از حرف تا عمل وعده مسئولان ورزش

کیهان ورزشی- 

در یکی از روز‌های هفته گذشته جلسه ستاد عالی ساماندهی وضعیت فرهنگی و هواداری باشگاه‌های لیگ برتر تشکیل شد. وزیر محترم ورزش که در این جلسه حاضر بود و ریاست آن را برعهده داشت، در بخشی از سخنانش جمله‌ای گفت که حیف مان می‌آید از کنارش بگذریم. آن جمله این بود:" رفتار‌های هنجارشکنانه‌ای که اخیرا در بازی‌های فوتبال رخ داده، اصلا در شان مردم ما نیست... " جمله‌ای که ما نیز با بخشی از آن موافق و درباره بخش دیگر آن حرف داریم. اینکه رفتار‌های هنجارشکنانه در محیط ورزش و میدان مسابقه در شان مردم ما نیست، کاملا صحیح است، اما اینکه بگوییم این رفتار هنجارشکنانه " اخیرا" در مسابقات و ورزشگاه‌ها رخ می‌دهد، باید در مورد آن بیشتر تامل و نکاتی را مطرح کرد. 

خدمت جناب وزیر و همکاران ایشان و حاضران در آن جلسه باید عرض کنیم " رفتار هنجارشکنانه "، نه " اخیرا" که " دیری و دوری" است که در ورزشگاه‌ها - و کلا محیط ورزش ما - رایج شده وجسم و روح دوستداران اصیل و نجیب ورزش را می‌خراشد و آزار می‌دهد و این به هیچ وجه سخن تازه یا حرفی از سر بزرگنمایی واغراق نیست. در این باره دلسوزان و کارشناسان واقعی و رسانه‌های متعهد سال هاست هشدار و تذکر می‌دهند که آقایان مسئول! گرفتار ورطه نتیجه گرایی و کمیت محوری نشوید و فرهنگ و اخلاق ورزش را که به خطر افتاده، دریابید. ما اگر بخواهیم ورزش را اصلاح کنیم و به حرکت آن در مسیر پیشرفت سرعت بخشیم، باید در نخستین گام، فرهنگ ورزش را اصلاح و اخلاق رایج در آن را ورزشی و نیکو کنیم. متاسفانه این نکته مهم و دقیق و کاملا علمی و تجربه شده مثل خیلی از حرف‌های منطقی و اصولی دیگر عملا از سوی مسئولان جدی گرفته نمی‌شود و تقریبا اصول فرهنگی و ارزش‌های اخلاقی قربانی کمیت گرایی و نتیجه محوری شده و فضا و بستر برای جولان دادن و گرد وخاک کردن جریانات دلالی و سوءاستفاده چی در ورزش و اماکن و محیط‌های ورزشی فراهم آمده است.

 آقای دنیامالی در ادامه صحبت‌های مفصل خود (که در بخش‌های دیگر مجله منعکس شده است) می‌گوید:" ما [ مسئولان ورزش]تا آنجا که توانستیم اصول را رعایت کردیم، اما بدون تردید از این به بعد باید تدابیر بیشتری داشته باشیم. " خدمت ایشان برادرانه و به صراحت عرض می‌کنیم که متاسفانه سال هاست (ونه فقط در مقطع فعلی) در ورزش ما چیزی که رعایت نمی‌شود، " اصول" است و حداقل ما در همین صفحه بار‌ها در این باره نوشته و از اینکه مدیران و مسئولان ورزش در خیلی از جا‌ها بدیهی‌ترین اصول مدیریتی را رعایت نمی‌کنند، به سهم خود انتقاد کرده‌ایم. به همین خاطر به گفته خود آقای وزیر در جلسه ذکرشده، در ایجاد ناهنجاری‌ها " رفتار تحریک کننده مسئولان برگزاری و ناظران بازی و... "موثر است و نقش آفرینی می‌کند. ایشان شاید بهتر بداند که ما در این ورزش مسئولانی در حد وزیر داشته‌ایم که به جای ایفای نقش حساس مدیریتی خود نقش سمپات و" بوقچی" را برای تیم‌ها بازی کرده‌اند. به خاطر عدم رعایت اصول است که این آشفتگی‌ها و ناهنجاری‌ها و بد اخلاقی‌ها و فحاشی‌ها و حرمت شکنی‌ها و... رخ می‌دهد و به قول حکیم توس:

