هر روز ، دست نیافتنی تر از قبل!
مسابقات فوتبال باشگاهی آسیا با حذف تیم فولاد خوزستان ، آخرین نماینده ایران در این رقابت ها بار دیگر با ناکامی برای فوتبال ما به پایان رسید. از آخرین قهرمانی یک باشگاه ایرانی در این مسابقات ، آن هم به شکل سنتی مدت ها می گذرد و ما هر روز رسیدن به جام قهرمانی را سخت تر از حد تصور می بینیم.رقابت های فوتبال باشگاهی در قاره کهن به زودی به شکل جدید در سه سطح دنبال خواهد شد. در شکل جدید در سطح اول این رقابت ها تنها 12 تیم از غرب آسیا شرکت خواهند داشت و با رویه موجود قطعا فوتبال باشگاهی ما با مشکلات جدی تر مواجه خواهد شد.تغییر شکل مسابقات از گذشته به امروز دست ما را از رسیدن به جام کوتاه کرد و بی گمان اگر به فکر چاره نباشیم چند سال بعد برای حضور در جمع 12 تیم برتر غرب آسیا دچار " اما و اگر " خواهیم شد. این که چرا فوتبال ما در بخش باشگاهی در مصاف با رقبای آسیایی به اوج نمی رسد ، دلایل مختلف دارد : ضعف مدیریت، نداشتن "استراتژی" درست، کمبود منابع مالی مستمر، ضعف ساختار فوتبال از سخت افزار گرفته تا نرم افزار، نداشتن دانش فنی لازم و...
در کنار همه این عوامل اما فوتبال ایران همچنان با وجود استعدادهای درخشان پا به پای رقبای تا بن دندان مسلح پیش می رود. در آخرین بازی نماینده فوتبال باشگاهی ما یعنی فولاد بازهم شاهد غیرت ایرانی بودیم. فولادی ها مقابل الهلال متمول تا آخرین دقایق بازی ، مردانه در میدان حضور داشتند و اگر اقبال بلند حریف نبود چه بسا شاهد پیروزی آنها هم بودیم. جالب این که همین الهلال در بازی بعدی خود با نتیجه عجیب هفت بر صفر مقابل تیم الدحیل قطر به برتری رسید و به فینال آسیا راه یافت.در فوتبال باشگاهی ما روش های منسوخ شده و هزینه های بی برگشت فراوان داریم. به رده های پایه توجه نمی شود تا استعدادهای ناب از دست بروند. باشگاه های پرطرفدار ما از لحاظ داشتن مجموعه ورزشی استاندارد در مضیقه هستند. برخی از تیم های لیگ برتری به دلیل نداشتن زمین بازی از مزیت میزبانی محروم می شوند. تحت چنین شرایطی نمی توان از آنها انتظار داشت که به فکر فتح جام آسیا باشند. تا شاهد رفع این مشکلات نباشیم امیدها به قهرمانی در آسیا هر روز کم رنگ تر از قبل خواهد شد.در این باره نظر چند کارشناس فوتبال را با هم مرور می کنیم:
*بهمن اسدی
قدر نعمت و استعدادها را نمی دانیم
*حسین کعبی
به نظرم در حالی که فوتبال آسیا روز به روز در حال پیشرفت است ، ما در حال درجا زدن هستیم. این روال باعث پسرفت فوتبال ما می شود و قطعا مشکلاتی را برای آینده ایجاد خواهد کرد. ما با رقبایی روبرو هستیم که جام جهانی برگزار می کنند. وقتی به امکانات آنها نگاه می کنیم به سادگی متوجه عقب ماندگی فوتبالمان می شویم. من در این کشورها فوتبال بازی کرده ام. اصلا با آنچه در گذشته بودند تفاوت فراوانی دارند. باید این را قبول کنیم که در این باره به شدت عقب مانده ایم.روزگاری برای دو دقیقه ماندن در آنجا تحمل نداشتم . الان قدم زدن در آنجا باعث آرامش می شود. آنها با استفاده از مدیران خوب و برنامه های کارساز مسیر پیشرفت را طی می کنند. من هم به عنوان بازیکن و هم به عنوان مربی در این مسابقات حاضر بوده ام و مسائل و مشکلات را از نزدیک لمس کرده ام. وقتی با بازیکنان کشورهای عربی حرف می زنم آنها در حسرت بازیکنان و پدیده های فوتبال ما هستند و ما قدر نعمت نمی دانیم.