بازگشت غیرمنتظره به سانتوس
کیهان ورزشی-
درخشش خود، اعتباری تازه به آن ببخشد، اما این اتفاق نیفتاد و مصدومیت‌ها باعث شد که ستاره برزیلی سابق بارسلونا دورانی کاملا ناکام در عربستان داشته باشد. او در این ۱۸ ماهی که عضو تیم الهلال بوده، تنها ۷ بار به میدان رفت و فقط یک گل زد که آن هم مقابل نساجی مازندران بود.
حالا نیمار با انتقالی کوتاه مدت تا پایان فصل به سانتوس برگشته است تا روز‌های خوب خودش را بازیابد. باید دید آیا مصدومیت‌های سنگین، دوران فوتبال این فوق ستاره را به پایان رسانده یا تیم ملی برزیل در جام‌جهانی پیش رو می‌تواند یک بار دیگر روی درخشش نیمار جونیور برای کسب معتبرترین جام دنیای فوتبال حساب کند.
خاموشی یک ستاره
شان والش (گل)
قرار نبود دوران حرفه‌ای نیمار در سن ۳۲ سالگی رو به محو شدن برود. او باید هنوز در لیگ قهرمانان می‌درخشید، جام‌های معتبر بسیار بیشتری را در رده باشگاهی و ملی کسب می‌کرد و به تدریج پا به سن می‌گذاشت، اما هنوز هم بازیکنی موثر در بالاترین سطح می‌بود.
به چندین دلیل، از مصدومیت‌ها گرفته تا جاه‌طلبی و بدشانسی، این اتفاقی نبود که برای ستاره برزیلی افتاد. به جای آن، نیمار به باشگاه سانتوس برمی‌گردد. همان باشگاهی که نیمار کارش را در آن شروع کرد، حالا او را به صورت آزاد جذب کرده است. قرارداد نیمار چند وقت پیش با باشگاه الهلال فسخ شد تا دوران ۱۷ ماهه حضور این مهاجم در عربستان تبدیل به یکی از بدترین نقل و انتقالات تمام ادوار شود، چرا که نیمار در این مدت تنها در ۷ بازی به میدان رفت.
نیمار به قدری می‌خواست به برزیل برگردد که حاضر شد دستمزدش را به شدت کاهش دهد. او در یک سال و نیم اخیر به خاطر مصدومیت سنگین زانو و دو خروج غیرمنتظره از باشگاه‌هایش - اول از پاری‌سن‌ژرمن و حالا هم از الهلال - زجر زیادی کشیده و به دنبال آرامش است. دوران حرفه‌ای عجیب و غریب نیمار باعث شده تا او یکی از جذاب‌ترین بازیکنان نسل خود باشد و شاید حالا زمانش رسیده که به طور مناسبی از عظمت این بازیکن صحبت کنیم.
فوتبالیستی که از یوتیوب ظهور کرد
سران سانتوس اولین کسانی بودند که به سرعت به استعداد نیمار جوان پی‌بردند و وقتی رئال‌مادرید حاضر شد او را در ۱۴ سالگی در تمریناتش مورد آزمایش قرار دهد، این استعداد بیشتر از قبل هم به چشم آمد. سه سال بعد، نیمار به تیم اصلی باشگاه سانتوس رسیده بود و در اولین فصل تعداد گل‌هایش را نیز دو رقمی کرد تا توجه باشگاه‌هایی مثل چلسی و وستهام را به خود جلب کند.
قرار نگرفتن در فهرست تیم ملی برزیل برای جام‌جهانی ۲۰۱۰، ضربه سنگینی به انگیزه‌های نیماری زد که در ۶۰ بازی برای سانتوس ۴۲ گل به ثمر رسانده بود تا این تیم را قهرمان کند. طولی نکشید که درخشش‌های نیمار باعث شد تا سانتوس به اولین کوپا لیبرتادورس خود از زمان په‌له و سال ۱۹۶۳ به بعد برسد.
