یورو به روایت حوادث

قهرمانی در پس قهرمانی

4 سال پس از قهرمانی در یورو 2008 و دو سال پس از قهرمانی جام‌جهانی 2010، اسپانیا برای دستیابی به سومین قهرمانی متوالی خود یورش برد و برای ان باید از سد ایتالیا در فینال یورو 2012 عبور می‌کرد. برای مردان سرخ پوش لاروخا تسلط بر توپ و میدان نه تنها سخت نبود بلکه زمانگیر هم نبود چراکه آنها توانستند 14 دقیقه بعد از سوت داور بوسیله داوید سیلوا گل اولشان را بزنند و پیش از آنکه نیمه اول به پایان برسد، یوردی آلبا یک گل دیگر را هم زد تا هواداران اسپانیا خیالشان از یک قهرمانی دیگر نیز آسوده شود. در نیمه دوم فرناندو تورس و خوان ماتا دو گل دیگر هم زدند تا یکی از قدرتمندانه‌ترین قهرمانی‌های تاریخ یورو رقم بخورد.

بدشانسی رونی

وین رونی نوجوان بود و با اورتون به شهرت رسیده بود اما هنوز مشخص نبود که در چنین رقابت بزرگی یعنی یورو 2004 عملکردش چگونه خواهد بود. او در دیدار مقابل کرواسی با پیراهن شماره 9 با یک ضربه سر اولین گل را زد و بعد گل دیگری هم به ثمر رساند. اما متأسفانه مصدومیت باعث شد که خیلی زود از تورنمنت کنار برود.

گل طلایی ترزگه

مانند اسپانیا در یورو 2012، فرانسه هم پس از اینکه موفق شد قهرمانی جام‌جهانی 1998 را کسب کند، به دنبال قهرمانی در یورو بود. با این حال این قهرمانی به راحتی اسپانیا بدست نیامد چراکه گل مارکو دل‌وکیو در دقیقه 55، ایتالیا را پیش انداخته بود و آتزوری به سوی قهرمانی در حرکت بود اما دقیقه 93 سیلوین ویلتورد ورق را برگرداند و توانست کار را به تساوی بکشاند. اینگونه بازی به وقت‌های اضافی کشیده شد تا دیوید تزرگه با یک ضربه والی، یکی از مهمترین گل‌های زندگی خود را به ثمر برساند و در روزگاری که هنوز گل طلایی بر قوانین حکمفرما بود، فرانسه قهرمان اروپا شود.

پنالتی ساوت‌گیت

این که گرت ساوت‌گیت چه چیزهایی با انگلیس به‌دست آورد مهم نیست، نام او همیشه یادآور آن پنالتی معروفی است که 25 سال قبل از دست داد و دل سه‌شیر را شکست. جای تعجب هم ندارد که تصمیمش برای تمسخر آن لحظه در تبلیغات پیتزا هم خوب پیش نرفت و باعث کمرنگ شدن خاطره آن ناکامی بزرگ نشد.

تحقیر به سبک انگلیسی

صدرنشینی گروه اول مسابقات یورو 96 به دست هلند و انگلیس افتاده بود. آنها برای پایان این رقابت باید مقابل هم می‌ایستادند. هلند تیم دست و پا بسته‌ای نبود و همان ابتدا هم نشان داد که برای صدرنشینی به زمین آمده است. اما انگلستان به لطف میزبانی شرایط را به نفع خودش تغییر داد و توانست در یازده دقیقه 3 گل بزند تا شکست تحقیرآمیز 4-1 را به لاله‌های نارنجی تحمیل کند.