افق دید ما در باشگاه ها در حد کسب سهمیه و حضور در این مسابقات است. گویا خودمان را برای فتح جام ، شایسته و محق نمی دانیم. این ضعف بزرگی است. مثلا وقتی فولاد مقابل الهلال قرار گرفت همه گمان می کردیم که قرار است چند گل دریافت کنیم. همه دیدند فولاد چگونه بازی کرد و الهلال در بازی بعد چه بلایی بر سر الدحیل قطر آورد. برای موفقیت در آینده ، ما باید به فکر کشف و پرورش استعدادها باشیم. این همه استعداد در فوتبال خوزستان کجا هستند ؟ چرا ما نباید مثل گذشته بتوانیم ملی پوش خوزستانی در تیم ملی داشته باشیم ؟ فوتبال پایه ما کجا مورد حمایت است ؟ این بخش نه در خوزستان بلکه در سراسر کشور به امان خدا رها شده است. در آینده قرار است چه کار کنیم ؟ مثل کشورهای عربی برویم از آفریقا بازیکن بیاوریم و به آنها تابعیت بدهیم؟تا حرفی می زنیم مورد تهمت قرار می گیریم. الان خواننده و هنرپیشه هم در مورد سرمربی تیم ملی نظر می دهند. چرا هر کس به خودش اجازه می دهد درباره فوتبال کارشناسی کند ؟ مگر ما در کار شما دخالت می کنیم ؟ عجیب این که بزرگان فوتبال واکنش لازم را ندارند. حاشیه به جان فوتبال ما افتاده است. اما من حرفم را در هر شرایطی خواهم زد.
عقب ماندگی ، از شرق به غرب رسید
*قاسم حدادی فر
متاسفانه اگر ما روزگاری فوتبال باشگاهی خود را از چند تیم مطرح شرق آسیا عقب تر می دیدیم ، امروز این عقب ماندگی به تیم های غرب آسیا هم رسیده و مشخص نیست پسرفت ما تا کجا ادامه خواهد یافت. ما پیش از این حتی شاهد حضور چند تیم ایرانی در فینال لیگ آسیا بودیم اما به نظر می رسد با رویه فعلی حتی رسیدن به این جایگاه هم برای ما سخت و دشوار است.جای تاسف دارد که گاهی با تلاش و تمرین و پشتیبانی لازم مسیر رو به رشد را طی کرده ایم و وقتی از مرحله اول صعود کردیم ناگهان همه چیز به هم ریخت. چند بار شاهد این اتفاق تلخ بودیم. در شرایطی که رقبا در مرحله دوم ، خود را تقویت کردند ما نه تنها قوی تر نشدیم بلکه تیم مرحله اول را هم از دست دادیم. در کنار این ضعف ها همه می دانیم که فوتبال باشگاهی ما ضعف فراوان در بخش نرم افزاری و سخت افزاری دارد.با مشاهده امکانات خوب رقبای خودمان در آسیا تقریبا همه می دانیم که ما از این لحاظ حداقل ها را هم نداریم. اگر امکانات لازم مهیا باشد شک ندارم با وجود استعدادهای درخشان در فوتبال، در آسیا می توانیم آقایی کنیم. گاهی شاهد استعدادهای فوق العاده ای در فوتبال ایران هستیم که نمی توانیم آنها را شکوفا کنیم. این بزرگترین درد فوتبال ماست. این که چرا فوتبال ما در این خصوص حمایت لازم نمی شود واقعا جای تعجب دارد.چرا فوتبال ما باید با مشکلات پیش پا افتاده دست به گریبان باشد؟ زمین تمرین مناسب مگر چقدر هزینه دارد؟ مدیران ما باید افق دید خود را گسترش دهند و برنامه های بلند مدت داشته باشند. با این همه تغییرات و کمبودها مگر می توان چنین کاری کرد؟ با تزریق دانش روز و استفاده از مربیان خوب قطعا ما می توانیم به سرعت مشکلات فنی موجود در باشگاه ها را برطرف کنیم و به اوج برسیم. اعتراف می کنم با شرایط فعلی ما تا ده سال آینده هم نباید امیدوار به موفقیت در آسیا باشیم. فوتبال امروز یک صنعت است و " ای اف سی " به دنبال درآمدزایی حتما طرح هایی دارد که فوتبال ما در آن امکان قدرت نمایی نخواهد داشت. عمده مشکل فوتبال ما را باید در بحث منابع مالی جستجو کرد.