تازه در این هنگام بود که بقیه دنیا متوجه استعداد‌های نیمار شدند. قهرمانی در سطح قاره برای جلب توجه باشگاه‌ها کافی بود، اما نیمار با بردن جایزه پوشکاش در مراسم فیفا، این توجهات را بیشتر از قبل کرد. با وجود این که نیمار در لیگی سطح پایین بازی می‌کرد و از قاره‌ای که بر فوتبال در سطح باشگاهی حکومت می‌کند نیز بسیار دور بود، اما همه به دنبال تماشای بازی‌های او بودند. همین باعث شد تا او آخرین بازیکن از نسل فوتبالیست‌های یوتیوبی باشد. گزیده مهارت‌ها و گلزنی‌های او به سرعت در فضای مجازی پخش می‌شد و همه می‌خواستند تکه‌ای از درخشش نیمار، فوق‌ستاره بعدی برزیل را ببینند.
نیمار بعد از دو فصل دیگر حضور در سانتوس تصمیم گرفت به بارسلونا برود تا در کنار لیونل مسی بازی کند. این اتفاق برایش مانند به واقعیت پیوستن یک رویا بود.
درخشش در بارسلونا
اگر چه فصل ۲۰۱۳-۲۰۱۴ برای بارسلونا چندان درخشان نبود و آبی و اناری‌ها، با گل نیمار، فقط فاتح سوپرکاپ اسپانیا شدند، اما خرید جدید این تیم فصل خوبی را در اروپا سپری کرد و همین هم زمینه ساز موفقیت‌های آتی او شد. نیمار نشان داد بازیکن لاغر اندامی که برای بازی در لیگی مثل لالیگا قدرت لازم را ندارد، نیست بلکه بال هجومی است که استحقاق ستایش دارد. وقتی لوئیز سوارز در فصل ۲۰۱۵-۲۰۱۴ به نیوکمپ آمد، مثلث هجومی بارسلونا تکمیل شد.
مثلث مسی، سوارز و نیمار که"ام اس ان" نامیده می‌شد، توانایی انجام هر کاری را داشت. در آن بازه اگر سران بارسلونا بلیت مسابقات‌شان را تا ۳۰۰ یورو هم افزایش می‌دادند، کسی نمی‌توانست آنها را ملامت کند. یک مثلث تاریخی در سال ۲۰۱۵ در بارسلونا متولد شد که توانست فاتح سه گانه شود و فصل بعد هم هر دو جام داخلی را فتح کند.
اگر فکر می‌کنید سه مهاجم گل‌های محدودی در یک تیم می‌توانند بزنند، سخت در اشتباهید. در آن فصل مسی ۵۸، نیمار ۳۹ و سوارز ۲۵ گل زدند و فصل بعد هم تعداد گل‌های این سه مهاجم به ترتیب ۴۱، ۳۱ و ۵۹ گل بود. بازی بارسلونا در آن سال‌ها واقعا تماشایی بود.
عدم توجه کافی
با این وجود، در پشت پرده، نیمار چندان خوشحال نبود. او از زمان درخشش در سانتوس، در رویای تبدیل شدن به بهترین بازیکن جهان بود و این رویا وقتی حتی در تیم خودش هم بهترین بازیکن زمین نبود، غیر ممکن به نظر می‌رسید. درخشش مسی بر روی نیمار و سوارز سایه انداخته بود و نیمار دیگر تمایلی برای ادامه این وضعیت نداشت. اگر چه خود نیمار اعلام کرده که دلیل جدایی او از بارسا این نبود، اما در تابستان ۲۰۱۷ شایعاتی که منجر به جدایی وی شد، از این موضوع خبر می‌داد. عدم توجه کافی به نقش نیمار در پیروزی تاریخی بارسلونا مقابل پاری‌سن‌ژرمن در لیگ قهرمانان نیز یکی از دلایل کلیدی نارضایتی او بود.