فرانکو علیه شوروی

اسپانیا در جام ملت های سال 1960 با شکست 7-2 لهستان مثل طوفان خود را به یک چهارم نهایی رساند و تیم پراستعداد هلنیو هررا حالا باید در این مرحله برابر تیم ملی اتحاد شوروی سوسیالیستی قد علم می‌کرد. با این همه، ژنرال فرانکو به دلایل سیاسی به مردان گاوریل کاچالین اجازه ورود به خاک اسپانیا را نداد. پس اتحاد شوروی به نیمه نهایی رسید و اسپانیا از گردونه رقابت‌ها حذف شد. حسرت ماند و یأس برای تیمی که بیشترین بازیکنان در کلاس جهانی را داشت، بازیکنانی مانند لادیسلا کوبالا، آلفردو دی استفانو و لوئیس سوارز.

 برد سکه‌ای ایتالیا

آن روزها بحث‌های زیادی در مورد اینکه اگر تیم‌ها نتوانند بازی را با برد تمام کنند چطور به شیوه منصفانه بازی را به اتمام برسانند، پیش آمده بود. مثلاً اینکه با پرتاب سکه نتیجه را مشخص کنند. این اتفاق برای ایتالیا در دیدار مقابل شوروی 1968 افتاد و بعد از اینکه بازی در وقت اضافه بدون‌گل به پایان رسید، پرتاب سکه برنده را مشخص کرد و خبری از ضربات پنالتی نبود. ایتالیا در فینال یوگسلاوی را برد و جام را برای اولین و آخرین مرتبه گرفت.

لهستان بدشانس

اتریش، یکی از میزبانان مشترک، در پایان مرحله ی گروهی رقابت های یورو 2008 در حالی که 1-0 بازی را به لهستان واگذار کرده بود، در آستانه حذف از تورنمنت قرار داشت. با این حال، هاوارد وب خطای مارسین واسیلوسکی را می گیرد که پیراهن سباستین پرودل را کشیده بود. اتریش گل تساوی را به ثمر می رساند و امیدش برای صعود زنده می ماند. اما لئو بینهاکر مربی لهستان پس از این دیدار گفت: "من در 43 سال سابقه ی فعالیت فوتبالی خود هرگز چنین چیزی ندیده بودم. اصلاً نمی توانم درک کنم." اعتراضات لهستان به همین جا ختم نشد و پای رئیس جمهور این کشور هم به میان آمد اما همه ی این ها نتوانست مانع از شکست 1-0 آنها در دیدار برابر کرواسی شود.

جادوی پلاتینی مقابل پرتغال

بعد از اینکه دو گل در دقیقه 118 بین فرانسه و پرتغال رد و بدل شد، ضربات پنالتی نیمه‌نهایی یورو 1984 بیش از هر چیزی برای تعیین سرنوشت آن بازی محتمل بود. اما ستاره فرانسوی‌ها ایده دیگری داشت و با گلی که آخرین لحظات به ثمر رساند، آبی‌ها را به فینال رساند. پلاتینی در فینال هم موفق به گلزنی شد تا فرانسه به قهرمانی آن دوره دست پیدا کند.

معرکه یوگوسلاوی

در دیداری که 9 گل در خود داشت، یوگوسلاوی تا 15 دقیقه پیش از تمام بازی با نتیجه 4-2 از حریفش عقب بود. اما به شکل اعجاب‌انگیزی آنها توانستند در 4 دقیقه 3 گل به ثمر برسانند تا با پیروزی 5-4 زمین را ترک کنند و حریف شوروی در فینال شوند.

تورنیپ علیه لینکر

در یورو 92 انگلستان که در آخرین بازی گروهی برابر سوئدِ میزبان کارش به 1-1 رسیده بود به یک پیروزی نیاز داشت تا به مرحله حذفی صعود کند. در حالی که اسکاندیناویایی‌ها تازه کار را به تساوی کشانده بودند، گراهام تیلور مربی انگلستان متقاعد شد که چیزی باید تغییر کند. در بهت همگان، گری لینکر را از زمین بیرون کشید، مردی که فقط یک گل دیگر نیاز داشت تا به رکورد بابی چارلتون برسد و این آخرین حضور او در تیم ملی بود. لینکر به وضوح از این تصمیم عصبانی بود و موقع بیرون آمدن از زمین حتی به مربی‌اش نگاه هم نکرد. تیلور در این بین مانند مجسمه کنار زمین ایستاده بود. سوئد بازی را برد تا مطبوعات در ادامه با دادن لقب "تورنیپ" به تیلور به خدمت او برسند.

