... مسئولین فوتبال هم از وظیفه شان غافلند!

چندی پیش وقتی در فینال باشگاه های آسیا(2018) نماینده فوتبال کشورمان در مجموع دو دیدار رفت و برگشت بازی را به حریف ژاپنی واگذار کرد(۰-۲)، نوشتیم این فقط پرسپولیس نبود که به کاشیما باخت بلکه این کلیت وبهتر بگوییم ساختار فوتبال ایران بود که به ساختار فوتبال ژاپن باخت.

امروز بعد از گذشت 84 روز از آن بازی، در تحلیل شکست تیم ملی فوتبال ایران در مرحله نیمه نهائی جام ملت های آسیا مقابل ژاپن(۰-۳) چیزی بیشتر از آنچه قبلا به عنوان دلیل اصلی و علت العلل شکست مطرح کرده بودیم برای گفتن نداریم لذا باز هم آن را به ویژه خطاب به مسئولان ورزش و متولیان فوتبال کشورمان تکرار و تا کید می کنیم . البته می شود در تحلیل ناکامی اخیر فوتبال ایران به دلایل دیگر وعوامل فنی و غیر فنی متفاوت اشاره کرد و این کاری است که حتما باید به جای خود و در وقت و مجال خود به آن‌پرداخته شود اما در این‌مقال که خصوصیت آن مختصر نویسی و اشاره به کلیات و دلایل اصلی است ما نیز بر اساس تحلیل و دیدگاه خود عاملی را به عنوان دلیل اصلی ناکامی فوتبال ایران ذکر می کنیم که سایر عوامل و دلایل دیگر چه فنی و غیر آن در مراحل بعدی و در واقع معلول آن هستند. برای اینکه بیان الکن خود را روشن تر کرده باشیم ناچار از ذکر یک مثال هستیم. همه دیدیم که گل اولی که ژاپن به تیم‌ما زد بر اثر غفلت دفاع و برخی از بازیکنان نزدیک به صحنه از انجام وظیفه اصلی بود. به این معنی که آنها به جای اینکه دنبال توپ بدوند در کمال تعجب دنبال داور دویدند! این صحنه از نظر فنی موجب فروپاشی دروازه ایران وبه هم ریختن انسجام بازی تیم‌ملی شد و می تواند در یک نگاه صرفا فنی دلیل اصلی شکست تیم ملی در بازی ذکر شده مطرح شود. اما اگر بخواهیم با دیدی وسیع تر و تحلیلی جامع تر به ماجرا نگاه کنیم خواهیم دید که این فقط کنعانی زادگان و بچه های تیم ملی نیستند که وظیفه اصلی را فراموش می‌کنند ودر کمال تعجب در صحنه ای حساس توپ را و حریف را و اصل بازی را رها کرده و دنبال مسائل فرعی و حاشیه ای موضوعاتی که دخالت واظهار نظر در حیطه وظایف آنها نیست( مثل داوری) می دوند... بلکه خیلی از ما وبه ویژه مسئولان ورزش و متولیان فوتبال هم خیلی وقت ها هدف و وظیفه و مسئولیت اصلی را رها کرده و از آن غافل شده و دنبال فرعیات می دوند وبه مشغولیات سرگرم هستند! منتهی غفلت و اشتباه آن بازیکن پیش چشم تماشاگران و دوربین های تلویزیونی اتفاق می افتد و عواقب ضرربار آن را همه با دوچشم سر می بینند و با همه وجود لمس می کنند اما غفلت و فرار از وظیفه و طفره از انجام مسئولیت دیگران به ویژه مسئولان را همه به این روشنی درک و لمس نمی کنند! اما‌ما که سعی کرده ایم همواره به علت ها بپردازیم و نه معلول ها و سراغ مسایل اصلی برویم‌نه موضوعات فرعی و بحث های انحرافی، در تبیین ناکامی تیم‌ملی هم فراتر از اشتباه بازیکن و تدبیر و تاکتیک مربی و تاثیر داوری و...( که پرداختن به آنها هم لازم است به شرط غافل نشدن از علت های اصلی) سراغ علت اصلی می رویم که ساختار معیوب فوتبال و ورزش ماست. ساختاری که اراده ای برای اصلاح آن در نزد مدیران ورزش ما نه در این دوره و نه در هیچ دوره ای وجود نداشته و ورزش ما همواره به شیوه" باری به هر جهت" و دل بستن به نتیجه و موفقیت های جرقه ای عمر وروزگار خود را تلف می کند.‌پس اگر از ساختار ضعیف وبیمار فوتبال ایران سخن می گوییم در واقع از" سازوکار مدیریتی" ورزش انتقاد می کنیم. مدیریتی که در اکثر قریب به اتفاق مقاطع و دوره ها - مثل اشتباه وغفلت اشاره شده بازیکنان در بازی ژاپن- بیش از آنکه دنبال انجام وظایف اصلی و مسئولیت های مهمتر خود باشند از آن غافل بوده و دنبال دلمشغولی های شخصی و باندی یا نتیجه گرایی بچگانه و عوامفریبانه بوده اند. ژاپن سی سال است که در فوتبال به کار اصولی و اصلاح همه جانبه مادی و فرهنگی فوتبال خود روی آورده و بیست سال است نتایج آن را دارد می بیند به راستی و منصفانه و مدیران ورزش ما به کدام کاراصولی واصلاحی در باره ورزش مشغولند؟!...

جام ملت های آسیا۲۰۱۹ هم به پایان آمد و هرچه بود گذشت.برای فوتبال و فوتبالدوستان ما تلخ هم تمام شد، اماچیزی تمام نشده و دنیا به پایان نرسیده؛ زندگی ادامه دارد و آینده پیش روی ماست. جام‌ملت های هفدهم هم به گذشته و تاریخ پیوست و خاطرات تلخ و شیرین آن دیریازود فراموش می شود؛ اما آنچه مهم است این است که ما از گذشته و از تاریخ و عبرت های آموزنده آن درس بگیریم واز بیراهه روی و طفره از انجام‌مسئولیت وخود و مردم و ورزش و فوتبال کشور را معطل کردن و سرکار گذاشتن و... دست برداریم و به انجام وظایف اصلی و اقدامات اصلاحی و ساختاری روی آوریم.

بدون تعارف و اغراق فوتبال ما از حیث مادی و به ویژه انسانی قوی وغنی است. جوانان برومند و مستعد ما اگر از همگنان اسیایی خود بالاتر نباشند قطعا چیزی کم‌ندارند. اما آنچه موجب ناکامی فوتبال ما می شود بیش از آنکه معلول تلاش وبرتری حریفان قابل احترامی مثل ژاپن باشد ساختار برتر فوتبال ژاپن است که معلول و آفریده مدیریتی مصمم ، متخصص و حتما متعهد است. متعهد به انجام وظیفه ای که در قبال ملک وملت خود پذیرفته اند صریح و بی رودربایستی عرض کنیم که ورزش و فوتبال ما از کمبود و خلاء‌چنین مدیریتی و لاجرم چنان ساختاری در رنج است و اکثر آسیب ها و ناکامی های آن قبل از اینکه عامل و دلیل خارجی داشته باشد درونی وبهتر بگوییم مدیریتی و ساختاری است...!

* سیدمحمدسعید مدنی