه کنید هم عقیده می شویم که نباید اوضاعمان بهتر از این می شد . مکررا می گویم دوست ندارم درباره مسائل فنی صحبت کنم اما اگر من مربی بودم قطعا از یک سیستم دیگر برای مسابقه با جمهوری چک استفاده می کردم هر چند که ممکن بود نتیجه بهتر یا بدتری بگیرم . این کاری که ما داریم انجام می دهیم در بسکتبال After Game Coaching گفته می شود یعنی بعد از این که بازی انجام شد می شود به راحتی گفت کدام سیستم درست و کدام غلط بوده اما تا وقتی که هنوز اتفاقی نیفتاده نمی شود خوب تجزیه و تحلیل کرد .به نظرم در بازی افتتاحیه ، مربی چک اشتباه کرد ، همه تایم اوت ها را گرفت و شش دقیقه آخر دیگر نتوانست با تیمش صحبت کند . شوت بازیکنان تیمش گل نمی شد و چون نمی تواست تایم بگیرد تا دفاع و حمله را ترمیم کند ما به آن ها نزدیک شدیم .

*پس این تحلیل را داری که ما به خاطر کوچینگ غلط مربی چک ، بازی پایاپایی را دنبال کردیم ؟

- نه ، نمی شود این را هم گفت . بالاخره آقای شاهین طبع هم در آن لحظات از غفلت مربی حریف استفاده و با تاکتیک مناسبی بازی کرد . من فکر می کنم اختلاف ما با چک ، 6 امتیاز نیست و به نظرم آن روز خوب بازی کردیم . شاید اگر مربی چک می توانست از تایم استفاده کند اوضاع برای ما سخت تر می شد .

*بازی با آمریکا چطور بود ؟

-برعکس بازی مقابل چک ، دست آمریکایی ها حسابی گرم شده بود ، هرچه می زدند می رفت . شوت های استثنایی می زدند و...

به خدا من از روز اول اردوها و مخصوصا وقتی کل کل هایی در اردو به وجود می آمد به بازیکنان می گفتم ما نباید جلوی هم بازی کنیم . ما داریم به مسابقاتی می رویم که ویترین بسکتبال دنیاست و باید آبرومندانه بازی کنیم . منظورم از آبرومندانه این است که اگر بیننده سرش را بالا نیاورد و اسکوربورد را نبیند متوجه نشود که آمریکا 50 امتیاز از ایران بالاتر است ، یعنی با تمام توان بجنگیم و از حیثیت بسکتبال ایران دفاع کنیم .یعنی هر حمله و دفاعی فلسفه ای داشته باشد ، حالا به نظر شما این در بازی مقابل آمریکا اتفاق افتاد ؟ به نظر من اتقاق نیفتاد .

*همان طور که گفتی اتفاقات و زد و خوردهای زیادی بین بازیکنان در تیم ملی اتفاق افتاد که خبرش به بیرون هم درز کرد .

-بله تنش ها و اختلافاتی وجود داشت و نمی شود کتمان کرد .

*خودت هم در این درگیری ها بودی ؟

-نه . درگیری ها بین چند نفر دیگر اتفاق افتاد که داشتند برخی از واقعیت ها را نمایان می کردند و...

البته بخشی از آن اتفاقات را طبیعی می دانم ، فکر می کنید چرا تیم های بزرگ بعد از 5 روز تمرین شروع به برگزاری دیدار تدارکاتی می کنند ؟ خیلی سخت است که بازیکنان سه ماه کنار هم باشند و هیچ اتفاقی نیفتد . حتما برخورد و کانتکت به وجود می آید و سایر کشورها این مساله را فهمیده اند . تیم ها با مسابقه تدارکاتی خودشان را آماده می کنند که متاسفانه ما به خاطر شرایط کرونا و هزینه بالا برای مسابقات دوستانه ، نتوانستیم به آمادگی مناسب برسیم .

* به نظرت مقابل چک و آمریکا باید با یک سیستم بازی می کردیم ؟

-انتقاد من همینجاست . ما می دانستیم با چه تیم هایی باید بازی کنیم . می دانستیم که فرانسه گارد های شوتیست و سنتر بلند قامت دارد یا آمریکایی ها پیک و رول را خوب انجام می دهند و همه بازیکنانشان قابلیت حملات یکپارچه دارند. حالا باید بدانیم با این وضعیت، سیستم دفاع و حمله مناسبی را انتخاب کرده بودیم یا خیر. من نسبت به مسائل فنی نقد دارم و در طول اردوهایی که داشتیم ، نظراتم را گفته ام .تیم ملی آمریکا با 60 یا 70 درصد آمادگی وارد مسابقات شد برای این که می داند قطعا از گروه صعود می کند . این را هم می دانند که در تورنمنتی حضور دارند که سه یا چهار هفته به طول می انجامد و حفظ آمادگی صد در صدی بسیار دشوار است ، برای همین در مسابقات رفته رفته به مرز آمادگی می رسند و همان طور که دیدید در بازی اول مقابل فرانسه شکست می خورند اما اسپانیا را با 14 اختلاف می برند .اما به نظرم تیمی مثل ایران باید با آمادگی صد در صدی در مسابقات حاضر شود .آقای شاهین طبع درست می گوید و ما می دانستیم شانسی مقابل آمریکا و فرانسه نداریم . برای همین باید دربازی اول با آمادگی کامل حاضر می شدیم و معتقدم در آن شرایط اگر کمی خوش شانس بودیم ، می توانستیم حتی جمهوری چک را هم ببریم . به نظرم بازیکنان تیم ملی آمادگی بالایی نداشتند .

