بزرگترین بازیکنان تاریخ یورو

برایان لادروپ

اگر بخواهیم از شگفتی ها یورو صحبت کنیم، یاد قهرمانی دانمارکی خواهیم افتاد که حتی قرار نبود در سوئد حضور یابد اما با وجود لادروپ که پس از یورو 92 نامی برای خود دست و پا کرد قهرمانی اروپا در دسترس بود. بازیکن تکنیکی، پر سرعت که بازی چشم نوازی داشت به عنوان نماینده دانمارک در این لیست حضور دارد. کسی که چهره های بزرگ دنیای فوتبال هم او را یکی از بهترین های تاریخ یورو می دانند.

ژاوی

او یکی از بهترین بازیسازهای تاریخ یورو است که اولین تجربه حضورش در این مسابقات بسیار ناامیدکننده بود اما در دومین حضورش همه چیز جبران و مسابقات به شکلی احساسی و دراماتیک برایش دنبال شد. هافبک اسبق بارسلونا در یورو 2004 در حالی نتوانست حتی یک دقیقه در ترکیب تیمش حضور داشته باشد که اسپانیا در آن دوره از مسابقات در همان مرحله گروهی از دور رقابت‌ها کنار رفت. اما چهار سال بعد که مسابقات به میزبانی ارتیش و سوئیس برگزار شد، ژاوی ستاره بی چون و چرای تیمش بود و نمایشی درخشان در ترکیب لاروخا داشت. ژاوی نبض تپنده تیمی بود که در بهترین دوران فوتبالی خود قرار داشت و درست در زمانی که لوئیز آراگانوس به او نیاز داشت، به کمک تیمش آمد و توانست در بازی نیمه‌نهایی مقابل روسیه، اولین گل اسپانیا را بزند. پس از آنها با پاسی دقیق فرناندو تورس را در موقعیت گل قرار دارد تا مهاجم آن روزهای چلسی، گل پیروزی بخش تیمش را بزند. او در لهستان و اوکراین یک ستاره بی‌بدیل بود و در یورو 2016 نمایشی فراتر از هر دو دوره پیش از آن داشت.

میشل پلاتینی

رئیس سابق یوفا که این روزها دوران محرومیت را پشت سر می گذراند به چند دلیل و با وجود داشتن رقبای بسیار، آخرین نفر در لیست 11 بازیکن برتر تاریخ رقابت های اروپایی است. بهترین بازیکن یورو 1984، آقای گل رقابت ها با 9 گل زده که بهترین آمار گلزنی مهاجمان در این تورنمنت است و یادآوری این نکته که آخرین باری که فرانسه میزبان مسابقات اروپایی بوده، خروس ها برنده جام شده اند. همگی این ها در کنار نام بزرگ پلاتینی که اولین قهرمانی فوتبالی را برای کشورش به ارمغان آورده است دلایل کافی است که او را از سایر مهاجمان برای حضور در این لیست شایسته تر می کند.

پیتر اشمایکل

یک بازیکن تنومند و باابهت که به اندازه مهاجمانی که هیچ وقت فکر تک به تک شدن با او به ذهنشان خطور نمی‌کرد، در دل مدافعان تیم خودشان که هم پیش رویش بازی می‌کردند، ترس می‌انداخت تا اینگونه پیتر اشمایکل به بهترین دروازه‌بان نسل خودش تبدیل شود. این بازیکن دانمارکی در 4 دوره از مسابقات جام ملت‌های اروپا به میدان رفت اما بدون شک او بیش از هر چیزی بخاطر نمایش قهرمانانه‌اش در مسابقات یورو 1992 در سوئد که با قهرمانی دانمارکی‌ها به پایان رسید، در خاطره‌ها مانده است. مهار پنالتی مارکو فان‌باستن در ضربات پنالتی بازی نیمه نهایی مقابل هلند، لحظه نمادین آن مسابقات بود و پس از آن در فینال یک عملکرد بی‌بدیل را مقابل آلمان داشت تا دانمارک به قهرمانی برسد. در دوره بعدی مسابقات هم او سه نمایش فوق‌العاده داشت و بخاطر مهارهایش با یک دست در محوطه جریمه، به یکی از بازیکنان افسانه‌ای فوتبال دانمارک تبدیل شد.

لو یاشین

برگزیدن شماره یک تاریخ جام ملت های اروپا کار فوق العاده سختی است. از بین سنگربانان پرشماری که می توانند دستکش تیم افسانه ای یورو را به دست کنند می شود از دینو زوف ایتالیایی، کاسیاسِ اسپانیا، اشمایکل پدر، دروازبان دانمارک قهرمان 1992 و تعداد دیگری نام برد اما تنها دروازبان برنده توپ طلا و اولین شماره یک قهرمان تاریخ رقابت ها در سال 1960 با روسیه بهترین گزینه برای این پست است. عنکبوت سیاه اصلی ترین دلیل کسب تنها عنوان قهرمانی شوروی سابق بود و به گواه تاریخ، متوقف کردن یوگوسلاوی سابق قدرتمند، تنها از پس او برمی آمد.