شوک دانمارک به آلمان

ذانمارک با خوش‌شانسی توانسته بود در یورو 92 حضور پیدا کند. یوگوسلاوی بخاطر شرایط جنگی از مسابقات کنار گذاشته شد و جایش را به دانمارک داد. با این حال تیمی که کاملا تصادفی در یورو حاضر شده بود، راهش را تا فینال پیدا کرد و با شکست دو بر صفر آلمان در فینال، فاتح یورو 92 شد.

تنش نژادپرستانه هلندی

هلند یکی از بخت های قهرمانی در یورو 96 بود اما تیم آنها به یک اغتشاش بی مانند کشیده شد و آن هم در میان ادعاهایی بود که درباره تقسیم نژادی تیم شده بود. عکسی منتشر شد از چندین بازیکن رنگین پوست تیم گاس هیدینک که در میزی جداگانه مشغول صرف غذا بودند و به شایعه تبعیض نژادی دامن زده شد. با این حال، افرادی مانند یوری مولدر بعداً توضیح دادند که دعوای داخلی به خاطر میزان دستمزد بوده و نه اختلافات نژادی.

عبور از بلژیک

وقتی در یورو 2016 مشخص شد که در مرحله یک چهارم نهایی باید ولز مقابل بلژیک قرار بگیرد، همه بلژیک را از پیش برنده می‌دانستند اما همه چیز آنطور که تصور می‌شد پیش نرفت و در حالیکه هر دو تیم شانس‌های گلزنی زیادی را از دست دادند، این ولز بود که 3 گل زد تا این تیم راهی مرحله نیمه‌نهایی و مصاف با پرتغال شود.

مصدومیت رونالدو

در صحبت از این فوق‌ستاره پرتغالی بگوییم که او در فینال‌های ملی چندان خوش‌شانس نبوده است. کریستیانو رونالدو که در زمان فینال یورو 2016 مهاجم رئال‌مادرید بود تنها پس از 25 دقیقه بازی در جدال با دیمیتری پایت هافبک فرانسه دچار آسیب‌دیدگی رباط پای چپ شد و وقتی روی زمین دراز کشیده بود مورد هجوم شب‌پره‌ها قرار گرفت. شب‌پره‌هایی که به دلیل روشن ماندن چراغ‌های استادیوم در شب گذشته مشکلات زیادی در بازی به وجود آوردند. با این حال در نهایت برخلاف فینال قبلی رونالدو بود که بدون توجه به مصدومیتش خوشحال شد و جام را بالای سر برد.

دست یاری بخش فرانسه

دیدار پرتغال برابر فرانسه در نیمه نهایی یورو 2000 هنوز سه دقیقه دیگر زمان داشت تا به ضربات پنالتی بکشد زمانی که پاس ارسالی سیلوین ویلتورد از گوشه محوطه جریمه به دستان آبل ژاویر برخورد کرد که برای حفاظت از خودش جلو آورده بود. توپ از کنار دروازه بیرون رفت. داور ابتدا نقطه کرنر را نشان داد اما بعد از مشورت با کمک خود نقطه ی پنالتی را. زیدان پشت ضربه پنالتی ایستاد و فرانسه را به فینال رساند. اما پرتغالی ها به اعتراض ها ادامه دادند و حتا نونو گومژ پس از پایان دیدار کارت قرمز گرفت. ژاویر پس از بازی گفت: "وجدانم راحت است. گرفتن آن پنالتی ناباورانه بود."

*عرفان خماند