چون این جای آن گیرد، آن جای این
پرآشوب گردد سراسر زمین

بخش مهمی از وضعیت ناخوشایند و بلکه خطرناک کنونی، ریشه در این دارد که خیلی از کسانی که در ورزش، فوتبال، لیگ و... دارای مسئولیت و وظیفه‌ای هستند، نقش خود را به درستی ایفا نمی‌کنند و در نقش دیگران ظاهر می‌شوند. چند سالی است که می‌شنویم - و البته می‌بینیم - که وقتی تیمی مثلا در ورزشگاه گل می‌زند، بخشی از خبرنگاران نشسته در جایگاه همراه و همزمان با طرفداران نشسته در سکوی تماشاگران از جای خود می‌پرند و از شادی فریاد می‌کشند و... کاری که روزگاری جزو خطا‌های نابخشودنی به حساب می‌آمد.
 عدم رعایت اصول مدیریتی و نقش سازمانی، " شلم شوربایی" را در ورزش و فضا‌ها و اماکن ورزشی ما رقم زده که بدون اغراق در بعضی از موارد تهوع آور و غیرقابل تحمل است و موجب شده بسیاری از علاقه‌مندان ورزش و دوستداران رشته‌هایی مانند فوتبال عطای تماشای مسابقات - حتی از طریق تلویزیون – را به عطایش ببخشند. این" ترک فعل" مسئولان و مدیران موجب شده اعتماد و احترام از فضای ورزش ما رخت بربندد و حتی صحت کارکرد سیستمی مثل" VAR" و متخصصانی که پشت آن نشسته‌اند، زیر سوال برود! خلاصه کلام:

پس از گفت‌و‌گو‌ها و راه دراز 
 رسیدیم آنجا که بودیم باز

رسیدیم به همانجایی که اخیرا بار‌ها و بار‌ها در حد هشدار و اعلام خطر تاکید شده و آن اینکه، ورزش و رشته‌هایی مثل فوتبال سخت محتاج یک خانه تکانی اساسی و تحول واقعی است. اخیرا بعد از برگزاری انتخابات فدراسیون فوتبال نوشتیم که فرد منتخب سال هاست در این رشته حضور دارد و صاحب تجربه است و باید در دوره جدید مدیریتی بر اشتباهات و اهمال‌ها و وادادگی‌های گذشته غلبه کند و با پلشتی‌ها و زشتی‌هایی که پنجه بر گلوی فوتبال می‌کشند، درافتد. دیگر لازم نیست به آقای تاج یادآور شویم، چون حتما خودش با تک تک سلول‌ها و رگ و پی احساس و لمس کرده که سرتا پای این فوتبال را دلالی افسارگسیخته در چنگ گرفته و مربی و بازیکن و... را نه فقط در سطح باشگاه‌ها بلکه در سطح ملی به ابزار قدرت و درآمدزایی خود تبدیل کرده، برای تیم ملی و سرمربی آن خط و ربط تعیین و بازیکن تحمیل می‌کند و اخیرا هم در کمال وقاحت برای این فوتبال بخت برگشته " قیصر" می‌سازد! و... تا آنجا که این روز‌ها در خیلی از محافل و رسانه‌های ورزشی، سلامت تیم نوجوانان ایران - که اخیرا در مسابقات فوتبال آسیا ناکام شد - زیر سوال رفته و مسئولان ارشد ورزش در این باره قول پیگیری داده‌اند. حال این قول چقدر عملی شود، سوالی است که پاسخ آن به زودی معلوم خواهد شد. 

 اتفاقا در حاشیه همان جلسه، رئیس فدراسیون فوتبال ضمن طرح انتقاداتی باز هم درباره" از این به بعد... "! صحبت کرده و البته با روش محتاطانه خاص خود گفته:" شاید"! بله، " شاید مجوز فعالیت به کسانی که در هر شرایطی جو ورزشگاه را ملتهب می‌کنند، داده نشود. از مدیرعامل گرفته تا بازبکن و... در این طرح هستند. " اهالی ورزش و فوتبال خوب می‌دانند که آقای تاج در پایان هر فصل و آغاز فصل جدید با استفاده از عبارت" از این به بعد... " قول‌ها و وعده‌های شیرینی درباره آینده می‌دهد، اما متاسفانه به آنها کمترعمل شده است. باز تاکید می‌کنیم ورزش و فوتبال ما به شدت نیازمند تحول است و برای تحقق این تحول، وعده‌های مسئولان - از آقای وزیر گرفته تا رئیس فدراسیون و... - باید از مرحله حرف و شعار پا به عرصه عمل بگذارد.

سید محمدسعید مدنی