نجات فوتبال، در گروی اصلاحات مدیریتی

کیهان ورزشی- 

طبق برنامه از پیش تعیین شده، قرار است شنبه هفته آینده (۱۱ اسفند ماه) انتخابات فدراسیون فوتبال برگزار شود و فرد منتخب به مدت چهار سال سکان هدایت این رشته پرطرفدار و جذاب - و البته پرحاشیه ودست به گریبان با انواع معضلات فنی و اجرایی و فرهنگی و در یک کلام مدیریتی - را بر عهده بگیرد. با توجه به آنچه که به ویژه طی سال‌های گذشته و عمدتا دو دهه اخیر بر سر فوتبال ایران آمده و موجب افت وپسروی آن شده انتظار می‌رفت - و‌می رود - که مسئولان ارشد وبرنامه ریزان کلان ورزش کشور برای حل مشکلات و رفع معضلات عدیده و درمان درد‌های مزمن و شناخته شده، درباره آینده مدیریت فوتبال و تحول در روش‌های خنثی و رفتار منفعل و رفتار‌های مشکل آفرین چاره‌ای بیندیشند و طرحی نو دراندازند. بسیاری از دلسوزان و کارشناسان واهالی استخوان خرد کرده ورزش و فوتبال در ماه‌ها و هفته‌های اخیر نظرات خود را صریحا ابراز داشته و درباره خطر تداوم این شیوه‌های ناکارآمد و روال مردود مدیریتی که سال هاست بر فوتبال ما حاکم شده، هشدار داده و بعضا راه حل‌هایی هم ارائه کرده‌اند.
 سابقه و کارنامه فوتبال ایران به روشنی گواهی می‌دهد که سقف پرواز آن - خاصه در قاره بزرگ - خیلی فراتر و بالاتر از اینی هست که حالا شاهد هستیم. روشن است که ملاک این سخن، رده بندی‌ای نیست که براساس نتایج تیم ملی هر از گاهی اعلام می‌شود. آن آمار و رده بندی هر چند در جای خود مفید وموجب امیدواری و ارتقای اعتماد به نفس می‌شود، اما در حد و ارزش خودش باید مورد توجه قرار بگیرد وهرگز نباید موجب خودفریبی شود. این یک واقعیت غیر قابل انکار است که فوتبال ایران از وضعیتی قابل قبول - آن هم در ابعاد مختلف فنی واخلاقی و اجرایی و... - برخوردار نیست و انتقادات زیاد وبه حقی از جانب اهالی ورزش ودوستداران فوتبال متوجه آن است. 
بدون تعارف فوتبال جزو رشته‌های بیمار ورزش ماست وهمین بیماری مانع مهم و دلیل بزرگی است که جان و رمق این رشته پرطرفدار را گرفته و پر پرواز آن را بسته است. خوشبختانه ریشه این بیماری و علل به وجود آمدن این درد‌ها و زخم‌ها در جسم وپیکر فوتبال هم چیزی ناشناخته و هنوز کشف ناشده نیست. همه می‌دانند فوتبال - و تقریبا اکثر رشته‌های ورزشی ما که از بیماری در رنج و عذاب هستند- از کجا و به چه دلایل و از ناحیه چه باند‌ها و کسانی آسیب می‌بینند و ضربه می‌خورند. 
ما در این نوشته مختصر قصد نداریم به یکایک این دلایل و عوامل بپردازیم - این کاری است که به کرات به آن پرداخته و درصورت لزوم بازهم خواهیم پرداخت- ولی می‌خواهیم با توجه به نزدیک شدن به زمان انتخابات فدراسیون فوتبال و با عنایت به آنجه بالاتر آمد، بار دیگر تاکید کنیم که اگر قرار است بیماری فوتبال شفا یابد و بر زخم‌های آن مرهم نهیم، اگر مسئولان ارشد ورزش به راستی به دنبال سم زدایی و ستیز با فساد و مفسدان در ورزش و فوتبال هستند و می‌خواهند این وعده خود را عملی کنند و محیط فوتبال را سالم کرده و آن را از کجراهه‌ای که در پیش گرفته نجات دهند، باید حرکت سازنده واصلاحی خود را از" راس هرم" آغاز کنند و حتما درباره مدیریت و مهمتر از اسم و رسم افراد به تغییر و تحول در شیوه‌ها و رفتار‌های مدیریتی آن دست بزنند. تا این اتفاق نیفتد، نه تنها دردی از درد‌های فوتبال کاسته نمی‌شود بلکه برآن نیز افزوده خواهد شد تا‌آنجا که آخرین رمق و نفس آن گرفته می‌شود. 
این یک واقعیت هرچند تلخ است که فوتبال آلوده به فساد و جریانات منفعت جو و دلالان طماع وافسارگسیخته وعناصر پیشانی سفید است که بدون اینکه اسم ورسمی در ورزش این کشور داشته باشند، به فوتبال و اجزا و ارکان آن انگل وار آویزان شده‌اند و برای آن خط وربط تعیین کرده و هزینه‌های هنگفت و سنگین به بیت المال و مردم - والبته به نفع خود - تحمیل می‌کنند. این جریانات مخرب که تقریبا همه آنها را می‌شناسند، خیلی از مدیریت‌ها - چه در سطح فدراسیون وچه در سطح تیم‌ها و باشگاه‌ها و... - را به مدیریت فوتبال تحمیل و آنها را به غلام حلقه به گوش ومجری اوامر و خواسته‌های زیاده خواهانه خود تبدیل کرده‌اند و با آلوده کردن و گرفتن نقاط ضعف از آنها، برای فوتبال ما در خیلی از سطوح و رده‌ها تعیین تکلیف می‌کنند. 
این داستانی است مفصل و پر از آب چشم که واقعا باعث تاسف و حسرت بسیاری شده که فوتبال ایران، توانایی‌های بالقوه و ظرفیت‌های قابل توجه آن را خوب می‌شناسند. در این باره فکر می‌کنیم همین اشاره روشن می‌کند که چرا ما روی مدیریت فوتبال و نحوه رفتار و شیوه‌های اجرا و عملکرد آن حساس هستیم. همین چند ماه پیش تعدادی از افراد فعال درسطوح مختلف - از معاونت‌های فدراسیون فوتبال گرفته تا بعضی از عناصر رسانه‌ای - به جرم تشکیل " شبکه فساد" در فوتبال بازداشت شدند و... این تازه‌ترین نمونه است برای اثبات ناسالم بودن فضای فوتبال و همدستی اجزا وعناصر مختلفی که به دنبال تامین منافع نامشروع خود هستند. 
در پایان بار دیگر تاکید می‌کنیم که فوتبال مستعد ما به علت آلوده شدن به جریانات فاسد و همچنین وادادگی و انفعال مدیریتی آن - که سخت قافیه را به جریانات مخرب و بدنام دلالی باخته - سخت بیمار و رنجور است و برای نجات آن از چنگ آفاتی مانند "انگلیسم"، "دلالیسم"، "شارلاتانیسم" و... باید درباره مدیریت و اصلاح روش‌های مردود مدیریتی حتما کاری اساسی صورت گیرد. 
نقطه شروع این کار به نظر ما وخیلی دیگر از دلسوزان باید انتخابات هفته آینده باشد.

سید محمدسعید مدنی