با توجه به شهرت مسی در اسپانیا و جهان و محبوبیت سوارز به خاطر روز‌های درخشش در لیگ برتر انگلیس، نیمار سومین مهاجم برتر تیمش محسوب می‌شد.
انتقالی رکوردشکن
بارسلونا نیاز و علاقه‌ای به فروش نیمار نداشت، مگر این که باشگاهی حاضر می‌شد بند جدایی قرارداد این مهاجم برزیلی که ۲۲۲ میلیون یورو بود را فعال کند که در آن زمان از دو برابر مبلغ رکورد نقل و انتقالات هم بیشتر بود. به همین خاطر کسی فکر نمی‌کرد چنین اتفاقی بیفتد. با این حال پاری‌سن‌ژرمن پا پیش گذاشت و چنین مبلغ هنگفتی را به نمایندگانش داد تا نزد سران بارسلونا ببرند و به طور رسمی بند جدایی قرارداد نیمار را فعال کنند. نیمار به پاری‌سن‌ژرمن آمد تا مشهورترین خرید این تیم پاریسی بعد از زلاتان ابراهیموویچی باشد که ۵ سال قبل از آن به پاریس رفته بود. توضیح دادن دلیل این انتقال، حتی به هواداران فوتبالی هم کار سختی بود. چرا نیمار باید یکی از بهترین تیم‌های اروپا را رها می‌کرد تا به یک سطح پایین‌تر از فوتبال برود؟ چرا او تیمی که حاکم لالیگا بود را رها کرد تا به لیگ فرانسه‌ای برود که شهرت کمی دارد؟ ساده‌ترین جواب، موفقیت فردی و پول بود. این در حالی است که نیمار بعد‌ها اصرار داشت که بگوید دلیل رفتنش به پاریس این مسائل نبوده است.
اولین نیم فصل نیمار در پاریس احتمالا یکی از بهترین عملکرد‌های او بود، آن هم احتمالا به این خاطر که لیگ فرانسه ضعیف‌ترین لیگ در میان ۵ لیگ برتر اروپاست. او در ۳۰ بازی در تمام مسابقات، ۲۸ گل زد و ۱۶ پاس گل داد تا در هر ۶۲ دقیقه برای تیمش گل ساخته باشد. اگر می‌خواستید که نیمار به اندازه مسی گل بزند، او داشت این کار را می‌کرد.
با این حال آن فصل برای او به خاطر مصدومیت، پایانی زودهنگام در ماه مارس داشت. در نبود نیمار، رویای پاری‌سن‌ژرمن برای فتح لیگ قهرمانان به دست رئال‌مادرید از بین رفت. دنیا نمایش‌های نیمار را فراموش کرد. فصل بعد هم اتفاقی مشابه افتاد و مصدومیت، او را از حضور در دیدار مقابل منچستریونایتد محروم کرد تا پاری‌سن‌ژرمن یک بار دیگر از دور مسابقات لیگ قهرمانان کنار برود. وقتی پاری‌سن‌ژرمن بالاخره توانست به رویایش برسد و در سال ۲۰۲۰ در اولین فینال اروپایی خود حضور پیدا کند، این بار در میان کرونا و در استادیومی خالی در لیسبون با یک گل مقابل بایرن مونیخ شکست خورد، آن هم با گل کینگزلی کومان، محصول آکادمی پارک د پرنس. انگار که قرار نبود آن اتفاق رویایی هیچوقت برای نیمار بیفتد.
جدایی ناراحت‌کننده
بعد از شکست مقابل بایرن، پاری‌سن‌ژرمن دیگر نتوانست خود را مجددا سرپا کند. حتی رویای شخصی نیمار برای فتح توپ طلا نیز با توجه به عبور کیلیان امباپه از مهاجم برزیلی و تبدیل شدن به رهبر رختکن، به خطر افتاده بود. فصل پر فراز و نشیب ۲۰۲۰-۲۰۲۱ که باعث جدایی توماس توخل در میانه فصل و حضور مائوریسیو پوچتینو شد، در نهایت به از دست رفتن قهرمانی در لیگ انجامید تا لیل جام قهرمانی را بالای سر ببرد.
