"ادا" درآوردن را تمام کنید ، ساختار ورزش را متحول نمایید!

پاس به "بعدی"ها!

شماره گذشته به دلیل در پیش بودن مسابقات فوتبال جام ملت های آسیا و به موضوع حضور تیم ملی ایران در این رقابت ها پرداختیم وضمن ان به پاره ای از مسایل و مشکلات فوتبال ‌پرداختیم که ریشه در ساختار ناقص فوتبال ایران دارد. ساختاری که صدالبته اصلاح شدنی است اما با روزمرگی و نتیجه گیری به شیوه" گلخانه" ای امکان پذیر نیست بلکه مستلزم انجام کارهای مهم و اساسی و تعیین کننده است که البته طبیعی است که اینطور کارها هم دردسرها و سختی های خودش را دارد وبه همین دلیل هم خیلی از مدیران و سیاستگزاران ورزش کشور تن به انجام آنها نداده و غالبا به مسائل روزمره اکتفا کرده و انجام آن کارهای اساسی و زیربنایی ومشکل را به " بعدی" ها محول کرده است ، اما بعدی ها هم که آمده اند همان روش " قبلی" ها را در پیش گرفته و در نتیجه این روند دور باطلی شکل گرفته که خروجی اصلی آن لاینحل ماندن مسائل مبنایی وبلاتکلیف ماندن کارهای ضروری بوده است.

مساله باشگاهداری

یکی از این مسائل مهم اما لاینحل موضوع«باشگاهداری» و یکی دیگر ماجرای بلاتکلیفی مالکیت و مدیریت دوباشگاه مردمی کشور یعنی استقلال و پرسپولیس است.البته اینها دو موضوع جداگانه نیستند . در دنیایی که زندگی می کنیم هیچ مساله جداگانه ای نداریم همه چیز به همه چیزدر حوزه های گوناگون یا به شکل عیان و مستقیم ویا پنهان و غیر مستقیم ارتباط دارد چه رسد به مسائلی که در یک حوزه مثل ورزش قرار دارند. ما وقتی از نظام باشگاهداری در ورزش خود انتقاد می کنیم معنایش این است که وضعیت تیم‌هایی که به اسم باشگاه در ورزش ما و رشته ای مثل فوتبال فعالیت می‌کنند روبه راه و به سامان نیست وفاقداستانداردها و مشخصاتی هستند که یک باشگاه باید از آن برخوردار باشد.

صورت ، نه سیرت!

وقتی تیم‌ها وبه اصطلاح باشگاه های ما از این استاندارها و مشخصات برخوردار نیستند معنایش این است که ما در مقوله باشگاه داری هم مثل خیلی مقوله ها و موضوعات عمدتا اجتماعی و غالبا مدرن فقط به اسم و ظاهر و فرم و صورت بسنده کرده ، امارسم و باطن و محتوی وسیرت موضوع را رعایت نمی کنیم به زبان ساده تر ما در اینجا نیز در مرحله " ادا" متوقف مانده ایم و به سوی ذات و اصل و سیرت حرکت نمی کنیم. ووقتی از وضعیت بلا تکلیف پرسپولیس و استقلال می گوییم یعنی در باره این دو تیم ریشه دار هم که اولی حدود پنجاه سال و دومی هفتاد سال شایدهم کمی بیشتر در ورزش ما قدمت دارند استانداردها را رعایت نکرده و این دوتیم که می توانند در صورت باشگاه شدن با توجه به جایگاهی که نزد مردم دارند و پایگاهی که در ورزش ما دارند خدمات ارزنده ای به ورزش ما ارائه دهند فعلا ادای باشگاه بودن را در می اورند و عملا از خیلی نشانه ها ومشخصات یک باشگاه محروم هستند. همه حرف ما هم مثل خیلی از کسانی که فراتر از سطح و ظاهر به عمق و معنا توجه دارند این است که ورزش ایران و رشته های پرطرفدار و مستعدی مثل فوتبال برای جهش و حرکت از مرحله ای که در آن سال هاست قرار دارد ؛ برای سرعت دادن به حرکت لاک پشتی در مسیر پیشرفت نیازمند انجام کارهای مبنایی و اساسی و ساختاری است.

کارهایی که به یک نمونه آن با مثال و مصداق بالاتر اشاره کردیم. از این طور کارهای اساسی اما انجام نشده وبی دلیل هم انجام‌نشده در ورزش ما فراوان است.

یک نمونه دیگر ؛ تیم های بی تماشاگر؟!