برنامه ای برای فتح جام آسیا نداریم
*محسن گروسی
به عنوان اولین سخن باید این را بگویم که ما چیزی به نام باشگاه نداریم. ما تیم داریم و به آن باشگاه می گوییم. شاید همین نکته به ما بگوید علت عدم موفقیت ما در لیگ باشگاه های آسیا چیست. تیم های فوتبال ما فقط در سطح لیگ های داخلی برنامه ریزی کرده اند و نظر چندانی به آسیا ندارند. در لیگ داخلی ما چند تیم برای قهرمانی، چند تیم برای کسب سهمیه و سایر تیم ها برای بقا برنامه دارند. بعید است در این برنامه بحث فتح جام آسیا گنجانده شده باشد. وقتی شما چنین برنامه ای ندارید چگونه منتظر فتح جام خواهید بود؟سند حرف و ادعای من هم بررسی شرایط نمایندگان ایران در لیگ قهرمانان آسیاست. چند نوبت ما با حضور موفق در مرحله اول امیدوار به فتح جام شدیم و با دست خودمان جام را به حریفان دادیم. شاید اگر در این باره برنامه داشتیم دو سه بار فاتح این جام می شدیم. شما به همین دوره آخر توجه کنید. مربی تیم نماینده ایران استعفا داد. در حساس ترین لحظه ممکن! اگر قرار به کناره گیری بود چرا زودتر این کار نشد؟ چرا کمی تحمل نکردید؟ چرا تا آخر ادامه ندادید تا پس از آن کناره گیری کنید؟این ها همه عواملی است که به کار لطمه می زند. این درست که فولاد خوب کار کرد و مربی بعدی هم تیم را جمع و جور کرد اما قطعا مشکلاتی هم برای تیم پدید آمد. از سوی دیگر تغییر شکل برگزاری لیگ آسیا و مقرراتی که وضع خواهد شد قطعا مشکلات عدیده ای برای باشگاه های ما ایجاد خواهد کرد. حتما در این مقررات مباحث مالی و ساختار باشگاهی با سختگیری ها و نظارت های جدی دنبال خواهد شد.فوتبالی که در بخش فدراسیون خود با مشکلات جدی مواجه است حتما در بخش باشگاهی با مشکلات بیشتری دست به گریبان است. ما در تعیین مربی ملی دچار ضعف هستیم و به این شکل قطعا در باشگاه ها هم با این مشکل مواجه هستیم. مربیان باشگاهی و ملی باید تابع برنامه های فنی مطابق با شرایط فوتبال ما باشند. الان چنین نیست و هر کس مطابق نظر خود کار می کند. آمد و رفت مربیان خارجی در باشگاه ها هم باید حساب شده باشد تا موجب پیشرفت فوتبال ما شود. آیا الان ما چنین شرایطی داریم؟
مشکلات ، چند وجهی هستند
*محمد انصاری
به طور قطع ناکامی طولانی مدت فوتبال باشگاهی ایران در مسابقات لیگ قهرمانی آسیا دلایل مختلفی دارد و نباید به یک عامل نظر داشت. اگر بنا داریم شاهد موفقیت باشیم باید به همه عوامل توجه کنیم تا شاید به این شکل بتوانیم آینده بهتری برای فوتبال باشگاهی خودمان رقم بزنیم ، اتفاقی که همه خواستار آن هستیم و خواسته به حقی هم هست.در راس این مشکلات می توان به بحث کمبودهای سخت افزاری اشاره کرد که بسیار مهم و نقش آفرین هم هستند. موضوع دیگر ، مشکل مدیریتی است که با تغییرات پی در پی فرصت برنامه ریزی بلند مدت ندارند. این تغییرات باعث می شود تا مدیران تنها به فکر رفع و رجوع مشکلات آنی و در لحظه باشند. در بحث مالی هم اوضاع خوبی نداریم. رقبای ما بازیکنان با کیفیت میلیون دلاری می گیرند و ما قدرت حفظ سرمایه های خودمان را هم نداریم.