*و بازی مقابل فرانسه ...

- فکر می کنم مقابل فرانسه بهتر بازی کردیم . در پاس‌کاری بهتر شده بودیم و در دفاع هم متمرکزتر عمل کردیم.البته فرانسه خیلی خوب کار کرد، فشار زیادی وارد کردند اما شاید از ما توقع نداشتند و...

*در کل چه برآوردی از حضور در المپیک داشتی ؟

-ما آمادگی لازم را نداشتیم و هرکسی هم که غیر از این می گوید ، دروغ گفته است . با توجه به تجربه ای که از کارکردن با مربیان خارجی دارم باید بگویم که آن ها قبل از بازی تکلیف را مشخص می کنند . تقریبا زمان بازی هر کس هم معلوم است ، معلوم است چه کسی اول باید توپ را نگه دارد ، به چه کسی پاس بدهد ، پیک و رول بین چه کسانی انجام می شود ، چه کسی از کرنر شوت می زند ، نقص دفاعی بازیکنان حریف را قرار است چه کسانی بشکنند ، چه کسانی قرار است همدیگر را کاور کنند و... می خواهم بگویم همه وظایف مشخص بود و بازیکنان هم پذیرفته بودند که باید چه کارهایی انجام دهند . واقعیت این است که من نقش خودم را در تیم ملی نمی دانستم و نفهمیدم که باید چه کار می کردم !

*با همه مشکلاتی که راجع به آن ها با هم صحبت کردیم فکر می کنی این، همه پتانسیل بسکتبال ایران بود ؟

-شما عادت کرده اید که بازی خوب از بچه ها ببینید با امکانات زیر صفر. این در شرایطی است که امکانات سایر کشورها در قیاس با ما لحظه به لحظه بیشتر و همین باعث اختلاف سطح میان بسکتبال کشورها می شود . فکر می کنم می توانستیم نتیجه بهتری بگیریم اما با این ساختار معیوبی که داریم جفا در حق بسکتبال دنیا بود .

* (با خنده) چرا این قدر همه اصرار دارند که زودتر خداحافظی کنی ؟

-شوخی می کنند . ممکن است اختلاف نظر داشته باشیم اما بچه های تیم ملی خیلی با هم رفیق هستند . ما همدیگر را از صمیم قلب دوست داریم .

* این قدر بحث فنی کردیم که وقت نشد از حال و هوای افتتاحیه وافتخار پرچمداری کاروان ایران بپرسم .

- لذت زیادی بردم و خیلی خوشحال بودم هر چند که قبلا در المپیک 2008 هم حضور داشتم اما این بار بابت پرچمداری واقعا افتخار بزرگی نصیبم شده بود . خیلی خوب شد که این سئوال را پرسیدی چون خیلی ها نوشته بودند که بسکتبالیست ها مثل توریست رفتار کردند و همه اش مشغول گرفتن عکس یادگاری بودند. دوست داشتم اینجا بگویم تا بدانند که عکس گرفتن ورزشکاران در دهکده المپیک یک سنت است و همه ورزشکاران دنیا این کار را می کنند .می خواهند سال ها بعد به خانواده شان نشان دهند که ما در فلان المپیک حضور داشتیم و فلان ورزشکاران از بسکتبال ، تنیس ، بوکس ، فوتبال و ... بودند تا تجدید خاطره کنند . خیلی ها هم می آمدند تا با ما عکس بگیرند .تمام 13 هزار نفری که در دهکده المپیک حضور داشتند با نمادها و سمبل های المپیک عکس یادگاری می گرفتند و چه بسا از ما بیشتر . ورزشکاران در صف می ایستادند هر کسی می رفت و کنار حلقه ها می ایستاد و اصلا از این حرف ها نبود . یکی پشتک می زد ، یکی دراز می کشید ، همه به نحوی لذت می بردند . کاش کمی از این رفتارهای مغرضانه دست بر می داشتیم و ...

*راستی قرارداد رسمی با طراح لباس کاروان ایران داشتی و احتمالا پول خوبی هم گرفتی ؟

-راستش 100 میلیون بابت قرارداد با شرکت کت و شلواری که لباس های آقایان کاروان ایران را طراحی کرده بود گرفتم که تمام و کمال به موسسه خیریه بهنام دهش پور کمک کردم . امیدوارم توانسته باشم نقش کوچکی در حمایت از بیماران مبتلا به سرطان داشته باشم .

*کار بسیار ارزنده ای کردی و ما هم از طرف جامعه رسانه،این کار خداپسندانه و انسان دوستانه ات را ارج می نهیم .

-من هم از شما تشکر می کنم .

* گفت و گو از کامران خطیبی