PDF نسخه کامل مجله
جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - March 29 2024
کد خبر: ۳۰۸۶۶
تاریخ انتشار: ۱۶ مهر ۱۳۹۵ - ۲۲:۱۹
فرهنگ عاشورا  ؛ از حرف تا عمل

فرا رسیدن ماه محرم و بزرگداشت حماسه بزرگ عاشورا و قهرمان نامدار و بیبدیل آن امام‌‌حسینبنعلی(ع)، فرصت و دلیل خوبی است تا مساله فرهنگ، اخلاق و آداب اجتماعی مورد بررسی عالمان و اندیشمندان و صاحبان سخن و منبر و اصحاب قلم و فرهنگ قرار بگیرد و به این موضوع اساسی و سوال مهم و حیاتی پاسخ داده شود که میان حرف و عمل چقدر فاصله است و این دو چقدر به یکدیگر نزدیک یا چه اندازه از یکدیگر دور هستند؟

جامعهای که این روزها، مثل سالها و قرنهای گذشته، سیاهپوش و عزادار حادثه جانگداز عاشوراست و خود را پیرو بزرگمردی چون اباعبدالله(ع) میداند و یاد و حماسه او و اهلبیت و اصحاب بینظیرش را به بهترین وجه و با بالاترین شور و عشق گرامی میدارد، و ذکر «حسین حسین» لحظهای از زبان او نمیافتد و یاد حسین(ع) و خاطره آن نبرد بیمانند، که از فرط عظمت عمری است بشریت را حیران و شگفتزده کرده است، تا چه حد از لحاظ عملی و در واقعیات زندگی به اخلاق و مرام حسینی(ع) و فرهنگ عاشورایی آراسته است و با آن انطباق دارد. این موضوعی است که حتما باید اهلعلم و اطلاع - به ویژه این روزها - به آن بپردازند و این سوالی است که برای رصد کردن وضع و حال فکری و فرهنگی جامعه حتما باید به آن پاسخ داده شود.

آنچه مسلم است که حرف بیعمل، دردی را دوا نمیکند و با صرف «سلام بر حسین گفتن»، جامعهای حسینی نمیشود، همانگونه که با «لعنت بر یزید گفتن» صرف، جامعه از پلشتیها و زشتیهای منبعث از فرهنگ یزیدی تهی و خالی نمیشود، که فرمود و هشدار داد: «تلک امهًْ قد خلت لها ما کسبت و لکم ما کسبتم و... الخ» (آیات 134 و 141، سوره بقره) مضمون آیه این است که «تو برو خود را باش». اگر واقعا پیرو مکتب حسین(ع) و شیعه اباعبدالله هستی، با «عمل» و رفتار این را ثابت کن و به ضرب آن مسائل و مشکلات فردی و اجتماعی خود را حل کن و اگر از فرهنگ یزیدی در زبان بیزاری و تبری میجویی، در عمل نیز مراقب و هشیار باش که به آن گرفتار نشوی یا گرفتارت نکنند!

... و باز آنچه مسلم است و در آن تردیدی نیست تا جامعه - هر جامعهای -از نظر فرهنگی اصلاح نشود، تا بر کاروبار جامعه اصول و ارزش‌‌های توصیه شده به وسیله خالق دنیا و تبلیغ شده توسط انبیاء و اولیاء (علیهمالسلام) - مثل همین امامحسین(ع) - و تجربه شده در طول تاریخ انسانی حاکم نشود تکامل و تعالی و پیشرفت آن جامعه امکانپذیر نیست. تا قبول نکنیم و در عمل به این باور خود، پایبند نباشیم که بر کاروبار دنیا «اصول» حاکم است و قانون مسلط است، نمیتوانیم مسیر صواب و «صراط مستقیم» و رو به اصلاح و سعادت را در دنیا - و به طور طبیعی آخرت - پیدا کنیم. دنیا و هستی با کسی شوخی ندارد و بدهکار هیچ شناسنامه و قومیت و فرهنگی نیست، «لن تجد لسنهًْ الله تبدیلا» صریح میفرماید که سنت خدا تغییر ناپذیر است، صرف حرف زدن و منتسب بودن شناسنامهای و حرفی به یک مکتب و ایمان وصرف دم زدن از یک الگو و امام(ع)،... برای اجرای سنتهای الهی کافی نیست.

سخن را کوتاه کنیم و بگوئیم، ورزش با حرف و شعار صرف، بازی در آوردن، مسئولیت را جدی نگرفتن و کار را به دست نااهل سپردن و... پیش نمیرود، برای موفقیت در ورزش - مثل هر حوزه و عرصه دیگری - باید اصولی را قبول و باور داشت و به آن هم «عمل» کرد. بدون تعارف امروز ورزش ما از فقر و عقبماندگی فرهنگی در رنج است و این بزرگترین عامل عدم رشد و پیشرفت بایسته آن است (لطفا مصاحبه این شماره را با رحمان رضایی را بخوانید). علت این اتفاق هم عدم انجام وظیفه و نظارت بایسته کسانی است که در این باره مسئولیت دارند و «مسئول» هستند، در سایه بیکفایتی و وادادگی آنهاست که عناصر نااهل و افرادی مغرض یا با ذهنیات کودکانه و سطحی خود، جریانات هرهری مسلک، و.. صاحب قلم و میکروفون شدهاند و خط و ربط این ورزش را به ویژه از لحاظ فکری و فرهنگی تعیین میکند و به ضرب قدرت و تاثیر رسانه ذائقه مردم و جوانان را تغییر میدهند و سلایق را جهت میدهند، و... تا این وضع ادامه دارد، این جریانات بیمایه و گرفتار عقبماندگی فکری و فرهنگی، یا جریانات نقابزده مغرض، سر جای خود ننشینند، و... در یک کلام تا مسئولان مختلف در وزارت ورزش، صدا و سیما، وزارت ارشاد، مجلس و... به مسئولیت خود عمل نکنند و نه برای نجات ورزش بلکه برای اصلاح فکری و فرهنگی - که پیشرفت فنی ورزش هم در گروی آن است - و جلوگیری از ابتذال، فراتر از حرف و شعار «عمل و اقدام» نکند، و اصول و ارزشهای مثبت و کارساز را حاکم نکنند، وضعیت ورزش ما آنطور که شایسته است بهبود نخواهد یافت، سهل است که از این هم که هست عقبتر برود.

* سیدمحمدسعید مدنی

نام:
ایمیل:
* نظر:
پربازدید ها
آخرین اخبار