برای این که اوضاع جذاب‌تر شود، مسی بعد از اجبار به جدایی رایگان از بارسلونا، به پاری‌سن‌ژرمن آمد تا یک بار دیگر یاد و خاطره مثلثی مرگبار و جدید زنده شود، اما نه مسی و نه نیمار دیگر در روز‌های اوج خود نبودند و امباپه هم به هیچ عنوان به لوئیز سوارز شباهت نداشت.
یک سال بعد، نیمار دوباره دچار مصدومیت شد. وقتی مسی در سال ۲۰۲۳ تصمیم گرفت به اینتر میامی برود، به نظر می‌رسید که نیمار هم راه جدایی را در پیش می‌گیرد، چرا که تیم پاریسی استراتژی نقل و انتقالاتی متفاوتی را در پیش گرفته بود که حول محور بازیکنان جوان فرانسوی بود. تنها تیمی که توجه نیمار را به خود جلب کرد، الهلال از لیگ عربستان بود که می‌خواست این مهاجم برزیلی را نگین تاج خود کند. در پایان پنجره تابستانی نقل و انتقالات، نیمار قبول کرد تا در ازای ۹۰ میلیون یورو به عربستان برود و همین‌جا بود که فاجعه شروع شد.
هنگامی که نیمار در تیم ملی بود، دچار مصدومیت رباط صلیبی و مینیسک شد. برای فوتبالیستی که در آستانه ۳۰ سالگی است، چنین اتفاقی حکم پایان دوران بازی فوتبالیست، حداقل در بالاترین سطح را دارد و این تازه در شرایطی است که سابقه بلندبالای مصدومیت‌های قبلی نیمار را در نظر نگیریم. حتی وقتی نیمار یک سال بعد به میادین برگشت هم مصدومیتی جدید از ناحیه همسترینگ، او را از میادین دور کرد و در نهایت الهلال تصمیم گرفت وی را از فهرست خود خارج کند. کار نیمار تمام شده بود.
سطح ملی
دوران نیمار در تیم ملی هم شرایطی مشابه با دوران این بازیکن در سطح باشگاهی داشت. تنها موفقیت نیمار با تیم ملی کشورش در سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۶ و فتح جام کنفدراسیون‌ها و مدال طلای المپیک بود و در نهایت جام جهانی و کوپا آمریکا دور از دسترس این مهاجم باقی ماند. او ستاره تیمش در سال ۲۰۱۴ بود ولی مصدومیت از ناحیه کمر تورنمنت را به سرعت برای او تمام کرد و در نهایت برزیل با نتیجه ۷ بر یک مقابل آلمان باخت. نیمار در سال ۲۰۱۸ هم تازه از مصدومیت برگشته بود و در نهایت برزیل در یک چهارم نهایی به دست بلژیک حذف شد.
تورنمنت سال ۲۰۲۲ از همه ناراحت‌کننده‌تر بود. برزیلی که به شدت به نیمار و ریچارلیسون وابسته بود، به نظر می‌رسید به راحتی کرواسی را شکست می‌دهد و در نیمه‌نهایی مقابل آرژانتین و مسی صف‌آرایی می‌کند، اما بازی به وقت‌های اضافه کشید. به نظر می‌رسید درخشش انفرادی نیمار، برزیل را به مرحله بعد می‌فرستد، اما این اتفاق نیفتاد. بازی به تساوی کشیده شد و کرواسی در ضربات پنالتی برزیل را حذف کرد.
حالا جام‌جهانی ۲۰۲۶ در پیش است و نیمار روی کاغذ می‌تواند در آن حاضر باشد تا یک بار دیگر برای فتح جام تلاش کند. با این حال او حتی نزدیک به آن ستاره‌ای نیست که روزی در مستطیل سبز می‌درخشید و تیم ملی برزیل هم روز‌های خوبی را سپری نمی‌کند.
