مبادا "بهانه"از "هدف" بزرگتر شود!
کیهان ورزشی-
بازی‌های جام کافا به پایان رسید تا کادر فنی تیم ملی فوتبال ایران بیش از پیش با نقاط ضعف تیم خود آشنا شود. اینکه این تورنمنت برای فوتبال ملی ما چه درس‌هایی در بر داشت و آیا از اشتباهات گذشته عبرت خواهیم گرفت یا نه، مسئله‌ای است که پاسخ آن را تنها در آینده خواهیم یافت، اما موضوع مهم‌تر، اهداف بلندمدت فوتبال ما در مسیر موفقیت در جام جهانی است.
اگر حضور در رقابت‌های کافا مطابق برنامه‌ریزی قبلی و با هدف آزمودن توانایی‌های تیم صورت گرفته، نباید بهانه‌هایی مانند داوری، برنامه‌ریزی مسابقات یا شکل برگزاری آن را پیش کشید. این بهانه‌ها نه‌تنها تمرکز بازیکنان را بر هم می‌زند بلکه مسائل فنی و مدیریتی را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
کادر فنی تیم ملی باید نقد‌های سازنده و دلسوزانه را بشنود و از آنها بهره بگیرد. قهرمانی یا عدم قهرمانی در تورنمنت‌هایی نظیر کافا، اگرچه ممکن است برای روحیه عمومی مهم باشد ولی در مقایسه با دستاورد‌های راهبردی مانند شناسایی ضعف‌ها و یافتن راه‌حل برای برطرف کردن آنها، اهمیت کمتری دارد. این قبیل مسابقات فرصتی طلایی برای آزمایش ترکیب‌ها، تاکتیک‌ها و سنجش آمادگی ذهنی بازیکنان است.
فراموش نکنیم که تیم‌های بزرگ با آزمون و خطا، نقدپذیری و شجاعت در مواجهه با اشتباهات به جایگاه‌های بالا می‌رسند. نباید هر ناکامی را به عوامل بیرونی نسبت داد. گاهی لازم است در آینه نگاه کنیم، نه از پنجره. تیم ملی ایران اگر می‌خواهد در جام جهانی بدرخشد، باید از هر فرصت - حتی شکست‌ها - پلی بسازد برای پیشرفت.
در نهایت، امید آن است که نگاه مسئولان، مربیان و حتی رسانه‌ها از سطح به عمق برود. فوتبال ایران پتانسیل بالایی دارد، اما تنها زمانی این پتانسیل بالفعل می‌شود که رویکرد حرفهای، صبورانه و واقع‌گرایانه بر تصمیم‌گیری‌ها حاکم شود. مبادا بهانه‌ها، ما را از مسیر اهداف بزرگتر باز دارد.
دورخیز فوتبال ازبکستان برای پیشرفت
جام کافا به رغم تمام اشکالاتی که داشت نشان داد آسیای مرکزی برای این رشته در ابعاد مختلف طرح و برنامه دارد. وقتی جانی اینفانتینو برای فینال این رقابت‌ها شانه به شانه شوکت میرضیاف، رئیس جمهور ازبک‌ها برای اهدای جام قدم بر می‌داشت، این اتفاق نشانه جدی گرفتن فوتبال نزد آنها بود.
ازبکستان و پشت سر آنها تاجیکستان شاید در این مسیر سرعت بالایی نداشته باشند، اما مشخص است که اراده‌ای جدی نزد آنها ایجاد شده است و فوتبال ما باید به این مسئله توجه داشته باشد. وقتی هند برابر عمان با کارلوس کروش پیروز می‌شود، این نکته مهم نیز پدیدار می‌شود که فوتبال آسیا دیگر جایی آسان برای هیچ قدرتی نیست.
در این میان اگر مدیران ارشد ورزش ایران و همچنین افراد حاضر در فدراسیون فوتبال به فکر نباشند و ریل پیشرفت را هر چه سریع‌تر پیدا نکنند، روزی می‌رسد که در برابر رقبای رده دومی و سومی آسیا هم تضمینی برای پیروزی نخواهیم داشت.