پیش از این بارها در باره پدیده بی معنایی که در هیچ کجای دنیا که ورزش را جدی گرفته سابقه و نظیر نداردیعنی حضور تیم های بی تماشاگر در بالاترین سطوح رقابت های داخلی که همان" لیگ" باشد نوشته ایم و گفته ایم . یکی از مسائلی که باید تکلیف آن معلوم شود کار وبار این‌گونه تیم هاست( که پرونده ویژه این شماره مجله را هم به آن اختصاص داده ایم که در صفحات بعدی آمده است)تیم هایی که اتفاقا به خاطر وضعیت تقریبا خوب و مطمئن اقتصادی و مالی حالت "شبه باشگاه" دارند و درچند رشته ورزشی مطرح و دلخواه تماشاگرمثل فوتبال و والیبال و...در بالاترین سطح رقابت های باشگاهی حضور دارند اما از امتیاز تماشاگر و هوادار برخوردار نیستند و همین بزرگترین نقص و مانع آنها برای باشگاه شدن است و برای همین است که ما آنها را" شبه باشگاه" می‌خوانیم.

تیمداری از کیسه مردم!

بحث ما بر سر این تیم هاست که از بودجه عمومی و دولتی و صریحتر بگوئیم " بیت المال" تغذیه می کنند ودر واقع با پول مردم اداره می شوند اما مردم نسبت به آنها اقبال و علاقه ای نشان‌نمی دهند سهل است که نظر خوشی هم ندارند. در همه جای دنیا یعنی انجا که ورزش حساب و کتاب و سازوکار محکم ودرست حسابی دارد کارخانه ها و کمپانی های دولتی و حتی غیر دولتی خود راسا اقدام به تیمداری و باشگاهداری نمی کنند بلکه آنها با نگاه به" منافع ملی" و در نظر گرفتن خواست جامعه و مردم پول خود را جائی هزینه می کنند که هم منافع ملی تامین شود و هم به انتظارات جامعه و مردم پاسخ شایسته و بایسته داده باشند. بنابراین اگر قرار باشد روزی ما هم ورزش را جدی بگیریم و فراتر ازژست و شعاروحرف ملال آور وبدون عمل به مردم احترام بگذاریم و خود و منیت های خود را نبینیم و واقعا به فکر حرکت در مسیر تامین منافع ملی باشیم آن وقت در اینطور شبه باشگاه ها را می بندیم‌و تیم های بزرگ و مردمی و پرطرفدار را که تعدادشان در کشور ما کم نیست حمایت می کنیم و بودجه تیم های بی تماشاگری مثل پیکان و سایپا و... را خرج تیم های مردمی چون استقلال و پرسپولیس و ملوان و استقلال اهواز و آرارات و.‌‌.. می کنیم و آنها را که تیم های مردم هستند و مردم با آنها خاطرات خوب و شیرین دارند ؛ از حالت تیم بودن یا در حال سقوط بودن و یا نیمه تعطیل بودن خارج می کردیم وبه وسیله انها شور و نشاط و سلامتی را به جامعه و جوانان تزریق می کردیم. اما ما در حال حاضر این کارها را نمی کنیم زیرا به" روزمرگی" عادت کرده ایم. چون همانطور که بالاتر وقبل تر نوشته و گفته ایم ما ورزش را جدی نگرفته و فعلا" ادا"ی داشتن آن را تقلید می کنیم. به دکوراسیون آن دلخوش و بسنده کرده و از معنا و محتوی غافل شده ایم وتا در خواب غفلتیم وضع ورزش همین است که هست.

جفا در حق ورزش

حرف ما و همه کسانی که دلسوزانه و نه کاسبکارانه ورندانه به پدیده در جای خود مهم ورزش می نگرند همین است که دیگر کافی است! باید هر چه سریعتر از این خواب غفلت بیدار شد.خوابی که دست و پا و جسم و پیکر ورزش ما را سست‌کرده به جانش رخوت انداخته است. خوابی که ما را به حفظ وضع موجود ورزش عادت داده و اجازه نمی دهیم ورزش مستعد ما به لطف برخودداری از داشته های خدادادی و مهمتر از همه نیروی جوانان مستعد با سرعت مسیر پیشرفت را در پیش بگیرد و جایگاه خود را در ورزش جهان ارتقا بخشد.آری حرف همه دلسوزان ورزش که زیر وبم این ورزش را می شناسند و به داشته ها و ناداشته های آن واقفند این است که باید به جفا کردن به ورزش پایان داد و ...و با انجام‌کارهای معطل مانده از روزمرگی و به وضع موجود قناعت کردن وهرچه پیش آید خوش آید؛پرهیز کرد و روبه ایجاد تحول ساختاری در ورزش آورد...