درخشش دوباره؟
بازگشت نیمار به سانتوس همیشه محتمل به نظر می‌رسید و حالا به واقعیت تبدیل شده است. کسب آمادگی مجدد برای حضور در جام‌جهانی ۲۰۲۶ می‌تواند اصلی‌ترین انگیزه نیمار باشد، اما اصلا لازم نیست شرایط را به این شکل ببینیم. الان یک دهه است که دوران حرفه‌ای نیمار درگیر حواشی جانبی است و اگر او می‌خواهد اتفاقی دیگر بیفتد، باید راه جدیدی را در پیش بگیرد. این روز‌ها دیگر آن فشار سابق برای پیش بردن تیم به دست نیمار روی شانه‌های این بازیکن قرار ندارد. اگر او هنوز نیمی از آن بازیکنی باشد که ۱۸ ماه پیش بود، هنوز هم می‌تواند به قدر کافی بدرخشد. نیمار در ۹۰ درصد دوران حرفه‌ای خود، بیشتر از این که روی فوتبال تمرکز داشته باشد، به دنبال حواشی بود. حالا او باید روی آن ۱۰ درصد تمرکز بیشتری داشته باشد. باید منتظر ماند و دید که آیا او می‌تواند به روز‌های خوب خودش برگردد یا افت ادامه‌دار بازیکنی که روزی به دنبال کسب توپ طلا بود، ادامه خواهد داشت؟
۲۰۰ میلیون دلار برای یک گل
جاناتان دروبری (فرست پست)
دوران حضور نیمار در لیگ عربستان به پایان رسید، چرا که این بازیکن تصمیم گرفت در توافقی دو جانبه قرارداد خود را با باشگاه الهلال فسخ کند. این بازیکن ۳۲ ساله حالا بعد از ۱۲ سال و بازی در تیم‌های برتر اروپایی مثل بارسلونا و پاری‌سن‌ژرمن و یک دوره ۱۸ ماهه حضور در لیگ عربستان، به لیگ برزیل و باشگاه دوران جوانی خود یعنی سانتوس برمی‌گردد.
این مهاجم که گفته می‌شد قرار است در اینتر میامی به لیونل مسی و لوئیز سوارز اضافه شود، دوران چندان خوبی در الهلال نداشت. او بعد از تبدیل شدن به گرانقیمت‌ترین بازیکن لیگ عربستان با انتقالی ۹۰ میلیون یورویی در سال ۲۰۲۳، یک ماه بعد از آمدن به این کشور برای اولین بار برای تیم جدیدش به میدان رفت و بعد از مصدومیت رباط صلیبی در جریان دیدار تیم ملی برزیل مقابل اروگوئه، یک سال خانه‌نشین شد.
او در اکتبر در لیگ قهرمانان آسیا برای الهلال بازی کرد، اما چند هفته بعد به خاطر مصدومیت، در بقیه فصل خانه‌نشین شد. در این میان ستاره برزیلی تنها ۷ بار از زمان پیوستنش به الهلال برای این تیم بازی کرد و با این حساب هر بازی او ۱۲/۸ میلیون یورو برای الهلال خرج داشت. نیمار گرانقمیت‌ترین بازیکن تاریخ بر اساس هزینه حضور در هر مسابقه محسوب می‌شود. به عبارت دیگر بدترین خریدی که الهلال می‌توانست انجام دهد. نیمار در طول این ۷ بازی تنها یک گل زد که در جریان دیدار مقابل نساجی مازندران در لیگ قهرمانان آسیا بود. تک گل او برای الهلال را هم می‌توان گرانقیمت‌ترین گل تاریخ فوتبال دانست. ضمن این که گفته می‌شد دستمزد نیمار برای حضور در عربستان سالی ۱۰۰ میلیون دلار است. گفته می‌شود نیمار قبول کرده ۲۵ تا ۳۰ میلیون دلاری که از ۶۵ میلیون دلار قراردادش مانده بود را نگیرد، نیمار ۱۶۰ میلیون یورو برای باشگاه عربستانی خرج داشته که این مبلغ به ۹۴ میلیون دلاری که الهلال برای خرید او هزینه کرد، اضافه می‌شود. یعنی چیزی در حدود ۲۰۰ میلیون دلار برای فقط یک گل در ۷ بازی در طول یک سال و نیم. به نظر می‌رسد که الهلال از حالا به بعد دقت بیشتری در انجام خریدهایش داشته باشد.