گانتر نتزر

وقتی حرف از بهترین هافبک تاریخ مسابقات به میان می‌آید، بعید است که نام گانتر نتزر از قلم بیفتد. در بازی رفت یک چهارم نهایی یورو 1972 در لندن، این گانتر بود که یک تنه انگلیسی‌ها را در خانه خودشان تحقیر کرد. هافبک بازیساز بروسیا مونشن‌گلادباخ از ابتدا تا انتهای مسابقه یک نمایش بی‌نظیر را داشت و با پنالتی دقایق پایانی‌اش، پیروزی سزاوارانه 3-1 را برای آلمان به ارمغان آورد. نتزر جادویش را در بازی‌های نیمه‌نهایی و فینال هم به نمایش گذاشت و در دیداری که در شهر بروکسل بلژیک برگزار شد، ستاره‌های آن روزهای شوروی هیچ یک نتوانستند به این جادوگر آلمانی نزدیک شوند تا تیشمان در فینال شکست 3 بر صفر را بپذیرند. پس از آن به دلیل حضور وولفکانگ اوراث، او دیگر هیچ وقت نتوانست در عرصه ملی درخشش گذشته خود را داشته باشد. گرچه تصور می‌شد نتزر در میانه میدان آلمان بدون رقیب باشد اما وی با همان خاطره شیرین یورو 72، با فوتبال ملی وداع کرد.

ماتیاس سامر

سامر تنها بازیکن بزرگ تاریخ فوتبال آلمان است که در هر دو آلمان شرقی و غربی بازی کرده است. او علاوه بر 51 بازی ملی که برای آلمان انجام داده، 23 بازی ملی نیز برای آلمان شرقی انجام داده و 6 گل نیز به ثمر رسانده است. از کیلومترها فاصله می‌شد تشخیص داد که این بازیکن بهترین بازیکن آلمان در رقابت‌های یورو 96 در انگلیس بود. سامر که در پست لیبرو تیم آلمان بازی می‌کرد موفق شد تیم پیرو سالخورده آلمان را به افتخار برساند. سامر، اسطوره اسبق باشگاه دورتموند مرتبا از خط دفاع به خط حمله در حال حرکت بود که توانست در همان تورنمنت دو گل بسیار سرنوشت‌ساز به ثمر برساند. او یکی از گل‌هایش را در بازی تاثیرگذار مرحله یک چهارم نهایی برابر تیم پرقدرت و خطرناک کرواسی به ثمر رساند تا قدرت خودش را بیش از پیش به نمایش بگذارد. سامر آلمان را تا قهرمانی در آن جام که برابر جمهوری چک به دست آمد هدایت کرد و در نهایت به عنوان بهترین بازیکن جام انتخاب شد. او سپس توپ طلای فوتبال را هم برد تا پس از بکن بائر که در سال 76 این افتخار را به دست آورد، به عنوان مدافعی دیگر، این جایزه را به خود اختصاص دهد. سامر نقش مهمی در یورو 92 هم ایفا کرد هر چند که آلمان در فینال به سوئد باخت. سامر دو بار به همراه آلمان در جام ملت‌های اروپا شرکت کرد و هر دوبار با این تیم به فینال رسید. در یورو 96 خط دفاعی آلمان همان خط دفاعی قدرتمند بروسیا دورتموند بود اشتفان رویتر– یورگن کوهلر و ماتیاس سامر بازیکنان خط دفاعی آلمان در یورو 96 بودند و از ارکان مهم قهرمانی آلمان در این جام بودند.

دراگان دازیچ

با احترام به بسیاری از وینگرهای چپ پای تاریخ فوتبال اروپا، دراگان دازیچ بهترین بازیکن تاریخ یورو در این پست است که در جام ملت‌های سال 1968 در میان بزرگان فوتبال اروپا دیده شد. در نیمه‌نهایی مسابقات، جایی که یوگوسلاوی در شهر فلورانس مقابل انگلستان قرار گرفته بود، درحالیکه 3 دقیقه پایان بازی مانده بود، دازیچ توانست گوردون بنکس را به زانو درآورد تا اینگونه بازیکن ستاره سرخ بلگراد، زمینه حذف قهرمان جام جهانی 1966 را فراهم کند و تیمش را به مصاف ایتالیای میزبان در فینال رم بفرستد. او در بازی فینال هم گل اول و برتری یوگوسلاوی را به ثمر رساند اما گل دیرهنگام آنجلو دومنینی کار را به تساوی کشاند و به دنبال آن قهرمانی ایتالیا در وقت‌های اضافی از راه رسید. دازیچ در دریبل‌زنی نابغه بود. او 8 سال بعد با دو گلی که در بازی نیمه‌نهایی مقابل آلمان غربی در بلگراد به ثمر رساند، باعث شد تا کار به وقت‌های اضافی کشیده شود اما این آلمان‌ها بودند که با پیروزی 4-2 موفق شدند خودشان را به فینال برسانند. بدین ترتیب دازیچ علی‌رغم استعدادی که مستحق دریافت عنوان بود، دستش هیچ وقت به جام قهرمانی یورو نرسید.