حق فوتبال ایران؟

آقای سلطانی فر در حاشیه مجمع عمومی با شگاه استقلال که اواسط هفته گذشته برگزار شد اظهاراتی را مطرح کرد که بعضی از آنها نه تنها بی ربط با مسائلی که بالاتر مطرح شد نیست بلکه با آنها در ارتباط مستقیم و به قول فوتبالیست ها" من تو من" است!و به نوعی سند و مدرکی است برای تحکیم استدلال و صحت نکاتی که در باره وضعیت ورزش ایران و توانایی های بالقوه آن که به دست خود که یا از سر اهمال و سستی است یا به دلیل بد عمل کردن و فرصت سوزی است؛ به فعلیت در نمی آید. آقای وزیر در این اظهارات می گوید " قهرمانی در جام ملت های آسیا حق تیم ملی فوتبال ایران است." ما هم به سهم خودآرزو می‌کنیم که این اتفاق بیفتد و عملا تیم ملی به آنچه که استحقاق آن را دارد- که از نظر وزیر محترم قهرمانی است- دست پیدا کند.اقای سلطانی فر البته برای این حرف خود که "قهرمانی حق تیم ملی ایران است" دلیل هم می آورد و دلیل ایشان از زبان خودش عینا این است" واقعا قهرمانی در جام ملت های آسیا حق ایران است ؛ چرا که کارنامه فوتبال در سال های اخیر بی نظیر بوده ودر همه رده ها از نوجونان تا فوتسال در رده های مردان و زنان نتایج بزرگی گرفته است."

غیر قابل پیش بینی

یکی از امتیازات یا خصوصیات فوتبال و اصولا اکثر قریب به اتفاق ورزشی که جنبه رقابت و هماوردی دارند این است که " غیر قابل پیش بینی" هستند و نمی توان در باره نتایج آن به طور دقیق پیش بینی کرد دلیل اصلی این امر هم روشن است. فوتبال و هر ورزش دیگری را " انسان" انجام می دهد وانسان هم موجودی غیرقابل پیش بینی است با این حال اظهار امیدواری و امیدوار بودن درباره کسب موفقیت دریک مسابقه یا تورنمنت اشکال که ندارد ، هیچ، بلکه لازم هم هست. روحیه مبارزه داشتن؛ هدف بزرگ ترسیم کردن و امیدوار بودن از شرایط موفقیت در پیکار های ورزشی است. به ویژه وقتی فرد در مقام بالاترین مقام اجرایی ورزش مملکت در باره موفقیت یک تیم ورزشی اظهار امیدواری کند و با روحیه و روحیه بخش صحبت کند. اما همانطور که گفته شد نتیجه هر مسابقه و رقابتی در پایان آن مشخص می شود وتا قبل از آن هیچ پیش بینی قرین به صحت ودقیقا درست نمی تواند باشد. با این همه ارزیابی ها و تحلیل های کارشناسانه البته به این امر گواهی می دهد که فوتبال ایران از قدرت های درجه اول آسیاست و بنابراین تیم‌ملی فوتبال این کشور می تواند جزو مدعیان و تیم‌های امیدوار به فتح جام و قرار گرفتن برقله آسیا باشد.

فوتبال ژاپن

اما این حرف ونظر فقط در باره فوتبال ایران صدق نمی کند بلکه در همین آسیا تیم های دیگری هم وجود دارند که جزو قدرت های درجه اول اسیا به حساب می آیند و همانطور که آقای وزیر با استناد به موفقیت هایی فوتبال ایران را برای قهرمانی محق می داند در کارنامه آنها هم‌موفقیت های مهم و قابل قبولی دیده می شود و از این نظر هم کم و کسری نسبت به ما و دیگر مدعیان ندارند. شاید - وحتما- از حیث کارسخت افزاری و ساختاری و برنامه ریزی و اجرای دقیق چیزی هم سرتر از ماو دیگران داشته باشند ، مثال روشن و مصداق دقیق در این باره می تواند فوتبال ژاپن باشد که طی بیست سی سال اخیر با تکیه بر اراده و عزم جدی و بعد برنامه ریزی دقیق و کار مستدام علمی از یک تیم متوسط ودرجه دوم آسیایی به یک تیم پر قدرت قاره ای وحتی مطرح در کلاس جهانی تبدیل شده است. چندماه پیش اهالی فوتبال دنیا هنرنمایی فوتبال ژاپن رادر جام جهانی فوتبال ( روسیه- 2018)به تماشا نشستند وبدون تردید بازی درخشان این تیم را در مصاف با بلژیک - که به مقام سوم‌جهان دست پیدا کردتا مدت ها فراموش نخواهند کرد. و حدود یک ماه پیش هم دوستداران فوتبال ایران شاهد جشن قهرمانی نماینده فوتبال ژاپن در ورزشگاه آزادی بودند که با غلبه بر نماینده فوتبال ایران برقله فوتبال باشگاهی آسیا قرار گرفتند و...

پرسپولیس به ساختار فوتبال ژاپن باخت!