نیمار در حال حاضر هنوز گرانقیمت‌ترین بازیکن تاریخ فوتبال است، چرا که در سال ۲۰۱۷ پاری‌سن‌ژرمن حاضر شد برای خرید او از بارسلونا ۲۲۲ میلیون یورو پرداخت کند. با این حال او در آن زمان ارزش این هزینه را داشت، زیرا در ۱۷۳ بازی برای تیم پاریسی موفق شد ۱۱۸ بار گلزنی کند.
بازگشت تاریخی
میشل مندوزا (اسپورت جاج)
نیمار، ستاره برزیلی دنیای فوتبال در اقدامی تعجب‌آور تصمیم به بازگشت به سانتوس، باشگاه سابق خود گرفته است. اگر چه هواداران سانتوس بابت این اتفاق خوشحالند، اما بازگشت او سوالاتی در مورد انگیزه‌های وی، تاثیر این اتفاق در فوتبال برزیل و ... به وجود می‌آورد. اول از همه حضور در فوتبال اروپا و تیم‌های بزرگ فشار زیادی به نیمار وارد می‌کند ولی او در سانتوس می‌تواند رها و بی‌فشار، دوباره از فوتبال لذت ببرد و در عین حال شانس خوبی برای حضور مجدد در تیم ملی برزیل داشته باشد.
بازگشت نیمار برای باشگاه سانتوس نیز خوب است، چرا که اگر مجددا مصدوم نشود، این تیم می‌تواند با حضور این ستاره در نوک پیکان خط حمله خود، به دنبال کسب عناوین قهرمانی باشد و در عین حال با استفاده از شهرت نیمار قرارداد‌های تبلیغاتی خوبی جذب کند تا وضعیت مالی باشگاه هم بهتر شود. سانتوس می‌تواند هم در داخل زمین از توانایی‌های نیمار بهره بگیرد و هم از او به عنوان سفیری برای معرفی باشگاه در سطح جهانی استفاده کند.
ضمن این که حضور نیمار در لیگ برزیل توجهات را به سمت این لیگ جلب کرده و سایر بازیکنان برزیلی خارج نشین را هم به بازگشت به تیم‌های این کشور دعوت می‌کند. با این حال، بازگشت نیمار بدون چالش هم نیست. نیمار در این سال‌ها بار‌ها دچار مصدومیت شده و لیگ برزیل هم سبکی متفاوت دارد که نیمار باید بتواند خودش را با آن وفق دهد. ضمن این که رسانه‌ها با دقت تمام حرکات او در زمین مسابقه را زیر نظر خواهند گرفت.
با وجود تمام این مسائل، بازگشت نیمار به سانتوس یک انتقال عادی نیست و بازگشتی پر از جاه‌طلبی و احساسات برانگیز است. این اتفاق فرصتی برای بازگشت سانتوس به روز‌های افتخار و نیز بازگشت نیمار به روز‌های خوب و تاثیرگذار بر فوتبال برزیل است. هر اتفاقی که بیفتد، یک موضوع حتمی است. بازگشت نیمار به سانتوس، فصلی کلیدی را در تاریخ فوتبال این بازیکن و باشگاه برزیلی رقم خواهد زد.
آرمین زمانی