در چنین مصافی قطعا هر چقدر هم که پیش برویم یک جای کار با سدی محکم روبرو خواهیم شد و زحمات و تلاش ها به بار نمی نشیند. حریفان ما برنامه ریزی مناسب و اهداف عالی را مد نظر دارند و باشگاه های ما درگیر مشکلات کوچک هستند و فرصت تمرکز ندارند و مجوز داشتن برنامه بلند مدت را کسب نمی کنند. البته به چنین مباحثی شاید بتوان ده ها مورد دیگر افزود که مجموعا سد راه فوتبال باشگاهی ما برای رسیدن به قهرمانی آسیا شده اند.با عدم برنامه ریزی مناسب ، ما حتی وقتی از مرحله اول صعود می کنیم با فقدان برنامه خوب در مرحله دوم دچار مشکل می شویم. البته به جز باشگاه های ایرانی برخی از کشورهای آسیایی هم با این مشکل روبرو هستند. به این شکل تیمی که خوب برنامه ریزی کرده در مرحله دوم موفق تر ظاهر می شود و بقیه حسرت فرصت های از دست رفته را می خورند. اصولا یکی از دلایل عقب ماندگی فوتبال در آسیا را باید در چنین مدیریت های سطحی نگر جستجو کرد.من تجربه خوبی در دوره مربیگری برانکو را شاهد بودم. او کسی بود که در این خصوص برنامه داشت و به همین دلیل هم ما با وجود مشکلات عدیده تا یک قدمی فتح جام پیش رفتیم اما همان دوره ها هم عدم ثبات مدیریتی به کار لطمه می زد. این امر نه درخصوص پرسپولیس بلکه در برخی از باشگاه های ما هم رخ داده تا بدانیم دردی همه گیر است.
تصمیم گیری غیرفوتبالی ها برای فوتبال!
*جلال چراغپور
بحث مشکلات فوتبال ما در جام باشگاه های آسیا از چند جنبه قابل بررسی است. تقریبا برای همه ما هم این موضوع روشن است. ما از لحاظ مدیریتی، فنی و اقتصادی در باشگاه های خودمان با مشکلات جدی مواجه هستیم. حتی سیاست هم در آن دخیل است. تقریبا ما از همه جهت با مشکل مواجهیم و این در نوع خود جالب و تعجب برانگیز است. ما ضعف امکانات هم داریم و متاسفانه همه این مشکلات درهم تنیده شده است.ما اکنون با مجموعه ای از مشکلات مواجه هستیم که نمی توانیم از یک گوشه آن برای حل مساله وارد شویم. اگر از هر جنبه به شکل اختصاصی وارد شویم به هزارتویی برخورد می کنیم که اجازه کار را به ما نمی دهد. ما حتی در بخش آموزشی هم دچار مشکل هستیم و همه اینها کار را برای ما سخت کرده است. در حقیقت تعریف بنیادین ما از فوتبال دچار اشکال است. شما ببینید برای انتخاب مربی تیم ملی چه رفتاری داریم. چه کسی در این باره تصمیم گرفته است ؟ دو باشگاه پرطرفدار ما به سمت خصوصی سازی می روند. این چه روشی است ؟ چه کسانی در این باره رای و نظر داشته اند؟ ما در بحث پایه های فوتبال و توجه به آن چه می کنیم ؟ چه بحث هایی وجود دارد؟ چه کسی جرات ورود به آن را دارد؟ این همه استعداد که می توانند در فوتبال ، انقلاب به پا کنند کجا مورد حمایت هستند؟