از صحبت‌های اینفانتینو تا انفعال فدراسیون فوتبال
جیانی اینفانتینو، رئیس فدراسیون بین‌المللی فوتبال پس از پایان دیدار تیم‌های ملی ازبکستان و ایران در فینال تورنمنت کافا ۲۰۲۵ در رختکن تیم ملی کشورمان حضور یافت. مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال، در حضور اینفانتینو خطاب به بازیکنان و کادر فنی تیم ملی گفت: "خیلی خوشحال هستیم که در خدمت بازیکنان، امیر قلعه‌نویی و اینفانتینو، رئیس فیفا هستیم. ایشان همیشه حمایت خوبی از فوتبال ایران داشته است. من مطلع هستم که ایشان چطور حمایت کرده است. از زمانی که اینفانتینو آمده است، واقعاً کار‌های خوبی مانند ساخت و ساز در کمپ تیم‌های ملی به کمک ایشان انجام شد و لازم می‌بینم در حضور بازیکنان از رئیس فیفا تشکر کنم. "
وی افزود: "بحث جام جهانی ۲۰۲۶ هم هست و مشکلاتی که ممکن است پیش بیاید، وجود دارد ولی با وجود ایشان هیچ مشکلی پیش نمی‌آید. با اینفانتینو صحبت کردیم و گارانتی لازم را ایشان داده است که مشکلی برای جام جهانی پیش نمی‌آید. امیدوارم بتوانیم در جام جهانی خوش بدرخشیم. امروز هم مقابل ازبکستان خیلی خوب بودید و ۱۰ نفره ۱۳۰ دقیقه جنگیدید. "
صحبت‌های مهدی تاج در جمع خبرنگاران و البته بعد از رفتن رئیس فیفا، نشان از ذوق و شوق وی داشت، اما رئیس فدراسیون فوتبال باید بداند که صرفاً حضور در جام جهانی و از بین رفتن موانعی که حرفهای اینفانتینو نشان می‌داد مرتفع شده‌اند، کافی نیست. باید برای حضوری آبرومندانه در این آوردگاه بزرگ، تیم را به سطح بالاتری رساند.
بازی‌های تدارکاتی بزرگ، یکی از ضروری‌ترین مقدمات برای رسیدن به این هدف است. با توجه به رقابت‌های فشرده و چالش‌های پیش روی تیم ملی، فدراسیون باید در تلاش باشد که بازی‌هایی با تیم‌های معتبر جهانی تدارک ببیند. در غیر این صورت، برای رسیدن به سطح رقابت‌های جهانی و بالا بردن کیفیت تیم ملی، مشکلات زیادی پیش خواهد آمد.
اخیراً از یک منبع موثق شنیدیم که فدراسیون در زمینه مهیا کردن بازی‌های دوستانه موفق نبوده و در برخی از مواقع، حتی بحث بازی با تیم‌هایی عجیب و غریب مطرح شده که امیر قلعه‌نویی، سرمربی تیم ملی، به شدت با آن بازی‌ها مخالفت کرده است. این مسئله، نگرانی‌هایی را ایجاد کرده که آیا فدراسیون فوتبال به درستی برنامه‌ریزی کرده و می‌تواند آماده‌سازی خوبی برای تیم ملی انجام دهد یا خیر.
در شرایطی که تیم ملی باید به بهترین شکل ممکن برای رقابت‌های جام جهانی ۲۰۲۶ آماده شود، نیاز است که فدراسیون فوتبال ایران تصمیمات جدی و عاقلانه‌تری اتخاذ کند. شاید زمان آن رسیده که برخی از تصمیمات مهم مدیریتی و فنی به مرحله عمل برسند و تیم ملی در یک مسیر بلندمدت و با آمادگی کامل وارد این رقابت‌ها شود.