اتفاقا نقطه برتری تیم هایی مثل ژاپن هم در همین اراده و عزم راسخ برای بهترشدن وپیشرفت وبعد برنامه ریزی دقیق وعلمی و حسن اجرای آن برنامه‌هاست. اینجا همانجایی است که ورزش و رشته های مطرح و مستعدی چون فوتبال ما نسبت به حریفان و همگنان" کم" می اورند. و این همان نکته ای است که اظهارات آقای وزیر را به نوشته ما پیوند می دهد. بدون شک فوتبال ایران از حیث نیروی انسانی به ویژه جوانان مستعد و علاقمند نسبت به حریفانی مثل ژاپن هیچ کم و کسری ندارد اما آنچه باعث اوج گیری و مدعی شدن آنهاست همان عزم و اراده و همین برنامه ریزی دقیق است .چیزی که ورزش و فوتبال ما اگر نگوییم بی بهره است اما نسبت به مثلا همین ژاپنی ها بسیار کم بهره است.‌پیش از این به وقت خو دش نوشتیم که این ساختار فوتبال ژاپن که در مصاف با ساختار فوتبال ایران فائق آمد نه برتری ذاتی و استعدادی کاشیما آنتلرز بر پرسپولیس.حرف ما در این مقال و همیشه همان حرفی است که همه آنهایی که ورزش ایران و قابلیت ها آشکار و نهفته آن را می شناسند و به ظرفیت های مادی و انسانی ان واقفند بارها و سال هاست اینجا و آنجا میگویند و می نویسند اما کمتر گوش شنوایی پیدا شده است. حرفی است که ما در فراز قبلی این نوشته بران تا کید کردیم و گفتیم جفا نسبت به ورزش مستعد کشور را به پایان برسانید و با انجام کارهای بایسته بندهای خود ساخته را از دست و پای آن باز کنید. ورزش ما به طور ذاتی غنی و ثروتمند است این ثروت را برباد ندهید. کفران نعمت نکنید با مدیریت صحیح و معطوف به منافع ملی از آن در جهت پیشرفت و ترقی ورزش و پاسخگویی به انتظارات مردم بهره برداری کنید.

مدیریت و سوء مدیریت!

آقای وزیر در بخش دیگری از اظهارات خودبه وضعیت استقلال و پرسپولیس هم اشاره می کند. البته حرف ایشان در این باره به بحثی که هفته گذشته در شهر اهواز و موقع افتتاح ورزشگاه فولاد مطرح کرد ربطی پیدا نمی کند. ایشان در اهواز حرف از واگذاری دوباشگاه زده بود ک اینجا و در این نوبت از وضعیت مالی دو تیم سخن می گوید :" استقلال و پرسپولیس تا سال 1399 مشکل تامین منابع مالی ندارند" و بعد بلافاصله ریشه بسیاری از مشکلاتی را که این دو تیم امروز به آن‌گرفتارند؛ در "سوُمدیریت های گذشته" می داند و از قراردادهایی که بدون استاندارد لازم منعقد کردند و همچنین از عملکرد مالی و مالیاتی نامناسب آنها انتقاد می کندو... و اینجا هم یکی از مواضعی است که اظهارات ایشان با موضوع این نوشته وبسیاری از نوشته های ما ارتباط پیدا می کند. خوانندگان گرامی این مجله و مخاطبان محترم و پیگیر مطالب آن می دانند که این نشریه بارها به سهم خود ریشه بسیاری از درجا زدن ها و ناکامی ها و عدم عینیت نیافتن بسیاری از دارایی های نهفته و توانایی های پنهان این ورزش را فقدان مدیریت مناسب می داند. کنار نشستن آدم های کار بلد و دور گرفتن مدیران غریبه با ورزش می داند که نه بر اساس شناخت و لیاقت های خود که به خاطر وابستگی فامیلی و باندی با مدیران ارشد ورزش سکاندار بخش های مختلف از جمله تیم‌های پرطرفداری مثل استقلال و پرسپولیس شده اند. خوشحالیم که امروز وزیر محترم ورزش هم صریحا به این موضوع اشاره می کند وبه طور طبیعی این توقع را در نزد شنونده ایجاد می کند که در دوران صدارت ایشان برورزش باپدیده مدیران عوضی آمده و نابلد که خروجی عملکردشان جز ضربه زدن به ورزش و مجموعه تحت نظرشان چیز دیگری نیست نباشیم.

به ویژه اینکه ایشان در باره دوتیم پرسپولیس و استقلال به این نکته ظریف و مهم هم اشاره دارد که:"این دو تیم پرطرفدار و نتایج آنها مورد توجه و رضایت میلیون ها جوان است و همین نکته وظایف هیات مدیره های استقلال و پرسپولیس را دو چندان می کند"...

* سیدمحمد سعید مدنی