باشگاه های شصت و هفتاد ساله ما زمین تمرین و ورزشگاه ندارند. چه زمانی این مشکلات را حل خواهیم کرد؟ این واقعیت فوتبال ماست و همانگونه که گفتم همه با آن آشنا هستند. پیشنهاد و راهکار مدنظر من که سالهاست در فوتبال زندگی می کنم این است که باید برای رسیدن به هدف ، حرکتی همه جانبه داشته باشیم. اگر تا دیروز مشکلات کاملا باز نمی شد و در خفا بود امروز همه آنها در معرض دید همگان هستند. ما نه تنها مشکلات را حل نکردیم بلکه هر روز به ابعاد آن اضافه می کنیم. الان حضور و تصمیم گیری افراد نا آشنا به امر فوتبال به شکل عادی درآمده است. این اتفاق ، فوتبال ما را با خطر جدی مواجه می کند. رفت و آمد شبانه مدیران و تیم ها مشکلاتی است که توسط افراد ناآشنا به مدیریت فوتبال به ما تحمیل شده که باید جلوی آن را بگیریم.
باید نگرش باشگاهی را عوض کنیم
*فرشید طالبی
وقتی هر تیمی وارد یک دوره از مسابقات می شود باید خود را مهیای آن کند. من در فجر، سپاهان، ذوب آهن و تراکتور حضور در جام باشگاه های آسیا را تجربه کرده ام. تا مراحل بالا هم صعود کرده ام. با حضور در مسابقات ، تفاوت ها را کاملا حس کرده ام. بدون تعارف اگر بخواهیم بر اساس امکانات ارزیابی کنیم فوتبال باشگاهی ما در سطح سوم آسیاست. بارها گفته ایم و تلنگر زده ایم اما گویا متولیان خود را به خواب زده اند. خواب زده هم بیدار نمی شود. خود آنها می دانند که شرایط چگونه است. فوتبال ما حرفه ای نیست و حرفه ای هم رفتار نمی کند. کشورهای عربی بهترین بازیکنان خود را جمع می کنند و با چند لژیونر تقویت می شوند اما ما کجا حتی توانسته ایم نیروهای داخلی خود را یکجا جمع کنیم؟ بازیکنان ایرانی حتی در تیم های عربی مقابل ما بازی می کنند. ما قدرت حفظ آنها را هم نداریم. این از لحاظ نیروی انسانی برای ما یک ضعف است.ما از استعدادهای موجود خودمان هم بهره لازم را نمی بریم. با این همه تفاوت امکانات ، این که ما به پای بزرگان باشگاهی آسیا می پیچیم ریشه در استعداد ذاتی و همت عالی بازیکنان دارد. نه تنها در فوتبال که در همه رشته های ورزشی همین اتفاق در حال رقم خوردن است اما این امر هم تا جایی جواب می دهد. در برخی از رشته ها حتی در سطح جهان هم مطرح می شویم. شک نکنید که اگر حمایت لازم صورت پذیرد ما شرایط بسیار بهتری خواهیم داشت.
کشورهای عربی برای پیروزی تیم خودشان ، کشتی جایزه می دهند تا ایجاد انگیزه کنند. ما چه می کنیم؟ غالبا مسئولان ما وعده می دهند و به آن عمل هم نمی کنند. برای قهرمانی باید برنامه داشت. مثل قطر که طی سه سال قهرمان جام ملت های آسیا شد. ما چه کرده ایم ؟ باید با خواست مسئولان همه این موارد موشکافی شود و با رفع مشکلات راه پیشرفت را طی کنیم.فوتبال برای پیشرفت نیاز به عمل و رفتار درست دارد. تا اینگونه نباشیم به جایی نمی رسیم. نگرش ما باید به فوتبال باشگاهی عوض شود وگرنه با این روند ، نه تنها پیشرفت نمی کنیم بلکه روز به روز عقب تر خواهیم رفت.