حال باید دید طرح و برنامه فدراسیون فوتبال برای ماه‌های پیش رو و منتهی به جام جهانی چه خواهد بود. آیا فدراسیون در نهایت می‌تواند برنامه‌های واقعی و قابل اجرایی برای تیم ملی ارائه دهد یا همچنان شاهد انفعال و بی‌برنامگی خواهیم بود؟
در این شرایط، حمایت‌های رئیس فیفا هرچند حیاتی و مهم است ولی خود فدراسیون باید با تدبیر و برنامه‌ریزی دقیق‌تر، تیم ملی را برای حضور در یکی از بزرگترین رویداد‌های ورزشی دنیا آماده کند. اگر این آمادگی به درستی ایجاد نشود، حضور در جام جهانی می‌تواند بیشتر از آنکه افتخارآفرین باشد، تبدیل به فرصتی برای به نمایش گذاشتن نقاط ضعف و ناکامی‌های فوتبال ایران شود!
عملکرد تیم ملی فوتبال کشورمان در جام کافا: از ضعف‌ها تا ضرورت اصلاحات فوری
عملکرد تیم ملی فوتبال کشورمان در جام کافا به هیچ عنوان آنگونه که انتظار می‌رفت، نبود. تیم ما در هر سه دیدار مرحله گروهی و در برابر رقبایی که سطح اول آسیا محسوب نمی‌شوند، با مشکلات و ضعف‌های اساسی ظاهر شد. حتی در فینال مقابل ازبکستان با آنکه ۱۰ نفره ۱۲۰ دقیقه جنگیدیم، باید گفت خوش شانس بودیم که مهاجمان حریف در زدن ضربات نهایی بی‌دقت بودند و نتوانستند نتیجه را به نفع خود تغییر دهند.
اگر قرار است به دنبال اصلاحات اساسی باشیم، باید بدون توجیه کردن، ضعف‌های بنیادی تیم را شناسایی و رفع کنیم. این عملکرد‌ها و نتایج نشان‌دهنده مشکلات عمیقی در تیم ملی است که نمی‌توان از آنها به سادگی گذشت. یکی از مهم‌ترین مسائل، ضعف در ترکیب و هماهنگی بازیکنان است. در شرایطی که این مشکلات به وضوح در دیدار‌های مختلف دیده شد، فدراسیون فوتبال و کادر فنی باید اقدامات جدی‌تری انجام دهند.
کادر فنی تیم ملی و در رأس آن امیر قلعه‌نویی، باید هر چه سریع‌تر از مرحله آزمون و خطا عبور کرده و ترکیب ایده‌آل برای جام جهانی را در چندین بازی تدارکاتی و رسمی به میدان بفرستند تا هماهنگی لازم بین بازیکنان ایجاد شود. بدون این هماهنگی، نمی‌توان به موفقیت در بزرگترین رویداد فوتبالی جهان امیدوار بود. این مهم به اندازه‌ای حیاتی است که نمی‌توان آن را به تعویق انداخت.
یکی از بزرگترین مشکلاتی که در این مدت در تیم مشاهده شده، جابجایی‌های پی‌درپی بازیکنان در پست‌های مختلف است. این جابجایی‌ها به جز هدر دادن وقت، بر سردرگمی‌های فنی بازیکنان افزوده و مانع از شکل‌گیری هماهنگی و انسجام تیمی می‌شود. ثابت نگه‌داشتن بازیکنان در پست‌های مشخص و ایجاد یک هویت تاکتیکی می‌تواند به تیم کمک کند تا در رقابت‌های بزرگتر به سطح مطلوبی برسد.
تیم ملی ایران برای موفقیت در جام جهانی ۲۰۲۶ نیاز به یک بازسازی بنیادین دارد. ناهماهنگی‌های موجود تنها با برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از فرصت‌های باقیمانده اصلاح می‌شوند. اگر فدراسیون و کادر فنی نتوانند این اصلاحات را در زمان مناسب انجام دهند، احتمالاً شاهد یک جام جهانی ناامیدکننده برای فوتبال ایران خواهیم بود.
به نظر می‌رسد که در این مقطع زمانی، هیچ فرصتی برای آزمون و خطای بیشتر وجود ندارد. باید هر چه سریع‌تر به یک نتیجه‌گیری قطعی در خصوص ترکیب تیم و نحوه بازی و آمادگی فنی آن رسید. تنها در این صورت است که می‌توان امیدوار بود تیم ملی ایران در رقابت‌های جهانی و در برابر حریفان مطرح دنیا، حرفی برای گفتن داشته باشد.
*حمید ترابپور