زین‌الدین زیدان

بعد از اینکه در بوردو برای خودش نامی دست و پا کرد، اتفاقات بزرگ در یوونتوس به سراغش آمدند و زیدان توانست اولین رویداد بین‌المللی خود را در یورو 1996 تجربه کند. با این حال نه او و نه فرانسه در آن دوره موفق نبودند و در مرحله یک چهارم نهایی از دور مسابقات کنار رفتند. با این حال 4 سال بعد هم زیدان و هم خروس‌ها در اوج قدرت به مسابقات بازگشتند. فرانسوی‌ها پس از فتح جام‌جهانی و موفقیت شگفت‌انگیزی که در خانه بدست آوردند، به هلند و بلژیک سفر کردند تا اروپا را هم فتح کنند. در مرحله گروهی، زیدان به خوبی درخشید تا فرانسه بدون دردسر به مرحله حذفی برسد. در مرحله یک چهارم نهایی ستاره بیانکونری با یک ضربه ایستگاهی دیدنی اسپانیا را با گل طلایی مغلوب کرد و در ادامه این پرتغال بود که در نیمه‌نهایی در ضربات پنالتی مقابل فرانسه و یاران زیدان مغلوب شد. آن مسابقات را فرانسه با پیروزی دراماتیک مقابل ایتالیا از آن خود کرد. زیدان 4 سال بعد هم با پیراهن تیم ملی فرانسه نمایش خوبی داشت و در طول مسابقات 3 گل زد که یکی از آنها ضربه ایستگاهی بی‌نظیر مقابل انگلستان بود.

مارکو فان‌باستن

بیشتر از آنکه بشود از عملکرد فان باستن در یورو گفت و حضور او را در تیم تاریخی اروپا توجیه کرد باید به مثلث مرگبار هلند دوست داشتنی اشاره کرد. فان باستن در کنار رود گولیت و فرانک ریکارد آنقدر فوق العاده بودند که جام ملت های اروپا در 1988 به عنوان تنها قهرمانی کشور لاله ها تا امروز در تاریخ ثبت شود. البته نمی شود از فان باستن گفت و گل تماشایی، به یاد ماندنی و استثنائی او به شوروی را یادآور نشد.

دینو زوف

دینو زوف یکی از 5 دروازه‌بان برتر تاریخ فوتبال جهان، در سال 1942 به دنیا آمد. دروازه‌بان افسانه‌ای یوونتوس که بیشتر به خاطر کاپیتانی‌اش مشهور بود، توانست در سن چهل‌ سالگی دست به کار بزرگی بزند و ایتالیا را قهرمان دنیا کند، اما رکوردی که دینو در رقابت‌های یورو از خود به جای گذاشت هم خارق‌العاده است، این دروازه‌بان توانمند در دو دوره حضور در یورو و در هفت بازی که سه تای آنها هم به وقت اضافه کشیده شد تنها دو گل خورد تا تاثیر بسزایش در تیم ملی را به نمایش بگذارد. او همچنین در فینال یورو 68 هم بازی مثال‌زدنی را برابر یوگسلاوی انجام داد که در نهایت منجر به قهرمانی تیمش شد. همچنین وی موفق شد در حد فاصل سال های 1972 تا 1974 طی 12 بازی ملی به مدت 1142 دقیقه دروازه اش را بسته نگه دارد.

پائولو مالدینی

یکی بهترین مدافعان چپ تاریخ دنیا، سه بار رقابت‌های یورو را تجربه کرد و در هر سه دوره در لیست برترین بازیکن‌های جام قرار گرفت. مالدینی اولین بازی‌اش برای تیم ملی ایتالیا را در سال 1988 انجام داد. او در سن 19 سالگی در مرحله مقدماتی یورو 88 بازی کرد. بازی فوق‌العاده او روی پای میشل، بهترین بازیکن اسپانیایی آن زمان که در نهایت موجبات پیروزی یک بر صفر ایتالیا را فراهم آورد جای هیچ تردیدی راجع به آینده درخشان او در اذهان باقی نگذاشت. ایتالیا در نیمه‌نهایی برابر شوروی باخت و از گردونه رقابت‌ها کنار رفت با این حال مالدینی 12 سال بعد تا نزدیکی‌های فتح جام هم پیش رفت که با شکست ایتالیا به فرانسه این مهم باز اتفاق نیفتاد.

* عرفان خماند