وظایفی که به آن عمل نمی شود!

وزیر محترم ورزش در نشست هیات اجرایی المپیک نکاتی را مطرح کرد که با تحلیل محتوای آن ، تاکید بر روی دو نکته یا اصل روشن می شود. نکته اول ، لزوم رعایت ارزش های فرهنگی و اخلاقی و نکته بعد، تاکید بر برنامه داشتن برای آینده.وقتی وزیر ورزش می گوید:" یکی از وظایف اصلی ما توجه به معنویت و ارزش هاست" و همچنین " توجه به ارزش ها جزو وظایف اصلی مدیران ما محسوب می شود" یعنی ایشان به اهمیت فرهنگ و رعایت ارزش های فرهنگی در ورزش واقف است و عمل به آنها را جزو" وظایف اصلی" مدیریت ورزش می داند. آقای وزیر برای تحکیم سخن و منطق خود در این باره و تاکید بر یکی از اصلی ترین وظایف مدیران ورزش ، اضافه می کند : " وقتی رهبر انقلاب در مباحث مختلف به مسائل فرهنگی اشاره می کنند، ما نیز وظیفه داریم این مسائل را پیگیری کنیم." تردیدی نیست که از شنیدن و خواندن این سخنان، اهالی ورزش و نشریه ای مثل کیهان ورزشی - که سال های سال است بر اهمیت موضوع فرهنگ و نقش آن در پیشرفت همه جانبه ورزش ایران و ارتقای آن در عرصه بین المللی تاکید می کند و پای می فشارد - خشنود و امیدوار می شوند اما نکته دردآور و مهم اینجاست که متاسفانه موضوع فرهنگ و ارزش های فرهنگی در ورزش ما آنطور که لازم است جدی گرفته نشده و در واقع متولیان تاکنون این" وظیفه مهم و اصلی" خود را آنچنان که باید انجام نداده اند. حال که این سخنان را از زبان وزیر ورزش می شنویم( البته قبلا هم از زبان وزیران و روسای قبلی ورزش شبیه آن را شنیده بودیم) به طور طبیعی و عقلایی انتظار داریم که در دوران مدیریت ایشان حرکت عمده و ملموسی در جهت اهمیت دادن و توجه کردن به مسائل فرهنگی، معنوی و ارزش های منبعث از آنها صورت بگیرد و مدیران ورزش - چنانکه آقای هاشمی هم تاکید کرده است - " توجه به ارزش ها را جزو وظایف اصلی خود" به حساب آورند. بارها نوشته و در اینجا نیز تاکید می کنیم که عدم پیشرفت بایسته ورزش و همچنین خیلی از باخت ها( از جمله ناکامی اخیر فوتبال) بیشتر ریشه در مسائل فرهنگی و اخلاقی و رفتاری ما دارد تا در مسائل فنی و تاکتیکی و فیزیکی و ... باز تاکید می کنیم در هیچ جای دنیا ورزش و هر امر دیگری پیشرفت نکرده و قوی نشده ، مگر آنکه موضوع فرهنگ و اخلاق جدی گرفته شده باشد. تحلیل عوامل عدم پیشرفت ورزش ایران و همچنین اتفاقاتی که برای تیم ملی فوتبال در قطر افتاد ، صرفا بر روی مسائل فنی و تاکتیکی و ... تاکید دارد و بحث های اخلاقی و فرهنگی که مستقیما بر ذهن و روان ورزشکاران ما اثر می گذارند، یا از سر ناآگاهی است یا به عمد و برای پیدا نشدن علت العلل ناکامی ها و شکست ها.

نکته دیگری که از سخنان آقای وزیر می شود دریافت کرد ، تکیه ایشان بر روی " برنامه ریزی" و برنامه داشتن و قدر فرصت ها را دانستن و زمان را از دست ندادن است. این نکته را می شود از این سخن ایشان برداشت کرد که می گوید : " باید در کنار توجه به المپیک و پارالمپیک ( که تابستان آینده برگزار می شود) نگاهی جدی به بازی های آسیایی و پارا آسیایی دور بعد داشته باشیم ( که سه سال دیگر برگزار خواهد شد). موضوع " برنامه داشتن" و برنامه ریزی برای رسیدن به اهداف و تحقق انتظارات، یک اصل مهم و امری بدیهی است که متاسفانه در ورزش ما چنانکه باید، جدی گرفته نشده و اگر بخواهیم بی تعارف سخن بگوییم، اصولا چیزی به نام " برنامه " در ورزش ما معنا و مفهوم ندارد و خیلی از مسائل به شیوه " شب امتحانی" و" دقیقه نود"ی حل می شود و معلوم است که چنین شیوه های" حل کردن" ، چقدر علمی و کارساز و سازنده است!

این سخنی تکراری است . بارها به سهم خود نوشته ایم که تفکر و شیوه های حاکم مدیریتی و اداره ورزش مستعد و بالقوه توانای ما بر مبنای" روزمرگی" و " باری به هرجهت" قرار دارد ، نه برنامه های کوتاه و میان و بلند مدت. در این ورزش همه چیز عملا به تقدیر و شانس و اقبال واگذار شده است، چنانکه سرمربی تیم ملی فوتبال در اظهارات اخیر خود تقریبا هیچ انتقاد و نقصی را که کارشناسان دلسوز مطرح می کنند ، نمی پذیرد و علت ناکامی را " بدشانسی" ( و حداکثر اشتباهات فردی) می داند!غافل از آنکه بنا بر آموزه های مکتبی و داده های علمی، آنچه را که ما شانس و تصادف و... می دانیم ، خود مبتنی بر قوانین و وابسته به شرایط و لوازمی است که در صورت تحقق آنها، رخ می دهند و چهره می بندند و... باری ، در دنیایی که بر آن حساب و کتاب حاکم است و " هیچ برگی" بی حساب و برنامه از درخت نمی افتد " ولا تسقط ورقه..."، نمی شود بدون برنامه ریزی و صرفا با حرف زدن - آن هم حرف های بی عمل - و بدتر از آن ، با اعمال ناحسابی و درست برعکس و حتی ضد آن حرف های حسابی ، به نتیجه و هدف رسید. امیدواریم آقای هاشمی در دوران زودگذر مسئولیت خود به حرف های حسابی و اصول ثابت شده و کارسازی مثل اهمیت فرهنگ و لزوم رعایت ارزش های اخلاقی و معنوی و همچنین آینده نگری و برنامه ریزی عمل کند و حداقل در این باره شروع کننده باشد و گام های اولیه را بردارد و ورزش ما را در مسیر اصلاح و تحول و قوی شدن قرار دهد ، چرا که " ایران قوی " ، شایسته " ورزش قوی" است . ان شاءا...

*سیدمحمدسعید مدنی